Το «φάντασμα» των NPLs εξακολουθεί να βρίσκεται πάνω από το ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα
Ως πηγή αστάθειας χαρακτηρίζει το αμερικανικό ινστιτούτο Brookings το πρόβλημα των ελληνικών NPLs τονίζοντας παράλληλα ότι είναι βασικό εμπόδιο για μια ισχυρή ανάπτυξη.
«Καθώς ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε αυτή την εβδομάδα συνάντηση με τον πρόεδρο Donald Trump, το φάντασμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων NPLs συνέχισε να περιφέρεται από την ελληνική οικονομία» αναφέρεται στη σχετική ανάλυση.
Οι Ευρωπαίοι συμφώνησαν πριν από λίγες εβδομάδες με το ΔΝΤ να διεξαχθούν stress tests για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς που αντιπροσωπεύουν το 98% του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.
«Αυτό αντικατοπτρίζει δύο πράγματα: Είτε οι πιστωτές αμφισβήτησαν την ικανότητα των τραπεζών να σταθούν τελικά στα πόδια τους και να χρηματοδοτήσουν την πολυ-αναμενόμενη ισχυρή οικονομική ανάκαμψη ή είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν να πιέζουν την κυβέρνηση για περισσότερες μεταρρυθμίσεις αμφισβητώντας την κεφαλαιοποίηση και την ποιότητα κεφαλαίου του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Ή και τα δύο» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, ωστόσο, ένα είναι βέβαιο.
Οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν επί του παρόντος να χρηματοδοτήσουν την εγχώρια ανάκαμψη, που, παρεμπιπτόντως, παραμένει ανεπαρκής και αναιμική.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΔΝΤ προέβλεψε το World Economic Outlook την κακή μακροπρόθεσμη προοπτική ανάπτυξης για την Ελλάδα.
Όσον αφορά το 2018, το ΔΝΤ ξεκαθάρισε ότι εάν η Ελλάδα πετύχει τον στόχο του 2,2% για το πρωτογενές πλεόνασμα και υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί, τότε δεν θα χρειαστούν νέα μέτρα λιτότητας.
Η απαλλαγή από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αξίας 100 δισ. ευρώ αποτελεί σήμερα την πρώτη προτεραιότητα του ΔΝΤ.
Από την πλευρά του, ο χρηματοπιστωτικός τομέας προσπαθεί να διαγράψει όσο περισσότερα NPLs μπορεί.
Αυτό είναι βασική προτεραιότητα για τους δανειστές, συμπεριλαμβανομένων των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ.
Την ίδια στιγμή, τα νοικοκυριά και οι εταιρείες με ισχυρή χρηματοοικονομική κατάσταση έχουν αποπληρώσει μερικά από τα δάνεια.
Ωστόσο, αν και οι επαναλαμβανόμενες ανακεφαλαιοποιήσεις έχουν αποκαταστήσει την κεφαλαιακή βάση των ελληνικών τραπεζών, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν αυξηθεί σταθερά ως ποσοστό των ανεξόφλητων δανείων.
Το γεγονός ότι η δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα μετατράπηκε σε ύφεση στο πλαίσιο ενός χρηματοπιστωτικού συστήματος που δεν είχε δανείσει υπερβολικά στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις έρχεται σε αντίθετη με άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου το υπερβολικό ιδιωτικό χρέος διοχετεύθηκε σε μη παραγωγικά projects στον τομέα του real estate.
Αντιθέτως στην Ελλάδα, τα δάνεια χορηγήθηκαν σε παραγωγικές επιχειρήσεις ακριβώς επειδή τα αδύναμα ιδρύματα αποθάρρυναν τον άνευ όρων δανεισμό.
Αυτό προέκυψε και μετά την πρωτοφανή σειρά ελέγχων στα χαρτοφυλάκια δανείων των ελληνικών τραπεζών.
Προς μεγάλη έκπληξη, αυτοί οι έλεγχοι έδειξαν ότι τα δάνεια προσφέρθηκαν γενικά με βάση μια σωστή αξιολόγηση, χωρίς να εμπλέκεται ο πολιτικός παράγοντας.
Αυτό σημαίνει, όταν ενώ τα NPLs φαίνεται να έχουν φτάσει στο αποκορύφωμα τους, αντικατοπτρίζοντας τη σταδιακή χαλάρωση μετά την τελευταία εκτόξευση της αβεβαιότητας κατά τη διάρκεια των πολιτικών γεγονότων του 2015 και του 2016, το μερίδιο των εταιρικών NPLs αποτελεί ένα δυσανάλογα μεγάλο μέρος αυτών των δανείων.
Η αναζωπύρωση της αστάθειας
Σύμφωνα με το Brookings, η αργή αντιμετώπιση του θέματος των NPLs οφείλεται στην αναζωπύρωση της αστάθειας μετά τον Δεκέμβριο του 2014 καθώς και στην έλλειψη ευελιξίας των σχετικών νόμων.
Αυτό συνέβαλε στο γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν συγκεντρώσει τόσο υψηλά NPLs ακόμα αν είχαν κάνει ισχυρές προβλέψεις εναντίον τους.
Στο τέλος, το άθροισμα των collateral και των προβλέψεων θα μπορούσαν να καλύψουν οποιαδήποτε απώλειες στα περισσότερα -εάν όχι σε όλα- σε αυτά τα NPLs.
Ωστόσο, πέρα από την πολιτική και οικονομική σταθεροποίηση απαιτείται μια περιεκτική νομοθετική πρωτοβουλία, ωστόσο, μέχρι στιγμής, η πρόοδος ήταν στην καλύτερη περίπτωση μέτρια.
Αυτό προκαλεί το ερώτημα γιατί οι πιστωτές δεν πιέζουν για μια ρύθμιση που θα μπορούσε να ελευθερώσει πόρους τόσο για τις μικρές όσο και για τις μεγάλες εγχώριες εταιρείες που εξακολουθούν να επιβιώνουν μέσα σε αυτό το χάος.
«Καθώς ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είχε αυτή την εβδομάδα συνάντηση με τον πρόεδρο Donald Trump, το φάντασμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων NPLs συνέχισε να περιφέρεται από την ελληνική οικονομία» αναφέρεται στη σχετική ανάλυση.
Οι Ευρωπαίοι συμφώνησαν πριν από λίγες εβδομάδες με το ΔΝΤ να διεξαχθούν stress tests για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς που αντιπροσωπεύουν το 98% του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.
«Αυτό αντικατοπτρίζει δύο πράγματα: Είτε οι πιστωτές αμφισβήτησαν την ικανότητα των τραπεζών να σταθούν τελικά στα πόδια τους και να χρηματοδοτήσουν την πολυ-αναμενόμενη ισχυρή οικονομική ανάκαμψη ή είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν να πιέζουν την κυβέρνηση για περισσότερες μεταρρυθμίσεις αμφισβητώντας την κεφαλαιοποίηση και την ποιότητα κεφαλαίου του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Ή και τα δύο» τονίζεται στην ίδια ανάλυση.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση, ωστόσο, ένα είναι βέβαιο.
Οι ελληνικές τράπεζες δεν μπορούν επί του παρόντος να χρηματοδοτήσουν την εγχώρια ανάκαμψη, που, παρεμπιπτόντως, παραμένει ανεπαρκής και αναιμική.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το ΔΝΤ προέβλεψε το World Economic Outlook την κακή μακροπρόθεσμη προοπτική ανάπτυξης για την Ελλάδα.
Όσον αφορά το 2018, το ΔΝΤ ξεκαθάρισε ότι εάν η Ελλάδα πετύχει τον στόχο του 2,2% για το πρωτογενές πλεόνασμα και υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις που έχουν συμφωνηθεί, τότε δεν θα χρειαστούν νέα μέτρα λιτότητας.
Η απαλλαγή από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια αξίας 100 δισ. ευρώ αποτελεί σήμερα την πρώτη προτεραιότητα του ΔΝΤ.
Από την πλευρά του, ο χρηματοπιστωτικός τομέας προσπαθεί να διαγράψει όσο περισσότερα NPLs μπορεί.
Αυτό είναι βασική προτεραιότητα για τους δανειστές, συμπεριλαμβανομένων των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ.
Την ίδια στιγμή, τα νοικοκυριά και οι εταιρείες με ισχυρή χρηματοοικονομική κατάσταση έχουν αποπληρώσει μερικά από τα δάνεια.
Ωστόσο, αν και οι επαναλαμβανόμενες ανακεφαλαιοποιήσεις έχουν αποκαταστήσει την κεφαλαιακή βάση των ελληνικών τραπεζών, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν αυξηθεί σταθερά ως ποσοστό των ανεξόφλητων δανείων.
Το γεγονός ότι η δημοσιονομική κρίση στην Ελλάδα μετατράπηκε σε ύφεση στο πλαίσιο ενός χρηματοπιστωτικού συστήματος που δεν είχε δανείσει υπερβολικά στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις έρχεται σε αντίθετη με άλλες ευρωπαϊκές χώρες όπου το υπερβολικό ιδιωτικό χρέος διοχετεύθηκε σε μη παραγωγικά projects στον τομέα του real estate.
Αντιθέτως στην Ελλάδα, τα δάνεια χορηγήθηκαν σε παραγωγικές επιχειρήσεις ακριβώς επειδή τα αδύναμα ιδρύματα αποθάρρυναν τον άνευ όρων δανεισμό.
Αυτό προέκυψε και μετά την πρωτοφανή σειρά ελέγχων στα χαρτοφυλάκια δανείων των ελληνικών τραπεζών.
Προς μεγάλη έκπληξη, αυτοί οι έλεγχοι έδειξαν ότι τα δάνεια προσφέρθηκαν γενικά με βάση μια σωστή αξιολόγηση, χωρίς να εμπλέκεται ο πολιτικός παράγοντας.
Αυτό σημαίνει, όταν ενώ τα NPLs φαίνεται να έχουν φτάσει στο αποκορύφωμα τους, αντικατοπτρίζοντας τη σταδιακή χαλάρωση μετά την τελευταία εκτόξευση της αβεβαιότητας κατά τη διάρκεια των πολιτικών γεγονότων του 2015 και του 2016, το μερίδιο των εταιρικών NPLs αποτελεί ένα δυσανάλογα μεγάλο μέρος αυτών των δανείων.
Η αναζωπύρωση της αστάθειας
Σύμφωνα με το Brookings, η αργή αντιμετώπιση του θέματος των NPLs οφείλεται στην αναζωπύρωση της αστάθειας μετά τον Δεκέμβριο του 2014 καθώς και στην έλλειψη ευελιξίας των σχετικών νόμων.
Αυτό συνέβαλε στο γεγονός ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν συγκεντρώσει τόσο υψηλά NPLs ακόμα αν είχαν κάνει ισχυρές προβλέψεις εναντίον τους.
Στο τέλος, το άθροισμα των collateral και των προβλέψεων θα μπορούσαν να καλύψουν οποιαδήποτε απώλειες στα περισσότερα -εάν όχι σε όλα- σε αυτά τα NPLs.
Ωστόσο, πέρα από την πολιτική και οικονομική σταθεροποίηση απαιτείται μια περιεκτική νομοθετική πρωτοβουλία, ωστόσο, μέχρι στιγμής, η πρόοδος ήταν στην καλύτερη περίπτωση μέτρια.
Αυτό προκαλεί το ερώτημα γιατί οι πιστωτές δεν πιέζουν για μια ρύθμιση που θα μπορούσε να ελευθερώσει πόρους τόσο για τις μικρές όσο και για τις μεγάλες εγχώριες εταιρείες που εξακολουθούν να επιβιώνουν μέσα σε αυτό το χάος.
www.bankingnews.
Σχόλια αναγνωστών