γράφει : Αλεξάνδρα Τόμπρα
Από τις πολιτικές απαντήσεις που θα δοθούν από τους Ευρωπαίους θα κριθεί το μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας το 2012, σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση της Nomura, η οποία δημοσιοποιήθηκε με τον τίτλο «Pessimism ushers in 2012; outcome will depend on policy response» (Απαισιοδοξία επικρατεί το 2012: το συμπέρασμα θα εξαρτηθεί από την πολιτική απάντηση).
Οι όροι της αγοράς και της οικονομίας στην ευρωζώνη πήραν μια ξαφνική στροφή προς το χειρότερο δεύτερο εξάμηνο του 2011, με την κατάσταση να μη φαίνεται να βελτιώνεται, παρά τις δέκα συνόδους κορυφής κατά τους τελευταίους 12 μήνες.
Επιπλέον, η τραπεζική κρίση που προκλήθηκε από τα προβλήματα της ευρωζώνης έχει οδηγήσει στον κατακόρυφο περιορισμό της έκθεσης στον κίνδυνο των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, τα οποία παραδοσιακά δραστηριοποιούνται στις αναδυόμενες αγορές. Η συνεχιζόμενη εκροή κεφαλαίων από αυτές τις περιοχές έχει αρχίσει να επηρεάζει αρνητικά τις οικονομίες εκτός ευρωζώνης, αναφέρει η Nomura.
Εκτός από τα προβλήματα στην Ευρώπη, η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνεται στη Κίνα και την Ινδία, όπου προσπαθούν παράλληλα και για τη συγκράτηση του πληθωρισμού. Οι οικονομικές συνθήκες στην Ιαπωνία και τις ΗΠΑ είναι σχετικά σταθερές σε σύγκριση με τις άλλες αναπτυγμένες οικονομίες. Αλλά οι κυβερνήσεις και των δύο χωρών κινούνται προς την κατεύθυνση της δημοσιονομικής εξυγίανσης σε μια εποχή που ο ιδιωτικός τομέας προσπαθεί να προχωρήσει τη στρατηγική της απομόχλευσης. Εάν ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας προσπαθούν να εξυγιανθούν ταυτόχρονα σε μια εποχή μηδενικών επιτοκίων, ο κίνδυνος η οικονομία να πέσει σε ένα αποπληθωριστικό σπιράλ, είναι πολύ μεγάλος, αναφέρει η ιαπωνική επενδυτική.
Τα 3ετή δάνεια της ΕΚΤ ήταν αποτελεσματικά...
Οι τελευταίες δημοπρασίες κρατικών ομολόγων για την Ιταλία και την Ισπανία δείχνουν ότι η ΕΚΤ έχει καταφέρει προς το παρόν να προλάβει το χειρότερο σενάριο της συνεχούς αύξησης των αποδόσεων των ομολόγων για τις δύο χώρες, μέσω των προγραμμάτων έκτακτης ρευστότητας 3ετούς διάρκειας (LTROs). Η επιτυχία αυτή δείχνει επίσης ότι τουλάχιστον ορισμένα από τα κεφάλαια που προέρχονται από την ΕΚΤ έχουν εισρεύσει στην αγορά δημόσιου χρέους της περιφέρειας της Ευρώπης.
...Αλλά δεν προσφέρουν θεμελιώδη λύση στο πρόβλημα
Παρά το γεγονός ότι οι πρόσφατες δημοπρασίες κρατικών ομολόγων πήγαν σχετικά ομαλά, τα επιτόκια στις χώρες αυτές παραμένουν αρκετά υψηλά, και ένας απρόοπτος καταλύτης θα μπορούσε να τις στείλει ακόμη υψηλότερα.
Ακόμη πιο σημαντική εξέλιξη είναι ότι τα περισσότερα από τα κεφάλαια που προέρχονται από την ΕΚΤ, παραμένουν στην Τράπεζα, μέσω των προγραμμάτων overnight καταθέσεων, γεγονός που δείχνει ότι δεν έχουν εισρεύσει στην πραγματική οικονομία.
Ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Mario Draghi έχει υποστηρίξει ότι οι τράπεζες με τις καταθέσεις στην ΕΚΤ δεν είναι αναγκαστικά τα ίδια κεφάλαια που δανείστηκαν στο πλαίσιο των LTORs. Παρόλα αυτά η βαριά συσσώρευση των κεφαλαίων εντός της ΕΚΤ είναι ένα σημάδι ότι οι τράπεζες της Ευρώπης δεν εμπιστεύονται η μία την άλλη και ότι στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες και φόβοι.
Δεδομένου του ότι πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες θα πρέπει επίσης να αναχρηματοδοτήσουν σημαντικές ποσότητες ομολόγων από σήμερα μέχρι και την άνοιξη, προσπαθούν να δημιουργήσουν αποθέματα κεφαλαίων, χρησιμοποιώντας τα κεφάλαια που δανείστηκαν από την ΕΚΤ.
Αλλά η απόφαση των ιδιωτικών τραπεζών να χρησιμοποιούν τα κεφάλαια που πήραν από την ΕΚΤ ως «back-up" για την αναχρηματοδότηση του χρέους τους, δεν διοχετεύονται για να βοηθήσουν να ξεπεραστεί η ύφεση στην πραγματική οικονομία.
Μεγάλο εμπόδιο για τις τράπεζες οι σκληροί κανόνες για την κεφαλαιακή επάρκεια
Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που αντιμετωπίζει η ροή των τραπεζικών κεφαλαίων προς την πραγματική οικονομία, είναι οι αυστηροί κανόνες που έχουν να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες για την κεφαλαιακή τους επάρκεια.
Η EBA έχει απαιτήσει ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες αυξήσουν τον δείκτη των σταθμισμένων περιουσιακών στοιχείων, core Tier 1, στο 9% μέχρι τον Ιούνιο του 2012. Καμία από τις πολιτικές που παρουσίασε ως απάντηση στην κρίση δεν ήταν τόσο αντιπαραγωγική, αναφέρει η Nomura.
Η ενίσχυση των τραπεζικών κεφαλαιακών απαιτήσεων δεν δημιουργεί μεγάλα προβλήματα σε μία οικονομία που αναπτύσσεται. Αν όμως οι τράπεζες βρίσκονται σε δύσκολη θέση, αφού οι φορείς ζητούν από αυτές να αντλήσουν περισσότερα κεφάλαια, δεν είναι απίθανο να δημιουργηθούν σημαντικές μακροοικονομικές ανισορροπίες. Με μια οικονομική κρίση ήδη σε εξέλιξη και με έναν χρηματοπιστωτικό τομέα που κινδυνεύει από μια συστημική κρίση, αφού η πλειοψηφία των τραπεζών αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα, για υψηλότερους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, δεν αποκλείεται να προκληθεί μια καταστροφική πιστωτική κρίση, όπως και στο παρελθόν.
Πρακτικά, ο μόνος τρόπος που οι τράπεζες μπορούν να ικανοποιήσουν τις νέες κεφαλαιακές απαιτήσεις, δεδομένου του ότι η αύξηση κεφαλαίου είναι δύσκολη, τότε θα επιλέξουν την λύση της απομόχλευσης. Και εάν όλες οι τράπεζες προσπαθούν να κάνουν το ίδιο την ίδια στιγμή, το αποτέλεσμα θα είναι μια καταστροφική πιστωτική κρίση.
Μάλιστα, η Nomura, υποστηρίζει ότι τουλάχιστον προς το παρόν θα πρέπει να καταργηθεί ο κανόνας του 9% για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών.
Η απάντηση της ΕΕ επιδείνωσε κρίση
Ο κανόνας του 9% στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών που όρισε η ΕΕ, σημαίνει ότι οι τράπεζες δεν θα είναι σε θέση να αυξήσουν τον δανεισμό τους προς την πραγματική οικονομία. Αν και οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να προλάβουν την επόμενη κρίση, επιδείνωσαν τη σημερινή, ενώ με την σκληρή λιτότητα οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να απορροφούν σοβαρό μέρος της ρευστότητας της οικονομίας.
www.bankingnews.gr
Επιπλέον, η τραπεζική κρίση που προκλήθηκε από τα προβλήματα της ευρωζώνης έχει οδηγήσει στον κατακόρυφο περιορισμό της έκθεσης στον κίνδυνο των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, τα οποία παραδοσιακά δραστηριοποιούνται στις αναδυόμενες αγορές. Η συνεχιζόμενη εκροή κεφαλαίων από αυτές τις περιοχές έχει αρχίσει να επηρεάζει αρνητικά τις οικονομίες εκτός ευρωζώνης, αναφέρει η Nomura.
Εκτός από τα προβλήματα στην Ευρώπη, η οικονομική δραστηριότητα επιβραδύνεται στη Κίνα και την Ινδία, όπου προσπαθούν παράλληλα και για τη συγκράτηση του πληθωρισμού. Οι οικονομικές συνθήκες στην Ιαπωνία και τις ΗΠΑ είναι σχετικά σταθερές σε σύγκριση με τις άλλες αναπτυγμένες οικονομίες. Αλλά οι κυβερνήσεις και των δύο χωρών κινούνται προς την κατεύθυνση της δημοσιονομικής εξυγίανσης σε μια εποχή που ο ιδιωτικός τομέας προσπαθεί να προχωρήσει τη στρατηγική της απομόχλευσης. Εάν ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας προσπαθούν να εξυγιανθούν ταυτόχρονα σε μια εποχή μηδενικών επιτοκίων, ο κίνδυνος η οικονομία να πέσει σε ένα αποπληθωριστικό σπιράλ, είναι πολύ μεγάλος, αναφέρει η ιαπωνική επενδυτική.
Τα 3ετή δάνεια της ΕΚΤ ήταν αποτελεσματικά...
Οι τελευταίες δημοπρασίες κρατικών ομολόγων για την Ιταλία και την Ισπανία δείχνουν ότι η ΕΚΤ έχει καταφέρει προς το παρόν να προλάβει το χειρότερο σενάριο της συνεχούς αύξησης των αποδόσεων των ομολόγων για τις δύο χώρες, μέσω των προγραμμάτων έκτακτης ρευστότητας 3ετούς διάρκειας (LTROs). Η επιτυχία αυτή δείχνει επίσης ότι τουλάχιστον ορισμένα από τα κεφάλαια που προέρχονται από την ΕΚΤ έχουν εισρεύσει στην αγορά δημόσιου χρέους της περιφέρειας της Ευρώπης.
...Αλλά δεν προσφέρουν θεμελιώδη λύση στο πρόβλημα
Παρά το γεγονός ότι οι πρόσφατες δημοπρασίες κρατικών ομολόγων πήγαν σχετικά ομαλά, τα επιτόκια στις χώρες αυτές παραμένουν αρκετά υψηλά, και ένας απρόοπτος καταλύτης θα μπορούσε να τις στείλει ακόμη υψηλότερα.
Ακόμη πιο σημαντική εξέλιξη είναι ότι τα περισσότερα από τα κεφάλαια που προέρχονται από την ΕΚΤ, παραμένουν στην Τράπεζα, μέσω των προγραμμάτων overnight καταθέσεων, γεγονός που δείχνει ότι δεν έχουν εισρεύσει στην πραγματική οικονομία.
Ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Mario Draghi έχει υποστηρίξει ότι οι τράπεζες με τις καταθέσεις στην ΕΚΤ δεν είναι αναγκαστικά τα ίδια κεφάλαια που δανείστηκαν στο πλαίσιο των LTORs. Παρόλα αυτά η βαριά συσσώρευση των κεφαλαίων εντός της ΕΚΤ είναι ένα σημάδι ότι οι τράπεζες της Ευρώπης δεν εμπιστεύονται η μία την άλλη και ότι στο ευρύτερο χρηματοπιστωτικό σύστημα εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες και φόβοι.
Δεδομένου του ότι πολλές ευρωπαϊκές τράπεζες θα πρέπει επίσης να αναχρηματοδοτήσουν σημαντικές ποσότητες ομολόγων από σήμερα μέχρι και την άνοιξη, προσπαθούν να δημιουργήσουν αποθέματα κεφαλαίων, χρησιμοποιώντας τα κεφάλαια που δανείστηκαν από την ΕΚΤ.
Αλλά η απόφαση των ιδιωτικών τραπεζών να χρησιμοποιούν τα κεφάλαια που πήραν από την ΕΚΤ ως «back-up" για την αναχρηματοδότηση του χρέους τους, δεν διοχετεύονται για να βοηθήσουν να ξεπεραστεί η ύφεση στην πραγματική οικονομία.
Μεγάλο εμπόδιο για τις τράπεζες οι σκληροί κανόνες για την κεφαλαιακή επάρκεια
Ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια που αντιμετωπίζει η ροή των τραπεζικών κεφαλαίων προς την πραγματική οικονομία, είναι οι αυστηροί κανόνες που έχουν να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες για την κεφαλαιακή τους επάρκεια.
Η EBA έχει απαιτήσει ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες αυξήσουν τον δείκτη των σταθμισμένων περιουσιακών στοιχείων, core Tier 1, στο 9% μέχρι τον Ιούνιο του 2012. Καμία από τις πολιτικές που παρουσίασε ως απάντηση στην κρίση δεν ήταν τόσο αντιπαραγωγική, αναφέρει η Nomura.
Η ενίσχυση των τραπεζικών κεφαλαιακών απαιτήσεων δεν δημιουργεί μεγάλα προβλήματα σε μία οικονομία που αναπτύσσεται. Αν όμως οι τράπεζες βρίσκονται σε δύσκολη θέση, αφού οι φορείς ζητούν από αυτές να αντλήσουν περισσότερα κεφάλαια, δεν είναι απίθανο να δημιουργηθούν σημαντικές μακροοικονομικές ανισορροπίες. Με μια οικονομική κρίση ήδη σε εξέλιξη και με έναν χρηματοπιστωτικό τομέα που κινδυνεύει από μια συστημική κρίση, αφού η πλειοψηφία των τραπεζών αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα, για υψηλότερους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, δεν αποκλείεται να προκληθεί μια καταστροφική πιστωτική κρίση, όπως και στο παρελθόν.
Πρακτικά, ο μόνος τρόπος που οι τράπεζες μπορούν να ικανοποιήσουν τις νέες κεφαλαιακές απαιτήσεις, δεδομένου του ότι η αύξηση κεφαλαίου είναι δύσκολη, τότε θα επιλέξουν την λύση της απομόχλευσης. Και εάν όλες οι τράπεζες προσπαθούν να κάνουν το ίδιο την ίδια στιγμή, το αποτέλεσμα θα είναι μια καταστροφική πιστωτική κρίση.
Μάλιστα, η Nomura, υποστηρίζει ότι τουλάχιστον προς το παρόν θα πρέπει να καταργηθεί ο κανόνας του 9% για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών.
Η απάντηση της ΕΕ επιδείνωσε κρίση
Ο κανόνας του 9% στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών που όρισε η ΕΕ, σημαίνει ότι οι τράπεζες δεν θα είναι σε θέση να αυξήσουν τον δανεισμό τους προς την πραγματική οικονομία. Αν και οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να προλάβουν την επόμενη κρίση, επιδείνωσαν τη σημερινή, ενώ με την σκληρή λιτότητα οι κυβερνήσεις συνεχίζουν να απορροφούν σοβαρό μέρος της ρευστότητας της οικονομίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών