ΗΠΑ-Κίνα, ΗΠΑ-Ιράν, Βρετανία-ΕΕ, Αργεντινή: τέσσερις συγκρούσεις που η έκβασή τους μπορεί να οδηγήσει την παγκόσμια οικονομία σε μακρά κρίση
Από τις διαμάχες Trump του μηδενικού αποτελέσματος με την Κίνα και το Ιράν, στην επικίνδυνη πολιτική του Boris Johnson με το βρετανικό Κοινοβούλιο και την ΕΕ, ως την πιθανότητα η Αργεντινή επιστρέψει σε έναν Περονιστικό λαϊκισμό, η παγκόσμια οικονομία αντιμετωπίζει αυτές τις τέσσερις κρίσεις ακροβατώντας στην κόψη του ξυραφιού, μεταξύ σωτηρίας και καταστροφής.
Καθεμιά από τις παραπάνω περιπτώσεις μπορούν να γίνουν το σενάριο μιας κρίσης με επιπτώσεις που θα εξαπλωθούν ταχύτατα σε όλο τον κόσμο, όπως υποστηρίζει ο Nouriel Roubini, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και πρώην Σύμβουλος του Clinton, σε άρθρο του στο Project Syndicate.
Στη θεωρία παιγνίων το πιο γνωστό και κλασικό παίγνιο είναι του «κοτόπουλου» (chicken game), κατά το οποίο δύο οδηγοί ξεκινούν να τρέχουν ο ένας προς τον άλλον με ιλιγγιώδη ταχύτητα.
Και όπως εξηγεί ο Roubini, τα ενδεχόμενα είναι τρία: είτε τα δύο αυτοκίνητα να συγκρουστούν, οπότε να σκοτωθούν και οι δύο οδηγοί, είτεν να ελιχθούν και οι δύο οδηγοί έστω τελευταία στιγμή, είτε μόνο ο ένας για να αποφευχθεί η σύγκρουση.
Εκείνος που πρώτος θα κάνει τον ελιγμό για να αποφευχθεί η σύγκρουση ωστόσο, θεωρείται ο «ηττημένος», ο «δειλός», το «κοτόπουλο».
Κατά το παρελθόν χρησιμοποιήθηκαν τέτοιου είδους σενάρια για να μελετηθούν και εκτιμηθούν οι κίνδυνοι που δημιουργούνται από τις αντιπαραθέσεις των μεγάλων δυνάμεων.
Στην περίπτωση της κρίσης της Κούβας για παράδειγμα, η Σοβιετική και Αμερικανική ηγεσία αντιμετώπισαν την επιλογή είτε του ηττημένου, είτε της καταστροφικής σύγκρουσης.
(Οι δύο ηγέτες «συμβιβάστηκαν», υποχώρησαν και αποφεύχθηκε η σύγκρουση).
Το ερώτημα ωστόσο που παραμένει, είναι, κατά πόσον μπορεί να βρεθεί ένα συμβιβασμός που να αποβλέπει στη διάσωση και των δύο πλευρών, της ζωής και της αξιοπιστίας τους.
Στην παρούσα διεθνή συγκυρία υπάρχουν τέσσερα γεω-πολιτικά/οικονομικά «παιχνίδια του κοτόπουλου» να παίζουν.
Το τίμημα σε κάθε ένα τέτοιο παίγνιο που θα οδηγήσει σε αποτυχία συμβιβασμού θα είναι μια πορεία σύγκρουσης, η οποία πέρα από την σύγκρουση των δύο εμπλεκόμενων μερών, θα έχει ως αποτέλεσμα μια βαθιά, παγκόσμια οικονομική κρίση και ύφεση.
- Η πρώτη και σημαντικότερη διαμάχη είναι μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας σχετικά με το εμπόριο και την τεχνολογία.
- Η δεύτερη είναι η διαμάχη μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν.
- Στην Ευρώπη, υπάρχει η κλιμάκωση μιας επικίνδυνης διπλωματίας μεταξύ του βρετανού πρωθυπουργού Boris Johnson και της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι του Brexit.
- Τέλος, υπάρχει και η Αργεντινή, της οποίας η πορεία θα μπορούσε να είναι μια πορεία σύγκρουσης με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην περίπτωση νίκης του Peronist Alberto Fernández στις προεδρικές εκλογές του επόμενου μήνα.
Στην πρώτη περίπτωση, ένας πλήρης εμπορικός, νομισματικός και πολιτικός ψυχρός πόλεμος μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας θα διαχύσει την τρέχουσα ύφεση στις μεταποιητικές, εμπορικές και κεφαλαιουχικές δαπάνες προς τις στις υπηρεσίες και την ιδιωτική κατανάλωση, οδηγώντας τις ΗΠΑ και τις παγκόσμιες οικονομίες σε σοβαρή ύφεση.
Ομοίως, μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν θα οδηγούσε τις τιμές πετρελαίου σε πάνω από 100 δολάρια το βαρέλι, προκαλώντας στασιμοπληθωρισμό (ύφεση με αυξανόμενο πληθωρισμό).
Όπως είχε συμβεί το 1973 κατά τη διάρκεια του πολέμου Yom Kippur, το 1979 μετά την Ιρανική Επανάσταση και το 1990 μετά την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ.
Μια επιδείνωση ή έκρηξη του Brexit (μέσω ενός no-deal Brexit) δεν θα μπορούσε από μόνη της να προκαλέσει παγκόσμια ύφεση, όμως σίγουρα σε ευρωπαϊκή αφού οι συνέπειες θα διαχυθούν σε άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες.
Το να υποστηρίζει κάποιος ότι ένα «σκληρό» Brexit θα οδηγήσει σε σοβαρή ύφεση μόνο το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά όχι την Ευρώπη, επειδή το Ηνωμένο Βασίλειο εξαρτάται περισσότερο από το εμπόριο με την ΕΕ από ό, τι το αντίστροφο, θα ήταν στην καλύτερη περίπτωση αφελές.
Η ευρωζώνη ήδη υφίσταται έντονη επιβράδυνση και βρίσκεται σε κατάσταση ύφεσης της παραγωγής.
Η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Ιρλανδία και η Γερμανία - που πλησιάζει σε ύφεση - στην πραγματικότητα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την βρετανική αγορά για τις εξαγωγές τους.
Με την επιχειρηματική εμπιστοσύνη στην ευρωζώνη ήδη «στα τάρταρα» ως αποτέλεσμα των κινεζικών αμερικανικών εμπορικών εντάσεων, ένα χαοτικό Brexit θα ήταν το τελευταίο χτύπημα.
Απλώς φανταστείτε χιλιάδες φορτηγά και αυτοκίνητα που γεμίζουν για να συμπληρώσουν νέα τελωνειακά έγγραφα στο Ντόβερ και στο Καλαί.
Επιπλέον, μια ευρωπαϊκή ύφεση θα είχε παγκόσμιο αντίκτυπο, μέσω υποτίμησης της παγκόσμιας ανάπτυξης και ενδεχομένως μια νέα κρίση.
Μπορεί ακόμη και να οδηγήσει σε νέους νομισματικούς πολέμους, αν η αξία του ευρώ και της λίρας πέσει πολύ έναντι άλλων νομισμάτων (και του αμερικανικού δολαρίου).
Μια κρίση στην Αργεντινή θα μπορούσε επίσης να έχει παγκόσμιες συνέπειες.
Αν ο Fernandez νικήσει τον Πρόεδρο Mauricio Macri και στη συνέχεια φύγει από το πρόγραμμα του ΔΝΤ ύψους 57 δισεκ. δολαρίων, η Αργεντινή θα μπορούσε να υποστεί επανάληψη της νομισματικής κρίσης.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαφυγή κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές γενικότερα, ενδεχομένως να προκαλέσει κρίσεις στην υπερχρεωμένη Τουρκία, την Βενεζουέλα, το Πακιστάν και το Λίβανο και εμπλέκοντας περαιτέρω σε διάφορα θέματα την Ινδία, τη Νότια Αφρική, την Κίνα, τη Βραζιλία, το Μεξικό και τον Ισημερινό.
Και στα τέσσερα σενάρια, και οι δύο πλευρές θέλουν να σώσουν τα προσχήματα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump θέλει μια συμφωνία με την Κίνα, προκειμένου να σταθεροποιηθεί η οικονομία και οι αγορές πριν από την επανεκλογή του το 2020.
Ο πρόεδρος της Κίνας Xi Jinping θέλει επίσης μια συμφωνία για να σταματήσει η επιβράδυνση της οικονομία και της ανάπτυξης της Κίνας.
Αλλά κανείς τους δεν θέλει να γίνει το «κοτόπουλο», γιατί αυτό θα υπονόμευε την πολιτικό τους κύρος στην εσωτερική πολιτική σκηνή και θα ενδυνάμωνε την αντιπολίτευση στο εσωτερικό τους, αλλά θα έδινε και πόντους στον αντίπαλο.
Ωστόσο και το γεγονός, να παραμείνουν χωρίς συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους, μια σύγκρουση θα είναι πιθανή.
Καθώς περνάει ο καιρός χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα, μια κακή έκβαση γίνεται πιο πιθανή.
Ομοίως, ο Trump πίστευε ότι θα μπορούσε να εκφοβίσει το Ιράν εγκαταλείποντας το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης και επιβάλλοντας αυστηρές κυρώσεις.
Αλλά οι Ιρανοί απάντησαν κλιμακώνοντας τις περιφερειακές προκλήσεις τους, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι το Trump δεν μπορεί να αντέξει έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας και την άνοδο στην τιμή του πετρελαίου που θα προέκυπτε από αυτό.
Επιπλέον, το Ιράν δεν θέλει να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις που θα έδιναν στον Trump μια φωτογραφική ευκαιρία, μέχρι να αρθούν κάποιες κυρώσεις.
Και οι δύο πλευρές διστάζουν να κάνουν την κίνηση του συμβιβασμού πρώτες - και τόσο με τη Σαουδική Αραβία όσο και με το Ισραήλ να πιέζουν την διοίκηση Trump - ο κίνδυνος ενός ατυχήματος αυξάνεται.
Έχοντας ίσως εμπνευστεί από τον Trump, ο Johnson σκεπτόταν αφελώς ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την απειλή ενός σκληρού Brexit για να προτρέψει την ΕΕ να προσφέρει μια καλύτερη συμφωνία εξόδου από ό, τι είχε εξασφαλίσει η προκάτοχός του.
Αλλά τώρα που το Κοινοβούλιο έχει εγκρίνει νομοθεσία για να αποτρέψει ένα σκληρό Brexit, ο Johnson παίζει σε δύο παιχνίδια κοτόπουλου με τη μία.
Ένας συμβιβασμός με την ΕΕ σχετικά με το ιρλανδικό «backstop» εξακολουθεί να είναι πιθανός πριν από την 31η Οκτωβρίου, αλλά αυξάνεται επίσης η πιθανότητα de facto σκληρού σεναρίου Brexit.
Στην Αργεντινή και οι δύο πλευρές βρίσκονται σε στάση αναμονής.
Ο Fernandez θέλει σαφή εκλογική εντολή και εκστρατεύει για το μήνυμα ότι ο Macri και το ΔΝΤ ευθύνονται για όλα τα προβλήματα της χώρας.
Η μόχλευση του ΔΝΤ είναι προφανής: εάν παρακρατήσει την επόμενη δόση των 5,4 δισεκ. δολαρίων χρηματοδότησης και τερματίσει τη διάσωση,
η Αργεντινή θα υποστεί άλλη μία οικονομική κατάρρευση.
Αλλά και ο Fernandez έχει επίσης τη δική του μόχλευση, διότι ένα χρέος 57 δισεκ. δολαρίων είναι ένα πρόβλημα για κάθε πιστωτή.
Στην προκειμένη περίπτωση η ικανότητα του ΔΝΤ να βοηθήσει άλλες δυσχερείς οικονομίες θα περιοριζόταν από την κατάρρευση της Αργεντινής.
Όπως και στις άλλες περιπτώσεις, ένας συμβιβασμός για να σωθούν τα προσχήματα είναι καλύτερος για όλους, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί η σύγκρουση και η οικονομική κρίση.
Το πρόβλημα είναι, ότι ενώ ο συμβιβασμός απαιτεί και τα δύο μέρη να αποκλιμακώσουν την ένταση και να αποσυρθούν από την λογική της τακτικής του «κοτόπουλου», ανταμείβει την τρελή συμπεριφορά.
Πρακτικά με τους όρους του παιγνίου, εάν μπορώ να φανώ σαν να έχω αφαιρέσει το τιμόνι μου, η άλλη πλευρά δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να αλλάξει πορεία.
Ωστόσο αν και οι δύο πλευρές πετάξουν τα τιμόνια τους, μια σύγκρουση γίνεται αναπόφευκτη.
Τα καλά νέα και στις τέσσερις παραπάνω υποθέσεις είναι ότι οι αντίπαλες πλευρές συνεχίζουν να μιλούν η μία στην άλλη, ή μπορεί να είναι ανοικτή στο διάλογο κάτω από κάποιες συνθήκες διάσωσης των προσχημάτων.
Τα κακά νέα είναι ότι όλες οι πλευρές είναι ακόμα πολύ μακριά από κάθε είδους συμφωνία.
Ακόμη χειρότερα, υπάρχουν πολύς και μεγάλος εγωισμός να επικρατεί στο μείγμα, με κάποιους να προτιμούν να συγκρουστούν (συντριβούν) από το να γίνουν το «κοτόπουλο».
Οπότε καταλήγουμε, το μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας να εξαρτάται από τα τέσσερα παιχνίδια των τολμηρών, που θα μπορούσαν να πάνε προς κάθε κατεύθυνση.
www.bankingnews.gr
Καθεμιά από τις παραπάνω περιπτώσεις μπορούν να γίνουν το σενάριο μιας κρίσης με επιπτώσεις που θα εξαπλωθούν ταχύτατα σε όλο τον κόσμο, όπως υποστηρίζει ο Nouriel Roubini, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και πρώην Σύμβουλος του Clinton, σε άρθρο του στο Project Syndicate.
Στη θεωρία παιγνίων το πιο γνωστό και κλασικό παίγνιο είναι του «κοτόπουλου» (chicken game), κατά το οποίο δύο οδηγοί ξεκινούν να τρέχουν ο ένας προς τον άλλον με ιλιγγιώδη ταχύτητα.
Και όπως εξηγεί ο Roubini, τα ενδεχόμενα είναι τρία: είτε τα δύο αυτοκίνητα να συγκρουστούν, οπότε να σκοτωθούν και οι δύο οδηγοί, είτεν να ελιχθούν και οι δύο οδηγοί έστω τελευταία στιγμή, είτε μόνο ο ένας για να αποφευχθεί η σύγκρουση.
Εκείνος που πρώτος θα κάνει τον ελιγμό για να αποφευχθεί η σύγκρουση ωστόσο, θεωρείται ο «ηττημένος», ο «δειλός», το «κοτόπουλο».
Κατά το παρελθόν χρησιμοποιήθηκαν τέτοιου είδους σενάρια για να μελετηθούν και εκτιμηθούν οι κίνδυνοι που δημιουργούνται από τις αντιπαραθέσεις των μεγάλων δυνάμεων.
Στην περίπτωση της κρίσης της Κούβας για παράδειγμα, η Σοβιετική και Αμερικανική ηγεσία αντιμετώπισαν την επιλογή είτε του ηττημένου, είτε της καταστροφικής σύγκρουσης.
(Οι δύο ηγέτες «συμβιβάστηκαν», υποχώρησαν και αποφεύχθηκε η σύγκρουση).
Το ερώτημα ωστόσο που παραμένει, είναι, κατά πόσον μπορεί να βρεθεί ένα συμβιβασμός που να αποβλέπει στη διάσωση και των δύο πλευρών, της ζωής και της αξιοπιστίας τους.
Στην παρούσα διεθνή συγκυρία υπάρχουν τέσσερα γεω-πολιτικά/οικονομικά «παιχνίδια του κοτόπουλου» να παίζουν.
Το τίμημα σε κάθε ένα τέτοιο παίγνιο που θα οδηγήσει σε αποτυχία συμβιβασμού θα είναι μια πορεία σύγκρουσης, η οποία πέρα από την σύγκρουση των δύο εμπλεκόμενων μερών, θα έχει ως αποτέλεσμα μια βαθιά, παγκόσμια οικονομική κρίση και ύφεση.
- Η πρώτη και σημαντικότερη διαμάχη είναι μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας σχετικά με το εμπόριο και την τεχνολογία.
- Η δεύτερη είναι η διαμάχη μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν.
- Στην Ευρώπη, υπάρχει η κλιμάκωση μιας επικίνδυνης διπλωματίας μεταξύ του βρετανού πρωθυπουργού Boris Johnson και της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι του Brexit.
- Τέλος, υπάρχει και η Αργεντινή, της οποίας η πορεία θα μπορούσε να είναι μια πορεία σύγκρουσης με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στην περίπτωση νίκης του Peronist Alberto Fernández στις προεδρικές εκλογές του επόμενου μήνα.
Στην πρώτη περίπτωση, ένας πλήρης εμπορικός, νομισματικός και πολιτικός ψυχρός πόλεμος μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας θα διαχύσει την τρέχουσα ύφεση στις μεταποιητικές, εμπορικές και κεφαλαιουχικές δαπάνες προς τις στις υπηρεσίες και την ιδιωτική κατανάλωση, οδηγώντας τις ΗΠΑ και τις παγκόσμιες οικονομίες σε σοβαρή ύφεση.
Ομοίως, μια στρατιωτική σύγκρουση μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν θα οδηγούσε τις τιμές πετρελαίου σε πάνω από 100 δολάρια το βαρέλι, προκαλώντας στασιμοπληθωρισμό (ύφεση με αυξανόμενο πληθωρισμό).
Όπως είχε συμβεί το 1973 κατά τη διάρκεια του πολέμου Yom Kippur, το 1979 μετά την Ιρανική Επανάσταση και το 1990 μετά την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ.
Μια επιδείνωση ή έκρηξη του Brexit (μέσω ενός no-deal Brexit) δεν θα μπορούσε από μόνη της να προκαλέσει παγκόσμια ύφεση, όμως σίγουρα σε ευρωπαϊκή αφού οι συνέπειες θα διαχυθούν σε άλλες ευρωπαϊκές οικονομίες.
Το να υποστηρίζει κάποιος ότι ένα «σκληρό» Brexit θα οδηγήσει σε σοβαρή ύφεση μόνο το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά όχι την Ευρώπη, επειδή το Ηνωμένο Βασίλειο εξαρτάται περισσότερο από το εμπόριο με την ΕΕ από ό, τι το αντίστροφο, θα ήταν στην καλύτερη περίπτωση αφελές.
Η ευρωζώνη ήδη υφίσταται έντονη επιβράδυνση και βρίσκεται σε κατάσταση ύφεσης της παραγωγής.
Η Ολλανδία, το Βέλγιο, η Ιρλανδία και η Γερμανία - που πλησιάζει σε ύφεση - στην πραγματικότητα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την βρετανική αγορά για τις εξαγωγές τους.
Με την επιχειρηματική εμπιστοσύνη στην ευρωζώνη ήδη «στα τάρταρα» ως αποτέλεσμα των κινεζικών αμερικανικών εμπορικών εντάσεων, ένα χαοτικό Brexit θα ήταν το τελευταίο χτύπημα.
Απλώς φανταστείτε χιλιάδες φορτηγά και αυτοκίνητα που γεμίζουν για να συμπληρώσουν νέα τελωνειακά έγγραφα στο Ντόβερ και στο Καλαί.
Επιπλέον, μια ευρωπαϊκή ύφεση θα είχε παγκόσμιο αντίκτυπο, μέσω υποτίμησης της παγκόσμιας ανάπτυξης και ενδεχομένως μια νέα κρίση.
Μπορεί ακόμη και να οδηγήσει σε νέους νομισματικούς πολέμους, αν η αξία του ευρώ και της λίρας πέσει πολύ έναντι άλλων νομισμάτων (και του αμερικανικού δολαρίου).
Μια κρίση στην Αργεντινή θα μπορούσε επίσης να έχει παγκόσμιες συνέπειες.
Αν ο Fernandez νικήσει τον Πρόεδρο Mauricio Macri και στη συνέχεια φύγει από το πρόγραμμα του ΔΝΤ ύψους 57 δισεκ. δολαρίων, η Αργεντινή θα μπορούσε να υποστεί επανάληψη της νομισματικής κρίσης.
Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαφυγή κεφαλαίων από τις αναδυόμενες αγορές γενικότερα, ενδεχομένως να προκαλέσει κρίσεις στην υπερχρεωμένη Τουρκία, την Βενεζουέλα, το Πακιστάν και το Λίβανο και εμπλέκοντας περαιτέρω σε διάφορα θέματα την Ινδία, τη Νότια Αφρική, την Κίνα, τη Βραζιλία, το Μεξικό και τον Ισημερινό.
Και στα τέσσερα σενάρια, και οι δύο πλευρές θέλουν να σώσουν τα προσχήματα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump θέλει μια συμφωνία με την Κίνα, προκειμένου να σταθεροποιηθεί η οικονομία και οι αγορές πριν από την επανεκλογή του το 2020.
Ο πρόεδρος της Κίνας Xi Jinping θέλει επίσης μια συμφωνία για να σταματήσει η επιβράδυνση της οικονομία και της ανάπτυξης της Κίνας.
Αλλά κανείς τους δεν θέλει να γίνει το «κοτόπουλο», γιατί αυτό θα υπονόμευε την πολιτικό τους κύρος στην εσωτερική πολιτική σκηνή και θα ενδυνάμωνε την αντιπολίτευση στο εσωτερικό τους, αλλά θα έδινε και πόντους στον αντίπαλο.
Ωστόσο και το γεγονός, να παραμείνουν χωρίς συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους, μια σύγκρουση θα είναι πιθανή.
Καθώς περνάει ο καιρός χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα, μια κακή έκβαση γίνεται πιο πιθανή.
Ομοίως, ο Trump πίστευε ότι θα μπορούσε να εκφοβίσει το Ιράν εγκαταλείποντας το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης και επιβάλλοντας αυστηρές κυρώσεις.
Αλλά οι Ιρανοί απάντησαν κλιμακώνοντας τις περιφερειακές προκλήσεις τους, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι το Trump δεν μπορεί να αντέξει έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας και την άνοδο στην τιμή του πετρελαίου που θα προέκυπτε από αυτό.
Επιπλέον, το Ιράν δεν θέλει να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις που θα έδιναν στον Trump μια φωτογραφική ευκαιρία, μέχρι να αρθούν κάποιες κυρώσεις.
Και οι δύο πλευρές διστάζουν να κάνουν την κίνηση του συμβιβασμού πρώτες - και τόσο με τη Σαουδική Αραβία όσο και με το Ισραήλ να πιέζουν την διοίκηση Trump - ο κίνδυνος ενός ατυχήματος αυξάνεται.
Έχοντας ίσως εμπνευστεί από τον Trump, ο Johnson σκεπτόταν αφελώς ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει την απειλή ενός σκληρού Brexit για να προτρέψει την ΕΕ να προσφέρει μια καλύτερη συμφωνία εξόδου από ό, τι είχε εξασφαλίσει η προκάτοχός του.
Αλλά τώρα που το Κοινοβούλιο έχει εγκρίνει νομοθεσία για να αποτρέψει ένα σκληρό Brexit, ο Johnson παίζει σε δύο παιχνίδια κοτόπουλου με τη μία.
Ένας συμβιβασμός με την ΕΕ σχετικά με το ιρλανδικό «backstop» εξακολουθεί να είναι πιθανός πριν από την 31η Οκτωβρίου, αλλά αυξάνεται επίσης η πιθανότητα de facto σκληρού σεναρίου Brexit.
Στην Αργεντινή και οι δύο πλευρές βρίσκονται σε στάση αναμονής.
Ο Fernandez θέλει σαφή εκλογική εντολή και εκστρατεύει για το μήνυμα ότι ο Macri και το ΔΝΤ ευθύνονται για όλα τα προβλήματα της χώρας.
Η μόχλευση του ΔΝΤ είναι προφανής: εάν παρακρατήσει την επόμενη δόση των 5,4 δισεκ. δολαρίων χρηματοδότησης και τερματίσει τη διάσωση,
η Αργεντινή θα υποστεί άλλη μία οικονομική κατάρρευση.
Αλλά και ο Fernandez έχει επίσης τη δική του μόχλευση, διότι ένα χρέος 57 δισεκ. δολαρίων είναι ένα πρόβλημα για κάθε πιστωτή.
Στην προκειμένη περίπτωση η ικανότητα του ΔΝΤ να βοηθήσει άλλες δυσχερείς οικονομίες θα περιοριζόταν από την κατάρρευση της Αργεντινής.
Όπως και στις άλλες περιπτώσεις, ένας συμβιβασμός για να σωθούν τα προσχήματα είναι καλύτερος για όλους, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί η σύγκρουση και η οικονομική κρίση.
Το πρόβλημα είναι, ότι ενώ ο συμβιβασμός απαιτεί και τα δύο μέρη να αποκλιμακώσουν την ένταση και να αποσυρθούν από την λογική της τακτικής του «κοτόπουλου», ανταμείβει την τρελή συμπεριφορά.
Πρακτικά με τους όρους του παιγνίου, εάν μπορώ να φανώ σαν να έχω αφαιρέσει το τιμόνι μου, η άλλη πλευρά δεν θα έχει άλλη επιλογή από το να αλλάξει πορεία.
Ωστόσο αν και οι δύο πλευρές πετάξουν τα τιμόνια τους, μια σύγκρουση γίνεται αναπόφευκτη.
Τα καλά νέα και στις τέσσερις παραπάνω υποθέσεις είναι ότι οι αντίπαλες πλευρές συνεχίζουν να μιλούν η μία στην άλλη, ή μπορεί να είναι ανοικτή στο διάλογο κάτω από κάποιες συνθήκες διάσωσης των προσχημάτων.
Τα κακά νέα είναι ότι όλες οι πλευρές είναι ακόμα πολύ μακριά από κάθε είδους συμφωνία.
Ακόμη χειρότερα, υπάρχουν πολύς και μεγάλος εγωισμός να επικρατεί στο μείγμα, με κάποιους να προτιμούν να συγκρουστούν (συντριβούν) από το να γίνουν το «κοτόπουλο».
Οπότε καταλήγουμε, το μέλλον της παγκόσμιας οικονομίας να εξαρτάται από τα τέσσερα παιχνίδια των τολμηρών, που θα μπορούσαν να πάνε προς κάθε κατεύθυνση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών