Ο γνωστός οικονομολόγος τονίζει πως οι αγορές πλανώνται αν νομίζουν πως η απειλή για την Παγκόσμια Οικονομία έχει περάσει.
Μετά την δολοφονία του Ιρανού Στρατηγού Qassem Suleimani και τα αρχικά αντίποινα του Ιράκ με τον βομβαρδισμό δύο αμερικανικών βάσεων, οι αγορές τέθηκαν σε κατάσταση κινδύνου: η τιμή του πετρελαίου εκτοξεύτηκε κατά 10%, τα χρηματιστήρια παγκοσμίως έχασαν έδαφος και οι ασφαλιστικές αποδόσεις των Ομολόγων έπεσαν.
Παρά τον συνεχιζόμενο κίνδυνο από την διαμάχη ΗΠΑ - Ιράν και τις επιπτώσεις που θα είχε αυτή στις αγορές, η κίνηση των δύο αντιμαχόμενων πλευρών να αποφύγουν την αποκλιμάκωση εφησύχασε τους επενδυτές και αντέστρεψε το κλίμα σε σημείο οι μετοχές να αγγίζουν νέα υψηλά.
Παρά τον συνεχιζόμενο κίνδυνο από την διαμάχη ΗΠΑ - Ιράν και τις επιπτώσεις που θα είχε αυτή στις αγορές, η κίνηση των δύο αντιμαχόμενων πλευρών να αποφύγουν την αποκλιμάκωση εφησύχασε τους επενδυτές και αντέστρεψε το κλίμα σε σημείο οι μετοχές να αγγίζουν νέα υψηλά.
Ο λανθασμένος εφησυχασμός
Αυτή η μεταστροφή οδηγεί στις εξής υποθέσεις. Καταρχήν, οι αγορές βασίζονται στο γεγονός ότι ούτε το Ιράν ούτε οι ΗΠΑ επιθυμούν έναν πόλεμο σε πλήρη κλίμακα, καθώς αυτό θα διακινδύνευε την προοπτική του Ιρανικού καθεστώτος, αλλά και την επανεκλογή του Donald Trump.
Επιπλέον, οι επενδυτές φαίνεται να πιστεύουν πως οι οικονομικές επιπτώσεις μιας τέτοιας σύγκρουσης δεν θα ήταν σημαντικές.
Εξάλλου η σημασία του πετρελαίου στην κατανάλωση και την παραγωγή έχει υποβαθμιστεί μετά τα σοκαριστικά γεγονότα όπως τον πόλεμο του Yom Kippur το 1973, την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν το 1979 και την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ το 1990.
Επιπροσθέτως, οι ΗΠΑ είναι πια ενεργειακά ανεξάρτητες, η αύξηση του πληθωρισμού δεν είναι πιθανή, ενώ μικρή είναι και η πιθανότητα οι Κεντρικές Τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια μετά από ένα σοκ στην τιμή του πετρελαίου.
Λόγοι ανησυχίας
Οι παραπάνω υποθέσεις είναι προφανώς ελαττωματικές.
Ακόμα και αν ο κίνδυνος για έναν πόλεμο σε πλήρη κλίμακα είναι μικρός, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα οι αμερικανο - ιρανικές σχέσεις να επιστρέψουν σε πρότερο επίπεδο.
Το γεγονός πως η επίθεση του Ιράν στις αμερικανικές βάσεις δεν είχε κανένα θύμα, προφανώς δεν ικανοποίησε την επιθυμία των Ιρανών για αντεκδίκηση.
Η σύγκρουση θα συνεχίζει να τροφοδοτεί με επιθετικότητα την περιοχή (συμπεριλαμβανομένων επιθέσεων κατά του Ισραήλ), κατά μέτωπο πολεμικές αναμετρήσεις, επιχειρήσεις ενάντια στην Σαουδική Αραβία και σε άλλες πετρελαϊκές υποδομές, κυβερνοεπιθέσεις, εξάπλωση των πυρηνικών και άλλα. Οποιοδήποτε από αυτά μπορεί να οδηγήσει σε μια κλιμάκωση της διαμάχης ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν.
Η υπόθεση του κατά πόσο μπορεί μια διαμάχη να επηρεάσει τις αγορές είναι εξίσου ελαττωματική.
Αν και οι ΗΠΑ δεν εξαρτώνται πια τόσο πολύ από το εισαγόμενο πετρέλαιο όσο στο παρελθόν, ακόμα και μια μικρή αύξηση στην τιμή μπορεί να πυροδοτήσει μια ευρύτερη καθοδική πορεία ή ύφεση όπως έγινε και το 1990.
Παρόλο που ένα πετρελαϊκό σοκ θα έδινε ώθηση στους παραγωγούς ενέργειας των ΗΠΑ, τα οφέλη θα εξανεμίζονταν από το κόστος των καταναλωτών, εταιρειών και ιδιωτών.
Συνολικά η κατανάλωση και η ανάπτυξη στις ΗΠΑ θα επιβραδύνονταν και το ίδιο θα συνέβαινε σε όλες τις οικονομίες που εισάγουν πετρέλαιο όπως η Ιαπωνία, η Κίνα, η Ινδία, η Νότιος Κορέα, η Τουρκία και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Το χειρότερο σενάριο
Σύμφωνα με μια εκτίμηση της JP Morgan, μια διαμάχη που θα μπλόκαρε τα στενά του Ορμούζ για 6 μήνες θα εκτόξευε την τιμή του πετρελαίου κατά 126% στα 150 δολάρια το βαρέλι.
Ο κίνδυνος το Ιράν να επιτεθεί σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις ή να παρεμποδίσει βασικές διαδρομές πετρελαιοφόρων προκαλεί έναν "πρωταρχικό φόβο".
Ακόμα και μια μέτρια αύξηση στην τιμή του πετρελαίου στα 80 δολάρια το βαρέλι μπορεί να οδηγήσει σε ένα παρατεταμένο επεισόδιο με τις Αμερικανικές και παγκόσμιες μετοχές να πέφτουν κατά 10%, επιφέροντας έτσι ένα σημαντικό πλήγμα στους επενδυτές, τις επιχειρήσεις και την αγοραστική δύναμη.
Παρά την αισιοδοξία της Wall Street, ακόμα και μια ήπια επανάληψη της έντασης ανάμεσα σε Ιράν και ΗΠΑ μπορεί να ρίξει την παγκόσμια ανάπτυξη κάτω από τα μέτρια επίπεδα της περασμένης χρονιάς.
Παρόλο που η πιθανότητα ενός πολέμου σε πλήρη κλίμακα παραμένει μικρή (το πολύ 20% κατά την προσωπική άποψη), η πιθανότητα να επιστρέψουν οι σχέσεις των δύο χωρών στο status quo ante είναι ακόμη μικρότερες (λιγότερες από 5%).
Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι η κατάσταση θα εξελιχθεί σε μια γκρίζα ζώνη που μπορεί κάποια στιγμή να οδηγήσει σε ένα απρόσμενο πόλεμο πλήρης κλίμακας.
Σε αυτήν την νέα βάση, ο παρών εφησυχασμός των αγορών θα φαίνεται όχι μόνο αφελής αλλά και παραπλανητικός.
Ο κίνδυνος για μια ανάσχεση στην ανάπτυξη ή ακόμα και μια παγκόσμια ύφεση είναι τώρα μεγαλύτερος και συνεχώς αυξάνεται.
www.bankingnews.gr
Αυτή η μεταστροφή οδηγεί στις εξής υποθέσεις. Καταρχήν, οι αγορές βασίζονται στο γεγονός ότι ούτε το Ιράν ούτε οι ΗΠΑ επιθυμούν έναν πόλεμο σε πλήρη κλίμακα, καθώς αυτό θα διακινδύνευε την προοπτική του Ιρανικού καθεστώτος, αλλά και την επανεκλογή του Donald Trump.
Επιπλέον, οι επενδυτές φαίνεται να πιστεύουν πως οι οικονομικές επιπτώσεις μιας τέτοιας σύγκρουσης δεν θα ήταν σημαντικές.
Εξάλλου η σημασία του πετρελαίου στην κατανάλωση και την παραγωγή έχει υποβαθμιστεί μετά τα σοκαριστικά γεγονότα όπως τον πόλεμο του Yom Kippur το 1973, την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν το 1979 και την εισβολή του Ιράκ στο Κουβέιτ το 1990.
Επιπροσθέτως, οι ΗΠΑ είναι πια ενεργειακά ανεξάρτητες, η αύξηση του πληθωρισμού δεν είναι πιθανή, ενώ μικρή είναι και η πιθανότητα οι Κεντρικές Τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια μετά από ένα σοκ στην τιμή του πετρελαίου.
Λόγοι ανησυχίας
Οι παραπάνω υποθέσεις είναι προφανώς ελαττωματικές.
Ακόμα και αν ο κίνδυνος για έναν πόλεμο σε πλήρη κλίμακα είναι μικρός, δεν υπάρχει καμία πιθανότητα οι αμερικανο - ιρανικές σχέσεις να επιστρέψουν σε πρότερο επίπεδο.
Το γεγονός πως η επίθεση του Ιράν στις αμερικανικές βάσεις δεν είχε κανένα θύμα, προφανώς δεν ικανοποίησε την επιθυμία των Ιρανών για αντεκδίκηση.
Η σύγκρουση θα συνεχίζει να τροφοδοτεί με επιθετικότητα την περιοχή (συμπεριλαμβανομένων επιθέσεων κατά του Ισραήλ), κατά μέτωπο πολεμικές αναμετρήσεις, επιχειρήσεις ενάντια στην Σαουδική Αραβία και σε άλλες πετρελαϊκές υποδομές, κυβερνοεπιθέσεις, εξάπλωση των πυρηνικών και άλλα. Οποιοδήποτε από αυτά μπορεί να οδηγήσει σε μια κλιμάκωση της διαμάχης ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν.
Η υπόθεση του κατά πόσο μπορεί μια διαμάχη να επηρεάσει τις αγορές είναι εξίσου ελαττωματική.
Αν και οι ΗΠΑ δεν εξαρτώνται πια τόσο πολύ από το εισαγόμενο πετρέλαιο όσο στο παρελθόν, ακόμα και μια μικρή αύξηση στην τιμή μπορεί να πυροδοτήσει μια ευρύτερη καθοδική πορεία ή ύφεση όπως έγινε και το 1990.
Παρόλο που ένα πετρελαϊκό σοκ θα έδινε ώθηση στους παραγωγούς ενέργειας των ΗΠΑ, τα οφέλη θα εξανεμίζονταν από το κόστος των καταναλωτών, εταιρειών και ιδιωτών.
Συνολικά η κατανάλωση και η ανάπτυξη στις ΗΠΑ θα επιβραδύνονταν και το ίδιο θα συνέβαινε σε όλες τις οικονομίες που εισάγουν πετρέλαιο όπως η Ιαπωνία, η Κίνα, η Ινδία, η Νότιος Κορέα, η Τουρκία και οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.
Το χειρότερο σενάριο
Σύμφωνα με μια εκτίμηση της JP Morgan, μια διαμάχη που θα μπλόκαρε τα στενά του Ορμούζ για 6 μήνες θα εκτόξευε την τιμή του πετρελαίου κατά 126% στα 150 δολάρια το βαρέλι.
Ο κίνδυνος το Ιράν να επιτεθεί σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις ή να παρεμποδίσει βασικές διαδρομές πετρελαιοφόρων προκαλεί έναν "πρωταρχικό φόβο".
Ακόμα και μια μέτρια αύξηση στην τιμή του πετρελαίου στα 80 δολάρια το βαρέλι μπορεί να οδηγήσει σε ένα παρατεταμένο επεισόδιο με τις Αμερικανικές και παγκόσμιες μετοχές να πέφτουν κατά 10%, επιφέροντας έτσι ένα σημαντικό πλήγμα στους επενδυτές, τις επιχειρήσεις και την αγοραστική δύναμη.
Παρά την αισιοδοξία της Wall Street, ακόμα και μια ήπια επανάληψη της έντασης ανάμεσα σε Ιράν και ΗΠΑ μπορεί να ρίξει την παγκόσμια ανάπτυξη κάτω από τα μέτρια επίπεδα της περασμένης χρονιάς.
Παρόλο που η πιθανότητα ενός πολέμου σε πλήρη κλίμακα παραμένει μικρή (το πολύ 20% κατά την προσωπική άποψη), η πιθανότητα να επιστρέψουν οι σχέσεις των δύο χωρών στο status quo ante είναι ακόμη μικρότερες (λιγότερες από 5%).
Το πιθανότερο σενάριο είναι ότι η κατάσταση θα εξελιχθεί σε μια γκρίζα ζώνη που μπορεί κάποια στιγμή να οδηγήσει σε ένα απρόσμενο πόλεμο πλήρης κλίμακας.
Σε αυτήν την νέα βάση, ο παρών εφησυχασμός των αγορών θα φαίνεται όχι μόνο αφελής αλλά και παραπλανητικός.
Ο κίνδυνος για μια ανάσχεση στην ανάπτυξη ή ακόμα και μια παγκόσμια ύφεση είναι τώρα μεγαλύτερος και συνεχώς αυξάνεται.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών