Παραίνεση της Citigroup: Να αφήσουν τις ακαδημαϊκές συζητήσεις οι Ευρωπαίοι και να προσγειωθούν στην πραγματικότητα
Οι υπαρξιακοί κίνδυνοι για την ΕΕ και το ευρώ δεν μπορούν πλέον αγνοούνται, αναφέρει στο σημερινό σημείωμά της η Citigroup, ενόψει της τηλεδιάσκεψης των Ευρωπαίων ηγετών στις 24 Απριλίου 2020.
Όπως παραδέχεται, μέχρι πριν από δύο μήνες η αίσθηση ότι η Ευρωζώνη δεν διαλύεται ήταν καθολική.
Όχι πλέον.
"Τώρα, είμαστε λιγότερο σίγουροι", αναφέρουν οι αναλυτές της Citigroup.
Ο λόγος είναι η πιθανή διαδικασία με την οποία θα μπορούσε το ευρώ υποθετικά να διαλυθεί, χωρίς ενεργή απόφαση από οποιαδήποτε κυβέρνηση, αλλά λόγω της αναστολής των ευρωπαϊκών κανόνων στο πλαίσιο της επιδημίας του κορωνοϊού.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, και στην καρδιά της η ενιαία αγορά, βασίζεται στην τήρηση των κανόνων.
Η ελεύθερη αγορά είναι ουσιαστικά πολιτική κατασκευή επειδή η λειτουργία της βασίζεται στην αυστηρή και συνεπή εφαρμογή του κράτους δικαίου σε θέματα τόσο διαφορετικά όσο η εκτέλεση συμβάσεων, τα δικαιώματα ιδιοκτησίας, τις συνθήκες ανταγωνισμού κ.λπ.
Το γεγονός ότι η απάντηση στο ξέσπασμα του κορωνοϊού βασίζεται πρώτα και σχεδόν εξ ολοκλήρου στις εθνικές πολιτικές, σημαίνει ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός βασικών ευρωπαϊκών κανόνων έχει ανασταλεί: τα εθνικά σύνορα έχουν κλείσει, οι δημοσιονομικοί κανόνες έχουν διακοπεί, οι κανόνες ανταγωνισμού προσωρινά εγκαταλείφθηκαν, οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις εξασθένησαν κ.λπ.
Δεν είναι αυτονόητο ότι όλοι αυτοί οι κανόνες θα αποκατασταθούν αυτόματα μόλις τελειώσει η κρίση για την υγεία, όποτε κι αν γίνει αυτό.
Σύμφωνα με τη Citigroup, αυτό θα εξαρτηθεί από πώς θα αντιμετωπιστεί η κρίση.
Ειδικότερα, εάν ορισμένες χώρες αντιληφθούν ότι η συμμετοχή στη ζώνη του ευρώ κατέληξε να είναι περισσότερο εμπόδιο από ένα πλεονέκτημα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, δεν είναι σίγουρο ότι θα συναινέσουν στο να περιοριστούν οι ενέργειές τους στο μέλλον από τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Οι κανόνες μπορεί να αποκατασταθούν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι απαραίτητα θα αποκατασταθεί η συμμόρφωση με τους κανόνες.
Υπάρχουν πράγματι ήδη περιπτώσεις που ευρωπαϊκές χώρες δεν τηρούν πειστικά τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Συνθήκης.
Κατά την άποψη της Citigroup, θα γίνει μια Ένωση χωρίς τήρηση ή επιβολή των κανόνων, καθιστώντας την πολύ πιο εύθραυστη, πολύ πιο ευάλωτη στα τυχαία σοκ που αναπόφευκτα συμβαίνουν.
Και κατ' επέκταση η ΕΕ θα έχει πολύ λιγότερες πιθανότητες να ανταποκριθεί σε αυτά τα σοκ με συνεκτικό τρόπο.
Συμπερασματικά, η Citigroup πιστεύει ότι κανείς δεν θα αποφασίσει ενεργά να εγκαταλείψει το ευρώ.
Αλλά μια διάλυση θα μπορούσε ακόμα συμβεί τυχαία, όπως σχεδόν συνέβη στην περίπτωση της Ελλάδας το καλοκαίρι του 2015.
Έχοντας αυτό κατά νου, πρέπει να περιμένουμε από τις κυβερνήσεις, έχοντας επίγνωση των κινδύνων, να είναι αποφασισμένες να αποτρέψουν οποιοδήποτε τέτοιο σενάριο.
Να αφήσουν τη σφαίρα της ενδιαφέρουσας αλλά άσχετης ακαδημαϊκής συζήτησης και να μεταβούν στην επικράτεια της πραγματικότητας.
Δεν μπορούν να αποφασιστούν πολλά αυτήν την εβδομάδα, αλλά πολλά μπορούν να αλλάξουν τους όρους της συμφωνίας
Η εκτίμηση της Citigroup από την επικείμενη σύνοδο κορυφής στις 23 Απριλίου, είναι ότι αν και δεν περιμένουμε πολλά, ίσως υπάρξουν μηνύματα που θα προκύψουν και από τις επακόλουθες συζητήσεις μεταξύ τους τις επόμενες εβδομάδες.
Αυτές έχουν τεράστια σημασία για την εμπιστοσύνη στη βιωσιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρώ.
Η ύφεση που προκλήθηκε από τον κορωνοϊό είναι ποιοτικά διαφορετική, υπό την έννοια ότι κανείς δεν μπορεί να κατηγορηθεί για αυτό, άμεσα ή έμμεσα.
Το φορολογικό κόστος και η αύξηση του δημόσιου χρέους που δημιουργεί είναι «χωρίς ενοχές».
Και αυτό δημιουργεί πολλή υψηλότερη προσδοκία, όσον αφορά τη δημοσιονομική αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση στην ιστορία της ΕΕ.
Η αποτυχία αναγνώρισης της διαφορετικής αλλά και μοναδικής φύσης αυτής της κρίσης θα ήταν, κατά την άποψη της Citigroup, παραβίαση του κοινωνικού συμβολαίου που αντιπροσωπεύουν η ΕΕ και το ευρώ.
Με αυτόν τον τρόπο, θα έκανε την προηγουμένως αδιανόητη έννοια της διάλυσης της ΕΕ ή της διάλυσης του ευρώ ως πραγματικού κινδύνου.
www.bankingnews.gr
Όπως παραδέχεται, μέχρι πριν από δύο μήνες η αίσθηση ότι η Ευρωζώνη δεν διαλύεται ήταν καθολική.
Όχι πλέον.
"Τώρα, είμαστε λιγότερο σίγουροι", αναφέρουν οι αναλυτές της Citigroup.
Ο λόγος είναι η πιθανή διαδικασία με την οποία θα μπορούσε το ευρώ υποθετικά να διαλυθεί, χωρίς ενεργή απόφαση από οποιαδήποτε κυβέρνηση, αλλά λόγω της αναστολής των ευρωπαϊκών κανόνων στο πλαίσιο της επιδημίας του κορωνοϊού.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, και στην καρδιά της η ενιαία αγορά, βασίζεται στην τήρηση των κανόνων.
Η ελεύθερη αγορά είναι ουσιαστικά πολιτική κατασκευή επειδή η λειτουργία της βασίζεται στην αυστηρή και συνεπή εφαρμογή του κράτους δικαίου σε θέματα τόσο διαφορετικά όσο η εκτέλεση συμβάσεων, τα δικαιώματα ιδιοκτησίας, τις συνθήκες ανταγωνισμού κ.λπ.
Το γεγονός ότι η απάντηση στο ξέσπασμα του κορωνοϊού βασίζεται πρώτα και σχεδόν εξ ολοκλήρου στις εθνικές πολιτικές, σημαίνει ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός βασικών ευρωπαϊκών κανόνων έχει ανασταλεί: τα εθνικά σύνορα έχουν κλείσει, οι δημοσιονομικοί κανόνες έχουν διακοπεί, οι κανόνες ανταγωνισμού προσωρινά εγκαταλείφθηκαν, οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις εξασθένησαν κ.λπ.
Δεν είναι αυτονόητο ότι όλοι αυτοί οι κανόνες θα αποκατασταθούν αυτόματα μόλις τελειώσει η κρίση για την υγεία, όποτε κι αν γίνει αυτό.
Σύμφωνα με τη Citigroup, αυτό θα εξαρτηθεί από πώς θα αντιμετωπιστεί η κρίση.
Ειδικότερα, εάν ορισμένες χώρες αντιληφθούν ότι η συμμετοχή στη ζώνη του ευρώ κατέληξε να είναι περισσότερο εμπόδιο από ένα πλεονέκτημα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, δεν είναι σίγουρο ότι θα συναινέσουν στο να περιοριστούν οι ενέργειές τους στο μέλλον από τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Οι κανόνες μπορεί να αποκατασταθούν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι απαραίτητα θα αποκατασταθεί η συμμόρφωση με τους κανόνες.
Υπάρχουν πράγματι ήδη περιπτώσεις που ευρωπαϊκές χώρες δεν τηρούν πειστικά τις διατάξεις της Ευρωπαϊκής Συνθήκης.
Κατά την άποψη της Citigroup, θα γίνει μια Ένωση χωρίς τήρηση ή επιβολή των κανόνων, καθιστώντας την πολύ πιο εύθραυστη, πολύ πιο ευάλωτη στα τυχαία σοκ που αναπόφευκτα συμβαίνουν.
Και κατ' επέκταση η ΕΕ θα έχει πολύ λιγότερες πιθανότητες να ανταποκριθεί σε αυτά τα σοκ με συνεκτικό τρόπο.
Συμπερασματικά, η Citigroup πιστεύει ότι κανείς δεν θα αποφασίσει ενεργά να εγκαταλείψει το ευρώ.
Αλλά μια διάλυση θα μπορούσε ακόμα συμβεί τυχαία, όπως σχεδόν συνέβη στην περίπτωση της Ελλάδας το καλοκαίρι του 2015.
Έχοντας αυτό κατά νου, πρέπει να περιμένουμε από τις κυβερνήσεις, έχοντας επίγνωση των κινδύνων, να είναι αποφασισμένες να αποτρέψουν οποιοδήποτε τέτοιο σενάριο.
Να αφήσουν τη σφαίρα της ενδιαφέρουσας αλλά άσχετης ακαδημαϊκής συζήτησης και να μεταβούν στην επικράτεια της πραγματικότητας.
Δεν μπορούν να αποφασιστούν πολλά αυτήν την εβδομάδα, αλλά πολλά μπορούν να αλλάξουν τους όρους της συμφωνίας
Η εκτίμηση της Citigroup από την επικείμενη σύνοδο κορυφής στις 23 Απριλίου, είναι ότι αν και δεν περιμένουμε πολλά, ίσως υπάρξουν μηνύματα που θα προκύψουν και από τις επακόλουθες συζητήσεις μεταξύ τους τις επόμενες εβδομάδες.
Αυτές έχουν τεράστια σημασία για την εμπιστοσύνη στη βιωσιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ευρώ.
Η ύφεση που προκλήθηκε από τον κορωνοϊό είναι ποιοτικά διαφορετική, υπό την έννοια ότι κανείς δεν μπορεί να κατηγορηθεί για αυτό, άμεσα ή έμμεσα.
Το φορολογικό κόστος και η αύξηση του δημόσιου χρέους που δημιουργεί είναι «χωρίς ενοχές».
Και αυτό δημιουργεί πολλή υψηλότερη προσδοκία, όσον αφορά τη δημοσιονομική αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση στην ιστορία της ΕΕ.
Η αποτυχία αναγνώρισης της διαφορετικής αλλά και μοναδικής φύσης αυτής της κρίσης θα ήταν, κατά την άποψη της Citigroup, παραβίαση του κοινωνικού συμβολαίου που αντιπροσωπεύουν η ΕΕ και το ευρώ.
Με αυτόν τον τρόπο, θα έκανε την προηγουμένως αδιανόητη έννοια της διάλυσης της ΕΕ ή της διάλυσης του ευρώ ως πραγματικού κινδύνου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών