Δυσοίωνη έκθεση της Bank of America για τις αγορές
Για μία χρηματιστηριακή αγορά που έχει πλήρως αποσυνδεθεί από τις οικονομικές εξελίξεις και οδηγείται σε μία ανατροφοδοτούμενη «φούσκα» από τη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική, κάνει λόγο σε έκθεση της η Bank of America (συγκεκριμένα ο αναλυτής Athansios Vamvakidis).
Όπως αναφέρει μεταξύ άλλων, παρά τις προειδοποιήσεις κάποιων, ο αποπληθωρισμός και όχι πληθωρισμός είναι ο κίνδυνος αυτή τη στιγμή.
Ως αποτέλεσμα, «τίποτα δεν εμποδίζει περισσότερα κίνητρα δημοσιονομικής πολιτικής, χρηματοδοτούμενα από ακόμη παραπάνω εκτύπωση χρημάτων.
«Οι κεντρικές τράπεζες διατηρούν τα επιτόκια χαμηλά για όσο διάστημα κρίνεται απαραίτητο, για να βοηθήσουν τις κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν τα τεράστια χρέη που συσσωρεύουν.
Χωρίς πληθωρισμό δεν υπάρχει περιορισμός των προϋπολογισμών.
Όσο διαρκεί η πανδημία, οι πολιτικές μπορούν να παρέχουν όσο το δυνατόν περισσότερη υποστήριξη.
Επιπλέον, δεν θα υπάρχει βιασύνη για αυστηρότερη πολιτική, για να αποφευχθεί η ανάκαμψη, όπως συνέβη και στα χρόνια που ακολούθησαν την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Εξάλλου, η Ιαπωνία βρισκόταν σε αυτήν την πραγματικότητα τα τελευταία 30 χρόνια», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Το ότι οι μετοχές επί του παρόντος βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά, δεν σημαίνει ότι η κατάσταση είναι βιώσιμη, υπογραμμίζεται.
«Τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν διαφορετικά αν η πανδημία είχε βρει την παγκόσμια οικονομία με χαμηλότερο χρέος και υψηλότερα επιτόκια.
Οι περισσότερες χώρες δεν εκμεταλλεύτηκαν τις καλές εποχές των προηγούμενων ετών για να δημιουργήσουν αρκετό δημοσιονομικό χώρο, απλώς και μόνο επειδή πίστευαν ότι αυτά τα χρόνια δεν ήταν αρκετά καλά.
Στην πραγματικότητα, σε πλήρη αποτυχία της τήρησης των κεϋνσιανών αρχών, οι μακροοικονομικές πολιτικές στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ήταν χαλαρές σε καλές στιγμές και ακόμη πιο χαλαρά σε κακές στιγμές».
Όπως αναφέρει ο αναλυτής, εν τέλει αυτές οι χαλαρές μακροοικονομικές πολιτικές, τόσο σε καλή όσο και σε κακή κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας, πιθανότατα θα οδηγήσουν σε πληθωρισμό.
Όσο περισσότερο απαιτούν χαλαρές πολιτικές οι εθισμένες αγορές, τόσο η προσαρμογή της μακροοικονομικής πολιτικής θα είναι δυσκολότερη.
Και όμως, ακόμη και όταν οι κεντρικές τράπεζες ανακοινώσουν την πρόθεσή τους να ξεπεράσουν τον στόχο πληθωρισμού τους -κάτι που θα αποκαλυφθεί τον Σεπτέμβριο, «οι ανισορροπίες που έχουν αναπτυχθεί στις αγορές μπορεί να κάνουν το έργο τους δύσκολο».
Υπάρχει λοιπόν διέξοδος;
Λοιπόν, με το χρέος να συνεχίζει να αυξάνεται, η μόνη επιλογή για τη μείωση του χρέους είτε σε επίπεδα πριν από τον Covid-19, είτε ακόμα περισσότερο σε επίπεδα πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση, «θα απαιτούσε μαζική δημοσιονομική λιτότητα και απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα», κάτι που κανένας πολιτικός που σέβεται τον εαυτό του δεν θα το επιχειρούσε πάλι.
Άρα, «όσο ο πληθωρισμός παραμένει χαμηλός και οι κεντρικές τράπεζες διατηρούν τα επιτόκια της πολιτικής στο μηδέν, δεν υπάρχει λόγος για τέτοιο πόνο».
«Αυτό είναι ένα σενάριο ανατροφοδοτούμενης φούσκας.
Το αποτέλεσμα είναι ένας φαύλος κύκλος που κινείται ακόμη και υψηλότερα επίπεδα χρέους, χαμηλότερα επιτόκια και μεγαλύτερους ισολογισμούς των κεντρικών τραπεζών, χωρίς πληθωρισμό, αλλά με μια ακόμη πιο αδύναμη πραγματική οικονομία και ακόμη χειρότερες φούσκες στις τιμές περιουσιακών στοιχείων».
«Δεν βλέπουμε εύκολη διέξοδο»…
Η πραγματική οικονομία είναι αδύναμη, αλλά οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων ειδικά των μετοχών είναι ισχυρές λόγω της χαλαρής στήριξης της μακροοικονομικής πολιτικής - περισσότερο αποσύνδεση μεταξύ της Wall Street και των οικονομιών.
Αυτό θα συνεχιστεί έως ότου λάβουν χώρα απροσδόκητα σοκ, σκάσουν οι φούσκες στα ομόλογα και τις μετοχές, οι οποίες στη συνέχεια θα χρειαστούν ακόμη πιο χαλαρές μακροοικονομικές πολιτικές για να αποφευχθεί μια ακόμη πιο αδύναμη πραγματική οικονομία, οδηγώντας σε νέες φούσκες τιμών περιουσιακών στοιχείων.
Το τελικό παιχνίδι δεν είναι ξεκάθαρο, αλλά είναι απίθανο να έχει καλή κατάληξη
Πιθανότατα, οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες και οι περισσότερες κυβερνήσεις γνωρίζουν αυτούς τους κινδύνους, αλλά έχουν κολλήσει.
Οι προσπάθειες αλλαγών στο παρελθόν, ακόμη και με μικρές κινήσεις, θα οδηγήσουν σε απότομες προσαρμογές της αγοράς.
Τόσο η FED όσο και η ΕΚΤ δεν έχουν πολλές επιλογές.
Το δημόσιο χρέος είναι ήδη πολύ υψηλό στις περισσότερες οικονομίες, ιδίως μετά την πανδημία, η δημοσιονομική εξυγίανση έχει πλήρως ανακοπεί, όλα αυτά θα πλήξουν την ήδη αδύναμη οικονομία.
Δεν βλέπουμε εύκολη διέξοδο.
Αυτό δεν είναι ένα καλή εξέλιξη για την παγκόσμια οικονομία και επιδεινώνεται με κάθε σοκ, παρά την πρόσκαιρη ευφορία της αγοράς.
Μια ήδη κακή κατάσταση πριν από την πανδημία έχει επιδεινωθεί.
Δεν είμαστε σίγουροι πώς και πότε θα δούμε το τελικό παιχνίδι, αλλά κατά την άποψή μας αυτό δεν είναι μια βιώσιμη κατάσταση μακροπρόθεσμα.
www.bankingnews.gr
Όπως αναφέρει μεταξύ άλλων, παρά τις προειδοποιήσεις κάποιων, ο αποπληθωρισμός και όχι πληθωρισμός είναι ο κίνδυνος αυτή τη στιγμή.
Ως αποτέλεσμα, «τίποτα δεν εμποδίζει περισσότερα κίνητρα δημοσιονομικής πολιτικής, χρηματοδοτούμενα από ακόμη παραπάνω εκτύπωση χρημάτων.
«Οι κεντρικές τράπεζες διατηρούν τα επιτόκια χαμηλά για όσο διάστημα κρίνεται απαραίτητο, για να βοηθήσουν τις κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν τα τεράστια χρέη που συσσωρεύουν.
Χωρίς πληθωρισμό δεν υπάρχει περιορισμός των προϋπολογισμών.
Όσο διαρκεί η πανδημία, οι πολιτικές μπορούν να παρέχουν όσο το δυνατόν περισσότερη υποστήριξη.
Επιπλέον, δεν θα υπάρχει βιασύνη για αυστηρότερη πολιτική, για να αποφευχθεί η ανάκαμψη, όπως συνέβη και στα χρόνια που ακολούθησαν την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση.
Εξάλλου, η Ιαπωνία βρισκόταν σε αυτήν την πραγματικότητα τα τελευταία 30 χρόνια», σημειώνεται χαρακτηριστικά.
Το ότι οι μετοχές επί του παρόντος βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά, δεν σημαίνει ότι η κατάσταση είναι βιώσιμη, υπογραμμίζεται.
«Τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν διαφορετικά αν η πανδημία είχε βρει την παγκόσμια οικονομία με χαμηλότερο χρέος και υψηλότερα επιτόκια.
Οι περισσότερες χώρες δεν εκμεταλλεύτηκαν τις καλές εποχές των προηγούμενων ετών για να δημιουργήσουν αρκετό δημοσιονομικό χώρο, απλώς και μόνο επειδή πίστευαν ότι αυτά τα χρόνια δεν ήταν αρκετά καλά.
Στην πραγματικότητα, σε πλήρη αποτυχία της τήρησης των κεϋνσιανών αρχών, οι μακροοικονομικές πολιτικές στα τέλη της δεκαετίας του 1990 ήταν χαλαρές σε καλές στιγμές και ακόμη πιο χαλαρά σε κακές στιγμές».
Όπως αναφέρει ο αναλυτής, εν τέλει αυτές οι χαλαρές μακροοικονομικές πολιτικές, τόσο σε καλή όσο και σε κακή κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας, πιθανότατα θα οδηγήσουν σε πληθωρισμό.
Όσο περισσότερο απαιτούν χαλαρές πολιτικές οι εθισμένες αγορές, τόσο η προσαρμογή της μακροοικονομικής πολιτικής θα είναι δυσκολότερη.
Και όμως, ακόμη και όταν οι κεντρικές τράπεζες ανακοινώσουν την πρόθεσή τους να ξεπεράσουν τον στόχο πληθωρισμού τους -κάτι που θα αποκαλυφθεί τον Σεπτέμβριο, «οι ανισορροπίες που έχουν αναπτυχθεί στις αγορές μπορεί να κάνουν το έργο τους δύσκολο».
Υπάρχει λοιπόν διέξοδος;
Λοιπόν, με το χρέος να συνεχίζει να αυξάνεται, η μόνη επιλογή για τη μείωση του χρέους είτε σε επίπεδα πριν από τον Covid-19, είτε ακόμα περισσότερο σε επίπεδα πριν από την παγκόσμια οικονομική κρίση, «θα απαιτούσε μαζική δημοσιονομική λιτότητα και απομόχλευση του ιδιωτικού τομέα», κάτι που κανένας πολιτικός που σέβεται τον εαυτό του δεν θα το επιχειρούσε πάλι.
Άρα, «όσο ο πληθωρισμός παραμένει χαμηλός και οι κεντρικές τράπεζες διατηρούν τα επιτόκια της πολιτικής στο μηδέν, δεν υπάρχει λόγος για τέτοιο πόνο».
«Αυτό είναι ένα σενάριο ανατροφοδοτούμενης φούσκας.
Το αποτέλεσμα είναι ένας φαύλος κύκλος που κινείται ακόμη και υψηλότερα επίπεδα χρέους, χαμηλότερα επιτόκια και μεγαλύτερους ισολογισμούς των κεντρικών τραπεζών, χωρίς πληθωρισμό, αλλά με μια ακόμη πιο αδύναμη πραγματική οικονομία και ακόμη χειρότερες φούσκες στις τιμές περιουσιακών στοιχείων».
«Δεν βλέπουμε εύκολη διέξοδο»…
Η πραγματική οικονομία είναι αδύναμη, αλλά οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων ειδικά των μετοχών είναι ισχυρές λόγω της χαλαρής στήριξης της μακροοικονομικής πολιτικής - περισσότερο αποσύνδεση μεταξύ της Wall Street και των οικονομιών.
Αυτό θα συνεχιστεί έως ότου λάβουν χώρα απροσδόκητα σοκ, σκάσουν οι φούσκες στα ομόλογα και τις μετοχές, οι οποίες στη συνέχεια θα χρειαστούν ακόμη πιο χαλαρές μακροοικονομικές πολιτικές για να αποφευχθεί μια ακόμη πιο αδύναμη πραγματική οικονομία, οδηγώντας σε νέες φούσκες τιμών περιουσιακών στοιχείων.
Το τελικό παιχνίδι δεν είναι ξεκάθαρο, αλλά είναι απίθανο να έχει καλή κατάληξη
Πιθανότατα, οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες και οι περισσότερες κυβερνήσεις γνωρίζουν αυτούς τους κινδύνους, αλλά έχουν κολλήσει.
Οι προσπάθειες αλλαγών στο παρελθόν, ακόμη και με μικρές κινήσεις, θα οδηγήσουν σε απότομες προσαρμογές της αγοράς.
Τόσο η FED όσο και η ΕΚΤ δεν έχουν πολλές επιλογές.
Το δημόσιο χρέος είναι ήδη πολύ υψηλό στις περισσότερες οικονομίες, ιδίως μετά την πανδημία, η δημοσιονομική εξυγίανση έχει πλήρως ανακοπεί, όλα αυτά θα πλήξουν την ήδη αδύναμη οικονομία.
Δεν βλέπουμε εύκολη διέξοδο.
Αυτό δεν είναι ένα καλή εξέλιξη για την παγκόσμια οικονομία και επιδεινώνεται με κάθε σοκ, παρά την πρόσκαιρη ευφορία της αγοράς.
Μια ήδη κακή κατάσταση πριν από την πανδημία έχει επιδεινωθεί.
Δεν είμαστε σίγουροι πώς και πότε θα δούμε το τελικό παιχνίδι, αλλά κατά την άποψή μας αυτό δεν είναι μια βιώσιμη κατάσταση μακροπρόθεσμα.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών