Οι νέες τεχνολογίες αναμένεται να φέρουν επανάσταση στις διαδικασίες παραγωγής, αλλά θα μπορούσαν επίσης να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις αναπτυσσόμενες οικονομίες αναφέρει το ΔΝΤ
Οι νέες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η μηχανική μάθηση, η ρομποτική, τα μεγάλα δεδομένα και τα δίκτυα αναμένεται να φέρουν επανάσταση στις διαδικασίες παραγωγής, αλλά θα μπορούσαν επίσης να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Οι ευκαιρίες και οι πιθανές πηγές ανάπτυξης που, για παράδειγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα απολάμβαναν κατά τα πρώτα στάδια της οικονομικής τους ανάπτυξης διαφέρουν σημαντικά από αυτά που αντιμετωπίζουν η Καμπότζη και η Τανζανία στον σημερινό κόσμο αναφέρει σε report του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η πρόσφατη έρευνα του ΔΝΤ διαπιστώνει ότι οι νέες τεχνολογίες είναι πολύ πιθανό να διευρύνουν το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών μετατοπίζοντας περισσότερες επενδύσεις σε προηγμένες οικονομίες όπου έχει ήδη καθιερωθεί ο αυτοματισμός.
Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες για τις θέσεις εργασίας στις αναπτυσσόμενες χώρες απειλώντας να αντικαταστήσει παρά να συμπληρώσει το αυξανόμενο εργατικό δυναμικό τους, το οποίο παραδοσιακά παρείχε ένα πλεονέκτημα σε λιγότερο ανεπτυγμένες οικονομίες.
Για να αποφευχθεί αυτή η αυξανόμενη απόκλιση, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις αναπτυσσόμενες οικονομίες θα πρέπει να λάβουν μέτρα για την αύξηση της παραγωγικότητας και τη βελτίωση των δεξιοτήτων μεταξύ των εργαζομένων.
Τι δείχνουν τα αποτελέσματα της έρευνας του ΔΝΤ
Το μοντέλο του ΔΝΤ εξετάζει δύο χώρες (η μία προηγμένη, η άλλη αναπτυσσόμενη) που και οι δύο παράγουν αγαθά χρησιμοποιώντας τρεις παράγοντες παραγωγής: εργασία, κεφάλαιο και ρομπότ.
Ερμηνεύει ευρέως τα «ρομπότ», ώστε να καλύπτει όλο το φάσμα των νέων τεχνολογιών που αναφέρονται παραπάνω.
Η βασική υπόθεση είναι ότι τα ρομπότ υποκαθιστούν τους εργαζόμενους.
Η «επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης» στο πλαίσιο είναι μια αύξηση στην παραγωγικότητα των ρομπότ.
Διαπιστώνεται ότι η απόκλιση μεταξύ αναπτυσσόμενων και προηγμένων οικονομιών μπορεί να συμβεί σε τρία διαφορετικά κανάλια: μερίδιο στην παραγωγή, ροές επενδύσεων και όροι συναλλαγών.
Μερίδιο παραγωγής
Οι προηγμένες οικονομίες έχουν υψηλότερους μισθούς επειδή η συνολική παραγωγικότητα των παραγόντων είναι υψηλότερη.
Αυτοί οι υψηλότεροι μισθοί ωθούν τις επιχειρήσεις στις προηγμένες οικονομίες να χρησιμοποιούν εντατικότερα ρομπότ, ειδικά όταν τα ρομπότ αντικαθιστούν εύκολα τους εργαζόμενους.
Στη συνέχεια, όταν αυξάνεται η παραγωγικότητα του ρομπότ, η προηγμένη οικονομία θα ωφεληθεί περισσότερο μακροπρόθεσμα.
Αυτή η απόκλιση μεγαλώνει, τόσο περισσότερα ρομπότ αντικαθιστούν τους εργαζόμενους.
Ροές επενδύσεων
Η αύξηση της παραγωγικότητας των ρομπότ τροφοδοτεί την έντονη ζήτηση για επενδύσεις σε ρομπότ και παραδοσιακό κεφάλαιο (το οποίο θεωρείται ότι είναι συμπληρωματικό των ρομπότ και της εργασίας).
Αυτή η ζήτηση είναι μεγαλύτερη στις προηγμένες οικονομίες λόγω του ότι τα ρομπότ χρησιμοποιούνται πιο έντονα εκεί (το κανάλι «μερίδιο παραγωγής» που συζητήθηκε παραπάνω).
Ως αποτέλεσμα, οι επενδύσεις εκτρέπονται από τις αναπτυσσόμενες χώρες για τη χρηματοδότηση αυτού του κεφαλαίου και της συσσώρευσης ρομπότ σε προηγμένες οικονομίες, με αποτέλεσμα τη μεταβατική μείωση του ΑΕΠ στην αναπτυσσόμενη χώρα.
Όροι συναλλαγών
Μια αναπτυσσόμενη οικονομία πιθανότατα θα ειδικεύεται σε τομείς που βασίζονται περισσότερο στην ανειδίκευτη εργασία, την οποία έχει περισσότερο σε σύγκριση με μια προηγμένη οικονομία.
Υποθέτοντας ότι τα ρομπότ αντικαθιστούν την ανειδίκευτη εργασία αλλά συμπληρώνουν τους ειδικευμένους εργαζόμενους, μπορεί να προκύψει μόνιμη πτώση των όρων του εμπορίου στην αναπτυσσόμενη περιοχή μετά την επανάσταση του ρομπότ.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα ρομπότ θα εκτοπίσουν δυσανάλογα τους ανειδίκευτους εργαζόμενους, μειώνοντας τους σχετικούς μισθούς τους και μειώνοντας την τιμή του αγαθού που χρησιμοποιεί την ανειδίκευτη εργασία πιο έντονα.
Η πτώση της σχετικής τιμής της κύριας παραγωγής της, με τη σειρά της, ενεργεί ως ένα ακόμη αρνητικό σοκ, μειώνοντας το κίνητρο για επένδυση και δυνητικά οδηγώντας σε πτώση όχι μόνο στο σχετικό αλλά στο απόλυτο ΑΕΠ.
Ρομπότ και μισθοί
Τα αποτελέσματά μας εξαρτώνται κριτικά από το εάν τα ρομπότ αντικαθιστούν πράγματι τους εργαζόμενους.
Αν και μπορεί να είναι πολύ νωρίς για να προβλέψουμε την έκταση αυτής της υποκατάστασης στο μέλλον, βρίσκουμε ενδεικτικές ενδείξεις ότι αυτό συμβαίνει.
Συγκεκριμένα, διαπιστώνουμε ότι οι υψηλότεροι μισθοί συμπίπτουν με σημαντικά υψηλότερη χρήση ρομπότ, σύμφωνα με την ιδέα ότι οι εταιρείες αντικαθιστούν τους εργαζόμενους και τα ρομπότ ως απάντηση στο υψηλότερο κόστος εργασίας.
Επιπτώσεις
Οι βελτιώσεις στην παραγωγικότητα των ρομπότ οδηγούν σε απόκλιση μεταξύ προηγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών, εάν τα ρομπότ αντικαθιστούν εύκολα τους εργαζόμενους.
Επιπλέον, αυτές οι βελτιώσεις θα τείνουν να αυξάνουν τα εισοδήματα αλλά και να αυξάνουν την εισοδηματική ανισότητα, τουλάχιστον κατά τη μετάβαση και πιθανώς μακροπρόθεσμα για ορισμένες ομάδες εργαζομένων, τόσο στις προηγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Δεν υπάρχει ασημένια σφαίρα για την αποτροπή της απόκλισης.
Δεδομένου του γρήγορου ρυθμού της επανάστασης του ρομπότ, οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να επενδύσουν στην αύξηση της συνολικής παραγωγικότητας και των επιπέδων δεξιοτήτων πιο επειγόντως από ποτέ, έτσι ώστε το εργατικό τους δυναμικό να συμπληρώνεται αντί να αντικαθίσταται από ρομπότ.
Φυσικά, αυτό λέγεται ευκολότερα από ό, τι γίνεται.
Στο μοντέλο του ΔΝΤ οι αυξήσεις της συνολικής παραγωγικότητας των παραγόντων - οι οποίες αντιπροσωπεύουν τις πολλές θεσμικές και άλλες θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ των αναπτυσσόμενων και των προηγμένων χωρών που δεν συλλαμβάνονται από εισροές εργασίας και κεφαλαίου - είναι ιδιαίτερα ευεργετικές καθώς ενθαρρύνουν περισσότερα ρομπότ και συσσώρευση φυσικού κεφαλαίου. Τέτοιες βελτιώσεις είναι πάντα επωφελείς, αλλά τα κέρδη είναι ισχυρότερα στο πλαίσιο της επανάστασης της τεχνητής νοημοσύνης.
Τα ευρήματα του ΔΝΤ υπογραμμίζουν επίσης τη σημασία της συσσώρευσης ανθρώπινου κεφαλαίου για την πρόληψη της απόκλισης και επισημαίνουν δυνητικά διαφορετική δυναμική ανάπτυξης μεταξύ των αναπτυσσόμενων οικονομιών με διαφορετικά επίπεδα δεξιοτήτων.
Το τοπίο πιθανότατα θα είναι πολύ πιο δύσκολο για τις αναπτυσσόμενες χώρες που ελπίζουν για υψηλά μερίσματα από μια πολυαναμενόμενη δημογραφική μετάβαση.
Ο αυξανόμενος πληθυσμός των νέων στις αναπτυσσόμενες χώρες χαιρετίστηκε από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ως πιθανώς μια μεγάλη ευκαιρία να επωφεληθεί από τη μετάβαση θέσεων εργασίας από την Κίνα ως αποτέλεσμα της αποφοίτησης του μεσαίου εισοδήματος. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι τα ρομπότ μπορεί να κλέψουν αυτές τις θέσεις εργασίας.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να ενεργούν για τον μετριασμό αυτών των κινδύνων.
Ειδικά απέναντι σε αυτές τις νέες τεχνολογικά καθοδηγούμενες πιέσεις, μια δραστική αλλαγή για τη γρήγορη βελτίωση της παραγωγικότητας και την επένδυση στην εκπαίδευση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων θα αξιοποιήσει την πολυαναμενόμενη δημογραφική μετάβαση.
www.bankingnews.gr
Οι ευκαιρίες και οι πιθανές πηγές ανάπτυξης που, για παράδειγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα απολάμβαναν κατά τα πρώτα στάδια της οικονομικής τους ανάπτυξης διαφέρουν σημαντικά από αυτά που αντιμετωπίζουν η Καμπότζη και η Τανζανία στον σημερινό κόσμο αναφέρει σε report του το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Η πρόσφατη έρευνα του ΔΝΤ διαπιστώνει ότι οι νέες τεχνολογίες είναι πολύ πιθανό να διευρύνουν το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών χωρών μετατοπίζοντας περισσότερες επενδύσεις σε προηγμένες οικονομίες όπου έχει ήδη καθιερωθεί ο αυτοματισμός.
Αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες για τις θέσεις εργασίας στις αναπτυσσόμενες χώρες απειλώντας να αντικαταστήσει παρά να συμπληρώσει το αυξανόμενο εργατικό δυναμικό τους, το οποίο παραδοσιακά παρείχε ένα πλεονέκτημα σε λιγότερο ανεπτυγμένες οικονομίες.
Για να αποφευχθεί αυτή η αυξανόμενη απόκλιση, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις αναπτυσσόμενες οικονομίες θα πρέπει να λάβουν μέτρα για την αύξηση της παραγωγικότητας και τη βελτίωση των δεξιοτήτων μεταξύ των εργαζομένων.
Τι δείχνουν τα αποτελέσματα της έρευνας του ΔΝΤ
Το μοντέλο του ΔΝΤ εξετάζει δύο χώρες (η μία προηγμένη, η άλλη αναπτυσσόμενη) που και οι δύο παράγουν αγαθά χρησιμοποιώντας τρεις παράγοντες παραγωγής: εργασία, κεφάλαιο και ρομπότ.
Ερμηνεύει ευρέως τα «ρομπότ», ώστε να καλύπτει όλο το φάσμα των νέων τεχνολογιών που αναφέρονται παραπάνω.
Η βασική υπόθεση είναι ότι τα ρομπότ υποκαθιστούν τους εργαζόμενους.
Η «επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης» στο πλαίσιο είναι μια αύξηση στην παραγωγικότητα των ρομπότ.
Διαπιστώνεται ότι η απόκλιση μεταξύ αναπτυσσόμενων και προηγμένων οικονομιών μπορεί να συμβεί σε τρία διαφορετικά κανάλια: μερίδιο στην παραγωγή, ροές επενδύσεων και όροι συναλλαγών.
Μερίδιο παραγωγής
Οι προηγμένες οικονομίες έχουν υψηλότερους μισθούς επειδή η συνολική παραγωγικότητα των παραγόντων είναι υψηλότερη.
Αυτοί οι υψηλότεροι μισθοί ωθούν τις επιχειρήσεις στις προηγμένες οικονομίες να χρησιμοποιούν εντατικότερα ρομπότ, ειδικά όταν τα ρομπότ αντικαθιστούν εύκολα τους εργαζόμενους.
Στη συνέχεια, όταν αυξάνεται η παραγωγικότητα του ρομπότ, η προηγμένη οικονομία θα ωφεληθεί περισσότερο μακροπρόθεσμα.
Αυτή η απόκλιση μεγαλώνει, τόσο περισσότερα ρομπότ αντικαθιστούν τους εργαζόμενους.
Ροές επενδύσεων
Η αύξηση της παραγωγικότητας των ρομπότ τροφοδοτεί την έντονη ζήτηση για επενδύσεις σε ρομπότ και παραδοσιακό κεφάλαιο (το οποίο θεωρείται ότι είναι συμπληρωματικό των ρομπότ και της εργασίας).
Αυτή η ζήτηση είναι μεγαλύτερη στις προηγμένες οικονομίες λόγω του ότι τα ρομπότ χρησιμοποιούνται πιο έντονα εκεί (το κανάλι «μερίδιο παραγωγής» που συζητήθηκε παραπάνω).
Ως αποτέλεσμα, οι επενδύσεις εκτρέπονται από τις αναπτυσσόμενες χώρες για τη χρηματοδότηση αυτού του κεφαλαίου και της συσσώρευσης ρομπότ σε προηγμένες οικονομίες, με αποτέλεσμα τη μεταβατική μείωση του ΑΕΠ στην αναπτυσσόμενη χώρα.
Όροι συναλλαγών
Μια αναπτυσσόμενη οικονομία πιθανότατα θα ειδικεύεται σε τομείς που βασίζονται περισσότερο στην ανειδίκευτη εργασία, την οποία έχει περισσότερο σε σύγκριση με μια προηγμένη οικονομία.
Υποθέτοντας ότι τα ρομπότ αντικαθιστούν την ανειδίκευτη εργασία αλλά συμπληρώνουν τους ειδικευμένους εργαζόμενους, μπορεί να προκύψει μόνιμη πτώση των όρων του εμπορίου στην αναπτυσσόμενη περιοχή μετά την επανάσταση του ρομπότ.
Αυτό συμβαίνει επειδή τα ρομπότ θα εκτοπίσουν δυσανάλογα τους ανειδίκευτους εργαζόμενους, μειώνοντας τους σχετικούς μισθούς τους και μειώνοντας την τιμή του αγαθού που χρησιμοποιεί την ανειδίκευτη εργασία πιο έντονα.
Η πτώση της σχετικής τιμής της κύριας παραγωγής της, με τη σειρά της, ενεργεί ως ένα ακόμη αρνητικό σοκ, μειώνοντας το κίνητρο για επένδυση και δυνητικά οδηγώντας σε πτώση όχι μόνο στο σχετικό αλλά στο απόλυτο ΑΕΠ.
Ρομπότ και μισθοί
Τα αποτελέσματά μας εξαρτώνται κριτικά από το εάν τα ρομπότ αντικαθιστούν πράγματι τους εργαζόμενους.
Αν και μπορεί να είναι πολύ νωρίς για να προβλέψουμε την έκταση αυτής της υποκατάστασης στο μέλλον, βρίσκουμε ενδεικτικές ενδείξεις ότι αυτό συμβαίνει.
Συγκεκριμένα, διαπιστώνουμε ότι οι υψηλότεροι μισθοί συμπίπτουν με σημαντικά υψηλότερη χρήση ρομπότ, σύμφωνα με την ιδέα ότι οι εταιρείες αντικαθιστούν τους εργαζόμενους και τα ρομπότ ως απάντηση στο υψηλότερο κόστος εργασίας.
Επιπτώσεις
Οι βελτιώσεις στην παραγωγικότητα των ρομπότ οδηγούν σε απόκλιση μεταξύ προηγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών, εάν τα ρομπότ αντικαθιστούν εύκολα τους εργαζόμενους.
Επιπλέον, αυτές οι βελτιώσεις θα τείνουν να αυξάνουν τα εισοδήματα αλλά και να αυξάνουν την εισοδηματική ανισότητα, τουλάχιστον κατά τη μετάβαση και πιθανώς μακροπρόθεσμα για ορισμένες ομάδες εργαζομένων, τόσο στις προηγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες.
Δεν υπάρχει ασημένια σφαίρα για την αποτροπή της απόκλισης.
Δεδομένου του γρήγορου ρυθμού της επανάστασης του ρομπότ, οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να επενδύσουν στην αύξηση της συνολικής παραγωγικότητας και των επιπέδων δεξιοτήτων πιο επειγόντως από ποτέ, έτσι ώστε το εργατικό τους δυναμικό να συμπληρώνεται αντί να αντικαθίσταται από ρομπότ.
Φυσικά, αυτό λέγεται ευκολότερα από ό, τι γίνεται.
Στο μοντέλο του ΔΝΤ οι αυξήσεις της συνολικής παραγωγικότητας των παραγόντων - οι οποίες αντιπροσωπεύουν τις πολλές θεσμικές και άλλες θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ των αναπτυσσόμενων και των προηγμένων χωρών που δεν συλλαμβάνονται από εισροές εργασίας και κεφαλαίου - είναι ιδιαίτερα ευεργετικές καθώς ενθαρρύνουν περισσότερα ρομπότ και συσσώρευση φυσικού κεφαλαίου. Τέτοιες βελτιώσεις είναι πάντα επωφελείς, αλλά τα κέρδη είναι ισχυρότερα στο πλαίσιο της επανάστασης της τεχνητής νοημοσύνης.
Τα ευρήματα του ΔΝΤ υπογραμμίζουν επίσης τη σημασία της συσσώρευσης ανθρώπινου κεφαλαίου για την πρόληψη της απόκλισης και επισημαίνουν δυνητικά διαφορετική δυναμική ανάπτυξης μεταξύ των αναπτυσσόμενων οικονομιών με διαφορετικά επίπεδα δεξιοτήτων.
Το τοπίο πιθανότατα θα είναι πολύ πιο δύσκολο για τις αναπτυσσόμενες χώρες που ελπίζουν για υψηλά μερίσματα από μια πολυαναμενόμενη δημογραφική μετάβαση.
Ο αυξανόμενος πληθυσμός των νέων στις αναπτυσσόμενες χώρες χαιρετίστηκε από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής ως πιθανώς μια μεγάλη ευκαιρία να επωφεληθεί από τη μετάβαση θέσεων εργασίας από την Κίνα ως αποτέλεσμα της αποφοίτησης του μεσαίου εισοδήματος. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι τα ρομπότ μπορεί να κλέψουν αυτές τις θέσεις εργασίας.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να ενεργούν για τον μετριασμό αυτών των κινδύνων.
Ειδικά απέναντι σε αυτές τις νέες τεχνολογικά καθοδηγούμενες πιέσεις, μια δραστική αλλαγή για τη γρήγορη βελτίωση της παραγωγικότητας και την επένδυση στην εκπαίδευση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων θα αξιοποιήσει την πολυαναμενόμενη δημογραφική μετάβαση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών