Στο 1,5% το έλλειμμα του ΑΕΠ της Ελλάδας έως το 2024, σύμφωνα με την Morgan Stanley
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει η Morgan Stanley στη σημερινή, 10 Φεβρουαρίου 2021, 12σέλιδη ανάλυσή της με τίτλο "Scarring in Europe" (Οι ουλές της Ευρώπης), που σας παρουσιάζει το bankingnews.gr.
Η μακροχρόνια ζημιά της ύφεσης
Μία ύφεση στην οικονομία δεν είναι απλά ένα γεγονός.
Αφήνει μόνομα αποτελέσματα στην παραγωγική διαδικασία, τις αγορές εργασίας και τη συσσώρευση κεφαλαίου.
Ενώ αυτό ήταν σίγουρα η εμπειρία στην Ευρώπη την τελευταία δεκαετία, οι μακροχρόνιες "ουλές" από την τρέχουσα πανδημία θα πρέπει να είναι λιγότερο σφοδρές, αναφέρει η Morgan Stanley.
Η "επιστροφή" από το σοκ
Η εμπειρία έχει δείξει ότι οι οικονομίες σπάνια επιστρέφουν στις αρχικές τους τάσεις μετά από μία ύφεση σοκ.
Αντίθετα, δημιουργούνται νέες, κατώτερες διαδρομές.
Αυτό οφείλεται στις επιπτώσεις που έχει η ύφεση στις αγορές εργασίας, στη συσσώρευση κεφαλαίου και στον ρυθμό τεχνολογικής προόδου.
Η εμπειρία του 2008 και του 2011
Η παραγωγή της ζώνης του ευρώ μειώθηκε το 2009 και, ακόμη και όταν ανέκαμψε στο αρχικό της επίπεδο, ο ρυθμός ανάπτυξης, δεν επέστρεψε ποτέ στην τάση πριν από την κρίση.
Αυτό οφειλόταν κυρίως στη ζημιά της αγοράς εργασίας, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει μόνο από μικρές θετικές συνεισφορές από το κεφάλαιο και την τεχνολογία.
Η συμβολή του κεφαλαίου προς ανάπτυξη σε επόμενες περιόδους παρέμεινε πολύ κάτω από τα προ της κρίσης επίπεδα.
Ωστόσο, ο βαθμός της ζημιάς διέφερε σημαντικά σε ολόκληρη την Ευρώπη: Η Γερμανία δεν υπέστη καθόλου ζημιά, ενώ οι περισσότεροι άλλοι, ειδικά η περιφέρεια, βίωσε σημαντικές ζημίες.
Το σημάδι από την πανδημία είναι πιθανό να είναι μικρότερο όσο και πιο ομοιόμορφα διανέμεται
Σύμφωνα με την Morgan Stanley, η διάρκεια της πανδημικής ύφεσης είναι σημαντικά μικρότερη από το διάστημα 4-5 ετών της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης συν της κρίσης χρέους του ευρώ.
Επίσης, οι τομείς που πλήττονται από την πανδημία περιλαμβάνουν λιγότερη διάβρωση στις εργασιακές δεξιότητες, περιορίζοντας έτσι τις σχετικές ζημίες.
Το πιο σημαντικό, η πολιτική απάντηση ήταν πολύ πιο δυνατή και ταχύτερη, και σχεδιάστηκε για να φτάσει σε όλες τις γωνίες της Ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένης της νότιας περιφέρειας που έχει πληγεί περισσότερο.
Τι μορφή έλαβε η ζημιά κατά την τελευταία ύφεση;
Η Ευρώπη υπέστη δύο διαδοχικές φάσεις ύφεσης, πρώτα ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας χρηματοοικονομικής κρίσης και στη συνέχεια της κρίσης χρέους / τραπεζών στη ζώνη του ευρώ.
Για το σύνολο της ζώνης του ευρώ, η παραγωγή έπεσε στα επίπεδα του 2009 και δεν ανέκαμψε πριν το 2014.
Και σε αυτό το μοτίβο, η Γερμανία αντιμετώπισε ουλές από την παγκόσμια κρίση, αλλά όχι από την κρίση του ευρώ.
Η εμπειρία της Γαλλίας, από την άλλη πλευρά, ήταν παρόμοια με αυτήν της Ευρώπης στο σύνολό της
Ωστόσο, η πιο έντονη αντίθεση σχετίζεται με τις χώρες της περιφέρειας.
Η Ιταλία, η μεγαλύτερη από αυτές, υπέστη σημαντική ζημιά (σούπερ ουλές), ενώ στην Ελλάδα η ζημιά ήταν πολύ σοβαρή.
Η εμπειρία της Ισπανίας και της Πορτογαλίας ήταν πιο κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Είναι η ζημιά μετά από μια ύφεση «φυσιολογική»;
Όταν οι οικονομολόγοι μιλούν για επιχειρηματικούς κύκλους, έχουν κατά νου τις προσωρινές διακυμάνσεις γύρω από μια πιθανή γραμμή ανάπτυξης, με την τελευταία να καθορίζεται από εξωγενή, μακροπρόθεσμες δυνάμεις όπως η συσσώρευση κεφαλαίου, η αύξηση του εργατικού δυναμικού και η τεχνολογία.
Ωστόσο, μια ύφεση μπορεί να έχει μόνιμες επιπτώσεις στην αγορά εργασίας, τη συσσώρευση κεφαλαίου και την τεχνολογική καινοτομία.
Και προφανώς έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομική πολιτική.
Για παράδειγμα, στο πλαίσιο της τρέχουσας πανδημίας, εάν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι πεπεισμένοι ότι οι ζημιές είναι πράγματι σοβαρό πρόβλημα, μπορούμε να περιμένουμε πιο ισχυρές πολιτικές απαντήσεις.
Ετσι, οι κεντρικές τράπεζες υπόσχονται ότι τα επιτόκια πολιτικής θα είναι χαμηλότερα για ακόμη μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και τα δημοσιονομικά κίνητρα μπορεί να παραμείνουν πέρα από το χρονικό πλαίσιο της πανδημίας.
Τι θα αφήσει πίσω της η πανδημία
Οι περισσότερες προβλέψεις είναι μόνο λίγα χρόνια, και έτσι δεν περιέχουν τις μακροπρόθεσμες ζημίες.
Ακόμα και το ΔΝΤ δεν έχει προσφέρει μέχρι στιγμής ρητή εκτίμηση της μακροπρόθεσμης επίδρασης από την πανδημία.
Ωστόσο, μπορούμε να συμπεράνουμε τη ζημιά που είναι ενσωματωμένη στις προβλέψεις του ΔΝΤ, συγκρίνοντας αυτές που έγιναν πριν και μετά την πανδημία.
Με την παραγωγή το 2024 να αναμένεται να είναι περίπου 3,5% χαμηλότερα από το προηγούμενο επίπεδο πρόβλεψης, το έλλειμμα μετά από πέντε χρόνια αναμένεται να είναι λιγότερο από ό,τι στο ίδιο σημείο μετά την κρίση του ευρώ.
Το πιο ενδιαφέρον είναι το μοτίβο των ζημιών μεταξύ των χωρών, καθώς το ΔΝΤ δεν αναμένει έντονες διαφορές από αυτές που σηματοδότησαν κατά την κρίση του ευρώ.
Η τυπική απόκλιση του πενταετούς ελλείμματος είναι μικρή, στο 1,5%, λιγότερο από το ένα έβδομο της τελευταίας κρίσης.
Εξάλλου, αν και η Ισπανία και η Ιταλία εξακολουθούν να είναι μεταξύ αυτών που επλήγησαν περισσότερο, όπως και η Γαλλία και η Αυστρία, όλοι πλήττονται λιγότερο άσχημα από ό, τι στην κρίση του ευρώ.
Τέλος, η Ελλάδα και η Πορτογαλία, με τη χειρότερη ζημιά μετά την τελευταία κρίση, αναμένεται να έχουν τα λιγότερα σημάδια από την πανδημία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών