Σχετικά Άρθρα
Fitch: Υποβάθμισε σε «Β» την Ελλάκτωρ - Αρνητικό το outlook
Αlpha Bank: Iσχυρή άνοδος του ελληνικού ΑΕΠ άνω του 4,5% το 2021
Το Ταμείο Ανάκαμψης έχει και αρνητικά, σημειώνει στην ανάλυσή της «The Growth of EU Debt Begins» η Goldman Sachs, εστιάζοντας στην αύξηση του ήδη διογκωμένου δημοσίου χρέους της Ελλάδας λόγω της άντλησης εκτός των επιχορηγήσεων και δανείων.
Την ίδια στιγμή, η αμερικανική επενδυτική τράπεζα εκφράζει επιφυλάξεις για εξαιρετικά φιλόδοξα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, όπως αυτό της χώρας μας, διότι ενέχουν κίνδυνους καθυστερήσεων και, τελικά, αποτυχίας υλοποίησης.
Πιο συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, πλέον, μπορεί να εκδώσει χρέος για να χρηματοδοτήσει το Ταμείο Ανάκαμψης.
Αφ’ ης στιγμής, λοιπόν, όλα τα κράτη μέλη έχουν επικυρώσει το πρόγραμμα ιδίων πόρων της ΕΕ, ήλθε η στιγμή της έκδοσης κοινού χρέους.
Η εκκίνηση του Ταμείου Ανάκαμψης
Η έγκριση του προγράμματος των ιδίων πόρων από τα εθνικά κοινοβούλια ολοκληρώθηκε, ενώ παράλληλα οι χώρες μέλη της ΕΕ υπέβαλαν τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (NRRP) στις αρμόδιες ευρωπαϊκές αρχές.
Μέχρι το τέλος Μαΐου, 23 από τις 27 χώρες της ΕΕ είχαν υποβάλει τα σχέδιά τους στην Επιτροπή για αξιολόγηση.
Αυτά τα σχέδια περιλαμβάνουν μια επισκόπηση των επενδυτικών έργων που κάθε χώρα επιθυμεί να εφαρμόσει στο πλαίσιο του RRF, και συνήθως, αλλά όχι πάντα, ένα προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα για τέτοιες δαπάνες.
Δεδομένου ότι οι χώρες μπορούν να τύχουν εκταμιεύσεων εφόσον εκπληρώσουν καθορισμένα ορόσημα, οι πληροφορίες που περιέχονται στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας είναι θεμελιώδεις για μια πρώτη εκτίμηση των χρηματοδοτικών αναγκών που πρέπει να εξυπηρετήσει η Επιτροπή της ΕΕ μέσω της έκδοσης χρέους (διάγραμμα 1).
Μοναδική εξαίρεση σε αυτή τη συμφωνία χρηματοδότησης, που η πλήρωση συγκεκριμένων προϋποθέσεων είναι εκ των ων ουκ άνευ, είναι η διευκόλυνση της a priori χρηματοδότησης που χορηγείται από την ΕΕ σε κάθε χώρα μέλος.
Χάρη σε αυτή τη διευκόλυνση, μια χώρα θα μπορούσε να απαιτήσει προχρηματοδότηση έως και 13% επί του συνολικού NRP.
Στη συνέχεια, η ΕΕ πρέπει να εκδώσει το κατάλληλο ποσό χρέους για να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των κρατών μελών.
Δεδομένου ότι είναι πολύ πιθανό ότι η σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον Ιούνιο (24-25 Ιουνίου 2021) θα εγκρίνει τουλάχιστον ορισμένα από τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ, η Κομισιόν, σχεδιάζει την πρώτη έκδοση χρέους στα τέλη Ιουνίου, έτσι ώστε οι εκταμιεύσεις να πραγματοποιηθούν τον Ιούλιο.
Οι απαιτήσεις των κρατών μελών
Παρά τα όσα έχουν εξαγγελθεί, το μέγεθος του Ταμείου Ανάκαμψης και τα ποσά που θα ζητήσει κάθε χώρα ξεχωριστά παραμένουν ασαφή.
Επομένως, το πόσο γρήγορα θα εκδοθεί κοινό χρέος εξαρτάται από την εποπτεία των εθνικών σχεδίων, λέει η Goldman Sachs.
Tα NRRP παρέχουν λεπτομερή περιγραφή της επενδυτικής στρατηγικής κάθε χώρας έως το 2026.
Τούτου λεχθέντος, το ονομαστικό μέγεθός τους στην παρούσα φάση δεν μπορεί να υπολογιστεί, λόγω του ότι οι κυβερνήσεις τείνουν να υπερβάλλουν ως προς τους στόχους που θέτουν, ενώ εξαιτίας αυτής της πρακτικής το ρίσκο καθυστέρησης υλοποίησης αυξάνεται.
Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, η Goldman Sachs εξετάζει τα αρχικά σχέδια δαπανών και τον μείγμα χρηματοδότησης (επιχορηγήσεις έναντι δανείων) των κρατών.
Εστιάζοντας στη Νότια Ευρώπη, αλλά και στις τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης, που θα απορροφήσουν το 60% του Ταμείου Ανάκαμψης, εντοπίζει ενδιαφέρουσες διακρατικές διαφορές.
Η Γαλλία και η Γερμανία δεν έχουν τόσο φιλόδοξα εθνικά σχέδια ανάπτυξης και ανθεκτικότητας όσο η Ελλάδα και η Πορτογαλία.
Η Ισπανία θα αρχίσει να εκταμιεύει δάνεια μόνο μετά την πλήρη άντληση των επιδοτήσεων, ενώ η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα θα χρησιμοποιήσουν έναν συνδυασμό επιχορηγήσεων και δανείων σχεδόν από την αρχή.
Τέλος, εκτιμάται πως θα υπάρξει πιθανότητα καθυστερημένης εφαρμογής και, ως εκ τούτου, επιπλέον χρηματοδοτικών αναγκών, με βάση συγκεκριμένους παράγοντες ανά χώρα (διάγραμμα 2).
Συνδυάζοντας τις ανάγκες χρηματοδότησης ανά χώρα στο πλαίσιο του RRF και την ανάγκη υποστήριξης άλλων προγραμμάτων (Horizon Europe, Invest EU, Rural Development, Just Transition Fund), πέρα από το Ταμείο Ανάκαμψης, η Goldman Sachs εκτιμά τις ανάγκη χρηματοδότησης της ΕΕ τα πρώτα χρόνια, ειδικά το 2021, στα 39 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τις προσδοκίες, οι συνολικές ανάγκες χρηματοδότησης της ΕΕ που σχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης κατά την περίοδο 2021-26 θα μπορούσαν να ανέλθουν σε 806 δισεκατομμύρια ευρώ.
Σε ό,τι αφορά το τρέχον έτος, η έκδοση ευρωπαϊκού χρέους θα ανέλθει, με συντηρητικούς υπολογισμούς, θα ανέλθει στα 104 δισεκατομμύρια ευρώ – κάτω από τα 125 δισεκατομμύρια ευρώ που η ΕΕ έχει προσδιορίσει ως το ανώτατο όριο για το μακροπρόθεσμο χρέος της ΕΕ το 2021.
Στη συνέχεια, σύμφωνα με την Goldman Sachs, η έκδοση χρέους της ΕΕ θα αυξηθεί από 130 δισεκατομμύρια ευρώ το 2022 σε πάνω από 160 δισεκατομμύρια ευρώ το 2024 και θα μειωθεί στη συνέχεια (διάγραμμα 3).
Κοινό χρέος
Με έκδοση χρέους περίπου 800 δισ. ευρώ, η ΕΕ είναι έτοιμη να γίνει ο μεγαλύτερος υπερεθνικός εκδότης στον κόσμο.
Ωστόσο, υπάρχει ο κίνδυνος το συνολικό μέγεθος του NGEU να μην ξεδιπλώσει πλήρως τη δυναμική του.
Ενώ 24 από τις 27 χώρες έχουν ήδη παρουσιάσει σχέδια για να δαπανήσουν τις επιχορηγήσεις τους και οι υπόλοιπες 3 είναι πιθανό να ολοκληρώσουν τα δικά τους σύντομα, 19 χώρες μέλη δεν έχουν ακόμη υποβάλει αίτηση για εκταμίευση δανείων – ακόμα και αν αυτά συνεπάγονται σημαντική μείωση του κόστους δανεισμού.
Εν κατακλείδι, παρότι το Ταμείο Ανάκαμψης προκάλεσε ένα κύμα ενθουσιασμού, υπάρχει ο κίνδυνος να μην αποβεί τόσο επιτυχημένο, καθώς άλλα κράτη, όπως η Ελλάδα, υπερχρεώνονται, ενώ τίποτε δεν εγγυάται την εφαρμογή τόσο φιλόδοξων εθνικών σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.
Την ίδια στιγμή, από την άλλη, πολλά κράτη φαίνεται να επιλέγουν τη μη αξιοποίηση κρατικών πόρων, με αποτέλεσμα το ποσό των ανεκμετάλλευτων δισεκατομμυρίων να ξεπεράσει τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών