Η συζήτηση για τη μετάδοση κινδύνων που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή στον τραπεζικό τομέα κερδίζει αυξανόμενη δυναμική μεταξύ των εποπτικών αρχών και των υπευθύνων χάραξης πολιτικής.
Τον Ιούλιο του 2021, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δημοσίευσε μια έκθεση που περιελάμβανε ανάλυση των οικονομικών επιπτώσεων που σχετίζονται με το κλίμα
κινδύνους για τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Η DBRS Morningstar θεωρεί ιδιαίτερα σημαντική την έκθεση της ΕΚΤ, καθώς στοχεύει στην κάλυψη των κενών στη μεθοδολογία και τις διαδικασίες για την ποσοτική μέτρηση των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα με τη χαρτογράφηση των παραγόντων κινδύνου του κλίματος στα ανοίγματα των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Αυτό το σχόλιο εξετάζει τα αποτελέσματα της ανάλυσης της ΕΚΤ, συμπεριλαμβανομένων των προκλήσεων που αντιμετωπίστηκαν συλλογή δεδομένων καθώς και η μετάδοση κλιματικών παραγόντων κινδύνου σε χρηματοοικονομικούς κινδύνους για τράπεζες.
Η έκθεση της ΕΚΤ αναλύει τον αντίκτυπο του κλιματικού κινδύνου στις τράπεζες, τις ασφαλιστικές εταιρείες και επενδυτικά κεφάλαια, ωστόσο, αυτό το σχόλιο επικεντρώνεται στον τραπεζικό τομέα.
Συνολικά, η DBRS Morningstar βλέπει θετικά ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες αρχίζουν να ενσωματώνουν τους κινδύνους που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή στα πλάνα διαχείρισης ρίσκου τους και στα stress test και ορισμένες τράπεζες ενσωματώνουν επίσης τους παράγοντες κινδύνου ESG στην αξιολόγηση πιστωτικού κινδύνου του χαρτοφυλακίου εταιρικών δανείων τους.
Η έκθεση στους κινδύνους που απορρέουν από την κλιματική αλλαγή είναι διαχειρίσιμη αλλά με συγκεντρωμένες ευπάθειες.
Η έκθεση της ΕΚΤ αναλύει τόσο φυσικούς όσο και μεταβατικούς κινδύνους σε ένα δείγμα 357 τραπεζών στην ευρωζώνη.
Ο φυσικός κίνδυνος είναι ο κίνδυνος οικονομικού κόστους και χρηματοοικονομικών απωλειών που προκύπτουν από την αύξηση της σοβαρότητα και της συχνότητα των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα, ενώ ο κίνδυνος μετάβασης είναι ο κίνδυνος που σχετίζεται με τη διαδικασία προσαρμογής προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα.
Φυσικοί κίνδυνοι
Τα ευρήματα της έκθεσης της ΕΚΤ υπογραμμίζουν ότι περίπου το 12,2% των πιστωτικών ανοιγμάτων των τραπεζών υπόκεινται σε υψηλή ή αυξανόμενη πίεση νερού, 11,2% σε στην άνοδο της θερμοκρασίας, 10,6% σε πλημμύρες, 4,8% σε πυρκαγιές και 1,4% στις παράκτιες πλημμύρες / αύξηση της στάθμης της θάλασσας (γράφημα 1).
Για να εκτιμηθούν οι φυσικοί κίνδυνοι για το κλίμα, η ΕΚΤ χρησιμοποίησε λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την τοποθεσία των μη χρηματοοικονομικών εταιρειών
σε συνδυασμό με ιστορικά δεδομένα σχετικά με τους οδηγούς φυσικού κινδύνου.
Η έκθεση αποκαλύπτει ότι περισσότερο από το 70% των ανοιγμάτων πιστωτικού κινδύνου που περιγράφονται παραπάνω είναι συγκεντρωμένα σε μόλις 25 τράπεζες της ΕΕ.
Ωστόσο, αυτές οι τράπεζες είναι γενικά μεγάλες (μέσος όρος ενεργητικού 672 δισεκατομμυρίων ευρώ) στο τέλος του 2020) και καλά διαφοροποιημένες, ως αποτέλεσμα, η έκθεση δανείων σε επιχειρήσεις σε περιοχές δεν υπερβαίνει το 7% του συνολικού ενεργητικού των τραπεζών.
Τα ευρήματα της ΕΚΤ προτείνουν επίσης ότι το 25% των ασθενέστερων κεφαλαίων και / ή λιγότερο κερδοφόρων τραπεζών είναι κατά μέσο όρο περισσότερο εκτεθειμένο σε επιχειρήσεις σε περιοχές υψηλού ή αυξανόμενου φυσικού κινδύνου.
Ως εκ τούτου, ο κίνδυνος για το κλίμα μπορεί να επιδεινώσει τον υπάρχοντα τρωτά σημεία για αυτές τις τράπεζες.
Η ασφάλεια είναι επίσης σημαντική που πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την αξιολόγηση των φυσικών κινδύνων για το κλίμα.
Η αναφορά αποκαλύπτει ότι πάνω από το 60% των χρηματοδοτικών ανοιγμάτων σε επιχειρήσεις με φυσικό κίνδυνο κλιματικού κινδύνου διασφαλίζεται από εξασφαλίσεις, υποδηλώνοντας ότι οι τράπεζες θα μπορούσαν να υποστούν ζημίες εάν η ασφάλεια έχει υποστεί ζημιά από το κλίμα παράγοντες.
Από την άλλη πλευρά, η έκθεση αναφέρει ότι κατά μέσο όρο μόνο το 35% των οικονομικά σημαντικών οι κλιματικές απώλειες είναι ασφαλισμένες στην ΕΕ.
Κίνδυνοι μετάβασης
Οι τραπεζικοί οργανισμοί διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη βοήθεια και την παροχή χρηματοδότησης στους πελάτες τους στο τη διαδικασία προσαρμογής προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα. Με αυτόν τον τρόπο, οι τράπεζες εκτίθενται σε κίνδυνοι μετάβασης.
Η ΕΚΤ ανέφερε ότι η έκθεση των τραπεζών σε σχετικούς τομείς της πολιτικής για το κλίμα (CPRS)
(που περιλαμβάνουν: τομείς ορυκτών καυσίμων, ενεργειακής έντασης, στέγαση (κτίρια), βοηθητικά προγράμματα και μεταφορές) αντιπροσωπεύει το 52% του συνολικού χαρτοφυλακίου δανείων εγχώριων μη χρηματοοικονομικών εταιρειών (NFC).
Μεταξύ αυτών,ο τομέας της στέγασης ήταν 36% και οι τομείς έντασης ενέργειας 8% της συνολικής έκθεσης σε NFC (γράφημα 2).
Ωστόσο, δεδομένου ότι αυτή η έκθεση αντιπροσωπεύει ένα περιορισμένο 14% του συνολικού υπολοίπου των τραπεζών φύλλο, η συνολική έκθεση σε κίνδυνο μετάβασης φαίνεται διαχειρίσιμη αν και συγκεντρωμένη συγκεκριμένα τομείς που παρουσιάζουν ένα βαθμό ευπάθειας.
Η ΕΚΤ υπογραμμίζει επίσης δύο διαφορετικές προσεγγίσεις για την εκτίμηση του κινδύνου μετάβασης σε ολόκληρο το οικονομικό Σύστημα.
Το πρώτο αποτελείται από τη χαρτογράφηση των πιστωτικών ανοιγμάτων των τραπεζών σε προ-ταξινομημένους τομείς που είναι θεωρείται ευαίσθητο στην κλιματική αλλαγή.
Αυτή η προσέγγιση είναι σχετικά απλή στην εφαρμογή λόγω περιορισμένες απαιτήσεις δεδομένων και μπορούν συνεπώς να εφαρμοστούν με συνέπεια από τράπεζες στην Ευρώπη.
Μια σημαντική ταξινόμηση θα μπορούσε να προκύψει από το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ για τη βιώσιμη χρηματοδότηση και το 2007 ιδίως ο κανονισμός της ΕΕ για την ταξινόμηση.
Ωστόσο, για να είναι επιτυχής, η ΕΚΤ επεσήμανε ότι η ταξινόμηση θα πρέπει να παρέχει πρόσθετα κριτήρια ταξινόμησης όχι μόνο για το περιβάλλον βιώσιμες (πράσινες) οικονομικές δραστηριότητες, αλλά και για μη πράσινες (περιβαλλοντικά επιβλαβείς) επιχειρήσεις.
Η δεύτερη προσέγγιση για την εκτίμηση του κινδύνου μετάβασης είναι η λεγόμενη προσέγγιση και χρήσεις με βάση τις εκπομπές συγκεκριμένα δεδομένα εκπομπών ή έντασης εκπομπών σε επίπεδο τομέα ή εταιρείας.
Αυτή η προσέγγιση είναι δυσκολότερη υλοποιήστε καθώς χρειάζεται ένα πολύ μεγαλύτερο σύνολο λεπτομερών δεδομένων που ενδέχεται να μην είναι άμεσα
διαθέσιμο και / ή μπορεί να διαφέρει σημαντικά μεταξύ τομέων και χωρών.
Οι τράπεζες σημειώνουν πρόοδο στη μέτρηση της έκθεσης σε κλιματικούς κινδύνους στο χαρτοφυλάκιο δανεισμού τους.
Η DBRS Morningstar σημειώνει ότι τα μεγάλα ανοίγματα έναντι αντισυμβαλλομένων υπόκεινται σε παράγοντες υψηλού κλιματικού κινδύνου θα μπορούσε να αυξήσει τον πιστωτικό κίνδυνο των τραπεζών.
Ενώ αυτό είναι διαισθητικό για τους οδηγούς φυσικού κινδύνου που μπορούν άμεσα επηρεάζουν τους αντισυμβαλλομένους των τραπεζών και την ικανότητά τους να εξοφλήσουν τα χρέη τους, εάν το φυσικό τους κεφάλαιο είναι καταστράφηκε ή καταστράφηκε από φυσικό κίνδυνο, η επίδραση των παραγόντων κινδύνου μετάβασης είναι πιο περίπλοκη και λιγότερο άμεσα μετρήσιμο και εξαρτάται κυρίως από μελλοντικά στοιχεία όπως η κυβέρνηση πολιτική, τεχνολογικές αλλαγές και συναίσθημα της αγοράς.
Θεωρούμε θετικά ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες αρχίζουν να ενσωματώνουν τους κινδύνους για την κλιματική αλλαγή πλαίσια διαχείρισης κινδύνων και δοκιμών άγχους, και ορισμένες τράπεζες ενσωματώνουν επίσης τον κίνδυνο ESG παράγοντες στην αξιολόγηση πιστωτικού κινδύνου του χαρτοφυλακίου εταιρικών δανείων τους (ακόμη και για δάνεια μικρότερου μεγέθους).
Αναμένουμε επίσης ότι οι τράπεζες θα επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στην υποστήριξη της μετάβασης σε μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα
τους πελάτες τους, οι οποίοι με τη σειρά τους έχουν μακρόχρονο ορίζοντα (10-30 χρόνια) μπροστά για να ανταποκριθούν στο αρχές της συμφωνίας των Παρισίων.
Ωστόσο, οι τράπεζες που αγωνίζονται οικονομικά είναι λιγότερο καλά τοποθετούνται ως παράγοντες για τους κινδύνους που σχετίζονται με το κλίμα στην προσέγγιση διαχείρισης κινδύνου.
Προκειμένου να εκτιμηθεί σωστά ο αντίκτυπος των παραγόντων που σχετίζονται με το κλίμα στον τραπεζικό τομέα σύντομα μεσοπρόθεσμη, κοκκώδης και εναρμονισμένη συλλογή δεδομένων, που θα επέτρεπε τη σωστή χαρτογράφηση και των δύο φυσικοί παράγοντες και παράγοντες κινδύνου μετάβασης στην έκθεση δανεισμού των τραπεζών.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών