Τις τελευταίες δύο εβδομάδες, αρχίζουμε επιτέλους να βλέπουμε πώς και γιατί οι κεντρικές τράπεζες με τη μεγαλύτερη επιρροή, θα προσπαθήσουν να ανακτήσουν τον έλεγχο της αφήγησης τους για τον πληθωρισμό και να αποτρέψουν την περαιτέρω ζημιά στην αξιοπιστία της πολιτικής τους.
Το βασικό μήνυμα που εξέπεμψαν οι τελευταίες συνεδριάσεις των υπευθύνων χάραξης πολιτικής των κεντρικών τραπεζών είναι ότι ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος και πιο επίμονος από το αναμενόμενο — και πως προβλέπουν κινδύνους για όλο και υψηλότερες αυξήσεις τιμών, αναφέρει ο Mohamed El - Erian, επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Allianz.
Όχι, τα γεράκια δεν έχουν πάρει ακόμη τον έλεγχο
Η νέα αφήγηση αντιπροσωπεύει μια σημαντική αλλαγή για την Fed και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που σε αντίθεση με την Τράπεζα της Αγγλίας, επέμειναν για πολύ καιρό στην τοποθέτηση ότι ο πληθωρισμός ήταν «παροδικός».
Ορισμένοι σχολιαστές της αγοράς έγραψαν ότι "τα γεράκια πήραν ξανά τον έλεγχο".
Αυτό όμως δεν είναι καθόλου σίγουρο αν ληφθεί υπόψη ότι η αντίδραση της Fed και της ΕΚΤ έχουν πολύ μερικό χαρακτήρα, είναι πολύ καθυστερημένες κι ως εκ τούτου διατρέχουν τον κίνδυνο να οδηγήσουν αργότερα σε υπεραντιστάθμιση.
Επί του παρόντος, οι εξαιρετικά χαλαρές πολιτικές των δύο τραπεζών δεν συνάδουν ούτε με την αλλαγή της ρητορικής τους ούτε με τις εξελίξεις στο πεδίο.
Αντί να διευκολύνει μια ομαλή μετάβαση για τη νομισματική πολιτική και την οικονομία, αυτή η συνεχιζόμενη παρατεταμένη καθυστέρηση θα υποχρεώσει και τις δύο κεντρικές τράπεζες να συσφίξουν την πολιτική τους μέσα στο 2022, περισσότερο από όσο θα έπρεπε αν κινούνταν τώρα με μεγαλύτερη ταχύτητα.
Κι αυτό αυξάνει τις ανησυχίες για το πώς θα τα βγάλει πέρα η παγκόσμια οικονομία και οι αγορές με το αυξανόμενο κόστος δανεισμού και τις αυξήσεις των τιμών.
Οι ανησυχίες σχετικά με τις πληθωριστικές προσδοκίες ήδη παγιώνονται και ενισχύονται.
Υπάρχει λοιπόν κίνδυνος οι τιμές και οι μισθοί, αντί να αναζητούν να αντισταθμίσουν τις απώλειές τους, να αναζητήσουν αυξήσεις που θα περιλαμβάνουν στοιχεία για την προσδοκώμενη στο μέλλον αύξηση του πληθωρισμού.
Αυτές οι σκέψεις οδήγησαν την Τράπεζα της Αγγλίας που πρώτη φορά αυξάνει τα επιτόκιά της από το 2004, να τα αυξήσει κατά 25 μονάδες βάσης. Το γεγονός ότι τέσσερα από τα πέντε μέλη της επιτροπής χάραξης πολιτικής της Τράπεζας της Αγγλίας προέκριναν την αύξηση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης, δηλώνει ότι η τρίτη συνεχόμενη αύξηση των επιτοκίων στην επόμενη συνεδρίαση του διοικητικού της συμβουλίου, πρέπει να θεωρείται σίγουρη.
Οι κίνδυνοι από την αδράνεια των κεντρικών τραπεζών
Αλλά ενώ η Τράπεζα της Αγγλίας κινείται με τον επιθυμητό και καλά χρονισμένο τρόπο, η ΕΚΤ και η Fed αδρανούν.
Κατά την τελευταία συνεδρίαση του διοικητικού της συμβουλίου, η Fed θα έπρεπε να είχε επιδείξει μεγαλύτερη σοβαρότητα στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού σταματώντας αμέσως τις αγορές ομολόγων μεγάλης κλίμακας. Το γεγονός ότι δεν τις σταμάτησε, ακόμη και πριν ανακοινωθεί η πολύ μεγάλη αύξηση των θέσεων εργασίας της αμερικάνικης οικονομίας τον Δεκέμβριο, οδήγησε σε μια μεγάλη αλλαγή των προσδοκιών της αγοράς που εκτιμά ότι η FED θα προχωρήσει σε πέντε αυξήσεις επιτοκίων μέσα στο 2022 ενώ η Bank of America προβλέπει επτά.
Οι πολλές αυξήσεις επιτοκίων, κατά την άποψή μου, θα αποτελέσει υπερβολική σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, δεδομένου ότι η Fed αναμένεται επίσης να μειώσει τον φουσκωμένο ισολογισμό της.
Από την πλευρά της, η ΕΚΤ θα έπρεπε να έχει παράσχει καλύτερη καθοδήγηση σχετικά με τις αυξήσεις των επιτοκίων στις οποίες θα προχωρήσει φέτος κατά την τελευταία συνεδρίαση του ΔΣ της την περασμένη εβδομάδα. Οι αγορές ήδη τιμολογούν αυξήσεις των επιτοκίων.
Η ΕΚΤ επίσης επιβεβαίωσε την προσήλωσή της στην προσέγγιση «βήμα προς βήμα» σύμφωνα με την οποία θα αυξήσει τα επιτόκιά μόνο όταν διακόψει τις καθαρές αγορές ομολόγων: η κίνηση αυτή όμως μειώνει κι άλλο το βαθμό ελευθερίας της.
Θα υποχρεωθούν σε υπερβολική σύσφιξη αργότερα
Όλα αυτά αυξάνουν την πιθανότητα ενός δεύτερου λάθους πολιτικής των κεντρικών τραπεζών. Όσο περισσότερο καθυστερεί, ιδιαίτερα η Fed, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος μιας μεγάλης σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής μέσα στο προσεχές καλοκαίρι που θα στραγγαλίσει την όχι τόσο ισχυρή όσο πρέπει, χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμη ανάκαμψη της οικονομίας.
Ένας ακόμη μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι η μεγάλη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής, εφόσον επέλθει μετά την περαιτέρω μεγέθυνση των πληθωριστικών προσδοκιών, θα οδηγήσει σε δύο προβλήματα - υψηλότερες τιμές και χαμηλότερα εισοδήματα. Αυτό θα πλήξει ιδιαίτερα τα πιο ευάλωτα τμήματα του πληθυσμού. Και η ζημιά θα ενισχυθεί εάν η ισχυρή αστάθεια της αγοράς διαχυθεί στην ευρύτερη οικονομία.
Απειλή και για τις αναπτυσσόμενες χώρες
Οι συνέπειες αυτών των λανθασμένων πολιτικών θα επεκταθούν πολύ πέρα από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ και θα είναι ιδιαίτερα απειλητικές για τις αναπτυσσόμενες χώρες που δεν διαθέτουν ευελιξία πολιτικής και οικονομική αντοχή.
Χρειάστηκε πολύς χρόνος για να αλλάξουν η Fed και η ΕΚΤ την λανθασμένη ανάγνωση των αυξήσεων των τιμών.
Οι επιπλέον δυσκολίες που δημιούργησε η λάθος ανάγνωσή τους επιδεινώνονται τώρα από περιττές καθυστερήσεις στην αλλαγή της νομισματικής πολιτικής που για κάποιον ανεξήγητο λόγο παραμένει υπερβολικά επεκτατική.
Αντί να διασφαλίσουν την ήπια προσγείωση της οικονομίας, οι δύο μεγάλες κεντρικές τράπεζες του κόσμου μπορεί να εξαναγκαστούν σε υπερβολικά αυστηρή σύσφιξη προκειμένου να καλύψουν το χαμένο έδαφος.
Επίμονα αργή και μερική ακόμη, η αλλαγή πολιτικής που είναι βέβαιο ότι θα έρθει μέσα στους επόμενους μήνες κινδυνεύει να βλάψει σημαντικά τα μέσα βιοπορισμού για εκατομμύρια ανθρώπους.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών