Σχετικά Άρθρα
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες αποκαλύπτουν την έκθεσή τους στη Ρωσία - Θα γράψουν ζημιές που θα αναστείλουν τα μερίσματα
Προειδοποιεί η Fitch: Οι μεγάλες τράπεζες της Δυτικής Ευρώπης αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους από την έκθεσή τους στη Ρωσία
H άμεση έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στη Ρωσία - είτε μέσω των ρωσικών θυγατρικών τους είτε/και μέσω διασταυρώσεων έκθεση στα σύνορα - φαίνεται να είναι γενικά διαχειρίσιμη, διαπιστώνει ο καναδικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης DBRS. Ωστόσο, είναι πιθανό οι ευρωπαϊκές τράπεζες με τα μεγαλύτερα ανοίγματα να επηρεαστούν και να καταγράψουν χαμηλότερα έσοδα, υψηλότερες προβλέψεις, καθώς και να υποχρεωθούν σε μερικές διαγραφές, προσθέτει.
Αναλυτικότερα σε έκθεσή του για τον αντίκτυπο της κρίσης Ρωσίας - Ουκρανίας στις ευρωπαϊκές τράπεζες, ο οίκος DBRS σημεiώνει:
Ο πλήρης αντίκτυπος της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στις ευρωπαϊκές τράπεζες θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τη διάρκεια της σύγκρουσης και τις επακόλουθες επιπτώσεις στις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Προς το παρόν, το λειτουργικό περιβάλλον για τις ευρωπαϊκές τράπεζες γίνεται όλο και πιο απαιτητικό, με υψηλότερο πληθωρισμό και εξαιρετικά ασταθείς τιμές πετρελαίου, φυσικού αερίου και εμπορευμάτων και διαταραχές της αλυσίδας εφοδιασμού.
Συν τοις άλλοις είναι δυνατό να υπάρξουν αρνητικές συνέπειες από την οριστική άρση των μέτρων κρατικής στήριξης που σχετίζονται με την πανδημία του κορωνοϊού.
Οι τράπεζες στην Ευρώπη έχουν εισέλθει σε αυτήν την περίοδο γεωπολιτικής σύγκρουσης με γενικά υγιείς κεφαλαιακές θέσεις και σχετικά συγκρατημένα επίπεδα μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Ωστόσο, η αυξημένη μεταβλητότητα στις αγορές πρώτων υλών και η ευρύτερη αποδυνάμωση των οικονομικών προοπτικών είναι δυνατό να απαιτήσουν από τις τράπεζες να πάρουν περισσότερες προβλέψεις αν και αναμένεται επίσης από τις ευρωπαϊκές τράπεζες να χρησιμοποιήσουν ορισμένες από τις προβλέψεις που ενέγραψαν σε σχέση με COVID-19 και οι οποίες δεν ανακοινώθηκαν το 2021.
Τρεις κίνδυνοι ενισχύθηκαν
Πέρα από τον αντίκτυπο του ευρύτερου λειτουργικού περιβάλλοντος, θεωρούμε ότι τρεις κύριοι κίνδυνοι έχουν ενισχυθεί για τις ευρωπαϊκές τράπεζες:
Πρώτον ο πιστωτικός κίνδυνος
Δεύτερον, ο κίνδυνος αγοράς, κυρίως για τις τράπεζες που έχουν θυγατρικές ή/και έχουν ανοίγματα στη Ρωσία και
Τρίτον, ο λειτουργικός κίνδυνο που αφορά το ευρύτερο ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα μετά την επιβολή κυρώσεων σε μια σειρά ρωσικών οντοτήτων.
Αναλυτικότερα, η άμεση έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στη Ρωσία και την Ουκρανία φαίνεται διαχειρίσιμη.
Από την έναρξη της σύγκρουσης, ορισμένες μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν αποκαλύψει το ακαθάριστο άνοιγμά τους στη Ρωσία και την Ουκρανία. 
Τα ανοίγματα στην Ουκρανία είναι οριακά.
Η έκθεση στη Ρωσία είναι συγκεντρωμένη σε τρεις κύριους τομείς: τραπεζικές θυγατρικές, διασυνοριακά ανοίγματα και θέσεις παραγώγων.
Λίγες ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν θυγατρικές στη Ρωσία και είναι σχετικά μικρές σε μέγεθος, αντιπροσωπεύοντας έως και το 3% των εσόδων και των καθαρών εσόδων τους.
Τη μεγαλύτερη ονομαστική έκθεση (συμπεριλαμβανομένου του ανοίγματος της θυγατρικής τους στη Ρωσία και των διασυνοριακών ανοιγμάτων της), την έχει η Société Générale (SG, 18,6 δισ. ευρώ), ακολουθούμενη από την Unicredit (13,3 δισ. ευρώ) και την Raiffeisen Bank (RBI, 12,2 δισεκατομμύρια ευρώ), την ING (7,2 δισεκατομμύρια ευρώ) και την Crédit Agricole (CA, 4,9 δισεκατομμύρια ευρώ) .
Επιπλέον, η Commerzbank αποκάλυψε επίσης ότι η καθαρή άμεση έκθεσή της στη Ρωσία ήταν 1,6 δισ. ευρώ (εκ των οποίων 1,3 δισ. ευρώ μέσω της ρωσικής θυγατρικής της και 0,6 δισ. ευρώ για χρηματοδότηση εμπορευμάτων προς εξαγωγή).
Ωστόσο, για τις περισσότερες τράπεζες, το σύνολο της έκθεσης στον ισολογισμό αντιπροσωπεύει ένα χαμηλό ποσοστό του συνολικού ενεργητικού, που κυμαίνεται μεταξύ 0,1% και 1,5%.
Μόνον η έκθεση για τη RBI είναι μεγαλύτερη και αντιπροσωπεύει το 6,4% του συνολικού ενεργητικού της.
Για τις τράπεζες που έχουν έκθεση σε παράγωγα επίσης η έκθεση είναι διαχειρίσιμη.
Ο αντίκτυπος στην κεφαλαιακή βάση των τραπεζών, σε ένα σενάριο όπου τα ανοίγματα μηδενίζονται, εξαρτάται από τον τύπο της έκθεσης.
Για παράδειγμα, η Societe Generale έχει αποκαλύψει ότι σε περίπτωση που η θυγατρική της απαλλοτριωθεί, θα έχει απώλεια 2,6 δισεκατομμυρίων ευρώ ή 50 μονάδων βάσης στο CET1 του Ομίλου, που θα περιοριστεί στο 13,7% στο τέλος του 2021.
Η Unicredit έχει διατυπώσει την εκτίμηση πως αν υποχρεωθεί να διαγράψει πλήρως την έκθεσή της στη Ρωσία (συμπεριλαμβανομένης της ρωσικής θυγατρικής της, της διασυνοριακής έκθεσης και της έκθεσης σε παράγωγα), θα έχει ζημιά 7,4 δισεκατομμυρίων ευρώ ή 200 μονάδες βάσης στον δείκτη CET 1, που όμως θα παραμείνει άνω του 13%.
Οι περισσότερες ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν μειώσει την έκθεση στη Ρωσία από την εισβολή στην Κριμαία το 2014
Αρκετές ευρωπαϊκές τράπεζες μείωσαν την έκθεση τους στη Ρωσία μετά την εισβολή στην Κριμαία το 2014 ενώ άλλες είχαν μειωμένα ανοίγματα τους μήνες πριν από τον εισβολή της στην Ουκρανία το Φεβρουάριο του 2022.
Για παράδειγμα, η Danske Bank αποχώρησε από τις δραστηριότητες και τα ανοίγματά της στη Ρωσία το 2019, και η Nordea ξεκίνησαν την εκκαθάριση των δραστηριοτήτων της στη Ρωσία τον Απρίλιο του 2021.
Σύμφωνα με την Bank of International Settlements (BIS), η άμεση έκθεση των ευρωπαϊκών τραπεζών στη Ρωσία έφτανε τα 84 δισεκατομμυρίων USD στα τέλη Σεπτεμβρίου 2021 και ήταν πολύ χαμηλότερα από την έκθεση στα τέλη του 2013, που έφτανε τα 150 δισ. USD.
Στα τέλη Σεπτεμβρίου 2021, οι τράπεζες στη Γαλλία και την Ιταλία είχαν τα μεγαλύτερα ανοίγματα: οι ιταλικές τράπεζες είχαν έκθεση 25,3 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, με τη Unicredit να είναι η πιο εκτεθειμένη.
Οι γαλλικές τράπεζες είχαν έκθεση 25,1 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, συγκεντρωμένα σε μεγάλο βαθμό στις Société Générale, Crédit Agricole και Groupe BPCE.
Η Αυστρία είχε επίσης έκθεση 17,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, συγκεντρωμένα σε μεγάλο βαθμό σε μία μόνο τράπεζα (Raiffeisen), ακολουθούμενη από τη Γερμανία (8,1 δισεκατομμύρια USD), Ελβετία (3,7 δισ. USD) και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Αμφίβολη η μακροπρόθεσμη τραπεζική παρουσία των ευρωπαϊκών τραπεζών στη Ρωσία
Στη Ρωσία, οι ευρωπαϊκές τράπεζες παρείχαν υπηρεσίες σε ευρωπαϊκές εταιρείες με συμφέροντα/επιχειρήσεις στη χώρα, αν και ορισμένες τράπεζες είχαν επίσης ως αντισυμβαλλόμενους πελάτες λιανικής και τοπικές εταιρικές.
Οι ρωσικές θυγατρικές των ευρωπαϊκών τραπεζών λάμβαναν χρηματοδότηση τοπικά, ωστόσο, αν έχουμε κλιμάκωση της κατάστασης, μπορεί να χρειαστούν χρηματοδότηση ή κεφαλαιακή στήριξη από τις ευρωπαϊκές μητρικές τράπεζες.
Σε αυτή την περίπτωση, δεν είναι ακόμη σαφές αν οι ευρωπαϊκές τράπεζες θα μπορέσουν να παράσχουν υποστήριξη, υπό την πίεση των κυρώσεων, ακόμη κι αν το θέλουν.
Από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αρκετές ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ανακοινώσει ότι σταματούν κάθε νέα χρηματοδότηση προς ρωσικές εταιρείες.
Αναμένουμε ότι πολλές τράπεζες θα μειώσουν περαιτέρω την παρουσία τους ή και θα αποχωρήσουν πλήρως από στη Ρωσία, δεδομένων των προκλήσεων της λειτουργίας εκεί, αν και αυτό μπορεί να πάρει χρόνο.
Άλλο ένα πιθανό αποτέλεσμα είναι η ρωσική κυβέρνηση να απαλλοτριώσει τις ρωσικές θυγατρικές των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Σε αυτή την περίπτωση, το αποτέλεσμα θα είναι το ίδιο ωσάν οι τράπεζες να προχωρήσουν στην πλήρη διαγραφή των θυγατρικών τους.
Οι κυρώσεις στη Ρωσία έχουν αυξήσει τον λειτουργικό κίνδυνο για τις ευρωπαϊκές τράπεζες
Οι διάφορες κυρώσεις που επιβλήθηκαν σε ρωσικές εταιρείες, άτομα, ιδρύματα καθώς επίσης και στην Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, έχουν αυξήσει τον λειτουργικό κίνδυνο για τις ευρωπαϊκές τράπεζες.
Οι ευρωπαϊκές τράπεζες λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα προκειμένου να συμμορφωθούν με τις κυρώσεις και κατά συνέπεια δεσμεύουν τα περιουσιακά στοιχεία Ρώσων πελατών στους οποίους έχουν επιβληθεί οι κυρώσεις.
Τέλος, οι ευρωπαϊκές τράπεζες κινδυνεύουν πλέον περισσότερο από κυβερνοεπιθέσεις από ό,τι πριν έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, η οποία θα μπορούσε να μεταφραστεί σε ανάγκη αύξησης των δαπανών για ελέγχους, και συστήματα πληροφορικής.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών