Τι υποστηρίζει η Rabobank - Γιατί το «Bretton Woods 3» δεν θα λειτουργήσει, είναι ωραία αφήγηση
Πρόσφατα το bankingnews είχε παρουσιάσει μια μεγάλη ανάλυση που αναφερόταν σε μια επανάσταση.
Το κείμενο είχε τίτλο «Η επανάσταση ξεκίνησε, τι συμβαίνει; – Ενεργοποιείται το Bretton Woods III, έρχεται ανατροπή σταθερών αξιών 50 ετών»
Το βασικό σενάριο ήταν ότι έρχεται μια νέα νομισματική επανάσταση όπου τα νομίσματα που υποστηρίζονται από εμπορεύματα, όπως το γιουάν, γίνονται κυρίαρχα και σταδιακά εκτοπίζουν το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα - το δολάριο ΗΠΑ.
Την πρόταση αυτή την έχει αναλύσει ο οικονομικός αναλυτής της Credit Suisse Zoltan και πρώην στέλεχος της FED.
Έναντι αυτής της άποψης υπήρξαν τρεις αντιδράσεις:
i) εκείνοι που δεν έχουν ιδέα για το τι σημαίνει το Bretton Woods III (αυτό θα ήταν περίπου 98%),
ii) εκείνοι που συμφωνούν πλήρως και πιστεύουν ότι το δολάριο πρέπει να εκθρονιστεί ως αποθεματικό νόμισμα χθες, και
iii) εκείνοι που είναι λίγο «δυσαρεστημένοι» με όλη την προσοχή που τυγχάνουν τα σχόλια του στελέχους της Credit Suisse.
Ο Michael Every της Rabobank, παρ΄ ότι προβληματισμένος με το γεωπολιτικό status quo, διαφωνεί με την Credit Suisse ως προς το τι θα συμβεί στη συνέχεια (και στην πραγματικότητα πιστεύει ότι το κατεστραμμένο σύστημα που έχουμε τώρα θα είναι το κατεστραμμένο σύστημα που θα έχουμε για πολύ, πολύ καιρό ακόμη)
Τι υποστηρίζει η Rabobank
Γιατί το «Bretton Woods 3» δεν θα λειτουργήσει, είναι ωραία αφήγηση
Οι κυρώσεις στη Ρωσία θεωρούνται ότι επιταχύνουν μια δραματική στροφή προς μια νέα παγκόσμια αρχιτεκτονική «Bretton Woods 3» με επίκεντρο τα εμπορεύματα
Ωστόσο, αυτό είναι στην πραγματικότητα ένα πολύ παλιό οικονομικό επιχείρημα: ο μερκαντιλισμός ή εμποροκρατία.
Η ιστορία, η λογική, τα εμπορικά δεδομένα και η οικονομική γεωγραφία δείχνουν ότι οι ΗΠΑ μπορούν να τα πάνε καλά σε αυτό το νέο περιβάλλον.
Αντίθετα, η ευκαιρία να μετατοπιστούν οι παγκόσμιες εμπορικές ροές από το δολάριο σε άλλα νομίσματα είναι περιορισμένη: ουσιαστικά, ούτε το κινεζικό νόμισμα ούτε άλλα νομίσματα έχουν ρυθμιστεί για να ανταγωνιστούν το δολάριο παγκοσμίως
Ως εκ τούτου, το δολάριο θα διατηρήσει τον παγκόσμιο ρόλο του παρά τη προβαλλόμενη εκστρατεία «Bretton Woods 3».
Οι δραματικές αλλαγές
Ο κόσμος βιώνει δραματικές αλλαγές στην αρχιτεκτονική της ασφάλειας, πολιτικής, οικονομικής και χρηματοοικονομικής πορείας.
Πράγματι, παράλληλα με τον πόλεμο στην Ουκρανία, βλέπουμε πρωτοσέλιδα για τον «Ψυχρό Πόλεμο 2», «Bretton Woods 3», ακόμη και για τον 3ο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ωστόσο, η Κίνα και η Ρωσία προσπαθούν ανοιχτά να οικοδομήσουν μια νέα παγκόσμια τάξη πραγμάτων, η οποία υποστηρίξαμε ότι θα συμβεί το 2017: αυτή η έκθεση εστιάζει στη βιωσιμότητα ενός παγκόσμιου συστήματος αρχιτεκτονικής συναλλάγματος σε ένα λεγόμενο «Bretton Woods 3»
Υποστηρίζουμε ότι:
Το Bretton Woods 3 έχει μια ελκυστική αφήγηση και συμφωνούμε με πολλά από τα βασικά του επιχειρήματα.
Ωστόσο, δεν είναι καθόλου νέα έννοια, αλλά παλιά – ο μερκαντιλισμός ή εμπορευματοκρατία.
Αυτό είναι ένα περιβάλλον που εξακολουθεί να ταιριάζει στις ΗΠΑ και τους συμμάχους.
Ως εκ τούτου, μπορούμε να δούμε την ιστορία, τη λογική, τα εμπορικά δεδομένα και τη γεωοικονομία για να δούμε ότι το Bretton Woods 3 δεν θα λειτουργήσει.
Ενδέχεται να δούμε κάποια μετατόπιση του εμπορίου από το δολάριο στο γουάν ως μέσω αντιστάθμισης ή ανταλλαγής. Ωστόσο, το μέγιστο που θα κάλυπτε είναι μόλις το 3,3% του παγκόσμιου εμπορίου, έναντι 2,6% που καλύπτει το γουάν στα παγκόσμια αποθέματα συναλλάγματος.
Η πιο πιθανή μετατόπιση είναι μόλις 1% του παγκόσμιου εμπορίου.
Ο αντίκτυπος στις παγκόσμιες αγορές συναλλάγματος ύψους 6,6 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ημερησίως θα ήταν αμελητέος.
Συνολικά, το δολάριο θα διατηρήσει τον παγκόσμιο ρόλο του παρά τον ισχυρισμό για Bretton Woods 3 και μια νέα αρχιτεκτονική
Ας δούμε πρώτα τα βασικά επιχειρήματα για το Bretton Woods 3:
(i) Ο υψηλός πληθωρισμός και τα logjas στην εφοδιαστική αλυσίδα σημαίνουν ότι οι δυτικές κεντρικές τράπεζες και οικονομίες δεν μπορούν πλέον να βασίζονται στην ποσοτική χαλάρωση (QE) ως δεκανίκι πολιτικής: δεν μπορούν να εκτυπώσουν εμπορεύματα. Περισσότερο QE τώρα σημαίνει απλώς περισσότερο πληθωρισμό και υποτίμηση του νομίσματος.
(ii) Τα κράτη χρειάζονται αντίθετα τον έλεγχο των βασικών εμπορευμάτων και των αλυσίδων εφοδιασμού, συμπεριλαμβανομένης της ναυτιλιακής επιμελητείας, με στρατιωτική ισχύ που απαιτείται για την ασφάλειά τους.
(iii) Οι κυρώσεις στη Ρωσία και οι πιθανές δευτερεύουσες κυρώσεις σε άλλους έχουν «οπλίσει» το δολάριο, το ευρώ (EUR) και το γιεν (JPY).
Αυτές οι τάσεις επιταχύνουν μια παγκόσμια στροφή προς εναλλακτικά νομίσματα και συστήματα πληρωμών και πρότυπα συναλλαγών.
(iv) Θα δούμε μια νέα αρχιτεκτονική συναλλάγματος βασισμένη σε εμπορεύματα και οι αλυσίδες εφοδιασμού να αντικαθιστούν το σύστημα με επίκεντρο το δολάριο: η Ρωσία μόλις ζήτησε από τις χώρες BRIC να δημιουργήσουν ακριβώς ένα τέτοιο νέο σύστημα συναλλάγματος.
(v) Τα νομίσματα εμπορευμάτων και το κινεζικό ρενμίνμπι (CNY) θεωρούνται κύριοι νικητές σε αυτή τη νέα τάση.
Μια καλή αφήγηση δεν αρκεί - Στις αγορές αρέσει μια καλή αφήγηση.
Το Bretton Woods 3 έχει ένα δεδομένο: υψηλό πληθωρισμό και τιμές εμπορευμάτων, ανικανότητα της κεντρικής τράπεζας, ανησυχίες σχετικά με την επικείμενη απόσυρση της ποσοτικής χαλάρωσης των ΗΠΑ – και φόβοι για το τι θα συνεπαγόταν η ανάγκη επανεκκίνησης και αναφερόμαστε σε γεωπολιτικές και γεωοικονομικές ανακατατάξεις και ρήξεις.
Επιπλέον, το Bretton Woods 3 στηρίζεται και σε κάτι άλλο ότι η σχετική πολιτική, οικονομική και στρατιωτική δύναμη των ΗΠΑ έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες.
Ακόμη και μια κλασική δύναμη των ΗΠΑ εξασθενεί: και το κινηματογραφικό box office της Κίνας είναι μεγαλύτερο από τις ΗΠΑ.
Ωστόσο, το Bretton Woods 3 δεν είναι νέο.
Εν συντομία:
Το αρχικό σύστημα Bretton Woods μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είχε συνδεθεί με το δολάριο με τον χρυσό σε μια διχασμένη παγκόσμια οικονομία του Ψυχρού Πολέμου με αυστηρούς ελέγχους κεφαλαίων.
Αυτό κράτησε 26 χρόνια πριν καταρρεύσει λόγω του Triffin Paradox και της στροφής στο παραδοσιακό fiat νόμισμα το δολάριο στην δεκαετία του 1970.
Στη συνέχεια είδαμε την εξέλιξη στην ανακύκλωση των λεγόμενων «πετροδολαρίων» καθώς οι τιμές του πετρελαίου αυξήθηκαν μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973.
Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου είδε την παγκοσμιοποίηση και τις υψηλότερες ροές κεφαλαίων σε δολάρια ΗΠΑ στις αναδυόμενες αγορές... και την μεξικανική (1995) και στη συνέχεια ασιατική κρίση (1997-1998)
Η υπερ-παγκοσμιοποίηση του 2000 που κατευθύνθηκε από τις ΗΠΑ είδε μια έκρηξη στη χρηματοδότηση του ευρωδολαρίου για 50 χρόνια τόσο μέσω τραπεζικών όσο και μέσω των σκιωδών τραπεζικών καναλιών όπως τα παράγωγα.
Η Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Κρίση (GFC) και η επακόλουθη ύφεση στη δυτική ανάπτυξη είδαν μια μακροπρόθεσμη στροφή προς την εξάρτηση από το QE της κεντρικής τράπεζας για να προσπαθήσουν να σταθεροποιήσουν τις αγορές και τις οικονομίες.
Αυτή η «νέα κανονική» προσέγγιση τερματίστηκε από τη λαϊκιστική δυσαρέσκεια για την ανισότητα που προκαλεί και τη δημοσιονομική απάντηση στον Covid: ωστόσο ο Covid έδειξε επίσης ότι οι ρυθμιστικές δημοσιονομικές πολιτικές δεν είναι δυνατές χωρίς τον εθνικό έλεγχο των εμπορευμάτων και των αλυσίδων εφοδιασμού.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία μας σπρώχνει στον Ψυχρό Πόλεμο 2 - και «αποθεματικά νομίσματα» που δεν υποστηρίζονται από εμπορεύματα.
Εν ολίγοις, το Bretton Woods 3 δεν κοιτάζει προς τα εμπρός, αλλά προς τα πίσω.
Έχουμε δει πολλά στοιχεία του στο παρελθόν.
Ωστόσο, οι προηγούμενες προσπάθειες για την κατασκευή πλαισίων Bretton Woods 3 δημιούργησαν τεράστια προβλήματα!
Το μεταπολεμικό χρονοδιάγραμμα που έμεινε στο Bretton Woods το αποκλείει, αλλά θα μπορούσε κανείς να εξετάσει τον κατακερματισμό της παγκόσμιας νομισματικής τάξης και συστήματος συναλλαγών στη δεκαετία του 1930, για έναν βασικό --και ανησυχητικό— λόγο: κατέληξε στο τέλος του κανόνα του χρυσού.
Πράγματι, έχουμε από καιρό υιοθετήσει μια ιστορική και δομική άποψη των αγορών που μας οδηγεί να συμφωνήσουμε στην άποψη του Bretton Woods 3 για την αναποτελεσματικότητα του QE. την γεωπολιτική σημασία των logistics, την ανάγκη ελέγχου των αλυσίδων εφοδιασμού και του εμπορίου για τη διατήρηση της νομισματικής ισχύος.
Επιπλέον, συμφωνούμε ότι δεν οδεύουμε μόνο στον Ψυχρό Πόλεμο, αλλά σε παγκόσμιους αγώνες των Μεγάλων Δυνάμεων, στους οποίους το εμπόριο και το νόμισμα θα διαδραματίσουν βασικό ρόλο.
Ωστόσο, με αυτήν την άποψη, γίνεται σαφές ότι το Bretton Woods 3 θα εξακολουθεί να λειτουργεί περισσότερο προς όφελος του δολαρίου από ότι για οποιοδήποτε ανταγωνιστικό νόμισμα.
Γιατί δεν θα λειτουργήσει το Bretton Woods 3
Η παγκόσμια οικονομία έχει δει την σχέση εμπορευμάτων και νομισμάτων στο παρελθόν.
Η πιο προφανής ήταν ο κανόνας του χρυσού το 1815-1971 και στην πιο αγνή του μορφή από το 1815-1913.
Υπάρχουν πολλά βασικά μαθήματα που μπορούμε να αντλήσουμε από αυτήν την περίοδο για τους υποστηρικτές του Bretton Woods 3.
Η Ρωσία, η οποία ασκεί μια συντηρητική δημοσιονομική πολιτική, μπορεί να είναι έτοιμη να υιοθετήσει αυτή την προσέγγιση. Ωστόσο, η Κίνα δεν μπορεί.
Από την πλευρά του ιδιωτικού τομέα, η Κίνα έχει δει μια έκρηξη χρέους από το 2008: η δέσμευσή της σε ένα πρότυπο εμπορευμάτων συναλλάγματος θα σήμαινε εκρηκτικό αποπληθωρισμό στις κινεζικές τιμές των περιουσιακών στοιχείων εάν περιοριστεί ο νέος δανεισμός.
Επιπλέον, το συνολικό χρέος του δημόσιου τομέα της Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών κυβερνήσεων, είναι ήδη αυτό ενός ευρωπαϊκού κράτους και το ΔΝΤ λέει ότι το αυξημένο δημοσιονομικό του έλλειμμα ήταν ένα εκπληκτικό -16,5% του ΑΕΠ το 2021.
Γεωπολιτικά, ο κανόνας του χρυσού ήταν μηδενικός.
Με ένα (κυρίως) σταθερό απόθεμα χρυσού, τα κράτη είτε κέρδιζαν από το μέταλλο μέσω του εμπορίου, το οποίο ήταν επίσης μηδενικό, είτε μέσω πολέμων.
Το ελεύθερο εμπόριο δοκιμάστηκε με βρετανική εντολή, αλλά η Ευρώπη έμαθε γρήγορα ότι το μυστικό της βρετανικής επιτυχίας ήταν στην πραγματικότητα ο μερκαντιλισμός και ο ιμπεριαλισμός.
Οι τέσσερις λογικές λειτουργίες που πρέπει να πληροί ένα παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα συναλλάγματος είναι:
αποθήκευση αξίας
λογιστική μέθοδος.
μέσα ανταλλαγής και
υπερνίκηση του παραδόξου Triffin.
Όλα αυτά εξακολουθούν να ευνοούν το δολάριο έναντι οποιουδήποτε αντιπάλου.
Αποθήκευση αξίας
Τα νομίσματα που συνδέονται με εμπορευμάτα είτε είναι συνδεδεμένα με το δολάριο, στο οποίο τιμολογούνται τα εμπορεύματα, είτε είναι εξαιρετικά ασταθή.
Εκτός εάν τα παγκόσμια εμπορεύματα πρόκειται να χάσουν μόνιμα αυτήν την αστάθεια, και η αστάθεια στην πραγματικότητα αυξάνεται σε πολλά από αυτά, τότε τα νομίσματα βασικών εμπορευμάτων δεν θα χάσουν ούτε τα δικά τους.
Κανένα ανταγωνιστικό παγκόσμιο νόμισμα δεν προσφέρει την εμπιστοσύνη των αγορών των ΗΠΑ.
Ναι, τα USD (EUR, JPY, κ.λπ.) είναι πλέον «οπλισμένα» για το Αφγανιστάν, τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και οποιονδήποτε υποστηρίζει την εισβολή στην Ουκρανία.
Ωστόσο, το κινεζικό νόμισμα είναι εξαιρετικά πολιτικοποιημένο, όπως και το Ρούβλι στην Ρωσία, και οι κινεζικές αγορές έχουν καθαρές εκροές κεφαλαίων από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία.
Ο υψηλός πληθωρισμός των ΗΠΑ δύσκολα υποστηρίζει το δολάριο.
Ωστόσο, η Fed θα προχωρήσει σε αυξήσεις επιτοκίων έως και 3,25% το 2022 και ποσοτική σύσφιξη (QT).
Αυτό το σκηνικό θα υποστηρίξει το δολάριο: και αυτό ισχύει εάν αυτό το επίπεδο επιτοκίων μπορεί να διατηρηθεί ή αν δεν μπορεί, και η οικονομία των ΗΠΑ (και η παγκόσμια) πέσει σε ύφεση – παίρνοντας μαζί της τις τιμές των εμπορευμάτων.
Μόνο εάν οι ΗΠΑ υιοθετήσουν εκ νέου το QE παρά τον υψηλό πληθωρισμό θα υπονομευόταν η αποθεματοποίηση του δολαρίου.
Συμφωνούμε ότι η στρατιωτική ισχύς στηρίζει τελικά τα παγκόσμια αποθεματικά νομίσματα.
Σε αυτό το μέτωπο, ενώ οι ΗΠΑ είναι υπερβολικά ισχυρές, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να κατέχουν την πρωτοκαθεδρία και οι σύμμαχοί τους στην Ευρώπη, την Αυστραλία και την Ιαπωνία και επανεξοπλίζονται γρήγορα.
Αντίθετα, η πολεμική ικανότητα της Ρωσίας έχει τεθεί υπό αμφισβήτηση στην Ουκρανία και η Κίνα παραμένει εντελώς αδοκίμαστη, παρά τον απίστευτο ρυθμό ανάπτυξης των ενόπλων δυνάμεών της.
Μέθοδος λογιστικής
Κανένα άλλο παγκόσμιο νόμισμα δεν προσφέρει την κλίμακα των αγορών των ΗΠΑ ή το «δικτυακό αποτέλεσμα » του. Προσπαθήστε να μιλήσετε για τάσεις στο παγκόσμιο ΑΕΠ χωρίς να χρησιμοποιήσετε το δολάριο ως κοινό παρονομαστή.
Με αντανακλαστική λογική, όσο περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν ένα νόμισμα, τόσο περισσότερο χρησιμοποιείται το νόμισμα.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα σε ότι αφορά τα ευρωδολάρια (υπεράκτιος δανεισμός δολ).
Η τεράστια κλίμακα -άρα και η ισχύς- του χρέους του Eurodollar σημαίνει ότι η δημιουργία μιας εναλλακτικής λύσης είναι ένα τρομακτικό έργο:
Ακόμη και η Κίνα είχε 2,7 τρισεκατομμύρια δολάρια σε συναλλαγματικό χρέος στο τέλος του τέταρτου τριμήνου του 2021.
Πράγματι, εάν κάποιος υποθέσει ότι το USD θα παραμεριστεί, λογικά υποστηρίζει ότι πολλά χρέη του ευρώ θα χρεοκοπήσουν, καθώς λίγοι θα μπορούν να κερδίσουν αρκετά δολάρια για να το αποπληρώσουν.
Αυτό θα σήμαινε χάος στην παγκόσμια αγορά.
Μέσα ανταλλαγής
Το δολάριο είναι ευπρόσδεκτο παγκοσμίως και η υψηλή ρευστότητά του σημαίνει χαμηλό κόστος συναλλαγής.
Το ίδιο δεν ισχύει για άλλα πιθανά εναλλακτικά νομίσματα.
Πράγματι, η Κίνα δεν διαθέτει ανοιχτό λογαριασμό κεφαλαίου, πράγμα που σημαίνει ότι το κινεζικό νόμισμα δεν κινείται ελεύθερα ούτε διαπραγματεύεται ελεύθερα.
Αυτή είναι μια επιλογή οικονομικής πολιτικής από την πλευρά της Κίνας, η οποία περιορίζει σε μεγάλο βαθμό την παγκόσμια ελκυστικότητα του γουάν.
Triffin Paradox
Το παράδοξο Triffin είναι όταν η παγκόσμια ζήτηση για ένα αποθεματικό νόμισμα αναγκάζει τη χώρα που το κατέχει να έχει εμπορικά ελλείμματα.
Για το δολάριο αυτό σημαίνει επίσης off shore και, όπως βλέπουμε τώρα, αυξανόμενες ανισότητες.
Οποιοδήποτε νόμισμα στο Bretton Woods 3 που προσπαθεί να παραμερίσει το δολάριο θα πρέπει να είναι πρόθυμο να παρουσιάσει επίσης μεγάλα εμπορικά ελλείμματα.
Ωστόσο, εάν οι τιμές των εμπορευμάτων είναι υψηλές, οι μεγάλοι παραγωγοί εμπορευμάτων έχουν εμπορικά πλεονάσματα, εμποδίζοντας την επέκταση των νομισμάτων τους.
Και εάν οι τιμές των εμπορευμάτων καταρρεύσουν, το νόμισμά τους καταρρέει επίσης, περιορίζοντας και πάλι την παγκόσμια ελκυστικότητά του.
Η Κίνα έχει επίσης μεγάλο εμπορικό πλεόνασμα εμπορευμάτων (ακόμα και αν έχει επίσης τεράστιο έλλειμμα βασικών εμπορευμάτων) προκειμένου να υποστηρίξει τη βιομηχανική απασχόληση, καθώς και να διασφαλίσει τη σταθερότητα του γουάν μέσω του ισοζυγίου πληρωμών.
Σε συνδυασμό με τους ελέγχους κεφαλαίων, αυτό περιορίζει περαιτέρω την δυνατότητα το νόμισμα να γίνει παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα.
Η δομή του Bretton Woods 3
Βασικά, το Bretton Woods 3 δεν λειτουργεί λόγω της δομής της παγκόσμιας οικονομίας.
Η τάση των εμπορευμάτων διαμορφώθηκε από τον πόλεμο της Ουκρανίας, πριν το Ουκρανικό… ήταν σκιά.
Μόνο λίγοι μεγάλοι εξαγωγείς τροφίμων είναι υπέρ του Bretton Woods 3.
Οι μεγάλοι εξαγωγείς είναι Αυστραλία, Καναδά, ΕΕ, Νέα Ζηλανδία και ΗΠΑ.
Όσον αφορά την ενέργεια, υπάρχουν και πάλι μεγάλοι παραγωγοί στην Δύση όπως Αυστραλία, Καναδάς και ΗΠΑ, αλλά η πλειοψηφία βρίσκεται στη Μέση Ανατολή.
Οι ΗΠΑ είναι και εκεί ο παραδοσιακός ηγεμόνας.
Είναι αλήθεια ότι αυτή η κατάσταση μπορεί να αλλάξει καθώς οι ΗΠΑ προσπαθούν να στραφούν προς την Ασία και σύρονται πίσω στην Ευρώπη από τη Ρωσία.
Επιπλέον, οι παγκόσμιες αγορές πετρελαίου χρειάζονται ένα βασικό νόμισμα που είναι: ρευστοποιήσιμο και διαθέσιμο, το οποίο δεν είναι το Κινεζικό νόμισμα.
Ακόμη και μια μετάβαση σε ένα σύστημα όπου η τιμή του πετρελαίου θα καθορίζεται από ένα καλάθι νομισμάτων είναι εξαιρετικά πολύπλοκο να διατηρηθεί σε όλους τους εταίρους του ΟΠΕΚ, και γι' αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη.
Ως εκ τούτου, οι παραγωγοί ενέργειας θεωρούνται στην καλύτερη περίπτωση ως «εναλλακτικοί», αλλά δύσκολα θα αλλάξουν τα δολάρια με άλλο νόμισμα.
Ποιο νόμισμα θα κυριαρχήσει στις συναλλαγές Bretton Woods 3; Υπάρχουν πολλά ερωτηματικά.
Μέχρι να επιλυθούν αυτά το δολάριο πρέπει να παραμείνει το νόμισμα των εμπορευμάτων στο οποίο τιμολογούνται, ακόμα κι αν δούμε κάποιες συναλλαγές Bretton Woods 3 σε άλλο νόμισμα.
Πράγματι, το Bretton Woods 3 προσπαθεί να διατηρήσει την τρέχουσα παγκόσμια αρχιτεκτονική, ενώ προσπαθεί να κόψει κάποια δολάρια από ορισμένες συναλλαγές ή να εισαγάγει ένα άλλο νόμισμα
Τρία βασικά παραδείγματα:
Πωλήσεις πετρελαίου Σαουδικής Αραβίας:
Η Σαουδική Αραβία ενδέχεται να εξάγει λίγο πετρέλαιο στην Κίνα και να πληρωθεί σε κινεζικό νόμισμα για πρώτη φορά.
Εξήγαγε 56 δισεκατομμύρια δολάρια ενέργειας στην Κίνα το 2019 – αλλά αυτό είναι ένα μικρό ποσοστό της παγκόσμιας αγοράς πετρελαίου που διαπραγματεύεται και είναι ύψους 2,6 τρισεκ. δολάρια.
Επειδή το νόμισμα της Σαουδικής Αραβίας είναι συνδεδεμένο με το δολάριο, θα συνέβαινε το εξής η Σαουδική Αραβία θα τιμολογούσε το πετρέλαιο σε δολάρια και θα επέτρεπε (κάποιες) πληρωμές σε κινεζικό νόμισμα, τότε οι Σαουδάραβες θα πουλούσαν πίσω το κινεζικό νόμισμα για να αγοράσουν δολάρια.
Υπάρχουν όρια στο τι θα πουλούσε η Σαουδική Αραβία, ωστόσο, για να αποφευχθεί η συσσώρευση του γουάν που δεν τους ωφελεί, εκτός εάν όλοι οι άλλοι κάνουν την ίδια αλλαγή.
Εμπόριο Ρωσίας-Ινδίας:
Το εμπόριο μεταξύ Ρωσίας και Ινδίας για να αποφύγει το δολάριο θα τιμολογείται επίσης σε δολάρια και θα μετατρέπεται σε Ρούβλια ή Ρουπίες.
Εμπόριο Ευρώπης-Ρωσίας σε ρούβλια:
Η Ρωσία ζήτησε να πληρωθεί σε ρούβλια για το φυσικό αέριο της, και ίσως για όλα τα εμπορεύματα, και η Ευρώπη αρνήθηκε να το κάνει.
Ωστόσο, βρέθηκε μια λύση.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να πληρώνει για το ρωσικό αέριο σε ευρώ ή δολάρια ΗΠΑ, αλλά η Ρωσία μέσω της Gazprombank θα τα ανταλλάξει με ρούβλια σε μια ρωσική οντότητα προτού στη συνέχεια επιστραφούν και τα δύο στη Ρωσία.
Εν τω μεταξύ, η Ευρώπη φαίνεται να σκοπεύει - σιγά σιγά - να αποσυνδεθεί πλήρως από τη ρωσική ενέργεια.
Παρόλο που η Κίνα είναι τεράστιος εισαγωγέας εμπορευμάτων και όχι εξαγωγέας, κάτι που έρχεται σε αντίθεση με ολόκληρη την ιδέα του Bretton Woods 3, το γουάν είναι ο προφανής υποψήφιος ως μηχανισμός ασφάλειας του Bretton Woods 3: μόνο η Κίνα έχει την οικονομική δυνατότητα αυτή την στιγμή.
Δεδομένα συναλλαγών
Οι συνολικές παγκόσμιες εξαγωγές και εισαγωγές ήταν 38 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2019.
Οι ΗΠΑ αντιπροσώπευαν 4,2 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Καναδάς, Ηνωμένο Βασίλειο, Αυστραλία και Ιαπωνία - όλοι γεωπολιτικοί σύμμαχοι ή υπό την αμυντική ομπρέλα των ΗΠΑ - 4 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Η Ευρωζώνη 5,2 τρισεκατομμύρια δολάρια εσωτερικά και άλλα 4 τρισεκατομμύρια δολάρια εξωτερικά.
Κίνα 4,6 τρισεκατομμύρια δολάρια και στον υπόλοιπο κόσμο 16,2 τρισεκατομμύρια δολάρια, το μεγαλύτερο μέρος σε δολάρια.
Συνοπτικά, η Κίνα αντιπροσώπευε το 12% του παγκόσμιου εμπορίου έναντι μόλις 2,6% των αποθεματικών της κεντρικής τράπεζας στο τέλος του 2021.
Να σημειωθεί ότι το εμπόριο της Κίνας με το Χονγκ Κονγκ (561 δισ. δολάρια) υπολογίζεται ως εξωτερικό.
Η Ρωσία (111 δισ. δολάρια), Μέση Ανατολή (263 δισ. δολάρια) Αφρική (208 δισ. δολάρια)μ Ασία χωρίς την Ιαπωνία, την Ινδία και τη Νότια Κορέα (728 δισ. δολάρια) και Λατινική Αμερική (315 δισεκατομμύρια δολάρια) προσθέτοντας επιπλέον 1,6 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Εν ολίγοις, το μέγιστο μερίδιο του νομίσματος της Κίνας στο παγκόσμιο εμπόριο είναι 4,3% έναντι του τρέχοντος μεριδίου 2,6% των αποθεμάτων γουάν παγκοσμίως.
Συμπέρασμα
Παράλληλα με τα δραματικά παγκόσμια γεγονότα, το Bretton Woods 3 έχει μια ελκυστική αφήγηση.
Πράγματι, συμφωνούμε με πολλά από τα βασικά του επιχειρήματα, όσο αρνητικά και αν είναι.
Ωστόσο, δεν είναι καινούργιο το Bretton Woods 3.
Είναι παλιό.
Και επειδή δεν κοιτάζει αρκετά πίσω, αποτυγχάνει να κοιτάξει αρκετά μπροστά.
Για να υποστηρίξουμε ότι θα δούμε μετατοπίσεις προς τον Ψυχρό Πόλεμο και τους παγκόσμιους αγώνες των Μεγάλων Δυνάμεων, και έναν κόσμο στον οποίο τα εμπορεύματα, τα logistics και ο στρατός διαδραματίζουν βασικούς ρόλους παράλληλα με τη χρηματοδότηση και το νόμισμα, και με μια γεωπολιτική ανάγκη για μεγάλα εμπορικά πλεονάσματα, μας οδηγούν στον μερκαντιλισμό.
Οι σύγχρονοι οικονομολόγοι μπορεί να έχουν ξεχάσει την αληθινή σημασία αυτού του όρου, αλλά κυριαρχούσε με τα νομίσματα – εμπορεύματα.
Ένα μερκαντιλιστικό περιβάλλον είναι ένα περιβάλλον στο οποίο το απαιτούμενο σύνολο πόρων και ποικίλων πηγών εξουσίας, μετά από κάποιες αλλαγές πολιτικής(!), εξακολουθούν να εξαρτώνται περισσότερο από τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους.
Ως εκ τούτου, στο Bretton Woods 3 το μόνο που θα δούμε στην καλύτερη περίπτωση, είναι μια οριακή αύξηση της χρήσης του γουάν ως μηχανισμού αντιστάθμισης.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών