Σχετικά Άρθρα
Deutsche Bank: Η Fed έτοιμη να σπάσει οικονομία και αγορές - Στο 5% το επιτόκιο το 2022
Capital Economics: Κακές αποδόσεις για μετοχές, ομόλογα ως τα μέσα του 2023 - Γιατί μετά θα βελτιωθούν
Μπλοφάρει ή απειλεί; Αυτό ρωτάει όλη η Ευρώπη, μετά την απόφαση της Ρωσίας να κλείσει τις στρόφιγγες για το φυσικό αέριο προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία...
Ως γνωστόν, από την Τετάρτη 27 Απριλίου, η Ρωσία δεν προμηθεύει πλέον με φυσικό αέριο την Πολωνία και τη Βουλγαρία.
Η αιτιολογία, επισήμως, ήταν ότι αυτές οι χώρες - πελάτες αρνούνται να πραγματοποιήσουν πληρωμές σε ρούβλια, σύμφωνα με ισχύον διάταγμα του Ρώσου προέδρου Putin, το οποίο υπεγράφη στα τέλη Μαρτίου.
Σύμφωνα με αυτό, οι εκ Δύσης ορμώμενοι, μη φιλικοί πελάτες της ρωσικής ομοσπονδίας πρέπει να μεταφέρουν σκληρό νόμισμα σε ειδικό λογαριασμό σε συγκεκριμένη ρωσική εμπορική τράπεζα, η οποία θα ανταλλάξει το ποσό με ρούβλια και αυτά τα ρούβλια θα χρησιμοποιηθούν για την πληρωμή του εισαγόμενου αερίου.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Πολωνία, γράφει η Commerzbank, παλεύει εδώ και καιρό να μειώσει την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο, ενώ βάσει σχεδιασμού θα «τελειώσει» με τη Μόσχα ώς τα τέλη του ερχόμενου έτους.
Για αυτό τον λόγο, εστράφη στη Νορβηγία, ενώ οι αποθηκευτικές εγκαταστάσεις της είναι γεμάτες κατά 75%.
Ως εκ τούτου, δεν αναμένεται να αντιμετωπίσει άμεσα προβλήματα…
Από την άλλη, περίπου τα τρία τέταρτα της προμήθειας φυσικού αερίου της Βουλγαρίας εξαρτάται από τις ρωσικές παραδόσεις (Διάγραμμα 1).
Οι αποθηκευτικοί χώροι της χώρας είναι προς το παρόν γεμάτοι μόνο κατά 17%.
Ωστόσο, η εγχώρια κυβέρνηση δεν αναμένει άμεσα προβλήματα.
Το γεγονός ότι η χειμερινή περίοδος έχει λήξει και συνεπώς η ζήτηση έχει μειωθεί σίγουρα θα βοηθήσει στην εκτόνωση της κατάστασης.
Η Ρωσία θα παραδώσει αέριο μόνο εάν πάρει κάτι σε αντάλλαγμα...
Πώς πρέπει να αξιολογηθεί το εμπάργκο εφοδιασμού της Ρωσίας στην Πολωνία και τη Βουλγαρία; διερωτάται η Commerzbank.
Πρώτον, πρέπει να σημειωθεί ότι η διακοπή των προμηθειών στη Βουλγαρία και την Πολωνία συνεπάγεται σχετικά μικρό κόστος για τη Ρωσία.
Η Πολωνία θα σταματούσε σύντομα να αγοράζει φυσικό αέριο από τη Ρωσία ούτως ή άλλως, και η Βουλγαρία είναι μια σχετικά μικρή αγορά.
Δεύτερον, το διάταγμα του Putin της 31ης Μαρτίου καθόρισε σαφείς κανόνες για τους όρους πληρωμής.
Όσοι τις τηρούν θα συνεχίσουν να παίρνουν καύσιμα.
Οι άλλοι όχι.
Υπό αυτή την έννοια, έγκειται στους αγοραστές να αποφασίσουν εάν θα συνεχίσουν να λαμβάνουν φυσικό αέριο.
Τρίτον, η στάση της Ρωσίας χρησιμεύει ως σήμα προς τους άλλους ότι αντιμετωπίζει σοβαρά την κατάσταση.
Οι ρωσικές εμπορικές τράπεζες που είναι υπεύθυνες για τη μετατροπή του σκληρού νομίσματος σε ρούβλια βρίσκονται, φυσικά, σε στενή επαφή με τη ρωσική κεντρική τράπεζα και θα συντονίσουν τις δραστηριότητές τους μαζί της.
Αυτό πιθανώς σημαίνει ότι το ξένο συνάλλαγμα που θα καταλήξει στις ρωσικές εμπορικές τράπεζες θα χρησιμεύσει de facto για τη χρηματοδότηση των ρωσικών εισαγωγών, όπως έκαναν τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας.
Ωστόσο, η υπερβολική ενασχόληση με τους τρόπους πληρωμής αποσπά την προσοχή από το ουσιαστικό σημείο: Το αέριο θα ρέει μόνο εάν η ρωσική οικονομία πάρει κάτι από αυτό, δηλαδή ξένο νόμισμα με το οποίο θα χρηματοδοτήσει τις εισαγωγές.
Είναι αλήθεια ότι η Ρωσία δεν μπορεί πλέον να εισάγει πολλά αγαθά από τη Δύση λόγω των κυρώσεων.
Μπορεί όμως να χρηματοδοτήσει όλες τις άλλες εισαγωγές με τα κέρδη της σε ξένο νόμισμα.
Από αυτή την άποψη, η ρωσική στάση για την Πολωνία και τη Βουλγαρία έχει σκοπό να αυξήσει την πίεση στους άλλους –και για τη Ρωσία πολύ πιο σημαντικούς– πελάτες στην ΕΕ.
Επιπλέον, θα αποτελέσει σημαντική πολιτική επιτυχία για τον Πρόεδρο Putin εάν οι αγοραστές χρησιμοποιούσαν τα κανάλια πληρωμής που υπέδειξε, ακόμα και αν αυτό δεν αλλάζει τίποτα οικονομικά, επειδή δυτικό ξένο νόμισμα είχε εισρεύσει στη Ρωσία σε αντάλλαγμα για ρωσικό αέριο πριν από την αλλαγή της πληρωμής.
Βάσει λοιπόν αυτής της ερμηνείας, λέει η Commerzbank, η Ρωσία δεν πρόκειται από μόνη της να κλείσει την κάνουλα στην ΕΕ και, παρά τον πόλεμο, μάλλον θα συνεχίσει τις… businesses as usual.
Επομένως, θα περιμένει την Ευρωπαϊκή Ένωση για να δει τι θα πράξει…
Σε κάθε περίπτωση, ο κίνδυνος «παγώματος» της προσφοράς στο εγγύς μέλλον, που θα είχε σημαντικό οικονομικό αντίκτυπο στην ΕΕ, εξακολουθεί να φαίνεται διαχειρίσιμος.
Εξάλλου, η ΕΕ δεν θα επιβάλει μποϊκοτάζ στο φυσικό αέριο εάν δεν μπορεί ακόμη να το διαχειριστεί με λογικό κόστος.
Μια εναλλακτική ερμηνεία
Βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, η Ρωσία είναι πιθανό να συνεχίσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου για τη χρηματοδότηση εισαγωγών από τη Δύση και τη στήριξη του βιοτικού επιπέδου του πληθυσμού της.
Όμως, μακροπρόθεσμα, θα οδηγηθεί σε άλλες ατραπούς, επισημαίνει η γερμανική τράπεζα.
Η δε χρονική στιγμή κατά την οποία αποφασίζεται εμπάργκο στα ρωσικά ενεργειακά προϊόντα έχει επίσης ενδιαφέρον:
Πρώτον, ο Γερμανός υπουργός Οικονομίας Habek βρέθηκε χθες στην Πολωνία, όπου εξήγησε τα γερμανικά σχέδια να ανεξαρτητοποιηθεί γρήγορα από τις ρωσικές προμήθειες πετρελαίου, με την Πολωνία να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο
Δεύτερον, οι Αμερικανοί και οι σύμμαχοί τους ανακοίνωσαν χθες παραδόσεις βαρέων όπλων στην Ουκρανία και συγκεκριμένα στην αεροπορική βάση Rammstein.
Στον αντίποδα, ο Putin είναι πιθανό να εκλάβει και τα δύο γεγονότα ως κλιμάκωση.
Ως εκ τούτου, η διακοπή παράδοσης κατά της Πολωνίας και της Βουλγαρίας προώρισται να προειδοποιήσει τη Δύση για τις συνέπειες μιας περαιτέρω κλιμάκωσης.
Η ρωσική μόχλευση επιδεινώνεται...
Οι οικονομικοί προβληματισμοί γίνονται λιγότερο σημαντικοί εάν υποθέσει κανείς ότι η ενεργειακή αγορά της ΕΕ δεν θα είναι μόνιμα ανοιχτή στη Ρωσία.
Εξάλλου, η ΕΕ κάνει ό,τι περνά από το χέρι της για να ανεξαρτητοποιηθεί.
Αντίστοιχα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου θα γεμίσουν τουλάχιστον κατά 80% έως την 1η Νοεμβρίου 2022.
Στα επόμενα χρόνια, αυτό το ελάχιστο επίπεδο πλήρωσης θα ανέλθει στο 90%.
Θα συναφθούν νέες συμβάσεις προμήθειας με χώρες της Βόρειας Αφρικής, για παράδειγμα, και η ανάπτυξη υποδομών LNG θα προωθηθεί.
Ωστόσο, οι τεράστιες επενδύσεις και οι διαρθρωτικές αλλαγές που συνεπάγεται είναι πιθανό να προκαλέσουν νέα εξάρτηση της ενεργειακής αγοράς της ΕΕ.
Την ίδια ώρα, ο κ. Putin είναι απίθανο να μπορέσει να επιστρέψει στο status quo ante για εγχώριους πολιτικούς λόγους.
Αυτό συνηγορεί υπέρ μιας παρατεταμένης σύγκρουσης.
... Το όπλο «φυσικό αέριο»
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ρωσία θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στη Δύση μέσω embargo σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο - επειδή όσο πιο ανεξάρτητη γίνεται η ΕΕ από το ρωσικό αέριο, τόσο πιο κοντός γίνεται ο «μοχλός του φυσικού αερίου».
Αυτό το ατού πιθανότατα θα έχει αξία μόνο τον επόμενο χρόνο.
Ως εκ τούτου, το κίνητρο για τη ρωσική κυβέρνηση να κλείσει την κάνουλα αυξάνεται, ειδικά εάν η μεγάλη επίθεση στην ανατολική Ουκρανία δεν έχει σύντομα αποτελέσματα, επισημαίνει η Commerzbank.
Οικονομικά, αυτό θα ήταν σίγουρα οδυνηρό για τη Ρωσία, που, τελικά, θα έπρεπε να διαχειριστεί μια μόνιμη μεγάλη εισροή δυτικού ξένου νομίσματος.
Προς το παρόν κυριαρχούν οικονομικοί λόγοι
Κανείς από εμάς δεν μπορεί να κοιτάξει το μέλλον, και ειδικά όχι το μυαλό του Προέδρου Putin, γράφει η γερμανική τράπεζα.
Τελικά, πρέπει να αποφασίσει κανείς εάν θα δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα στις οικονομικές εκτιμήσεις που σκιαγραφήθηκαν παραπάνω ή σε μια πολιτική ερμηνεία που θα διέπεται από μια μόνιμη κατάσταση σύγκρουσης και έντασης.
Προς το παρόν, πιθανότατα θα επικρατήσουν οι οικονομικοί προβληματισμοί της Ρωσίας, κυρίως για να μην επιβληθούν ακόμη περισσότερες κακουχίες στον πληθυσμό της, ο οποίος είναι ήδη επιβαρυμένος από τις συνέπειες της σύγκρουσης.
Ωστόσο, το αν θα συνεχίσει να προμηθεύει φυσικό αέριο μεσοπρόθεσμα θα καθοριστεί κυρίως από την πρόοδο του πολέμου στην Ουκρανία.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών