Σχετικά Άρθρα
Lacalle: Παραμένουμε όλοι bullish - Oι αγορές δεν είναι έτοιμες για μια σοβαρή κρίση
Citigroup: Τα 3 σενάρια για την παγκόσμια οικονομία, με την ύφεση να έρχεται
Deutsche bank: Το 2022 μια από τις χειρότερες χρονιές για τις μετοχές διεθνώς – Με ύφεση τα χειρότερα είναι εμπρός
Μνημείο αφέλειας και ασυνέπειας χαρακτήρισε τον τρόπο λειτουργίας της «οικονομικής μηχανής» στις ΗΠΑ ο επικεφαλής της Bridgewater, Ray Dalio, κατακρίνοντας την κυρίαρχη άποψη πως η αύξηση των επιτοκίων θα λύσει το πρόβλημα.
Σε ό,τι αφορά τους κινδύνους που ελλοχεύουν στην αγορά λόγω του τρέχοντος μακροοικονομικού περιβάλλοντος, όπως αναφέρει η Bridgewater, υπάρχει πολύς «θόρυβος».
Πολυάριθμοι ειδικοί βγαίνουν και ξαναβγαίνουν, μεταδίδοντας λανθασμένες πληροφορίες, κατά παράβαση του μέσου νου και της κοινής λογικής.
Ωστόσο, υπάρχουν μετέχοντες στην αγορά που κινούνται βάσει του ορθού λόγου…
Κατά τους ειδικούς, ο πληθωρισμός είναι το μεγάλο πρόβλημα, επομένως η Fed πρέπει να σκληρύνει τη στάση της για να τον καταπολεμήσει.
Σύμφωνα με την Bridgewater, όμως, αυτό είναι αφελές και ασυνεπές με τον τρόπο λειτουργίας της οικονομικής μηχανής.
Ναι μεν η Fed εκτιμά την αυστηροποίηση ως μια ενέργεια χαμηλού κόστους που θα κάνει τα πράγματα καλύτερα όταν ο πληθωρισμός υποχωρήσει, αλλά δεν είναι έτσι.
Τα γεγονότα έχουν ως εξής:
1. Οι τιμές αυξάνονται όταν το ποσό των δαπανών αυξάνεται περισσότερο από ό,τι αυξάνονται οι ποσότητες των αγαθών και των υπηρεσιών που πωλούνται
2. Ο τρόπος με τον οποίο οι κεντρικές τράπεζες καταπολεμούν τον πληθωρισμό είναι αφαιρώντας χρήματα από ανθρώπους και εταιρείες, για να μειώσουν τις δαπάνες τους.
Εξασθενίζουν επίσης την αγοραστική δύναμη αυξάνοντας τα επιτόκια, γεγονός που αυξάνει το χρηματικό ποσό το οποίο πρέπει να διατεθεί για την πληρωμή τόκων και μειώνει το χρηματικό ποσό που διατίθεται για δαπάνες.
Η αύξηση των επιτοκίων μειώνει επίσης τις δαπάνες, επειδή μειώνει την αξία των περιουσιακών στοιχείων, λόγω του «φαινόμενου της παρούσας αξίας», το οποίο, με τη σειρά του, μειώνει περαιτέρω την αγοραστική δύναμη.
Η βασική υπόθεση της Bridgewater λοιπόν είναι ότι, ενώ η αυστηροποίηση μειώνει τον πληθωρισμό, επειδή έχει ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι να ξοδεύουν λιγότερα, δεν βελτιώνει τα πράγματα, καθώς αποδυναμώνει την αγοραστική ικανότητα των πολιτών.
Σε αυτή την περίπτωση, ο μοναδικός τρόπος για να αυξηθεί το βιοτικό επίπεδο μακροπρόθεσμα είναι να αυξηθεί η παραγωγικότητα, και οι κεντρικές τράπεζες δεν το κάνουν αυτό.
Ζήτηση…
Τι κάνουν, λοιπόν, οι κεντρικές τράπεζες;
Επηρεάζουν τη ζήτηση μέσω της ρευστότητας.
Το κάνουν αυτό με τρόπο που να παράγονται κύκλοι σε αγορές (bull markets και bear markets) και οικονομίες (επεκτάσεις και υφέσεις).
Πιο συγκεκριμένα, οι κεντρικές τράπεζες τονώνουν το σύστημα μέσω της έγχυσης πίστωσης και χρήματος, γεγονός που προκαλεί αυξήσεις στη ζήτηση για αγαθά, υπηρεσίες και επενδυτικά περιουσιακά στοιχεία, σε περιόδους επενδυτικής «κατάθλιψης».
Κάθε φορά που αυτές οι καταθλιπτικές περίοδοι αποπληρωμής γίνονται πολύ καταθλιπτικές, οι κεντρικές τράπεζες παρέχουν συνήθως ολοένα μεγαλύτερα πακέτα τόνωσης.
Παράγουν έτσι βραχυπρόθεσμους κύκλους χρέους (γνωστοί και ως επιχειρηματικοί κύκλοι), οι οποίοι τυπικά διαρκούν περίπου επτά χρόνια.
Αυτοί οι βραχυπρόθεσμοι κύκλοι χρέους αθροίζονται στους μακροπρόθεσμους κύκλους χρέους, που συνήθως διαρκούν περίπου 75 χρόνια.
Αυτό συμβαίνει επειδή όλοι θέλουν τα «πάνω» και όχι τα «κάτω», επομένως τα πακέτα στήριξης και τα χρέη που παράγουν οι κεντρικές τράπεζες συνήθως αθροίζονται με την πάροδο του χρόνου για να δώσουν περισσότερες ανόδους, παρά μειώσεις, έως ότου τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις γίνουν μη βιώσιμα μεγάλες, οπότε τότε πρέπει να μειωθούν μέσω κάποιου μείγματος πολιτικής για τον πληθωρισμό, αναδιαρθρώσεις χρέους και αποσβέσεων.
Αυτό είναι που έχουμε ζήσει.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα χρέη αυξάνονται σε σχέση με τα εισοδήματα με κάθε κυκλική άνοδο, ενώ κάθε κυκλική μείωση των επιτοκίων από το 1980 ήταν χαμηλότερη από την προηγούμενη έως ότου τα επιτόκια έφτασαν στο 0%, και έκτοτε κάθε κεντρική τράπεζα τυπώνει και αγοράζει χρέος.
Τι γίνεται με τα χρέη
Το πιο ουσιαστικό:
α) τα χρέη ενός ατόμου είναι περιουσιακά στοιχεία άλλου ατόμου και
β) οι δαπάνες ενός ατόμου είναι το εισόδημα ενός άλλου ατόμου
που σημαίνει
1 όταν υπάρχουν πολλές οφειλές και χρεωστικά περιουσιακά στοιχεία σε εκκρεμότητα, καθίσταται αδύνατο να βελτιωθούν τα πράγματα τόσο για τους οφειλέτες όσο και για τους πιστωτές, και
2 όταν η δημιουργία πίστωσης/χρέους περιορίζεται ως προς το να ευθυγραμμιστούν οι δαπάνες με τα εισοδήματα, αυτό προκαλεί πτώση των επενδύσεων, των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και των εισοδημάτων, γεγονός που μειώνει τις δαπάνες, με αποτέλεσμα να έρθει η κατάθλιψη…
Τι πρέπει να κάνουν οι κεντρικές τράπεζες…
Λοιπόν, τι πρέπει να κάνουν οι κεντρικές τράπεζες για να κάνουν καλά τη δουλειά τους;
1. Να χρησιμοποιήσουν τις δυνάμεις τους για να οδηγήσουν τις αγορές και την οικονομία όπως ένας καλός οδηγός οδηγεί αυτοκίνητο, με απαλές κινήσεις.
2. Να διατηρήσουν τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις σχετικά σταθερά και, το πιο σημαντικό, μην επιτρέψουν διόγκωσή τους.
Μέχρι τώρα οι επιλογές που έχουν γίνει δεν είναι καλές…
Πιο συγκεκριμένα:
1. Η Fed πωλούσε χρήμα με ετήσιο επιτόκιο περίπου 1,1 τρισεκ. δολ. από 1,5 τρισεκ. δολ. και από την απότομη μείωση των επιτοκίων φτάσαμε στην απότομη αύξηση τους.
Γι' αυτόν τον λόγο, βιώσαμε τόσο μεγάλη ώθηση προς τα εμπρός και τώρα βιώνουμε μια μεγάλη καταθλιπτική πτώση
2. Επειδή τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις είναι πλέον σε πολύ υψηλά επίπεδα και επειδή τα κρατικά ελλείμματα θα παραμείνουν υψηλά, είναι σχεδόν αδύνατο για τη Fed να ωθήσει τα επιτόκια σε επίπεδα που είναι αρκετά υψηλά ώστε να αποζημιώνουν επαρκώς τους κατόχους ομολόγων χωρίς να είναι ισχυρές οι αγορές και η οικονομία.
Εάν οι κάτοχοι χρέους δεν λάβουν επαρκείς αποδόσεις, θα τα πουλήσουν, γεγονός που θα επιδεινώσει την εικόνα της προσφοράς/ζήτησης χρέους στην ελεύθερη αγορά.
Συμπέρασμα
Συνοπτικά τα κύρια σημεία στα οποία εστιάζει η Bridgewater είναι τα εξής:
1) δεν μπορεί να κάνει τίποτα η Fed για να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό χωρίς να δημιουργήσει οικονομική αδυναμία,
2) με τα χρεωστικά περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις τόσο υψηλά όσο είναι και που προβλέπεται να αυξηθούν λόγω του κρατικού ελλείμματος, και με τη Fed να πουλά δημόσιο χρέος, είναι πιθανό ότι η ιδιωτική πιστωτική ανάπτυξη θα συρρικνωθεί, αποδυναμώνοντας την οικονομία και
3) Μακροπρόθεσμα, η Fed πιθανότατα θα χαράξει μια μέση τροχιά που θα έχει στασιμοπληθωριστική μορφή.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών