γράφει : ΜΙΝΑ ΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ
Για την αναγκαιότητα η Ελλάδα να προχωρήσει με το εθνικό σχέδιο ανάπτυξης μίλησε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, κ. Γιάννης Προβόπουλος.
Ο κ. Προβόπουλος τόνισε ότι τα ευρωπαϊκά κεφάλαια είναι σημαντικά για την ελληνική ανάπτυξη. Η σημασία των κοινοτικών πόρων ως εργαλείου οικονομικής ανάπτυξης αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα στην παρούσα περίοδο, καθότι, λόγω των σοβαρών δημοσιονομικών δυσχερειών, έχουν περιοριστεί οι διαθέσιμοι εθνικοί πόροι για την αναπτυξιακή πολιτική της χώρας, τόνισε ο κ. Προβόπουλος κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού του στην ημερίδα εργασίας σχετικά με τη Μελέτη που εκπονήθηκε από το ΕΛΙΑΜΕΠ.
«Γι’ αυτό θα πρέπει να αρθούν σύντομα τα εμπόδια στην ταχύτερη απορρόφηση και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ. Προς την κατεύθυνση αυτή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι ελληνικές αρχές προώθησαν την τελευταία διετία σειρά παρεμβάσεων. Σ' αυτές περιλαμβάνονται: η αύξηση του ποσοστού κοινοτικής συγχρηματοδότησης των έργων και προγραμμάτων του ΕΣΠΑ στο 95%. Η ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με τη σύσταση νέων Μηχανισμών, όπως το Ταμείο Εγγυοδοσίας για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και το Ταμείο Επιμερισμού Κινδύνου για Έργα Υποδομών και Παραγωγικών Επενδύσεων με εγγυήσεις από πόρους του ΕΣΠΑ. Στη βελτίωση επίσης της διαχείρισης των υπολειπόμενων κονδυλίων του ΕΣΠΑ θα συμβάλουν η επικείμενη αναθεώρηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, η ιεράρχηση των έργων με βάση την «προστιθέμενη αξία» τους για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η υλοποίηση μέτρων για την απλοποίηση του συστήματος διαχείρισης του ΕΣΠΑ, καθώς και η παροχή τεχνικής βοήθειας από την ειδική ομάδα της ΕΕ (EU Task Force for Greece)», υπογράμμισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.
Όπως επισήμανε, η ταμειακή απορρόφηση των κονδυλίων δεν συμπίπτει κατ’ ανάγκη με τη μεγιστοποίηση της αναπτυξιακής απόδοσης των έργων και προγραμμάτων. Για να μεγιστοποιηθεί το αναπτυξιακό όφελος θα πρέπει μεταξύ άλλων: (α) να λαμβάνονται υπόψη οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της ύφεσης και των μέτρων δημοσιονομικής και διαρθρωτικής προσαρμογής, (β) τα προγράμματα και τα έργα να εκτελούνται συνδυαστικά, προκειμένου να επιφέρουν το μεγαλύτερο δυνατό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, και (γ) να αξιοποιούνται πλήρως οι συνέργειες μεταξύ των κοινοτικών πόρων και των διαρθρωτικών δράσεων του Μνημονίου.
Σύμφωνα με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό της περιόδου 2014-2020, οι μεταβιβάσεις πόρων προς την Ελλάδα θα περιοριστούν. Δεδομένου ότι η πολιτική συνοχής θα επικεντρωθεί στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές, η Ελλάδα αναμένεται να εισπράξει από τα Διαρθρωτικά Ταμεία 12 έως 13 δισεκ. ευρώ έναντι 20,4 δισεκ. ευρώ της περιόδου 2007-2013. Παράλληλα, λόγω της αναθεώρησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, στη νέα προγραμματική περίοδο θα υπάρξει περαιτέρω μείωση των πόρων της κατηγορίας αυτής, ανέφερε ο κ. Προβόπουλος.
Το Πρόγραμμα Προσαρμογής, που βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη στη χώρα, στοχεύει στην δημοσιονομική εξυγίανση και στην μέσω διαρθρωτικών αλλαγών ανασύνταξη του παραγωγικού δυναμικού πάνω σε νέες βάσεις, σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο, σημείωσε ο διοικητής της ΤτΕ. Κύριο χαρακτηριστικό αυτού του προτύπου είναι η ενδυνάμωση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας. Αυτό σημαίνει μετατόπιση πόρων από την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών που προορίζονται αποκλειστικά για την εγχώρια αγορά, στην παραγωγή ανταγωνιστικών, διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών. Για να πετύχουμε όμως σ’ αυτή την προσπάθεια μετασχηματισμού της οικονομίας, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτή η μακρόπνοη, ιστορικά αναγκαία αλλαγή είναι αποκλειστικά δικό μας έργο. Το Μνημόνιο περιλαμβάνει τις ελάχιστες δυνατές αλλαγές που εντάσσονται σ’ αυτή την κατεύθυνση. Σε καμία περίπτωση όμως δεν υποκαθιστά τη δική μας μείζονα εθνική ευθύνη να προχωρήσουμε σ’ ένα ευρύτερο σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη με πολιτικές που θα διευκολύνουν τις αλλαγές και θα προωθούν την ανάπτυξη.
Το ΕΣΠΑ και κοινοτικοί πόροι θα λειτουργούσαν πράγματι ως ισχυρά αναπτυξιακά εργαλεία, αν εντάσσονταν δημιουργικά σ’ αυτό το ευρύτερο σχέδιο. Μέχρι σήμερα οι κοινοτικοί πόροι είχαν μεν θετική συνεισφορά, πλην όμως η συγκεκριμένη κατανομή τους δεν απέτρεψε την αναπαραγωγή ενός στρεβλού προτύπου, το οποίο τελικά οδήγησε στην κρίση που βιώνουμε σήμερα. Στις νέες συνθήκες, η χρήση των κοινοτικών πόρων πρέπει να ενταχθεί σε μια εθνική στρατηγική, που θα συμβαδίζει με τις προτεραιότητες της δημοσιονομικής προσαρμογής και των μεταρρυθμίσεων, ενισχύοντας τους αναγκαίους μετασχηματισμούς, που θα οδηγήσουν σε ένα νέο, υγιές παραγωγικό πρότυπο. Γι’ αυτό θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική την παρούσα μελέτη, τα πορίσματα της οποίας θα πρέπει να θεωρηθούν ως η πρώτη συμβολή σε μια προσπάθεια, που θα συνεχιστεί και καθοδόν θα εμπλουτίζεται και θα επεκτείνεται, κατέληξε ο κ. Προβόπουλος.
www.bankingnews.gr
«Γι’ αυτό θα πρέπει να αρθούν σύντομα τα εμπόδια στην ταχύτερη απορρόφηση και αποτελεσματικότερη αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ. Προς την κατεύθυνση αυτή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι ελληνικές αρχές προώθησαν την τελευταία διετία σειρά παρεμβάσεων. Σ' αυτές περιλαμβάνονται: η αύξηση του ποσοστού κοινοτικής συγχρηματοδότησης των έργων και προγραμμάτων του ΕΣΠΑ στο 95%. Η ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων με τη σύσταση νέων Μηχανισμών, όπως το Ταμείο Εγγυοδοσίας για τις Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και το Ταμείο Επιμερισμού Κινδύνου για Έργα Υποδομών και Παραγωγικών Επενδύσεων με εγγυήσεις από πόρους του ΕΣΠΑ. Στη βελτίωση επίσης της διαχείρισης των υπολειπόμενων κονδυλίων του ΕΣΠΑ θα συμβάλουν η επικείμενη αναθεώρηση των επιχειρησιακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, η ιεράρχηση των έργων με βάση την «προστιθέμενη αξία» τους για την ανάπτυξη και την απασχόληση, η υλοποίηση μέτρων για την απλοποίηση του συστήματος διαχείρισης του ΕΣΠΑ, καθώς και η παροχή τεχνικής βοήθειας από την ειδική ομάδα της ΕΕ (EU Task Force for Greece)», υπογράμμισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.
Όπως επισήμανε, η ταμειακή απορρόφηση των κονδυλίων δεν συμπίπτει κατ’ ανάγκη με τη μεγιστοποίηση της αναπτυξιακής απόδοσης των έργων και προγραμμάτων. Για να μεγιστοποιηθεί το αναπτυξιακό όφελος θα πρέπει μεταξύ άλλων: (α) να λαμβάνονται υπόψη οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της ύφεσης και των μέτρων δημοσιονομικής και διαρθρωτικής προσαρμογής, (β) τα προγράμματα και τα έργα να εκτελούνται συνδυαστικά, προκειμένου να επιφέρουν το μεγαλύτερο δυνατό πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, και (γ) να αξιοποιούνται πλήρως οι συνέργειες μεταξύ των κοινοτικών πόρων και των διαρθρωτικών δράσεων του Μνημονίου.
Σύμφωνα με τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τον Κοινοτικό Προϋπολογισμό της περιόδου 2014-2020, οι μεταβιβάσεις πόρων προς την Ελλάδα θα περιοριστούν. Δεδομένου ότι η πολιτική συνοχής θα επικεντρωθεί στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές, η Ελλάδα αναμένεται να εισπράξει από τα Διαρθρωτικά Ταμεία 12 έως 13 δισεκ. ευρώ έναντι 20,4 δισεκ. ευρώ της περιόδου 2007-2013. Παράλληλα, λόγω της αναθεώρησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, στη νέα προγραμματική περίοδο θα υπάρξει περαιτέρω μείωση των πόρων της κατηγορίας αυτής, ανέφερε ο κ. Προβόπουλος.
Το Πρόγραμμα Προσαρμογής, που βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη στη χώρα, στοχεύει στην δημοσιονομική εξυγίανση και στην μέσω διαρθρωτικών αλλαγών ανασύνταξη του παραγωγικού δυναμικού πάνω σε νέες βάσεις, σε ένα νέο αναπτυξιακό πρότυπο, σημείωσε ο διοικητής της ΤτΕ. Κύριο χαρακτηριστικό αυτού του προτύπου είναι η ενδυνάμωση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας. Αυτό σημαίνει μετατόπιση πόρων από την παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών που προορίζονται αποκλειστικά για την εγχώρια αγορά, στην παραγωγή ανταγωνιστικών, διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών. Για να πετύχουμε όμως σ’ αυτή την προσπάθεια μετασχηματισμού της οικονομίας, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι αυτή η μακρόπνοη, ιστορικά αναγκαία αλλαγή είναι αποκλειστικά δικό μας έργο. Το Μνημόνιο περιλαμβάνει τις ελάχιστες δυνατές αλλαγές που εντάσσονται σ’ αυτή την κατεύθυνση. Σε καμία περίπτωση όμως δεν υποκαθιστά τη δική μας μείζονα εθνική ευθύνη να προχωρήσουμε σ’ ένα ευρύτερο σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη με πολιτικές που θα διευκολύνουν τις αλλαγές και θα προωθούν την ανάπτυξη.
Το ΕΣΠΑ και κοινοτικοί πόροι θα λειτουργούσαν πράγματι ως ισχυρά αναπτυξιακά εργαλεία, αν εντάσσονταν δημιουργικά σ’ αυτό το ευρύτερο σχέδιο. Μέχρι σήμερα οι κοινοτικοί πόροι είχαν μεν θετική συνεισφορά, πλην όμως η συγκεκριμένη κατανομή τους δεν απέτρεψε την αναπαραγωγή ενός στρεβλού προτύπου, το οποίο τελικά οδήγησε στην κρίση που βιώνουμε σήμερα. Στις νέες συνθήκες, η χρήση των κοινοτικών πόρων πρέπει να ενταχθεί σε μια εθνική στρατηγική, που θα συμβαδίζει με τις προτεραιότητες της δημοσιονομικής προσαρμογής και των μεταρρυθμίσεων, ενισχύοντας τους αναγκαίους μετασχηματισμούς, που θα οδηγήσουν σε ένα νέο, υγιές παραγωγικό πρότυπο. Γι’ αυτό θεωρώ ιδιαίτερα σημαντική την παρούσα μελέτη, τα πορίσματα της οποίας θα πρέπει να θεωρηθούν ως η πρώτη συμβολή σε μια προσπάθεια, που θα συνεχιστεί και καθοδόν θα εμπλουτίζεται και θα επεκτείνεται, κατέληξε ο κ. Προβόπουλος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών