Προκλητική προειδοποίηση Moody's στην Ιταλία - Υποβάθμιση σε junk αν δεν προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις

Σε μία προκλητική προειδοποίηση προς τη νέα ιταλική κυβέρνηση και την θριαμβεύτρια των εκλογών Giorgia Meloni, προχώρησε ο αμερικανικός οίκος αξιολόγησης Moody's.
Ο Moody's απειλεί να υποβαθμίσει σε junk τα ιταλικά ομόλογα, εάν δεν προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις, με ευθύνη του δεξιού συνασπισμού.
Η απόδοση του 10ετούς ομολόγου της Ιταλίας ενισχύεται στο 4,39% μετά την απειλή της Moody's.
«Είναι πιθανό να υποβαθμίσουμε την αξιολόγηση της Ιταλίας, εάν διαπιστώσουμε εξασθένηση των προοπτικών ανάπτυξης, λόγω της έλλειψης εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων».
Στην περίπτωση της Moody's, μια υποβάθμιση θα οδηγούσε το ιταλικό χρέος στην περιοχή «μη επενδυτικής βαθμίδας (junk)», γεγονός που θα απέκλειε τις αγορές ιταλικών τίτλων από πολλούς θεσμικούς επενδυτές.

Οι κίνδυνοι για το πιστωτικό προφίλ

Ειδικότερα, η Moody's εξηγεί ότι «οι αρνητικές προοπτικές αντανακλούν τη συσσώρευση κινδύνων για το πιστωτικό προφίλ της Ιταλίας, κυρίως

1) τους κινδύνους ότι το πολιτικό περιβάλλον θα εμποδίσει την εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων-
2) αυξημένοι κίνδυνοι ότι ο περιορισμένος ενεργειακός εφοδιασμός θα αποδυναμώσει τις οικονομικές προοπτικές- και
3) κίνδυνοι ότι η δημοσιονομική ισχύς θα αποδυναμωθεί.

Καθυστέρηση των μεταρρυθμίσεων

«Σε περίπτωση που ο δεξιός συνασπισμός που κέρδισε τις πρόσφατες εκλογές επιχειρήσει να επαναδιαπραγματευθεί ορισμένες πτυχές του προγράμματος εθνικής ανάκαμψης της χώρας και ανθεκτικότητας (NRRP), αυτό θα καθυστερήσει πιθανώς την εφαρμογή του, ασκώντας καθοδική πίεση στις επενδυτικές δαπάνες σε μια περίοδο όπου ο υψηλός πληθωρισμός και οι κίνδυνοι για τον ενεργειακό εφοδιασμό επιβαρύνουν ήδη την οικονομική δραστηριότητα.
Σημαντική εξάρτηση από το φυσικό αέριο για την ενέργειά της εκθέτει την Ιταλία σε μια παρατεταμένη διακοπή του εφοδιασμού από τη Ρωσία, καθώς και σε υψηλότερες τιμές ενέργειας, οι οποίες θα μπορούσαν να τροφοδοτήσουν περαιτέρω τον πληθωρισμό και να να προκαλέσουν σημαντικό σοκ στην εμπιστοσύνη.
 Μια σημαντικά ασθενέστερη οικονομική ανάπτυξη ή μια ταχύτερη αύξηση του κόστους δανεισμού της Ιταλίας θα έθετε πιθανώς σε αμφισβήτηση τη βιωσιμότητα του χρέους, εάν, όπως αναμένουμε, η Ιταλία συνεχίσει να εμφανίζει πρωτογενή ελλείμματα τουλάχιστον μέχρι το 2024», σημειώνουν οι αναλυτές.

Παράγοντες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αναβάθμιση

Αν και μια αναβάθμιση της αξιολόγησης είναι απίθανη στο εγγύς μέλλον, η Moody's εξηγεί ότι θα εξέταζε την αναβάθμιση του outlook σε σταθερό, εάν οι ιταλικοί θεσμοί, η ανάπτυξη, οι προοπτικές και η πορεία του χρέους αποδειχθούν ανθεκτικοί στους καθοδικούς κινδύνους που απορρέουν από την αβεβαιότητα της πολιτικής, τους κινδύνους για την ενεργειακή ασφάλεια και την αύξηση του κόστους δανεισμού.
Τα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η επόμενη κυβέρνηση έχει δεσμευτεί για την εφαρμογή διαρθρωτικών μέτρων που ενισχύουν την ανάπτυξη μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που περιγράφονται στο ΕΣΠΑ της χώρας, θα οδηγούσαν  πιθανόν σε σταθεροποίηση των προοπτικών, εάν αυτό συνοδευόταν από ένα αξιόπιστο μεσοπρόθεσμο σχέδιο δημοσιονομικής εξυγίανσης που θα αποτρέψει τη σημαντική αύξηση του χρέους.

Παράγοντες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε υποβάθμιση

Όπως σημειώνουν οι αναλυτές του αμερικανικού οίκου, «θα υποβαθμίζαμε πιθανότατα τις αξιολογήσεις της Ιταλίας εάν προβλέπαμε σημαντική αποδυνάμωση της μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης της χώρας, ενδεχομένως λόγω της αποτυχίας εφαρμογής μεταρρυθμίσεων που ενισχύουν την ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που περιγράφονται στο ΕΣΠΑ της χώρας.
Σημάδια ότι το χρέος θα ήταν πιθανό να αρχίσει να παρουσιάζει σημαντική ανοδική τάση, είτε ως αποτέλεσμα σημαντικά ασθενέστερων προοπτικών ανάπτυξης, είτε ως αποτέλεσμα της αύξησης των επιτοκίων κόστους ή ουσιαστικής δημοσιονομικής χαλάρωσης, θα ήταν αρνητικά για τις αξιολογήσεις.
Δημοσιονομικές και/ή οικονομικές πολιτικές που αποδυναμώνουν το κλίμα στις αγορές και προκαλούν αύξηση των επιπέδων χρέους μεσοπρόθεσμα, θα οδηγούσαν επίσης σε καθοδικές πιέσεις για την αξιολόγηση.

Ανακωχή τέλος

Η απειλή της Moody's αιφνιδίασε τους αναλυτές. 
Μόλις την περασμένη Παρασκευή, 30 Σεπτεμβρίου, ο οίκος απέφυγε να επικαιροποιήσει την κρίση του για το ιταλικό χρέος, διατηρώντας τη βαθμίδα Baa3 και αρνητικό outlook.
Ωστόσο, η ανακωχή δεν κράτησε πολύ και υπόσχεται να αποτελέσει την αρχή μιας σύνθετης περιόδου αξιολόγησης από τους οίκους αξιολόγησης, αρχής γενομένης από την  S&P Global Ratings στις 21 Οκτωβρίου.

Η αύξηση του χρέους

Θα είναι επίσης αρνητικά για την αξιολόγηση, σύμφωνα με τη Moody's, «σημάδια πιθανής σημαντικής αύξησης του χρέους, είτε λόγω σημαντικά ασθενέστερων προοπτικών ανάπτυξης, είτε λόγω υψηλότερου κόστους επιτοκίων ή σημαντικής δημοσιονομικής χαλάρωσης» .
Δημοσιονομικές ή/και οικονομικές πολιτικές που αποδυναμώνουν το κλίμα στις αγορές και προκαλούν αύξηση των επιπέδων χρέους μεσοπρόθεσμα, θα οδηγούσαν επίσης σε καθοδικές πιέσεις στις αξιολογήσεις.

Κίνδυνος γενικευμένες σύρραξης στην Ευρώπη

Αν και η ένταξη της Ιταλίας στο ΝΑΤΟ αποτελεί τελικά εγγυητή της εθνικής ασφάλειας, η χώρα αντιμετωπίζει επίσης κινδύνους μετάδοσης από τη σύγκρουση Ρωσίας-Ουκρανίας (Caa3 αρνητικό), προειδοποιεί ο Moody's,
καθώς δεσμεύεται από τη ρήτρα συλλογικής άμυνας του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, το οποίο  αντιμετωπίζει μια επίθεση εναντίον οποιουδήποτε μέλους του ΝΑΤΟ ως επίθεση εναντίον όλων των μελών της συνθήκης.
Η ρήτρα αμοιβαίας άμυνας της ΕΕ (άρθρο 42.7 της Συνθήκης της Λισαβόνας) θα εφαρμοζόταν επίσης εάν η σύγκρουση αφορούσε χώρα της ΕΕ.
«Αν και αυτό δεν αποτελεί το βασικό μας σενάριο, λόγω της αποτρεπτικής επίδρασης αυτών των ρητρών, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος οι εν λόγω συμβατικές υποχρεώσεις να οδηγήσουν την Ιταλία στην ανάγκη χρήσης ένοπλης βίας για την αποκατάσταση και τη διατήρηση της σταθερότητας στην Ευρώπη.
Η πιθανότητα τέτοιων κινδύνων υλοποίησης έχουν αυξηθεί, υπό το πρίσμα της συνεχιζόμενης στρατιωτικής σύγκρουσης μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας», προειδοποιούν οι αναλυτές.

www.bankingnews.gr