Σε «ΒΒΒ» επιβεβαίωσε τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Κύπρου η DBRS Ratings, διατηρώντας σε σταθερές τις προοπτικές επαναξιολόγησης 12μήνου (trend).
Το σταθερό trend εξισορροπεί την πρόσφατη ευνοϊκή δημοσιονομική δυναμική έναντι σημαντικών καθοδικών κινδύνων για τις δημοσιονομικές και οικονομικές προοπτικές. Τα δημοσιονομικά ισοζύγια έχουν ανακάμψει έντονα τα τελευταία δύο χρόνια. Το έλλειμμα του προϋπολογισμού μειώθηκε στο 1,7% του ΑΕΠ το 2021 από 5,8% το 2020, λόγω της ισχυρής ανάκαμψης της οικονομικής ανάπτυξης από το σοκ του COVID-19, που οδήγησε σε σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων. Τα δημοσιονομικά αποτελέσματα συνέχισαν να βελτιώνονται τους τελευταίους μήνες παρά το πρόσφατο ενεργειακό σοκ. Κατά τους πρώτους επτά μήνες του 2022, η κυβέρνηση κατέγραψε πλεόνασμα 0,6% του ΑΕΠ σε σύγκριση με έλλειμμα 3,2% του ΑΕΠ κατά την ίδια χρονική περίοδο του 2021.
Στο μέλλον, οι σημαντικότεροι αρνητικοί κίνδυνοι είναι η περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης στην Ουκρανία και οι υψηλές τιμές ενέργειας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, οι οποίες ενδέχεται να αποδυναμώσουν την οικονομική δραστηριότητα και να απαιτήσουν σημαντική αύξηση των μέτρων δημόσιας στήριξης. Το κυβερνητικό πρόγραμμα σταθερότητας του Απριλίου 2022 προβλέπει μείωση του δημοσίου δείκτη χρέους προς το ΑΕΠ σε ένα αν και ακόμη υψηλό 93,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2022 από 103,9% του ΑΕΠ στο τέλος του 2021. Εκτός από ένα πιθανό αναπτυξιακό σοκ, κίνδυνοι για τη δυναμική του χρέους, ωστόσο, ενδέχεται να προκύψουν από μια πιθανή υλοποίηση ενδεχόμενων υποχρεώσεων που σχετίζονται με το ακόμη υψηλό κληροδοτημένο απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τραπεζικό σύστημα.
Οι αξιολογήσεις BBB υποστηρίζονται από ένα σταθερό πολιτικό περιβάλλον, τις υγιείς δημοσιονομικές και οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια και το ευνοϊκό προφίλ του δημόσιου χρέους. Επιπλέον, αν και οι δείκτες διακυβέρνησης έχουν αποδυναμωθεί τα τελευταία χρόνια, το DBRS Morningstar συνεχίζει να θεωρεί την ένταξη της χώρας στην ΕΕ ως σημαντική βάση για τη θεσμική ποιότητα. Από την άλλη πλευρά, η Κύπρος αντιμετωπίζει επίσης σημαντικές προκλήσεις λόγω της υψηλής ακόμη επιβάρυνσης του δημόσιου χρέους και του συγκριτικά χαμηλού επιπέδου παραγωγικότητας της εργασίας της οικονομίας. Επιπλέον, οι αξιολογήσεις της Κύπρου συνεχίζουν να περιορίζονται από το μικρό μέγεθος της οικονομίας της που βασίζεται στις υπηρεσίες, γεγονός που την καθιστά ευάλωτη σε εξωτερικούς κραδασμούς.
Η κυπριακή οικονομία ανέκαμψε ισχυρά από το σοκ του COVID-19 το περασμένο έτος. Το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 5,5% το 2021 μετά τη συρρίκνωση κατά 5,0% το 2020 λόγω της επαναλειτουργίας της οικονομίας και των μεγάλων μέτρων δημόσιας στήριξης. Η δυναμική της ανάπτυξης παρέμεινε ισχυρή κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 με το (εποχικά διορθωμένο) πραγματικό ΑΕΠ να αυξάνεται κατά 1,3% και 0,6% σε τριμηνιαία βάση το πρώτο τρίμηνο του 2022 και το δεύτερο τρίμηνο του 2022, αντίστοιχα. Η ανάπτυξη προήλθε από την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης παρά την επιδείνωση του καταναλωτικού κλίματος, όπως αποδεικνύεται από τη σημαντική μείωση του Δείκτη Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Κύπρο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τη συνοδευτική αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων. Ο ετήσιος πληθωρισμός τον Αύγουστο του 2022 έφτασε στο 9,6%, λόγω της εκτίναξης των τιμών της ενέργειας. Επιπλέον, η οικονομική ανάπτυξη υποστηρίχθηκε από την ισχυρή ανάκαμψη των αφίξεων μη Ρώσων τουριστών.
Εν όψει της ακόμα ισχυρής αναπτυξιακής δυναμικής τους τελευταίους μήνες, η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (αναθεώρησε τον Σεπτέμβριο την πρόβλεψή της για την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ για το 2022 σε 5,5%, από 2,7% στις προβλέψεις του Ιουνίου. Ταυτόχρονα, η ΚΤΚ μείωσε την πρόβλεψή της για την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ για το 2023 στο 2,5% από 3,6%. Οι σημαντικότεροι αρνητικοί κίνδυνοι για την κυπριακή οικονομία είναι η περαιτέρω κλιμάκωση της στρατιωτικής σύγκρουσης στην Ουκρανία και οι υψηλές για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα οι τιμές της ενέργειας, που θα μπορούσαν να αυξήσουν την οικονομική αβεβαιότητα και να αποδυναμώσουν την οικονομική δραστηριότητα.
Οι κίνδυνοι για την ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, αλλά εξακολουθούν να είναι υψηλότεροι από ό,τι στις περισσότερες άλλες χώρες της ΕΕ.
Το κληρονομημένο απόθεμα NPLs στο τραπεζικό σύστημα από την κρίση του 2012-2013 παραμένει πιστωτική αδυναμία. Αν και ο δείκτης ΜΕΔ μειώθηκε σημαντικά από 46,4% τον Δεκέμβριο του 2016 σε 11,2% τον Ιούνιο του 2022, λόγω των πωλήσεων και των διαγραφών προβληματικών δανείων, εξακολουθεί να είναι σημαντικά υψηλότερος από ό,τι στις περισσότερες άλλες οικονομίες της ζώνης του ευρώ. Ο μέσος λόγος NPLs για τις οικονομίες της ζώνης του ευρώ ανήλθε σε 3,2% τον Μάρτιο του 2022.
Η χρηματοπιστωτική σταθερότητα υποστηρίζεται από την ισχυρή κεφαλαιοποίηση του τραπεζικού τομέα, η οποία παρέχει ένα μαξιλάρι έναντι κάποιας αποδυνάμωσης της ποιότητας του ενεργητικού και της συνεχιζόμενης αδύναμης κερδοφορίας. Ο μέσος δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας διαμορφώθηκε σε υψηλό 20,6% τον Ιούνιο του 2022. Επιπλέον, ο τραπεζικός τομέας επωφελείται από πολύ ισχυρή θέση ρευστότητας λόγω του υψηλού αποθέματος εγχώριων καταθέσεων, κυρίως των καταθέσεων των νοικοκυριών. Ο καθαρός δείκτης σταθερής χρηματοδότησης του τραπεζικού τομέα ανήλθε σε υψηλό 166% τον Ιούνιο του 2022. Οι αξιολογήσεις λαμβάνουν υπόψη τη μείωση των επιπέδων χρέους του ιδιωτικού τομέα τα τελευταία χρόνια. Τα νοικοκυριά και οι μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις έχουν απομόχλευση σημαντικά στον απόηχο της κρίσης 2012-2013. Το ιδιωτικό μη χρηματοοικονομικό χρέος (εκτός SPEs) μειώθηκε στο 172% του ΑΕΠ τον Μάρτιο του 2022 από 276% τον Δεκέμβριο του 2015 και βρίσκεται τώρα σε παρόμοιο επίπεδο με αυτό στις περισσότερες οικονομίες της ζώνης του ευρώ (Μέσος όρος της ζώνης του ευρώ τον Μάρτιο 2022: 169%) . Επιπλέον, οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν με πολύ βραδύτερο ρυθμό από ό,τι στις περισσότερες άλλες χώρες. Σύμφωνα με τη Eurostat, η τιμή της κατοικίας στην Κύπρο αυξήθηκε κατά 6,6% μεταξύ Μαρτίου 2015 και Μαρτίου 2022 σε σύγκριση με μέση αύξηση 44,3% για τις οικονομίες της ζώνης του ευρώ την ίδια περίοδο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών