Τον κώδωνα του κινδύνου για τις χρηματοοικονομικές ευπάθειες που ελλοχεύουν συστημικούς κινδύνους έκρουσε στην έκθεσή του για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο...
Πιο αναλυτικά, όπως αναφέρει το Ταμείο, η παγκόσμια οικονομία είναι αντιμέτωπη με πρωτόγνωρα ισχυρές πληθωριστικές πιέσεις.
Μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, τα επιτόκια ήταν εξαιρετικά χαμηλά για χρόνια και οι επενδυτές είχαν συνηθίσει σε περιβάλλον σχετικής σταθερότητας.
Η επακόλουθη χαλάρωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών στήριξε αφενός την οικονομική ανάπτυξη, αλλά συνέβαλε επίσης στη συσσώρευση χρηματοπιστωτικών ευπαθειών.
Τώρα, με τον πληθωρισμό σε υψηλά πολλών δεκαετιών, οι αρχές στις προηγμένες οικονομίες επιταχύνουν τον ρυθμό εξομάλυνσης της νομισματικής πολιτικής.
Οι policy makers στις αναδυόμενες αγορές αυστηροποιούν την πολιτική σε ένα πλαίσιο αυξανόμενου πληθωρισμού και συναλλαγματικών πιέσεων, αν και διαπιστώνονται αξιοσημείωτες διαφορές μεταξύ των περιφερειών.
Οι παγκόσμιες χρηματοοικονομικές συνθήκες αυστηριοποιούνται φέτος, με αποτέλεσμα εκροές κεφαλαίων από πολλές αναδυόμενες και οικονομίες αιχμής, με ασθενέστερα μακροοικονομικά θεμελιώδη μεγέθη.
Κίνδυνοι
Εν μέσω εντεινόμενων οικονομικών και γεωπολιτικών αβεβαιοτήτων τον Σεπτέμβριο, οι επενδυτές παρουσιάζουν μειωμένη όρεξη σε ό,τι αφορά την ανάληψη κινδύνων.
Με τις συνθήκες να επιδεινώνονται τις τελευταίες εβδομάδες, οι βασικοί δείκτες συστημικού κινδύνου, όπως το υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης σε δολάρια και τα πιστωτικά περιθώρια αντισυμβαλλομένων, έχουν αυξηθεί.
Υπάρχει κίνδυνος άτακτης αυστηροποίησης των οικονομικών συνθηκών, οι οποίες μπορεί να επιδεινωθούν από ευπάθειες που δημιουργούνται προϊόντος του χρόνου.
Οι παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές έχουν επιδεινωθεί σημαντικά.
Ορισμένοι καθοδικοί κίνδυνοι έχουν αποκρυσταλλωθεί, π.χ. οι υψηλότερες από τις αναμενόμενες πληθωριστικές πιέσεις, η χειρότερη από το αναμενόμενο επιβράδυνση στην Κίνα λόγω lockdown και οι επιπτώσεις από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ως αποτέλεσμα, η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας έχει ενταθεί.
Εν μέσω της εξαιρετικής αβεβαιότητας σχετικά με τις προοπτικές και του σταθερά υψηλού πληθωρισμού, οι κεντρικές τράπεζες συνέχισαν να εξομαλύνουν την πολιτική τους για την αποκατάσταση της σταθερότητας των τιμών.
Οι παγκόσμιες χρηματοοικονομικές συνθήκες έχουν γίνει πιο αυστηρές στις περισσότερες περιοχές εν μέρει ως επιδιωκόμενη συνέπεια της αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής και εν μέρει λόγω της αβεβαιότητας.
Βέβαια, οι συνθήκες στην Κίνα έχουν ομαλοποιηθεί κάπως, καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής παρείχαν πρόσθετη στήριξη για να αντισταθμίσουν την επιδείνωση των οικονομικών προοπτικών και τις πιέσεις στον τομέα των ακινήτων. 
Οι χρηματοοικονομικές ευπάθειες είναι αυξημένες στους τομείς των κρατικών και μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, ενώ η ρευστότητα της αγοράς έχει επιδεινωθεί σε ορισμένες βασικές κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων.
Τα επιτόκια και οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων κινδύνου είναι εξαιρετικά ευμετάβλητα, αντανακλώντας την αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με τις οικονομικές και πολιτικές προοπτικές.
Τα περιουσιακά στοιχεία κινδύνου σημείωσαν sell off τον Ιούνιο λόγω των φόβων ότι οι κεντρικές τράπεζες θα επιταχύνουν τον ρυθμό αυξήσεων των επιτοκίων για την καταπολέμηση του υψηλού πληθωρισμού.
«Τα περιουσιακά στοιχεία των αναδυόμενων αγορών υπέστησαν μεγάλες απώλειες και τα spreads των ομολόγων των αναδυόμενων αγορών αυξήθηκαν σχεδόν στα επίπεδα που είδαμε τελευταία φορά τον Μάρτιο του 2020» λέει το ΔΝΤ.
Οι αγορές των κρυπτονομισμάτων παρουσίασαν επίσης ακραία αστάθεια που οδήγησε στην κατάρρευση ορισμένων από τα πιο επικίνδυνα τμήματα και στην αποσύνδεση ορισμένων funds.
Στα μέσα του έτους, καθώς οι φόβοι για ύφεση αυξάνονταν, τα περιουσιακά στοιχεία κινδύνου αυξήθηκαν με βάση τις ελπίδες ότι ο κύκλος εξομάλυνσης της νομισματικής πολιτικής θα τελείωνε νωρίτερα από ό,τι αναμενόταν.
Οι δείκτες ρευστότητας της αγοράς έχουν επιδεινωθεί σε όλες τις κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένων των αγορών που είναι γενικά υψηλής ρευστότητας.
Τα spreads προσφοράς-ζήτησης των αμερικανικών ομολόγων διευρύνθηκαν σημαντικά, το βάθος της αγοράς μειώθηκε απότομα και τα επασφάλιστρα κινδύνου αυξήθηκαν.
Οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων της Νότιας Ευρώπης σε σχέση με τις αποδόσεις της Γερμανίας ενισχύθηκαν μετά την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για ένα νέο εργαλείο για την καταπολέμηση του κατακερματισμού, το Μέσο Προστασίας Μεταφοράς (ΤPI).
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι ανησυχίες των επενδυτών σχετικά με τις δημοσιονομικές προοπτικές και τις προοπτικές επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό το κλίμα της αγοράς.
Η βρετανική λίρα υποτιμήθηκε απότομα και οι τιμές των κρατικών ομολόγων επίσης.
Ως αποτέλεσμα, η Τράπεζα της Αγγλίας παρενέβη για να αποφευχθεί περαιτέρω επιδείνωση.
Οι κεντρικές τράπεζες στις αναδυόμενες και στις παραμεθόριες αγορές συνέχισαν επίσης να ασκούν αυστηρότερη νομισματική πολιτική.
Ωστόσο, οι περιφερειακές διαφορές παραμένουν έντονες, με ορισμένες χώρες να αυξάνουν τα επιτόκια πολιτικής νωρίτερα και πιο επιθετικά ως απάντηση στις πληθωριστικές πιέσεις.
Τα ασφάλιστρα κρατικών ομολόγων έχουν αυξηθεί απότομα, ειδικά για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Οι αναδυόμενες αγορές αντιμετωπίζουν πληθώρα κινδύνων που απορρέουν από το υψηλό εξωτερικό κόστος δανεισμού, τον πεισματικά υψηλό πληθωρισμό, τις ασταθείς αγορές εμπορευμάτων, την αυξημένη αβεβαιότητα για τις παγκόσμιες οικονομικές προοπτικές και τις πιέσεις από τη σύσφιξη της πολιτικής στις προηγμένες οικονομίες.
Οι τόκοι για το δημόσιο χρέος παγκοσμίως συνέχισαν να αυξάνονται, αυξάνοντας τις άμεσες πιέσεις ρευστότητας.
Σε ένα περιβάλλον φτωχών θεμελιωδών μεγεθών και έλλειψης για ανάληψη κινδύνων, ενδέχεται να ακολουθήσουν αθετήσεις.
Ωστόσο, οι επενδυτές συνέχισαν να διαφοροποιούνται μεταξύ των αναδυόμενων οικονομιών, και πολλές από τις μεγαλύτερες αναδυόμενες αγορές φαίνεται να είναι πιο ανθεκτικές σε εξωτερικές ευπάθειες.
Η έκδοση κρατικών ομολόγων σε σκληρό νόμισμα έχει επιδεινωθεί απότομα.
Τραπεζικός τομέας
Τα υψηλά επίπεδα κεφαλαίου και τα άφθονα αποθέματα ρευστότητας έχουν ενισχύσει την ανθεκτικότητα του παγκόσμιου τραπεζικού τομέα.
Ωστόσο, το τεστ καταπόνησης της παγκόσμιας τράπεζας του ΔΝΤ δείχνει ότι, σε ένα σενάριο απότομης αυστηροποίησης των χρηματοπιστωτικών συνθηκών που θα οδηγούσε την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση το 2023 εν μέσω υψηλού πληθωρισμού, έως και το 29% των τραπεζών των αναδυόμενων αγορών (ανά περιουσιακά στοιχεία) θα παραβιάζουν τους όρους για τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις, ενώ οι περισσότερες τράπεζες στις προηγμένες οικονομίες θα παραμείνουν ανθεκτικές.
Για την συσσώρευση αποθεμάτων ασφαλείας και το έλλειμμα κεφαλαίου θα απαιτηθούν περισσότερα από 200 δισεκατομμύρια δολάρια.
Συστάσεις πολιτικής
Οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να ενεργήσουν αποφασιστικά για να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στον στόχο, προκειμένου να μην παγιωθούν οι πληθωριστικές πιέσεις, διαφυλάσσονταςτην αξιοπιστία τους.
Η υψηλή αβεβαιότητα που θολώνει τις προοπτικές παρεμποδίζει την ικανότητα των υπευθύνων χάραξης πολιτικής να παρέχουν σαφείς και ακριβείς οδηγίες σχετικά με τη μελλοντική πορεία της νομισματικής πολιτικής.
Σύμφωνα με το Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Πολιτικής του ΔΝΤ, όπου ενδείκνυται, ορισμένες αναδυόμενες οικονομίες θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσουν κάποιο συνδυασμό στοχευμένων παρεμβάσεων σε ξένο συνάλλαγμα, μέτρα ροών κεφαλαίων ή/και άλλες ενέργειες για να υπάρξει ομαλή προσαρμογή των συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Οι κρατικοί δανειολήπτες στις αναπτυσσόμενες οικονομίες θα πρέπει να ενισχύσουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό των κινδύνων που συνδέονται με το χρέος, μεταξύ άλλων μέσω της έγκαιρης επαφής με τους πιστωτές τους, της πολυμερούς συνεργασίας και της υποστήριξης από τη διεθνή κοινότητα.
Η θέσπιση αξιόπιστων μεσοπρόθεσμων σχεδίων δημοσιονομικής εξυγίανσηςθα μπορούσε να βοηθήσει στον περιορισμό του κόστους δανεισμού και να μετριάσει τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητα των χρεών.
Επίσης, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να περιορίσουν την περαιτέρω συσσώρευση οικονομικών ευπαθειών.
Λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές συνθήκες της χώρας και τις βραχυπρόθεσμες οικονομικές προκλήσεις, θα πρέπει να προσαρμόσουν τα επιλεγμένα μακροπροληπτικά εργαλεία όπως απαιτείται για την αντιμετώπιση θύλακων αυξημένων τρωτών σημείων.
Δεδομένης της αυξανόμενης σημασίας των μη τραπεζικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, οι αντισυμβαλλόμενοι θα πρέπει να παρακολουθούν προσεκτικά την ενδοημερήσια δραστηριότητα και τα ανοίγματα μόχλευσης, να ενισχύουν τις πρακτικές διαχείρισης κινδύνου ρευστότητας και να βελτιώνουν τη διαφάνεια και τη διαθεσιμότητα δεδομένων.
Το ΔΝΤ μπορεί να βοηθήσει τα μέλη του να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής πραγματοποιώντας αξιολογήσεις κινδύνου χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει επίσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο αυστηρότερης παρακολούθησης των πρακτικών διαχείρισης κινδύνου ρευστότητας των αμοιβαίων κεφαλαίων, πρόσθετες γνωστοποιήσεις από ανοιχτά αμοιβαία κεφάλαια για την καλύτερη αξιολόγηση των τρωτών σημείων και μέτρα για την ενίσχυση της παροχής ρευστότητας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών