Στη συνέχεια, η Fed, η ΕΚΤ και άλλες κεντρικές τράπεζες ακολούθησαν άνοιξαν έναν άγριο κύκλο επιτοκιακών αυξήσεων και ποσοτικής συρρίκνωσης...
Επιθετική νομισματική σύσφιξη, εφαρμογή οικονομικών πολιτικών που θα περιορίσουν τις δαπάνες, θα αυξήσουν τα έσοδα από τους φόρους και θα αυξήσουν την ανεργία, και ύφεση «βλέπει» ως συνταγή για την καταπολέμηση του πληθωρισμού πρόσφατο ενημερωτικό του σημείωμα το μεγαλύτερο hedge fund του κόσμου, η Bridgewater, κατακρίνοντας ταυτόχρονα τις κεντρικές τράπεζες επειδή άνοιξαν την κάνουλα της ρευστότητας χωρίς όριο, με αποτέλεσμα την πρόκληση ενός φαύλου κύκλου σε ό,τι αφορά τις τιμές.
Ειδικότερα, όπως λέει η Bridgewater, πηγαίνοντας πίσω, την περίοδο 2020-2021, μπορεί κανείς να διαπιστώσει πως τα μέτρα που είχαν εφαρμοστεί τότε από τους υπεύθυνους χάραξης νομισματικής πολιτικής ενίσχυσαν τις ονομαστικές δαπάνες σε σημείο τέτοιο, που υπερέβαιναν κατά πολύ την παραγωγική ικανότητα της οικονομίας, με τη διαφορά μεταξύ τους να παράγει έναν αυτοσυντηρούμενο, νομισματικά επαγόμενο πληθωρισμό.
Το 2022, η αναγνώριση αυτής της συνθήκης οδήγησε τις αγορές να προεξοφλήσουν επερχόμενη αύξηση επιτοκίων και επιθετική νομισματική σύσφιξη.
Στη συνέχεια, η Fed, η ΕΚΤ και άλλες κεντρικές τράπεζες ακολούθησαν άνοιξαν έναν άγριο κύκλο επιτοκιακών αυξήσεων και ποσοτικής συρρίκνωσης.
Η ταχύτητα και το μέγεθος της σύσφιξης είναι άνευ προηγουμένου - από τις πιο επιθετικές αυστηροποιήσεις τα τελευταία 60 έτη.
Το πρωταρχικό αποτέλεσμα αυτής της σύσφιξης ήταν η αύξηση στις αποδόσεις των περιουσιακών στοιχείων, προκειμένου να «συνάδουν» με τις υψηλότερες αποδόσεις των μετρητών, γεγονός που οδήγησε τις τιμές χαμηλότερα μέσω της επίδρασης της παρούσας αξίας.
Αυτή είναι σχεδόν η εξήγηση για την πτώση στις αγορές το 2022.
Η επίδραση αυτής της σύσφιξης στις οικονομίες ήταν μικρή.
Ως εκ τούτου, το επόμενο στάδιο του κύκλου αυστηροποίησης κατά πάσα πιθανότητα θα είναι μια σημαντική επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, πιθανώς μια ύφεση.
Το αν η αποδυνάμωση της οικονομίας θα μειώσει επαρκώς τον πληθωρισμό στα επίπεδα-στόχους των κεντρικών τραπεζών και στα επίπεδα που τώρα προεξοφλούνται στις αγορές θα εξαρτηθεί από το βαθμό της οικονομικής αδυναμίας και από το πόσο θα διαρκέσει αυτή η αδυναμία…
Δηλαδή, απαιτείται συρρίκνωση της απασχόλησης και σημαντική άνοδος του ποσοστού ανεργίας.
Παράμετροι
Οι βασικές παράμετροι είναι οι εξής.
Ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλός επειδή η αύξηση των ονομαστικών δαπανών είναι πολύ μεγαλύτερη από την ικανότητα της εργασίας να παράγει περισσότερο προϊόν.
Αυτό το πρόβλημα επιτείνεται από τα ζητήματα που έχουν ενσκήψεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες, αλλά η προσφορά δεν είναι το πρόβλημα.
Στις ΗΠΑ, η βιώσιμη μείωση του πληθωρισμού θα απαιτήσει μείωση της αύξησης των ονομαστικών δαπανών κατά περίπου 3% έως 5%, όπως ήταν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000 και του 2010.
Παρότι αυτό το υψηλό επίπεδο αύξησης των δαπανών αρχικά χρηματοδοτήθηκε από την κρατική πίστωση και την εκτύπωση χρήματος, τώρα χρηματοδοτείται από τα έσοδα που παράγουν οι δαπάνες.
Με άλλα λόγια, πρόκειται για αυτοχρηματοδότηση μέσω του εισοδήματος που παράγει η δαπάνη, που είναι το δεύτερο στάδιο ενός νομισματικά επαγόμενου πληθωρισμού.
Σπάει ο κύκλος…
Πώς, λοιπόν, η αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής σπάει τον φαύλο κύκλο;
Μέσω μιας σειράς καναλιών.
Πρώτον, τα υψηλότερα επιτόκια μειώνουν άμεσα τις δαπάνες που χρηματοδοτούνται από το χρέος, όπως η στέγαση και τα αυτοκίνητα, γεγονός που μειώνει σταδιακά το εισόδημα.
Αυτό έχει ήδη συμβεί στην αγορά στέγης, αλλά οι δαπάνες που σχετίζονται με τη στέγαση και τη στέγαση είναι πολύ μικρές για να είναι η λύση.
Δεύτερον, η αύξηση των επιτοκίων, μέσω της επίδρασης της παρούσας αξίας, μειώνει τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων, γεγονός που μειώνει τον πλούτο, γεγονός το οποίο συνήθως αυξάνει το επιτόκιο αποταμίευσης, που σημαίνει λιγότερες δαπάνες και λιγότερα έσοδα.
Τρίτον, τα υψηλότερα επιτόκια και η αυστηροποίηση των πιστωτικών όρων «επαναδρομολογούν» τα έσοδα από τις δαπάνες στις πληρωμές εξυπηρέτησης του χρέους.
Τέταρτον, το εισόδημα μειώνεται άμεσα μέσω της συρρίκνωσης των ωρών εργασίας.
Δεδομένου του υψηλού επιπέδου των ονομαστικών δαπανών και του βαθμού στον οποίο έχουν περάσει στους μισθούς, αυτός ο τέταρτος μοχλός θα είναι εκ των ων ουκ άνευ.
Πρέπει να μειωθούν οι μισθοί…
Προκειμένου να υπάρξει βιώσιμη μείωση του πληθωρισμού, θα απαιτηθεί να υπάρξουν σημαντικές επιπτώσεις στο εισόδημα από την εργασία.
Το εισόδημα από την εργασία είναι το άθροισμα δύο μερών, των ωρών εργασίας (κυριαρχεί ο αριθμός των εργαζομένων) και των μισθών ανά ώρα.
Η αυστηροποίηση θα πρέπει πρώτα να προκαλέσει συρρίκνωση στον αριθμό των ατόμων που εργάζονται και να αυξήσει το ποσοστό ανεργίας αρκετά και για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα ώστε να αντιστραφεί η ανισορροπία προσφοράς/ζήτησης για εργασία αρκετά ώστε να μειωθεί η τιμή της εργασίας, δηλαδή οι μισθοί.
Μόνο μετά την επιβράδυνση της αύξησης των μισθών, ο πληθωρισμός θα σταθεροποιηθεί στα επίπεδα που θέλουν οι κεντρικές τράπεζες και στα οποία οι αγορές προεξοφλούν.
Μέχρι αυτό το σημείο, η κατάλληλη απάντηση πολιτικής ήταν σαφής, αν και ήρθε πολύ αργά.
Η ισχυρή ανάπτυξη και η εμφάνιση ενός αυτοενισχυόμενου, υψηλού επιπέδου πληθωρισμού απαιτούσαν αυστηροποίηση.
Στο μέλλον, οι επιλογές πολιτικής θα είναι πολύ πιο δύσκολες όταν οι στόχοι της πλήρους απασχόλησης και οι σταθερές τιμές βρίσκονται σε αντίθεση και η συρρίκνωση της απασχόλησης δεν έχει διατηρηθεί για αρκετό καιρό ώστε να έχει προκαλέσει μείωση των μισθών.
Για τις περισσότερες κεντρικές τράπεζες, σε αυτό το στάδιο υπάρχει μια τάση να σταματήσουν και να δουν πώς εξελίσσονται τα πράγματα.
Μια τέτοια παύση τείνει να δώσει στις αγορές μια εορταστική ανάπαυλα, καλλιεργώντας το έδαφος για μια περίοδο πολύ καλών αποδόσεων στα περιουσιακά στοιχεία και ανάκαμψης της ανάπτυξης, κάτι το οποίο φέρνεινέο γύρο σύσφιξης.
Αυτή τη στιγμή, όμως, μια οικονομική ύφεση βραχυπρόθεσμα, μια παρατεταμένη περίοδος πληθωρισμού πάνω από τον στόχο και ένας δεύτερος γύρος σύσφιξης δεν προεξοφλούνται στις αγορές.
Αυτό που προεξοφλούν οι αγορές είναι ότι ο πρώτος γύρος σύσφιξης έχει σχεδόν τελειώσει, ότι η ανάπτυξη δεν θα επιβραδυνθεί πολύ, ότι ο πληθωρισμός θα πέσει γρήγορα στα επιθυμητά επίπεδα και ότι αυτό θα επιτρέψει μείωση των επιτοκίων το 2023 και το 2024, γεγονός το οποίο αποκαθιστά επιστροφή στην κανονικότητα για επασφάλιστρα κινδύνου στα ομόλογα.
Συνεπώς υπάρχει μεγάλη πιθανότητα οι αγορές να τυφλωθούν από αυτό που βλέπουμε ως την κανονική ακολουθία γεγονότων, που συνήθως ακολουθεί τις συνθήκες που υπάρχουν σήμερα.
Αυτές οι συνθήκες ισχύουν για τις ΗΠΑ, την Ευρώπη, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες που αντιμετώπισαν την πανδημία μέσω της νομισματικής πολιτικής και αύξησαν τα εισοδήματα μέσω της δημιουργίας εσόδων από το δημόσιο χρέος.
Αντίθετα, οι συνθήκες στην Κίνα, την Ιαπωνία και άλλες οικονομίες που αντιστάθηκαν σε αυτό το μονοπάτι και επέλεξαν τον δρόμο των πιο αυστηρών κοινωνικών προσαρμογών είναι αρκετά διαφορετικές.
Σε αυτές τις χώρες, η αύξηση των ονομαστικών δαπανών είναι σε κανονικά επίπεδα, γεγονός που παράγει κανονικούς ρυθμούς πληθωρισμού και προσφέρει στους policy makers μεγαλύτερο περιθώριο αντιμετώπισης της οικονομικής αδυναμίας με πολιτικές που μπορούν να εκτελεστούν μέσω συνδυασμών νομισματικής πολιτικής, δημοσιονομικής πολιτικής και μακροπροληπτικής ρυθμιστικής πολιτικής .
Η Κίνα εφαρμόζει μέρος αυτού του γεωγραφικού πλάτους, ενώ προσπαθεί να μην το παρακάνει.
Η Ιαπωνία τηρεί τις πολιτικές της QQE και τη στόχευση των αποδόσεων των ομολόγων, ενώ αντιμετωπίζει ρυθμούς πληθωρισμού κοντά στο 2% για πρώτη φορά εδώ και χρόνια.
Αυτές οι πιο διευκολυντικές πολιτικές έρχονται σε αντίθεση με τη σοβαρή σύσφιξη από τη Fed, αποδυναμώνοντας τις συναλλαγματικές ισοτιμίες αυτών των χωρών αλλά σταθεροποιώντας τις αγορές περιουσιακών στοιχείων τους σε όρους τοπικού νομίσματος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών