O πόλεμος στην Ουκρανία είναι μέρος της μεγαλύτερης γεωπολιτικής αντιπαράθεσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, της Κίνας και άλλων κρατών που πιέζουν για τη δημιουργία ενός πολυπολικού κόσμου
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν αφορά μόνο την ίδια και τη Ρωσία με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ να ενεργούν ως φαινομενικά «καλοπροαίρετοι υποστηρικτές του Κιέβου», όπως υποστηρίζουν πολιτικοί και μέσα ενημέρωσης στη Δύση.
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ εμπλέκονται βαθιά στη σύγκρουση, εκτιμά ο γνωστός γεωπολιτικός αναλυτής Pepe Escobar.
Η στρατιωτική απoχώρηση από το Αφγανιστάν το 2021 – μετά από 20 χρόνια μάταιης κατοχής – ήταν μια υπολογισμένη «αναδιοργάνωση της δύναμης πυρός» εναντίον της Ρωσίας, υποστηρίζει.
Η Ουκρανία είναι απλώς ένας πληρεξούσιος και τελικά τροφή για τα ρωσικά κανόνια.
Ευρύτερη γεωπολιτική αντιπαράθεση
Αυτός ο πόλεμος είναι μέρος μιας μεγαλύτερης γεωπολιτικής αντιπαράθεσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, της Κίνας και άλλων κρατών που πιέζουν για τη δημιουργία ενός πολυπολικού κόσμου.
Αυτός είναι ένας πολυπολικός κόσμος που δεν θα βρίσκεται πλέον κάτω από την ηγεμονία του δυτικού καπιταλισμού που κυριαρχείται από τις ΗΠΑ.
Το αμερικανικό ιμπεριαλιστικό κράτος φαίνεται να βρίσκεται σε «κατάσταση πανικού» προκειμένου να στηρίξει το καταρρέον παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα που ελέγχεται από το ίδιο, και ιδιαίτερα την προνομιακή θέση του δολαρίου.
Ο πόλεμος με τη Ρωσία επί του παρόντος και μακροπρόθεσμα κατά της Κίνας είναι μέρος της απελπισμένης δυναμικής για παράταση της κυρίαρχης θέσης της Ουάσιγκτον που δημιουργήθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Αυτή η μεταπολεμική αυτοκρατορική τάξη – κατ’ ευφημισμό αποκαλούμενη «τάξη βασισμένη σε κανόνες» – περιέρχεται όλο και περισσότερο σε ανυποληψία από τους αχαλίνωτους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και την κατάχρηση των οικονομικών ελέγχων.
Ακραίοι κίνδυνοι το 2023
Η συντριπτική πλειοψηφία του πλανήτη θέλει την απελευθέρωση από το αμερικανικό/δυτικό φιλοπόλεμο σύστημα που στηρίζει την καπιταλιστική εκμετάλλευση που μόνο εμπλουτίζει μια παγκόσμια ελίτ.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι παρά η εκδήλωση της κατάρρευσης της παγκόσμιας ισχύος των ΗΠΑ και της απελπισίας να διατηρηθεί η συστηματική ανισότητα που ορίζει τον καπιταλισμό.
Αυτή η χρονιά είναι γεμάτη ακραίους κινδύνους, λέει ο Pepe Escobar.
Αλλά εάν οι ψυχωτικοί σχεδιαστές του βαθέως κράτους των ΗΠΑ μπορούν να περιοριστούν από τη Ρωσία και την Κίνα χωρίς να ξεσπάσει ένας ολοκληρωτικός καταστροφικός πόλεμος, τότε υπάρχει πιθανότητα να αναδυθεί μια πιο ελπιδοφόρα, ειρηνική και δίκαιη παγκόσμια τάξη.
Ο φόβος των ΗΠΑ για ΕΑΕΕ και BRICS
Από την έναρξη της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης στην Ουκρανία (24/2/2022) και την ανοιχτή εχθρότητα, που εκδήλωσε η Δύση κατά της Ρωσίας, Μόσχα και Πεκίνο ξεκαθάρισαν τις προθέσεις τους για τη δημιουργία ενός νέου πολυπολικού κόσμου, ο οποίος θα έθετε σε αμφισβήτηση το καθεστώς της παγκόσμιας ηγεμονίας των ΗΠΑ.
Η πρωτοβουλία Ρωσίας – Κίνας εκδηλώνεται σε όλα τα επίπεδα και περιλαμβάνει τόσο την στρατιωτική ισχύ, όσο και την οικονομική με την ταυτόχρονη αποδυνάμωση του δολαρίου ενώ στην προμετωπίδα βρίσκεται η ενίσχυση της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης (ΕΑΕΕ), η οποία μετατοπίζει στα ανατολικό το εμπορικό κέντρο του πλανήτη και οι BRICS που φιλοδοξούν να αντικαταστήσουν το ΔΝΤ.
Τέλος ως αποθεματικό (;)
Παρότι στη δεκαετία του 1970 το δολάριο αντιπροσώπευε το 80% των παγκόσμιων αποθεμάτων, το 2022 ήταν μόλις 58,8% - πτώση πάνω 20% σε διάστημα 20 χρόνων.
Υπό συνθήκες κυμαινόμενης συναλλαγματικής ισοτιμίας, η χρήση του ως προστατευτικού μηχανισμού έναντι της υποτίμησης του εθνικού νομίσματος δεν είναι πλέον σημαίνουσας σημασίας.
Με μια συνεπή νομισματική πολιτική, η ίδια η αγορά βρίσκει ισορροπία στο βέλτιστο σημείο, επισημαίνουν οι αναλυτές.
Επιπλέον, η παγκοσμιοποίηση «υποδηλώνει» ότι πολλές χώρες, αντί να «προχρηματοδοτούν» με δολάρια την αντιμετώπιση κρίσεων, μπορούν απλώς να έχουν πρόσβαση σε αυτά «εν κινήσει», όταν χρειάζεται.
«Για όσους πληρώνουν για εισαγωγές σε νόμισμα διαφορετικό από αυτό των ΗΠΑ, η Κεντρική Τράπεζα μπορεί κάλλιστα να μειώσει τη χρήση δολαρίων και να αποκτήσει χρήματα άλλων μεγάλων εμπορικών εταίρων» εξηγεί η έκθεση.
Οικονομικά μπλοκ
Οι οικονομολόγοι θεωρούν τη συμμαχία της Ρωσίας με την Κίνα και την Ινδία χαρακτηριστικό παράδειγμα.
Πέρυσι, η Μόσχα, το Πεκίνο και μετά το Δελχί έκαναν τους διακανονισμούς τους σε εθνικό νόμισμα.
Οι Κινέζοι και οι Ινδοί πληρώνουν για τα ρωσικά προϊόντα αποκλειστικά σε γιουάν και ρουπίες.
Κατά συνέπεια, το δολάριο υποχώρησε.
«Οι διπλωματικές και στρατιωτικές συγκρούσεις αναδιαμορφώνουν το διεθνές εμπόριο.
Οι παγκόσμιες δυνάμεις σχηματίζουν τα δικά τους χρηματοπιστωτικά και οικονομικά μπλοκ.
Προϊόντος του χρόνου, μπορεί να εμφανιστούν νέα νομίσματα που θα απλοποιήσουν τους αμοιβαίους διακανονισμούς εντός αυτών των μπλοκ» λέει ο Evgeny Shatov, συνεργάτης της Capital Lab.
Νέος ηγεμόνας
Η Credit Suisse, αφού ανέλυσε όλες τις διαδικασίες, «επισκέφθηκε» διάφορα σενάρια, συμπεριλαμβανομένης της εμφάνισης ενός παγκόσμιου νομίσματος ή ενός νέου… ηγεμόνα.
Και οι δύο περιπτώσεις, ωστόσο, είναι απίθανες.
Η πρώτη επιλογή απαιτεί πολιτική απόφαση.
Και όμως, ακόμη δεν υπάρχει τίποτα που να αντικαταστήσει το δολάριο.
Για παράδειγμα, προκειμένου το γιουάν να πληροί τις προϋποθέσεις ως νέος ηγεμόνας, το ποσοστό του στο διεθνές εμπόριο πρέπει να αυξηθεί εκθετικά από το τρέχον 3%.
Με άλλα λόγια, η αξία του στον κόσμο είναι εξαιρετικά περιορισμένη, δεν είναι ένα πλήρως μετατρέψιμο νόμισμα.
Επιπλέον, η συναλλαγματική ισοτιμία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις ενέργειες της Λαϊκής Τράπεζας της Κίνας.
Το πιο πιθανό σενάριο είναι η εμφάνιση ενός πολυπολικού χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Σε αυτό θα συμβάλουν η αυξημένη χρησιμοποίηση των εθνικών νομισμάτων στις παγκόσμιες εμπορικές συναλλαγές και η ανάπτυξη περιφερειακών κεφαλαιαγορών, αλλά και μηχανισμών ασφάλισης έναντι κραδασμών, που προκαλούνται από τη νομισματική πολιτική των ΗΠΑ.
Τα BRICS, για παράδειγμα, έχουν ήδη δημιουργήσει μια δεξαμενή συναλλαγματικών αποθεμάτων.
Ζώνες νομισμάτων
Ταυτόχρονα, μακροπρόθεσμα, μια υπερεθνική νομισματική μονάδα είναι αρκετά δυνατή.
«Η επιταχυνόμενη διαίρεση του κόσμου σε οικονομικά και πολιτικά μπλοκ σύμφωνα με τις γραμμές ΗΠΑ - Κίνας θα οδηγήσει σε κατακερματισμό νομισμάτων.
Αυτό έχει ήδη συμβεί στην ιστορία.
Αρκεί να θυμηθούμε τον σκληρό αγώνα μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Μεγάλης Βρετανίας για τη νομισματική… Ηγεσία.
Ο κόσμος, όπως και στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, κάποια στιγμή θα χωριστεί προσωρινά σε δύο ή περισσότερες ζώνες», υποστηρίζει ο Aleksey Fedorov, κορυφαίος οικονομολόγος στο κέντρο πληροφοριών και ανάλυσης TeleTrade.
Οι επιλογές, σύμφωνα με τον ίδιο, μπορεί να είναι διαφορετικές: το γιουάν και το δολάριο, το γιουάν, το δολάριο και το ευρώ ή κάτι άλλο - όλα εξαρτώνται από τον βαθμό έντασης της αντιπαράθεσης μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών.
«Για παράδειγμα, ακούμε δηλώσεις για το ενιαίο νόμισμα της Βραζιλίας και της Αργεντινής, στις χώρες της ΕΑΕΕ - μια λογιστική μονάδα συνδεδεμένη με χρυσό για τις συναλλαγές της Ρωσίας με το Ιράν και ούτω καθεξής.
Όλα αυτά θα ισχύσουν για μια μεταβατική περίοδο, μέχρι να αποκαλυφθεί ο νικητής στη μάχη μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, αλλά, όταν συμβεί αυτό (όχι νωρίτερα από το 2035-2040), ο κόσμος θα έχει ένα νέο παγκόσμιο νόμισμα», υποστηρίζει ο οικονομολόγος.
Ωστόσο, ένα αποθεματικό νόμισμα σημαίνει… εξάρτηση από ένα άλλο κράτος.
Επομένως, ο κόσμος μπορεί να προτιμήσει μια ενιαία υπερεθνική νομισματική μονάδα.
Σε αυτό το πλαίσιο, είναι πιθανό να υπάρξει ένα νέο διεθνές ψηφιακό νόμισμα, που θα εκδίδεται από τις Κεντρικές Τράπεζες διαφορετικών χωρών και πάντα υπό την αίρεση διαφόρων προϋποθέσεων.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών