Salomon Smith Barney: Μην αυταπατάστε... Έκρηξη από τις «πρέσες» των Fed και ΕΚΤ - Εντείνεται ο συστημικός κίνδυνος

Με τη Federal Reserve και την ΕΚΤ να συσφίγγει τη νομισματική πολιτική με τον πλέον γρήγορο ρυθμό της τελευταίας δεκαετίας, το ότι εσχάτως ξέσπασε μια οξεία τραπεζική κρίση είναι η πιο πειστική απόδειξη πως κάτι «έσπασε»…, σύμφωνα με όσα αναφέρει η Salomon Smith Barney.
Ειδικότερα, οι πρόσφατες χρεοκοπίες της Silicon Valley Bank (SVB) και της Signature Bank υπενθύμισαν ότι τα πράγματα στις χρηματοπιστωτικές αγορές τείνουν να σπάσουν όταν «εισέλθουν» στην πρέσα των Fed και ΕΚΤ – κατά τη μετάβαση από μια παρατεταμένη περίοδο χαλαρής νομισματικής πολιτικής σε μια περίοδο ταχείας σύσφιξης.

Το δίλημμα της Silicon Valley Bank

Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, στην προσπάθειά της να ανακτήσει τον έλεγχο του πληθωρισμού, η Fed επικεντρώθηκε σε παλαιά στοιχεία για τον πληθωρισμό και τους αριθμούς απασχόλησης για να καθορίσει το ύψος των επιτοκίων.
Από τις συζητήσεις της για την πολιτική επιτοκίων απουσίαζαν εμφανώς οι πιθανές επιπτώσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα από την αυστηροποίηση της πολιτικής.
Δυστυχώς, λέει η Salomon Smith Barney, οι κεντρικές τράπεζες κινούν την οικονομία σαν οδηγός που κοιτάζει στον καθρέφτη, και όχι ευθεία στον δρόμο μπροστά.
Εν προκειμένω αξίζει να γίνει η εξής υπόμνηση: Με τον πληθωρισμό να αποδεικνύεται πεισματικά υψηλός –ουχί παροδικός– και με την αγορά εργασίας ούσα σφιχτή, τον περασμένο χρόνο η Fed και η ΕΚΤ αύξησαν τα επιτόκια με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων σαράντα ετών.
Αφού λοιπόν εξοικείωσε τις αγορές με μια παρατεταμένη περίοδο μηδενικών επιτοκίων, η Fed αύξησε τα επιτόκια έως και 0,75 μ.β.
Ανάλογη πορεία πήρε και η ΕΚΤ…
Με άλλα λόγια, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής φαινόταν πως είχαν αγνοήσει εντελώς τις προβλέψιμες διαταραχές στον χρηματοπιστωτικό τομέα από μια αλλαγή πολιτικής, καθώς και τη δυνατότητα αυτών των διαταραχών να εκτροχιάσουν την οικονομική ανάκαμψη.
Σε αυτό το πλαίσιο, ένα σημαντικό μάθημα από την πτώχευση της SVB είναι ότι μια παρατεταμένη περίοδος εύκολου χρήματος «νανουρίζει» τους ανθρώπους, βυθίζοντάς τους σε μια απατηλή θάλασσα ασφάλειας.
Και όπως συνέβη σε πολλούς προηγούμενους πιστωτικούς κύκλους, αυτό το γεγονός από μόνο του, με τη σειρά του, τους ωθεί να αναλάβουν έναν αδικαιολόγητο κίνδυνο, με την υπόθεση ότι οι χρόνοι εύκολου χρήματος θα διαρκέσουν για πάντα.
«Στην περίπτωση της SVB, η διαχείριση επικεντρωνόταν στην οικοδόμηση πολύ μεγάλης θέσης στη μακροχρόνια αγορά ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου.
Μόνο όταν η Fed αναγκάστηκε να πατήσει τα νομισματικά φρένα για να συγκρατήσει τον πληθωρισμό πολλών δεκαετιών, η διοίκησή της έμαθε -πολύ αργά πια- πόσο άστοχο ήταν το στοίχημά της στην αγορά των αμερικανικών ομολόγων: διαπιστώνοντας ότι το υψηλότερο επιτόκιο διέβρωνε ουσιαστικά την αγοραία αξία των ομολόγων που διατηρούσε στο χαρτοφυλάκιό της.

Και δυστυχώς, γνωρίζουμε ήδη ότι πολλές περιφερειακές τράπεζες στις ΗΠΑ σύντομα θα αντιμετωπίσουν προβλήματα, κυρίως λόγω της μεγάλης έκθεσής σε μακροχρόνια ομόλογα του Δημοσίου, αλλά και των μεγάλων επενδύσεών τους σε ακίνητα εμπορικά ακίνητα.
Με τα ποσοστά πληρότητας μετά την Covid να είναι εξαιρετικά χαμηλά, είναι μόνο θέμα χρόνου οι τράπεζες αυτές να διαγράψουν σημαντικό μέρος των χαρτοφυλακίων τους λόγω ζημιών, καθώς όλο και περισσότεροι developers χρεοκοπούν.

Σκιώδεις τράπεζες

Εάν η εμπειρία του παρελθόντος είναι κάτι που πρέπει να ληφθεί υπόψη, θα προκύψουν σοβαρότερα προβλήματα από αυτά που αντιμετώπισαν πρόσφατα οι τράπεζες, καθιστώντας τα πράγματα για μεγάλο μέρος του χρηματοπιστωτικού συστήματος ανεξέλεγκτα.
Πολύ κρίσιμα είναι τα ζητήματα που σχετίζονται με τις λεγόμενες σκιώδεις τράπεζες, ήτοι τα hedge funds, τα equity funds, τα συνταξιοδοτικά ταμεία και οι ασφαλιστικές εταιρείες
Αυτό είναι άκρως ανησυχητικό, δεδομένου ότι αυτά τα ιδρύματα παρέχουν πολύ περισσότερη πίστωση από ό,τι το κανονικό τραπεζικό σύστημα.
Όπως και η SVB, οι σκιώδεις τράπεζες τέντωσαν υπερβολικά τις αποδόσεις σε μια εποχή που η Fed διατηρούσε τα επιτόκια στο μηδενικό κατώτερο όριο και πλημμύριζε την αγορά με ρευστότητα περίπου 5 τρισεκ. δολ. μέσω των αγορών κρατικών ομολόγων και των ενυπόθηκων δανείων.
Αυτό ώθησε αυτούς τους οργανισμούς να χορηγήσουν πολύ μεγάλα χρηματικά ποσά, με ασυνήθιστα χαμηλά επιτόκια, σε δανειολήπτες αμφισβητούμενης πιστοληπτικής ικανότητας.
Μεταξύ αυτών των δανειοληπτών ήταν οι εταιρείες με υψηλή μόχλευση, οι αναδυόμενες οικονομίες της αγοράς και οι υπερχρεωμένες χώρες της Ευρωζώνης.
«Ειδικά μετά την πτώχευση της SVBs, πρέπει να ελπίζουμε ότι δεν είναι πέρα από τις δυνατότητες της Fed και της ΕΚΤ να προβλέψει ότι θα υπάρξουν άλλα θύματα από τη νέα θρησκεία της νομισματικής πολιτικής, καθώς τα υψηλά επιτόκια και η ασθενέστερη οικονομία αυξάνουν τη συχνότητα αθέτησης των δανείων».
Πρέπει επίσης να ελπίζουμε ότι οι κεντρικές τράπεζες προετοιμάζονται για πιθανούς κλυδωνισμούς στις χρηματοπιστωτικές αγορές ως αποτέλεσμα του αναμενόμενου ανώτατου ορίου χρέους αργότερα αυτό το καλοκαίρι.
«Αν αντ’ αυτού, η Fed και η ΕΚΤ συνεχίσουν να κοιτάζουν στον καθρέφτη αυξάνοντας τα επιτόκια, αγνοώντας τα οικονομικά προβλήματα που βρίσκονται μπροστά μας, θα πρέπει να προετοιμαστούμε για μια πολύ δύσκολη οικονομική προσγείωση» καταλήγει η Salomon Smith Barney. 

www.bankingnews.gr