Πλήρως αναξιόπιστο το διεφθαρμένο καθεστώς Zelensky να διαχειριστεί τη βοήθεια της Δύσης – Ο ευρωπαϊκός Νότος θα πληρώσει την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας

Οι ψίθυροι για τη εκτεταμένη διαφθορά του καθεστώτος του Κιέβου, παρότι αρχικά αποδόθηκαν στη… ρωσική «προπαγάνδα» έχουν γίνει κραυγές σε όλη τη «συλλογική Δύση».
Χαρακτηριστικά, η αποκάλυψη εκτεταμένων δικτύων διαφθοράς το τελευταίο διάστημα έχει προκαλέσει την οργή των Ρεπουμπλικανών στο Κογκρέσο και είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την κύρωση της ενδιάμεσης χρηματοδότησης το Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου υπήρξε οργίλη αντίδραση του σώματος, καθώς πολλοί επισήμαναν ότι «ρίχνουμε χρήματα σε ένα βαρέλι δίχως πάτο» και ότι οι πόροι των Αμερικανών φορολογουμένων διασπαθίζονται από το καθεστώς του Κιέβου
Το αδιέξοδο είναι πλήρες για τη Δυτική Συμμαχία καθώς το κόστος ανοικοδόμησης της Ουκρανία υπολογίζεται σε αρκετά δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι λύσεις που έχουν προκριθεί είναι δύο: Πρώτον η υφαρπαγή των κατασχεμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων η οποία όμως αναμένεται, όπως είναι φυσικό, να προκαλέσει εκτεταμένες δικαστικές διαμάχες επειδή πρόκειται για μια κατάφωρη παραβίαση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου που αντιβαίνει τις αρχές της ασφάλειας της ιδιοκτησίας σε διεθνοπολιτικό μάλιστα επίπεδο.
Δεύτερον, οι ΗΠΑ έχουν την πρόθεση να επιβάλουν την πληρωμή του κόστους της ανοικοδόμησης στη Ευρώπη, η οικονομία της οποίας έχει πληγεί τόσο από την περίφημη «ενεργειακή απεξάρτηση» από τα φθηνά ενεργειακά προϊόντα της Ρωσίας αλλά και από την επιβαλλόμενη αύξηση των αμυντικών δαπανών (μόνο στη Γερμανία, το κόστος σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα θα κινηθεί, σύμφωνα με τις προβλέψεις στα 100 δισ. ευρώ).
Το σχέδιο εισδοχής της Ουκρανίας στη ΕΕ– στο πλαίσιο ενός νέου κύματος διεύρυνσης με τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων – αυτόματα καταργεί τις λεγόμενες «πολιτικές συνοχής» μέσω των διαρθρωτικών ταμείων κ.λπ. που είχαν στόχο να αμβλύνουν το χάσμα μεταξύ του πλούσιου Βορρά και του φτωχού Νότου.
Με λίγα λόγια, οι υπερχρεωμένες και ελλειμματικές οικονομίες της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Ισπανίας από προορισμός ευρωπαϊκών πόρων θα εισφέρουν στο άγνωστο ακόμη κόστος ανοικοδόμησης της Ουκρανίας.

Ο προβληματισμός για τη διαχείριση των πόρων

Τον … κόκκινο συναγερμό για τα παραπάνω ζητήματα σημαίνουν οι.. υπέρμαχοι της…. «συλλογικής Δύσης» Financial Times σε δημοσίευμά τους.
Επικαλούνται στο δημοσίευμα τις δηλώσεις της Penny Pritzker, της νέας ειδικής εκπρόσωπου των ΗΠΑ για την οικονομική ανάκαμψη της Ουκρανίας, η οποία βρέθηκε στις Βρυξέλλες αυτή την εβδομάδα συμμετέχοντας σε διαβουλεύσεις για τη μεταπολεμική ανοικοδόμηση της χώρας.
Ίσως η πιο εντυπωσιακή συμβολή της, επισημαίνεται στο άρθρο, ήταν η πρόταση ότι τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα πρέπει να κινητοποιηθούν, εάν είναι νομικά εφικτό, για την κάλυψη μέρους του κόστους.
Ωστόσο, ο Pritzker έκανε ένα άλλο σημαντικό βήμα,, ασκώντας κριτιτική στον τρόπο διαχείρισης της βοήθειας απο το καθεστώς το Κιέβου: η Ουκρανία και οι δυτικοί υποστηρικτές της πρέπει «να διασφαλίσουν ότι η ανάκαμψη θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, και αυτό περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στη διαχείριση ενός project πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Έτσι, η μεταρρύθμιση και η ανάκαμψη πάνε χέρι-χέρι», επισήμανε κάνοντας ευθεία αναφορά στην εκτεταμένη ανομία και τη διασπάθιση της δυτικής βοήθειας, όπως καταγγέλλεται από πολλές πλευρές.
Αυτός ήταν ένας ευγενικός τρόπος να πει ότι οι Ουκρανοί πολιτικοί, στρατιωτικοί, το δικαστικό σώμα, αξιωματούχοι της δημόσιας διοίκησης, ηγέτες επιχειρήσεων και η κοινωνία στο σύνολό της συγκροτούν ένα διεφθαρμένο καθεστώς – η μάχη με τη διαφθορά φαίνεται χαμένη, παρά τις διαρκείς διακηρύξεις καλών προθέσεων…

Τρεις (;) λόγοι για την καταπολέμηση της διαφθοράς

Ο αγώνας για την καταστολή της διαφθοράς είναι απαραίτητος για τρεις λόγους, σύμφωνα με τους Αμερικανούς.
Πρώτον, θα επιτρέψει στην Ουκρανία να διεξαγάγει αποτελεσματικότερα τον πόλεμο κατά της Ρωσίας, καθώς τα νέα από το πεδίο είναι αποκαρδιωτικά.
Δεύτερον, θα βελτιώσει τις προοπτικές της Ουκρανίας να ενταχθεί στην ΕΕ και να πάρει τη θέση της στον κόσμο ως μια σύγχρονη, δημοκρατική, ευημερούσα χώρα μαζί με τους διεθνείς εταίρους της.
Πάνω από όλα, θα διαλύσει μια για πάντα την εικόνα που απέκτησε η Ουκρανία μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 ως μια μη αναμορφώσιμη χώρα, οι θεσμοί της οποία έχουν σαπίσει από τη διαφθορά, το οργανωμένο έγκλημα και γενική ανομία.
Αυτή η εικόνα βεβαία συνάδει απόλυτα στα συμφέροντα της Ρωσίας, επιτρέποντας στο Κρεμλίνο να διατυπώνει το επιχείρημα ότι στο μακροπρόθεσμο μέλλον και η νομιμοποίηση της Ουκρανίας ως ανεξάρτητου κράτους θα ήταν πάντα αμφιλεγόμενη – θα είναι ένα «κατασκευασμένο» κράτος το οποίο ως μόνη λειτουργία θα έχει να λειτουργεί ως ένα κέντρο ξεπλύματος χρήματος και ως απειλή για τα αμυντικά συμφέροντα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.
Το επιχείρημα για τη λειτουργία των δημοκρατικών και φιλελευθέρων θεσμών εκτίθεται εντυπωσιακά στο «Russia's War Against Ukraine», ένα νέο βιβλίο της Gwendolyn Sasse, διευθύντριας του Κέντρου Ανατολικής Ευρώπης και Διεθνών Σπουδών με έδρα το Βερολίνο.

Πόση... πρόοδος;

Στο διάγραμμα σχετικά με τις αντιλήψεις για τη διαφθορά που εκπονήθηκε από τον επόπτη της Διεθνούς Διαφάνειας, η Ουκρανία έχει σημειώσει πρόοδο από το 2012 — σταθερή, αλλά μάλλον μέτρια πρόοδο.
Για να είμαστε σαφείς, η Ουκρανία είναι αναμφισβήτητα μια διαφορετική χώρα από τη δεκαετία του 1990.
Σε μια έκθεση που δόθηκε στη δημοσιότητα την Τετάρτη 27 Σεπτεμβρίου 2023, το Γερμανικό Ταμείο Marshall δήλωσε:
«Σε σύγκριση με την κλειστή μετασοβιετική ολιγαρχία που ήταν πριν από την Επανάσταση του 2014, η Ουκρανία είναι τώρα μια ανοιχτή κοινωνία που διοικείται ως ζωντανή δημοκρατία που ανταποκρίνεται σε μια βαθιά ριζωμένη εντολή να χαράξει ένα ευρωπαϊκό μέλλον χωρίς επιβάρυνση από την εγχώρια διαφθορά ή τον ρωσικό ιμπεριαλισμό .
«Η ουκρανική κυβέρνηση έχει δημιουργήσει μια πολιτικά ανεξάρτητη σουίτα εξειδικευμένων υπηρεσιών κατά της διαφθοράς». . .
Το Κίεβο αποκέντρωσε επίσης τη διακυβέρνηση για να ενδυναμώσει τις τοπικές κοινότητες, αναδιάρθρωσε ολόκληρους τομείς της οικονομίας που μαστίζονταν από τη διαφθορά και θέσπισε κορυφαία συστήματα διαφάνειας σε όλο το πολιτικό-οικονομικό σύστημα».
Αυτά βέβαια είναι μια... καλλωπισμένη εικόνα για να πειστεί η συλλογική δύση να αναλάβει το κόστους τόσο του πολέμου όσο και της ανοικοδόμησης, καθώς οι καταγγελίες πλέον είναι αναρίθμητες.

Το αμαρτωλό παρελθόν

Συγκρίνετε αυτό με το πώς φαινόταν η εικόνα στην προ του 2014 εποχή της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας.
Σε μια λεπτομερή έκθεση που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2022, ο Iffat Idris του Πανεπιστημίου του Μπέρμιγχαμ του Ηνωμένου Βασιλείου έκανε μία ιδιαίτερα σημαντική παρατήρηση για τις ανατολικές και νότιες περιοχές της Ουκρανίας που βρίσκονται τώρα υπό ρωσική κατοχή:
«Η διαφθορά ήταν ένα τεράστιο πρόβλημα στην Ουκρανία πολύ πριν από τη σύγκρουση στα ανατολικά.
Επιπλέον, αφορούσε όλα τα επίπεδα του κυβερνητικού συστήματος και συνδέθηκε στενά με το οργανωμένο έγκλημα. Οι OCG [ομάδες οργανωμένου εγκλήματος] ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένες στην Κριμαία, ενώ το Donbass ήταν ακόμη πιο διαβόητο για την εγκληματικότητα».

Η ρητορική και το θεαθήναι…

Τους τελευταίους δύο μήνες, ο πρόεδρος Volodymyr Zelensky σε ρητορικό επίπεδο έχει εντείνει τις προσπάθειες για την πάταξη της διαφθοράς.
Όπως περιγράφεται σε  ρεπορτάζ του πρακτορείου ειδήσεων Reuters, αναδιαμόρφωσε περιφερειακά στρατιωτικά κέντρα στρατολόγησης τον Αύγουστο μετά από έλεγχο που αποκάλυψε διάφορες καταχρήσεις, συμπεριλαμβανομένου του παράνομου πλουτισμού και προσπαθειών να βοηθήσει τους κληρωτούς να ξεφύγουν από τη στρατιωτική θητεία.
Αμέσως μετά, η αστυνομία προχώρησε σε κράτηση του ολιγάρχη Ihor Kolomoisky, ενός από τους πλουσιότερους άνδρες της Ουκρανίας, ως ύποπτου για απάτη και ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Αυτό ήταν ένα αξιοσημείωτο βήμα, επειδή ο Kolomoisky ήταν κάποτε κοντά στον Zelensky και έπαιξε έναν ρόλο στη νικηφόρα εκστρατεία του για την προεδρία το 2019 του πρώην κωμικού ηθοποιού και πολιτικού αουτσάιντερ.
Οι δικηγόροι υπεράσπισης δήλωσαν ότι θα ασκήσουν έφεση κατά της απόφασης για λογαριασμό του Kolomoisky – μένει να δούμε εάν όλη η υπόθεση έχει προσχηματικό χαρακτήρα .
Ο Zelensky απομάκρυνε επίσης τον Oleksiy Reznikov από το υπουργείο Άμυνας.
Αν και δεν κατηγορήθηκε προσωπικά για αδικοπραγία, ο Reznikov εκδιώχθηκε λόγω της αντίληψης ότι είχε χειριστεί σωστά σκάνδαλα δωροδοκίας στο υπουργείο Άμυνας.
Θα πρέπει επίσης να έχουμε κατά νου ότι, τον Μάιο, οι αρχές δεν έθεσαν υπό κράτηση κανέναν άλλον από τον δικαστή του Ανώτατου Δικαστηρίου της Ουκρανίας, Vsevolod Kniaziev, ως ύποπτο για δωροδοκία από έναν ολιγάρχη.
Ο Kniaziev αρνείται τις κατηγορίες.


Το καθεστώς εξοντώνει του εχθρούς του;

Υπάρχουν κάποιες ανησυχίες για τον τρόπο με τον οποίο ο Zelensky και οι σύμβουλοί του διεξάγουν τη μάχη κατά της διαφθοράς.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο πρόεδρος αποκάλυψε ότι ήθελε να αλλάξει την ουκρανική νομοθεσία προκειμένου να εξισώσει τη διαφθορά με την προδοσία σε καιρό πολέμου.
Καταλαβαίνω ότι ένα τέτοιο όπλο δεν μπορεί να λειτουργεί συνεχώς στην κοινωνία, αλλά κατά τη διάρκεια του πολέμου, νομίζω ότι θα βοηθήσει», δηλωσε ο Zelensly.
Ουκρανοί ακτιβιστές κατά της διαφθοράς και φίλοι της Ουκρανίας στο εξωτερικό, δεν συμφωνούν καθώς θεωρούν αυτήν την… εκστρατεία «καθαρά χέρια», αφορμή για εκκαθαρίσεις αντιπάλων του καθεστώτος του Κιέβου.
Η Daria Kaleniuk, εκτελεστική διευθύντρια του Κέντρου Δράσης κατά της Διαφθοράς στο Κίεβο, λέει ότι η πρόταση «ενέχει τεράστιους κινδύνους για τη δημοκρατία στην Ουκρανία».
Παρόμοιες επιφυλάξεις έχει εκφράσει η Viola von Cramon-Taubadel, μια Γερμανίδα Πράσινη πολιτικός που είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Θα πρέπει να έχουμε κατά νου τα σοφά λόγια του George Beebe, ενός πρώην αναλυτή της CIA που έγραψε στον ιστότοπο Responsible Statecraft: «Κατά κανόνα, οι πόλεμοι ασκούν πίεση στους δημοκρατικούς θεσμούς».

Η προσπάθεια ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ

Η αντιμετώπιση του προβλήματος της διαφθοράς αποτελεί προϋπόθεση για την προώθηση των προθέσεων της Ουκρανίας να γίνει πλήρες μέλος της ΕΕ. Π
Πρακτικά όλες οι ανακοινώσεις της ΕΕ για σχέδια βοήθειας πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ουκρανία ή για πιθανή μελλοντική διεύρυνση του μπλοκ προς ανατολάς, περιλαμβάνουν αναφορά στην ανάγκη για συνεχή καταπολέμηση της διαφθοράς – γεγονός που σημαίνει ότι αναγνωρίζουν το πρόβλημα.
Είναι ένα ευαίσθητο θέμα γιατί, εάν η Ουκρανία ενταχθεί στην ΕΕ, θα είναι ένα από τα φτωχότερα μέλη του μπλοκ, αλλά με έναν από τους μεγαλύτερους γεωργικούς τομείς της.
Κατ' αρχήν, θα ήταν επομένως επιλέξιμο για μεγάλης κλίμακας ταμεία περιφερειακών ενισχύσεων και αγροτικές επιδοτήσεις — ακόμη και αν υποθέσει κανείς ότι τα προγράμματα αυτά έχουν μεταρρυθμιστεί πριν από τη διεύρυνση της ΕΕ.
Ένα σημαντικό ερώτημα είναι εάν ορισμένα υπάρχοντα κράτη μέλη της ΕΕ ενδέχεται να θέσουν veto στην αποδοχή της Ουκρανίας με το σκεπτικό ότι θα λάμβαναν λιγότερα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ από ό,τι τώρα, και ίσως γίνουν καθαροί συνεισφέροντες.
Σε ένα εκείμενο πολιτικής του Michael Emerson του Κέντρου Ευρωπαϊκών Πολιτικών Μελετών που εδρεύει στις Βρυξέλλες καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το δημοσιονομικό κόστος της εισόδου στην Ουκρανία είναι διαχειρίσιμο.
Εάν η Ουκρανία ήταν πλήρες μέλος της ΕΕ σήμερα, θα επωφελούνταν από περίπου 18-19 δισ. ευρώ ετησίως σε καθαρά έσοδα από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Μόνο μία χώρα, η Ισπανία, θα μετατρεπόταν στον προϋπολογισμό από καθαρός δικαιούχος ευρωπαϊκών πόρων σε μια χώρα δότη.
Όλες οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004 και μετά θα παραμείνουν καθαροί δικαιούχοι.
Ο Emerson δήλωσε στους FT ότι, ακόμη κι αν άλλες υποψήφιες χώρες για ένταξη στην ΕΕ, όπως η Αλβανία, η Μολδαβία, το Μαυροβούνιο, η Βόρεια Μακεδονία και η Σερβία, συνόδευαν την Ουκρανία στο μπλοκ, τα συμπεράσματά του για τον δημοσιονομικό αντίκτυπο θα παραμείνουν τα ίδια.
Έτσι, ο δρόμος μπροστά για την ΕΕ και την Ουκρανία μπορεί να είναι πιο φωτεινός από ό,τι φαντάζονται ορισμένοι.
Εάν η οικονομική πρόκληση της ένταξης της Ουκρανίας δεν είναι ανυπέρβλητη, τότε υπάρχει ακόμη περισσότερο κίνητρο για να αντιμετωπίσουμε ένα από τα άλλα σημαντικά εμπόδια - τη διαφθορά, επισημαίνεται στο άρθρο των FT.

Αυτά τα καθησυχαστικά, δεν αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα ότι ενώ οι ΗΠΑ θα επωφεληθούν από τον πόλεμο στην Ουκρανία – μεταξύ των άλλων πουλώντας ακριβό LNG και αμυντική τεχνολογία – η Ευρώπη θα πληρώσει το κόστος της ανοικοδόμης της Ουκρανίας – ή όποιας οντότητας προκύψει μετά τον συμβιβασμό με τη Ρώσια - με δυσανάλογο βάρος για τον φτωχό Νότο ο οποίος δεν έχει κανένα πραγματικό λόγο να δαιμονοποιεί την πολιτική Putin.


www.bankingnews.gr