Τι περιμένει τους Ισραηλινούς αν επιχειρήσουν εισβολή στη Γάζα - Οι κίνδυνοι και οι στόχοι του αστικού πολέμου

Ο Ariel Bernstein ήταν ένας 20χρονος Ισραηλινός πεζικάριος όταν η χώρα του πολέμησε για τελευταία φορά τη Hamas στους δρόμους της Λωρίδας της Γάζας.
Ο πόλεμος, θυμάται, «ήταν σαν να κυνηγάς φαντάσματα».
Για δύο από τις επτά εβδομάδες του αγώνα του 2014, ο Bernstein και η παρέα του προσπαθούσαν να αποφύγουν τους ελεύθερους σκοπευτές της Hamas, τους οποίους παρακολουθούσαν να πηδούν από κρυφές σήραγγες.
«Ήταν τρομακτικό και παράξενο», είπε ο Bernstein, ο οποίος ήταν ένας από τους πρώτους Ισραηλινούς στρατιώτες που μπήκαν στη Γάζα εκείνη τη χρονιά.
«Για εμάς, ήταν μια μεγάλη παγίδα».
Την Πέμπτη 19 Οκτωβρίου, ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ Yoav Gallant συναντήθηκε με στρατιώτες στα σύνορα της Λωρίδας της Γάζας και τους είπε ότι σύντομα θα τους διατάξει να πολεμήσουν.
Πιθανή επιχείρηση εισβολής θα έθετε έναν από τους ισχυρότερους στρατούς του κόσμου απέναντι σε υπερασπιστές με υψηλά κίνητρα… και επιχειρησιακή δεινότητα – κάτι που αποδεικνύεται και από το γεγονός πως το Σαββατοκύρια 7-8/10 ταπείνωσαν ένα κατεστημένο ασφαλείας που μέχρι πρότινος υπερηφανευόταν για το δίκτυο πληροφοριών και τη στρατιωτική του εγρήγορση.
Από την άλλη, η αποφασιστικότητα του Ισραήλ να αντεπιτεθεί και να επικρατήσει αναμένεται να διαμορφώσει ένα χαοτικό και κλειστοφοβικό αστικό πεδίο μάχης.
Οι ζούγκλες, οι βάλτοι και οι βουνοκορφές είναι δύσκολα περιβάλλοντα μάχης, αλλά η πολυπλοκότητα των πόλεων μπορεί να αποτελέσει παγίδα θανάτου ακόμα και για ελίτ στρατιωτικές δυνάμεις.
«Το έδαφος είναι πιο απαιτητικό από οποιοδήποτε άλλο», είπε ο Liam Collins, ένας συνταξιούχος συνταγματάρχης του αμερικανικού στρατού που υπηρέτησε στις Ειδικές Δυνάμεις.
«Οι περισσότεροι στρατιώτες απεχθάνονται τον αστικό πόλεμο τόσο πολύ, που κάνουν τα πάντα για να τον αποφύγουν».

Στόχοι…

Το Ισραήλ επί δύο εβδομάδες σφυροκοπά τη Λωρίδα της Γάζας.
Έχει ρίξει χιλιάδες βόμβες σε χιλιάδες στόχους, καταστρέφοντας ολόκληρες γειτονιές, γκρεμίζοντας πολυκατοικίες και σκοτώνοντας ηγέτες της Hamas.
Ο στόχος των αεροπορικών επιδρομών είναι να υπονομεύσει την ικανότητα των μαχητών της Hamas να υπερασπιστούν τη Λωρίδα της Γάζας όταν εισέρχονται ισραηλινά στρατεύματα και τανκς.
Το Ισραήλ έχει ορκιστεί να σκοτώσει όλους όσοι εμπλέκονται στην επίθεση: από τους κορυφαίους ηγέτες του μέχρι τα απλά στελέχη.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας της Γάζας, περισσότεροι από 3.750 Παλαιστίνιοι -κυρίως γυναίκες και παιδιά- έχουν χάσει τη ζωή τους, και αυτό προτού εισέλθουν ισραηλινά χερσαία στρατεύματα στο έδαφος.
Κατά την επόμενη φάση, οι δυνάμεις του Ισραήλ θα επιχειρήσουν στο πεδίο – κάτι το οποίο προκαλεί φόβο.
Όταν ο Bernstein και ο ισραηλινός στρατός πολέμησαν για τελευταία φορά στη Γάζα, οι μαχητές της Hamas ανέπτυξαν ένα εξελιγμένο δίκτυο σηράγγων -γνωστό από καιρό ως «Μετρό της Γάζας»- που θα μπορούσε να τους δώσει το πλεονέκτημα.
Ορισμένες σήραγγες είναι πάνω από 30 μέτρα κάτω από τη γη, επομένως είναι σε θέση να αντέξουν τον βομβαρδισμό.
Πολλές είναι εξοπλισμένες με φώτα, αποθήκες, προμήθειες και όπλα που επιτρέπουν στους μαχητές της Hamas να παραμένουν κρυμμένοι κάτω από το έδαφος για μέρες, αν όχι εβδομάδες.
«Ο πόλεμος σε σήραγγες και ο πόλεμος των πόλεων είναι εγγενώς δύσκολοι» δήλωσε ο Brian Michael Jenkins, ανώτερος σύμβουλος στη δεξαμενή σκέψης ασφαλείας Rand και ειδικός σε θέματα τρομοκρατίας.
«Πολλά πλεονεκτήματα που θα έχει ένας σύγχρονος στρατός υποβαθμίζονται από ένα αστικό περιβάλλον».
Οι σήραγγες αντιπροσωπεύουν επίσης ένα νέο αίνιγμα για το Ισραήλ:
Πιθανότατα σε αυτές κρατούνται οι αιχμάλωτοι που απήγαγε η Hamas κατά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.
Οι οικογένειες αυτών των ομήρων εκλιπαρούν την ισραηλινή κυβέρνηση να κάνει ό,τι μπορεί για να απελευθερώσει τα αγαπημένα τους πρόσωπα.
Οι Ισραηλινοί ηγέτες εργάζονται για να εξασφαλίσουν μια συμφωνία, αλλά αξιωματούχοι δήλωσαν ότι δεν είναι πιθανό να καθυστερήσουν μια επίθεση για πολύ καιρό εάν οι συνομιλίες βαλτώσουν, όπως αναμενόταν.
Η Hamas λέει ότι ορισμένοι από τους ομήρους έχουν ήδη σκοτωθεί από ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές.

Εξ απίνης

Παρότι οι ισραηλινοί στρατιωτικοί ηγέτες λένε ότι πιάστηκαν εξ απίνης από την επίθεση της Χαμάς, θα φέρουν συντριπτική δύναμη πυρός στη Γάζα.
Το πιο προηγμένο όπλο της Χαμάς είναι το οπλοστάσιό της με έως και 15.000 ρουκέτες, που χρησιμοποιούνται για να στοχεύουν το Ισραήλ καθημερινά.
Το σύστημα αεράμυνας Iron Dome του Ισραήλ είναι σε μεγάλο βαθμό ικανό να εξουδετερώσει την απειλή, προς το παρόν.
Αλλά αν ο πόλεμος συνεχιστεί, οι πύραυλοι τους οποίους διαθέτει το Ισραήλ και χρησιμοποιεί κατά των ρουκετών πιθανόν να εξαντληθούν.
Στο έδαφος, το Ισραήλ διαθέτει μονάδες πυροβολικού, άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, ελεύθερους σκοπευτές, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τηλεκατευθυνόμενο εξοπλισμό, μπουλντόζες, ελικόπτερα και μαχητικά αεροσκάφη – όλα αυτά θα χρησιμοποιήσει στη μεγαλύτερη εκστρατεία στη στρατιωτική του Ιστορία.
Οι μαχητές της Hamas γενικά διαθέτουν κατευθυνόμενους αντιαρματικούς πυραύλους, ρουκέτες και βόμβες, καθώς επίσης και drones (συχνά φθηνά εμπορικά μοντέλα, αλλά ζωτικό εργαλείο για τα ουκρανικά στρατεύματα στην απόκρουση της ρωσικής επίθεσης στο Κίεβο πέρυσι).
Οι Ισραηλινοί εκπαιδεύονται για αστικό πόλεμο σε μια στρατιωτική βάση περίπου 12 μίλια από τη Λωρίδα της Γάζας, όπου ο στρατός έχτισε μια πλασματική πόλη της Μέσης Ανατολής.
Η ψεύτικη πόλη, που χτίστηκε το 2005 και είναι γνωστή ως «Μπαλάντια», περιλαμβάνει στενά σοκάκια, τζαμιά, πανύψηλες πολυκατοικίες και παγιδευμένα με εκρηκτικά σπίτια.
Ως εκ τούτου, οι Ισραηλινοί στρατιώτες που αναμένεται να κατευθυνθούν στη Γάζα έχουν εμπειρία να πολεμούν μαχητές σε στενούς δρόμους και σοκάκια στη Δυτική Όχθη.
Οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν περάσει μήνες πολεμώντας ελαφρά οπλισμένους μαχητές από σπίτι σε σπίτι στις πόλεις Nablus και Jenin της Δυτικής Όχθης.
Από την άλλη, οι μαχητές της Hamas έχουν περισσότερη δύναμη πυρός από τους μαχητές της Δυτικής Όχθης και είναι καλύτερα εκπαιδευμένοι.
«Το Ισραήλ έχει μεγάλη εμπειρία στον αστικό πόλεμο, αλλά η πρόκληση της Γάζας είναι πολύ μεγαλύτερη», είπε ένας πρώην διοικητής ισραηλινής εταιρείας που πολέμησε στη Γάζα το 2014.

Πόλεμοι

Το Ισραήλ έχει διεξαγάγει τέσσερις πολέμους εναντίον της Hamas από τότε που η οργάνωση πήρε την εξουσία από την Παλαιστινιακή Αρχή το 2007, αλλά οι Ισραηλινοί στρατιώτες έχουν να πολεμήσουν εντός της πόλης της Γάζας από το 2009.
Ακόμη και τότε, όμως, πολέμησαν μόνο στα σύνορα.
Το 2014, οι περισσότερες ισραηλινές δυνάμεις μετακινήθηκαν μόνο μερικές εκατοντάδες μέτρα στη Γάζα.
Κατά τη διάρκεια αυτών των επτά εβδομάδων, ο ισραηλινός στρατός έχασε 67 στρατιώτες.
«Το πιο δύσκολο πράγμα θα είναι όταν πρέπει να πηγαίνεις από πόρτα σε πόρτα», είπε ο πρώην διοικητής της ισραηλινής εταιρείας.
«Σε αστικές περιοχές, τα πλεονεκτήματα τυχόν μεγάλης δύναμης μειώνεται».
Η Λωρίδα της Γάζας έχει δύο εκατομμύρια κατοίκους που έχουν εγκλωβιστεί στα κλειστά σύνορα της, τα οποία περιβάλλονται από το Ισραήλ και την Αίγυπτο, και από τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Τα ισραηλινά στρατιωτικά πλήγματα έχουν ήδη αναγκάσει περισσότερους από ένα εκατομμύριο Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και ώθησαν τη Γάζα σε αυτό που προειδοποίησε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Antonio Guterres ότι είναι «στα όρια της αβύσσου».
Ο αντισυνταγματάρχης Peter Lerner, εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, είπε στο CNN το Σάββατο ότι το Ισραήλ απαίτησε από 1,1 εκατομμύριο Παλαιστίνιους να εγκαταλείψουν όλη τη βόρεια Λωρίδα της Γάζας, συμπεριλαμβανομένης της πόλης της Γάζας, «για να μας επιτρέψει να κάνουμε διάκριση μεταξύ Παλαιστινίων που δεν εμπλέκονται και των στελεχών της Hamas».
Η τακτική, που αναφέρεται ως δημιουργία «αποστειρωμένης ζώνης μάχης», δίνει στον στρατό περισσότερα περιθώρια.
Ωστόσο, πολλοί Παλαιστίνιοι στη βόρεια Λωρίδα της Γάζας δεν μπορούν να φύγουν επειδή είναι ηλικιωμένοι, ανάπηροι ή νοσηλεύονται, γεγονός που καθιστά αδύνατη την πλήρη εκκαθάριση της περιοχής από αμάχους.
Πολλοί αρνούνται να φύγουν επειδή ανησυχούν ότι δεν θα τους επιτραπεί να επιστρέψουν, ενώ η Hamas αποθαρρύνει τους αμάχους να φύγουν.
Πριν ο Bernstein πάει στη Γάζα ως στρατιώτης το 2014, οι Ισραηλινοί αξιωματικοί είπαν σε αυτόν και στην ομάδα του ότι θα είχαν χαλαρούς κανόνες εμπλοκής.
«Ο στρατός σου λέει ότι όλοι όσοι βλέπεις είναι τρομοκράτες, αλλά όταν πηγαίνεις εκεί βλέπεις ότι δεν είναι έτσι», είπε ο Bernstein, που εργάζεται ως ερευνητής για το Breaking the Silence, μια ομάδα Ισραηλινών στρατιωτικών βετεράνων που καταγράφει τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στον ισραηλινό στρατό.
«Ακόμα κι αν ο στρατός λέει ότι δεν υπάρχουν πολίτες μέσα, η πραγματικότητα είναι διαφορετική».
Ο Nir Dinar, εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, είπε ότι οι κίνδυνοι για τους στρατιώτες στη Γάζα είναι μεγάλοι και ότι πάντα πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες του πολέμου.
«Ο καθένας μπορεί να αποτελέσει απειλή», είπε.
«Οι στρατιώτες γνωρίζουν ότι κατά τη διάρκεια της μάχης σε αστικές περιοχές, υπάρχουν άμαχοι.
Ελπίζουμε ότι όλοι οι μη μάχιμοι θα εγκαταλείψουν την περιοχή για τη δική τους ασφάλεια».
Οι επιτυχείς στρατιωτικές επιχειρήσεις σε αστικό έδαφος, όπως είναι επίσημα γνωστές οι μάχες, απαιτούν εκτεταμένη εκπαίδευση και προετοιμασία.
Οι δυνάμεις των ΗΠΑ στο Ιράκ πέρασαν χρόνια μαθαίνοντας να επιχειρούν σε αστικές ζώνες μάχης όπως η Φαλούτζα και η Μοσούλη, αναπτύσσοντας εξειδικευμένα όπλα και τακτικές.
Ο Steve Walsh, ο οποίος ήταν αντισυνταγματάρχης του Σώματος Πεζοναυτών στη Φαλούτζα, είπε ότι οι δυνάμεις των ΗΠΑ προετοιμάζονταν για την επίθεση για δύο έως τρεις μήνες και χρησιμοποίησαν το είδος της τεχνολογίας που θα έχει το Ισραήλ, όπως θερμικά οπτικά, αισθητήρες και drones.
Και πάλι, όμως, τα πράγματα αποδείχθηκαν πολύ δύσκολα.
«Συχνά αυτό που χρειαζόταν για να σκοτωθούν οι κακοί ήταν απλώς παλιομοδίτικος τρόπος: μια ομάδα πεζοναυτών με χειροβομβίδες να τις ρίχνουν μέσα σε μια τρύπα που ένα τανκ μόλις φυσήξει στον τοίχο ενός σπιτιού», είπε.
Επιπλέον, ο αστικός πόλεμος θεωρείται ιδανικό έδαφος για ελεύθερους σκοπευτές.
Οι ελεύθεροι σκοπευτές λένε ότι τα κτίρια καλύπτουν και παραμορφώνουν τον ήχο, καθιστώντας πιο δύσκολο τον εντοπισμό τους.
Η Hamas χρησιμοποίησε ελεύθερους σκοπευτές για να σκοτώσει έναν Ισραηλινό στρατιώτη το 2018.
Ένας καλός ελεύθερος σκοπευτής μπορεί γενικά να πυροβολήσει τρεις βολές πριν εντοπιστεί και μπορεί να πραγματοποιήσει αναγνώριση, είπε ο Walsh, ο οποίος ήταν εκπαιδευτής στη σχολή ελεύθερου σκοπευτών στο Quantico.
Ο αστικός πόλεμος υπόκειται σε περιορισμούς στη χρήση βίας…
Αυτοί οι περιορισμοί, σε συνδυασμό με διάχυτες απειλές, ασκούν τεράστιο άγχος στους στρατιώτες.
Mάλιστα, μια αστική επίθεση μπορεί να απαιτήσει τρεις φορές περισσότερα στρατεύματα…
Σε ανοιχτό έδαφος, οι επιτιθέμενοι γενικά θέλουν να έχουν περίπου τρεις στρατιώτες για κάθε αμυνόμενο, ενώ σε αστικές συνθήκες η αναλογία μπορεί να είναι 5 ή ακόμα και 10 προς 1, δήλωσε ο John Spencer, πρόεδρος του Urban Warfare Studies στο Madison Policy Forum, μια δεξαμενή σκέψης.
Η καταστροφή κτιρίων, όπως έκανε το Ισραήλ, μπορεί να εξαλείψει ορισμένα κέντρα διοίκησης και ελέγχου.
Αυτό περιπλέκει τις αμυντικές επιχειρήσεις, αλλά προκαλεί επίσης συντρίμμια που μπορούν να εμποδίσουν μια χερσαία εισβολή.
Για να καθαρίσουν τα μονοπάτια για τα στρατεύματα, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις χρησιμοποιούν βαριά τροποποιημένες μπουλντόζες Caterpillar D9.
Ορισμένα D9 μπορούν να λειτουργήσουν εξ αποστάσεως.
Τα συντρίμμια ανέκαθεν ήταν πρόβλημα για τους επιτιθέμενους σε προηγούμενες αστικές μάχες, συμπεριλαμβανομένης της πολιορκίας του Στάλινγκραντ από τους Ναζί κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τα γερμανικά βομβαρδιστικά κατέστρεψαν μεγάλα τμήματα της πόλης, με στόχο να αφανίσουν τις σοβιετικές δυνάμεις.
Ωστόσο, τα κατεστραμμένα κτίρια προσέφεραν στα σοβιετικά στρατεύματα περισσότερες κρυψώνες και εμπόδισε τη χρήση των τανκς από τους Γερμανούς.
Τα τελευταία χρόνια, οι ρωσικές δυνάμεις που συμμετέχουν σε αστικές μάχες προσπάθησαν να αντιμετωπίσουν αντιπάλους ισοπεδώνοντας πόλεις, συμπεριλαμβανομένων του Γκρόζνι στην Τσετσενία και της Μαριούπολης στην Ουκρανία.
Ακόμη και μια ισοπεδωμένη πόλη, όμως, μπορεί να εμποδίσει έναν στρατό που επιτίθεται.
Υπενθυμίζεται πως αφότου η Ρωσία ισοπέδωσε τη Μαριούπολη η Ρωσία χρειάστηκε σχεδόν τρεις μήνες για να την ελέγξει.
Η δε μάχη είχε σημαντικό κόστος, με το 80% έως το 90% των κτιρίων της πόλης να έχουν υποστεί ζημιές ή να καταστραφούν.
Οι τοπικοί αξιωματούχοι υπολόγισαν ότι περίπου 22.000 άνθρωποι πέθαναν σε μια πόλη που είχε πληθυσμό 430.000 κατοίκων προπολεμικά.

www.bankingnews.gr