γράφει : ΜΑΡΙΝΑ ΦΟΥΝΤΑ
"Η επανεκκίνηση της οικονομίας το 2013 στηρίζεται στην αντοχή του έλληνα φορολογούμενου και τη συνέχιση του μαραθωνίου των μεταρρυθμίσεων", αναφέρει η Eurobank, στην τελευταία έκθεσή της "7 ημέρες οικονομία".
Όπως αναφέρει στην εν λόγω ανάλυσή της η Eurobank:
• Οι βασικές προϋποθέσεις για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας το 2013 περιλαμβάνουν:
- την αντοχή του έλληνα φορολογούμενου στα δημοσιονομικά μέτρα που εφαρμόζονται από 01/01/2013
- την εύρυθμη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας
- την συνέχιση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας
- την επανεκκίνηση των μεγάλων έργων
- την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών
• Η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για το 2012 είναι δυνατή με δεδομένη την εύρυθμη συγκέντρωση των εσόδων και την αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων στις δαπάνες.
• Συνεχίζεται με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς η επιστροφή των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες.
Η επανεκκίνηση της οικονομίας το 2013 προϋποθέτει την πιστή εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού προγράμματος
Οι εξελίξεις στο πρώτο εξάμηνο του 2013 θα σηματοδοτήσουν την δυνατότητα επιστροφής της ελληνικής οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Η αγορά ήδη αποτιμά θετικά τόσο την μεταρρυθμιστική προσπάθεια της Ελλάδας και τις πρόσφατες αποφάσεις σε επίπεδο Ευρωζώνης για την ελληνική οικονομία όσο και το πρόγραμμα OMT της ΕΚΤ . Το περιθώριο της απόδοσης των 10-ετών ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου έναντι των αποδόσεων των αντιστοίχων γερμανικών τίτλων συνεχίζει την έντονα πτωτική του πορεία που ξεκίνησε από τις 23η Νοεμβρίου 2013 (Eurogroup). Την 7η Νοεμβρίου 2013 το ελληνικό περιθώριο αποδόσεων ήταν στις 970,5 μ.β.. Ανάλογη πορεία ακολουθούν και τα αντίστοιχα περιθώρια της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.
Μια σειρά από παράγοντες θα δείξουν τους επόμενους μήνες πόσο γρήγορα μπορεί να επιτευχθεί η επανεκκίνηση της οικονομίας. Στους συγκεκριμένους παράγοντες περιλαμβάνονται:
1. Η εύρυθμη (σύμφωνα με το δημοσιευμένο χρονοδιάγραμμα) υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα επιτρέψουν την καταβολή των δόσεων για τον Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο. Υπενθυμίζουμε ότι το φορολογικό νομοσχέδιο, ο διορισμός του μόνιμου γενικού γραμματέα για τα δημόσια έσοδα και η αναπροσαρμογή των τιμολογίων της ΔΕΗ αποτελούν τις βασικές προϋποθέσεις για την καταβολή των συνολικά €9.2 δισ. που σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα θα πρέπει να λάβουμε μέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2013. Η εκταμίευση της δόσης θα αποφασιστεί στο Eurogroup της 21ης Ιανουαρίου 2012. Παράλληλα, στις 15 Ιανουαρίου αναμένεται η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΝΤ για την καταβολή 1,7 δις που αντιστοιχούν στο μισό της συνολικής του συμμετοχής στη δόση των €52,4 δισ. (49,1+3,3).
2. Η εύρυθμη εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου για βελτιωθεί η ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας.
3. Η συνέχιση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας με την νομοθέτηση και υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που είναι προγραμματισμένες για την περίοδο από το 2013 και μετά (συνέχιση της φορολογικής μεταρρύθμισης, της μεταρρύθμισης στο δικαστικό σώμα, στην εκπαίδευση, στο δημόσιο τομέα κτλ.).
4. Η συνέχιση της προσπάθειας για την απορρόφηση των κεφαλαίων του ΕΣΠΑ και η επανεκκίνηση των μεγάλων έργων που έχουν τελματώσει από το τέλος του 2010.
5. Η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, θα επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες – έχοντας πλέον επιλύσει το πρόβλημα της δικής τους επιβίωσης – να επικεντρώσουν το ενδιαφέρον τους στη βελτίωση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας.
Δεν αναμένουμε σημαντική βελτίωση του ρυθμού μεταβολής του ΑΕΠ για το 2013. Η πρόβλεψη μας είναι για αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης στο -3,8% του ΑΕΠ για το 2013. Η βελτίωση στην οικονομική δραστηριότητα, που αν όλα εξελιχθούν σύμφωνα με το πρόγραμμα, αναμένεται να ξεκινήσει κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2013 θα γίνει αισθητή στους ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ μόνο το 2014. Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την 1η Αναθεώρηση του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας (Δεκέμβριος 2012) (Έκθεση της Επιτροπής στη συνέχεια) ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ για το 2014 αναμένεται θετικός αλλά κοντά στο μηδέν. (0,6% του ΑΕΠ).
Βέβαια δε θα πρέπει να παραγνωρίζουμε τους κινδύνους. Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα εφαρμοστούν μια σειρά από μέτρα (που περιλαμβάνονταν στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγράμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016) που θα έχουν άμεση επίπτωση στους μισθούς, τις συνάξεις και την φορολογία εισοδήματος. Η ελληνική οικονομία ήδη εισήλθε στον 6ο χρόνο με αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ. Τα νέα μέτρα θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα και την καταναλωτική δαπάνη. Αν η μείωση στην συνολική ζήτηση συγκρατηθεί σε επίπεδα κοντά αλλά χαμηλότερα του -7,0% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση, τότε αναμένουμε ότι υπάρχουν βάσιμες ελπίδες για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Τέλος δε θα πρέπει να αγνοήσουμε και τον σημαντικό πολιτικό κίνδυνο που μπορεί να επιφέρει η εφαρμογή των μέτρων και η επιδείνωση της κρίσης. Η συνοχή της κυβέρνησης συνεργασίας είναι δυνατόν να τεθεί σε κίνδυνο.
Η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για το 2012 είναι δυνατή με δεδομένη την εύρυθμη συγκέντρωση των εσόδων και την αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων στις δαπάνες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2012, το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα σε ταμειακή βάση ήταν €-9,7 δισ. καταγράφοντας μείωση κατά 51,7% σε ετήσια βάση. Το πρωτογενές ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης για την ίδια περίοδο καταγράφει πλεόνασμα €2.3 δισ. σε μη ενοποιημένη ταμειακή βάση έναντι ελλείμματος €-3,6 δισ. για την ίδια περίοδο το 2011.
Στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού 2013 αλλά και την Έκθεση της Επιτροπής το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (κατά ESA95) του 2012 εκτιμάται στο -6,6% του ΑΕΠ. Εκτιμούμε ότι ο στόχος που περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό 2013 είναι επιτεύξιμος με δεδομένη α) την ομαλή ροή των εσόδων του Προϋπολογισμού του 2012 και β) την χωρίς αρνητικές εκπλήξεις εξέλιξη των δαπανών.
Τα έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2012 ανέρχονταν στα €73,1 δισ. (χωρίς τις ενδοκυβερνητικές συναλλαγές), μειωμένα κατά -1,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Ο ετήσιος στόχος εσόδων Γενικής Κυβέρνησης για το 2012 σύμφωνα με την Έκθεση της Επιτροπής ανέρχεται στα 85,0 δισ. Η κυβέρνηση θα πρέπει για να επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους για το 2012 να συγκεντρώσει περίπου 11,9 δις μέχρι το τέλος του 2012 (ή καλύτερα μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2013 αφού κάποιες κατηγορίες εσόδων των δύο πρώτων μηνών κάθε έτους καταγράφονται δημοσιονομικά στα έσοδα του προηγούμενου έτους). Η επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου είναι δυνατή με δεδομένο ότι μεγάλο μέρος των εσόδων παραδοσιακά συγκεντρώνεται των τελευταίο μήνα του έτους (π.χ. είσπραξη τελών κυκλοφορίας). Η αύξηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς το δημόσιο ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης και της μείωσης των εισοδημάτων αλλά και εξαιτίας της αναμονής για ένα νέο σχέδιο ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων – το οποίο τελικά φαίνεται να αποκλείστηκε – αποτελεί το σημαντικότερο κίνδυνο όσον αφορά την επίτευξη του ετήσιου στόχου για τα έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης.
Οι δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2012 ανέρχονταν στα €70.8 δισ. (χωρίς τις ενδοκυβερνητικές συναλλαγές), μειωμένες κατά -9,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Ο ετήσιος στόχος δαπανών Γενικής Κυβέρνησης για το 2012 σύμφωνα με την Έκθεση της Επιτροπής ανέρχεται στα €90.0 δισ.. Για την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για το 2012 η κυβέρνηση θα πρέπει να δαπανήσει μέχρι το τέλος του 2012 το πολύ €27,1 δισ.. Θεωρούμε ότι αυτό το ενδεχόμενο μπορεί να πραγματοποιηθεί με δεδομένο ότι δε θα έχουμε κάποια δυσάρεστη έκπληξη όσον αφορά δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί ή πρέπει να πραγματοποιηθούν μέχρι το τέλος του 2012 αλλά δεν έχουν καταγραφεί σωστά. Κάτι τέτοιο έχει συμβεί επανειλημμένα στο παρελθόν αυξάνοντας το ποσό των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα. Την τελευταία περίοδο είχαν δημοσιευθεί σενάρια για περαιτέρω αύξηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα. Με δεδομένο ότι από την δόση των €52,4 δισ. (αν στα €49,1 δισ. προστεθούν και τα €3,3 δισ. του ΔΝΤ) αναμένεται να διατεθούν περίπου €8,5 δισ. Οποιαδήποτε αύξηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων πέρα από το ποσό αυτό θα επηρεάσει αρνητικά την εξέλιξη του ελλείμματος. Μέχρι στιγμής τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης για το 11-μηνο δεν επιβεβεβαιώνουν τα σενάρια των δυσάρεστών εκπλήξεων όσον αφορά την εξέλιξη των δαπανών. Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις στα τέλη Νοεμβρίου 2012 ανέρχονταν στα €8,6 δισ. σχεδόν αμετάβλητες σε σχέση με το τέλος Οκτωβρίου 2012.
Το μεγαλύτερο μέρος των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων αφορά υποχρεώσεις των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (€4,4 δισ.) και των νοσοκομείων (€1,9 δισ.).
Σημειώστε ότι οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις ανέρχονται στα €9.4 δισ. αν στα €8.6 δισ. που αναφέρθηκαν παραπάνω συμπεριληφθούν και τα €0.8 δισ. από εκκρεμείς επιστροφές φόρων.
Οι εξελίξεις όσον αφορά την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων δεν είναι ενθαρρυντικές. Μόνο €0,7 δισ. εξοφλήθηκαν μέχρι το τέλος του 2012 εξαιτίας της καθυστερημένης εκταμίευσης της δόσης αλλά και τις καθυστερημένης αντίδρασης της κυβέρνησης όσον αφορά το σχέδιο αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Στην Έκθεση της Επιτροπής προβλεπόταν ότι θα καταβληθούν για τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου €2,0 δισ. μέχρι το τέλος του 2012 ενώ κατά τη διάρκεια του 2013 θα καταβληθούν τέσσερις (4) ισόποσες δόσεις των €1,5 δισ. η κάθε μία. Δηλαδή θα διατεθούν συνολικά 8,5 δις. για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Η κυβέρνηση θα μπορούσε να ολοκληρώσει το σχέδιο για την διαδικασία εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τον Ιούνιο του 2012 (ημερομηνία αρχικής εκταμίευσης της δόσης). Κάτι τέτοιο θα βελτίωνε σημαντικά την πιθανότητα έγκαιρης αποπληρωμής τους.
Επισημαίνουμε για άλλη μια φορά ότι η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων παρόλο που δίνει ανάσα στην οικονομία δεν είναι πανάκεια. Μέρος μόνο από τα εξοφλούμενα κεφάλαια αναμένεται να περάσει στην πραγματική οικονομία αφού μεγάλο μέρος των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων αφορά εισαγωγές προϊόντων (π.χ. φάρμακα). Το ήδη υπάρχον κλίμα αβεβαιότητας για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας είναι πιθανό να οδηγήσει μέρος των κεφαλαίων από την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τραπεζικούς λογαριασμούς του εσωτερικού ή του εξωτερικού. Μια βιώσιμη λύση για την βελτίωση της ρευστότητας απαιτεί πέρα από την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και επιπλέον μέτρα για την επανεκκίνηση της οικονομίας.
www.bankingnews.gr
• Οι βασικές προϋποθέσεις για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας το 2013 περιλαμβάνουν:
- την αντοχή του έλληνα φορολογούμενου στα δημοσιονομικά μέτρα που εφαρμόζονται από 01/01/2013
- την εύρυθμη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας
- την συνέχιση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας
- την επανεκκίνηση των μεγάλων έργων
- την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών
• Η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για το 2012 είναι δυνατή με δεδομένη την εύρυθμη συγκέντρωση των εσόδων και την αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων στις δαπάνες.
• Συνεχίζεται με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς η επιστροφή των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες.
Η επανεκκίνηση της οικονομίας το 2013 προϋποθέτει την πιστή εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού προγράμματος
Οι εξελίξεις στο πρώτο εξάμηνο του 2013 θα σηματοδοτήσουν την δυνατότητα επιστροφής της ελληνικής οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Η αγορά ήδη αποτιμά θετικά τόσο την μεταρρυθμιστική προσπάθεια της Ελλάδας και τις πρόσφατες αποφάσεις σε επίπεδο Ευρωζώνης για την ελληνική οικονομία όσο και το πρόγραμμα OMT της ΕΚΤ . Το περιθώριο της απόδοσης των 10-ετών ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου έναντι των αποδόσεων των αντιστοίχων γερμανικών τίτλων συνεχίζει την έντονα πτωτική του πορεία που ξεκίνησε από τις 23η Νοεμβρίου 2013 (Eurogroup). Την 7η Νοεμβρίου 2013 το ελληνικό περιθώριο αποδόσεων ήταν στις 970,5 μ.β.. Ανάλογη πορεία ακολουθούν και τα αντίστοιχα περιθώρια της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.
Μια σειρά από παράγοντες θα δείξουν τους επόμενους μήνες πόσο γρήγορα μπορεί να επιτευχθεί η επανεκκίνηση της οικονομίας. Στους συγκεκριμένους παράγοντες περιλαμβάνονται:
1. Η εύρυθμη (σύμφωνα με το δημοσιευμένο χρονοδιάγραμμα) υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα επιτρέψουν την καταβολή των δόσεων για τον Ιανουάριο, Φεβρουάριο και Μάρτιο. Υπενθυμίζουμε ότι το φορολογικό νομοσχέδιο, ο διορισμός του μόνιμου γενικού γραμματέα για τα δημόσια έσοδα και η αναπροσαρμογή των τιμολογίων της ΔΕΗ αποτελούν τις βασικές προϋποθέσεις για την καταβολή των συνολικά €9.2 δισ. που σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα θα πρέπει να λάβουμε μέχρι το τέλος Ιανουαρίου 2013. Η εκταμίευση της δόσης θα αποφασιστεί στο Eurogroup της 21ης Ιανουαρίου 2012. Παράλληλα, στις 15 Ιανουαρίου αναμένεται η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΝΤ για την καταβολή 1,7 δις που αντιστοιχούν στο μισό της συνολικής του συμμετοχής στη δόση των €52,4 δισ. (49,1+3,3).
2. Η εύρυθμη εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Ελληνικού Δημοσίου για βελτιωθεί η ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας.
3. Η συνέχιση της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας με την νομοθέτηση και υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που είναι προγραμματισμένες για την περίοδο από το 2013 και μετά (συνέχιση της φορολογικής μεταρρύθμισης, της μεταρρύθμισης στο δικαστικό σώμα, στην εκπαίδευση, στο δημόσιο τομέα κτλ.).
4. Η συνέχιση της προσπάθειας για την απορρόφηση των κεφαλαίων του ΕΣΠΑ και η επανεκκίνηση των μεγάλων έργων που έχουν τελματώσει από το τέλος του 2010.
5. Η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών, θα επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες – έχοντας πλέον επιλύσει το πρόβλημα της δικής τους επιβίωσης – να επικεντρώσουν το ενδιαφέρον τους στη βελτίωση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας.
Δεν αναμένουμε σημαντική βελτίωση του ρυθμού μεταβολής του ΑΕΠ για το 2013. Η πρόβλεψη μας είναι για αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης στο -3,8% του ΑΕΠ για το 2013. Η βελτίωση στην οικονομική δραστηριότητα, που αν όλα εξελιχθούν σύμφωνα με το πρόγραμμα, αναμένεται να ξεκινήσει κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2013 θα γίνει αισθητή στους ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ μόνο το 2014. Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την 1η Αναθεώρηση του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας (Δεκέμβριος 2012) (Έκθεση της Επιτροπής στη συνέχεια) ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ για το 2014 αναμένεται θετικός αλλά κοντά στο μηδέν. (0,6% του ΑΕΠ).
Βέβαια δε θα πρέπει να παραγνωρίζουμε τους κινδύνους. Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα εφαρμοστούν μια σειρά από μέτρα (που περιλαμβάνονταν στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγράμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016) που θα έχουν άμεση επίπτωση στους μισθούς, τις συνάξεις και την φορολογία εισοδήματος. Η ελληνική οικονομία ήδη εισήλθε στον 6ο χρόνο με αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ. Τα νέα μέτρα θα επιβαρύνουν ακόμη περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα και την καταναλωτική δαπάνη. Αν η μείωση στην συνολική ζήτηση συγκρατηθεί σε επίπεδα κοντά αλλά χαμηλότερα του -7,0% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση, τότε αναμένουμε ότι υπάρχουν βάσιμες ελπίδες για την επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας. Τέλος δε θα πρέπει να αγνοήσουμε και τον σημαντικό πολιτικό κίνδυνο που μπορεί να επιφέρει η εφαρμογή των μέτρων και η επιδείνωση της κρίσης. Η συνοχή της κυβέρνησης συνεργασίας είναι δυνατόν να τεθεί σε κίνδυνο.
Η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων για το 2012 είναι δυνατή με δεδομένη την εύρυθμη συγκέντρωση των εσόδων και την αποφυγή δυσάρεστων εκπλήξεων στις δαπάνες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2012, το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα σε ταμειακή βάση ήταν €-9,7 δισ. καταγράφοντας μείωση κατά 51,7% σε ετήσια βάση. Το πρωτογενές ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης για την ίδια περίοδο καταγράφει πλεόνασμα €2.3 δισ. σε μη ενοποιημένη ταμειακή βάση έναντι ελλείμματος €-3,6 δισ. για την ίδια περίοδο το 2011.
Στην Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού 2013 αλλά και την Έκθεση της Επιτροπής το έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης (κατά ESA95) του 2012 εκτιμάται στο -6,6% του ΑΕΠ. Εκτιμούμε ότι ο στόχος που περιλαμβάνεται στον Προϋπολογισμό 2013 είναι επιτεύξιμος με δεδομένη α) την ομαλή ροή των εσόδων του Προϋπολογισμού του 2012 και β) την χωρίς αρνητικές εκπλήξεις εξέλιξη των δαπανών.
Τα έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2012 ανέρχονταν στα €73,1 δισ. (χωρίς τις ενδοκυβερνητικές συναλλαγές), μειωμένα κατά -1,5% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Ο ετήσιος στόχος εσόδων Γενικής Κυβέρνησης για το 2012 σύμφωνα με την Έκθεση της Επιτροπής ανέρχεται στα 85,0 δισ. Η κυβέρνηση θα πρέπει για να επιτύχει τους δημοσιονομικούς στόχους για το 2012 να συγκεντρώσει περίπου 11,9 δις μέχρι το τέλος του 2012 (ή καλύτερα μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2013 αφού κάποιες κατηγορίες εσόδων των δύο πρώτων μηνών κάθε έτους καταγράφονται δημοσιονομικά στα έσοδα του προηγούμενου έτους). Η επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου είναι δυνατή με δεδομένο ότι μεγάλο μέρος των εσόδων παραδοσιακά συγκεντρώνεται των τελευταίο μήνα του έτους (π.χ. είσπραξη τελών κυκλοφορίας). Η αύξηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς το δημόσιο ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης και της μείωσης των εισοδημάτων αλλά και εξαιτίας της αναμονής για ένα νέο σχέδιο ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων – το οποίο τελικά φαίνεται να αποκλείστηκε – αποτελεί το σημαντικότερο κίνδυνο όσον αφορά την επίτευξη του ετήσιου στόχου για τα έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης.
Οι δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης για την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2012 ανέρχονταν στα €70.8 δισ. (χωρίς τις ενδοκυβερνητικές συναλλαγές), μειωμένες κατά -9,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2011. Ο ετήσιος στόχος δαπανών Γενικής Κυβέρνησης για το 2012 σύμφωνα με την Έκθεση της Επιτροπής ανέρχεται στα €90.0 δισ.. Για την επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου για το 2012 η κυβέρνηση θα πρέπει να δαπανήσει μέχρι το τέλος του 2012 το πολύ €27,1 δισ.. Θεωρούμε ότι αυτό το ενδεχόμενο μπορεί να πραγματοποιηθεί με δεδομένο ότι δε θα έχουμε κάποια δυσάρεστη έκπληξη όσον αφορά δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί ή πρέπει να πραγματοποιηθούν μέχρι το τέλος του 2012 αλλά δεν έχουν καταγραφεί σωστά. Κάτι τέτοιο έχει συμβεί επανειλημμένα στο παρελθόν αυξάνοντας το ποσό των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα. Την τελευταία περίοδο είχαν δημοσιευθεί σενάρια για περαιτέρω αύξηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα. Με δεδομένο ότι από την δόση των €52,4 δισ. (αν στα €49,1 δισ. προστεθούν και τα €3,3 δισ. του ΔΝΤ) αναμένεται να διατεθούν περίπου €8,5 δισ. Οποιαδήποτε αύξηση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων πέρα από το ποσό αυτό θα επηρεάσει αρνητικά την εξέλιξη του ελλείμματος. Μέχρι στιγμής τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης για το 11-μηνο δεν επιβεβεβαιώνουν τα σενάρια των δυσάρεστών εκπλήξεων όσον αφορά την εξέλιξη των δαπανών. Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις στα τέλη Νοεμβρίου 2012 ανέρχονταν στα €8,6 δισ. σχεδόν αμετάβλητες σε σχέση με το τέλος Οκτωβρίου 2012.
Το μεγαλύτερο μέρος των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων αφορά υποχρεώσεις των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης (€4,4 δισ.) και των νοσοκομείων (€1,9 δισ.).
Σημειώστε ότι οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις ανέρχονται στα €9.4 δισ. αν στα €8.6 δισ. που αναφέρθηκαν παραπάνω συμπεριληφθούν και τα €0.8 δισ. από εκκρεμείς επιστροφές φόρων.
Οι εξελίξεις όσον αφορά την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων δεν είναι ενθαρρυντικές. Μόνο €0,7 δισ. εξοφλήθηκαν μέχρι το τέλος του 2012 εξαιτίας της καθυστερημένης εκταμίευσης της δόσης αλλά και τις καθυστερημένης αντίδρασης της κυβέρνησης όσον αφορά το σχέδιο αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Στην Έκθεση της Επιτροπής προβλεπόταν ότι θα καταβληθούν για τις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του δημοσίου €2,0 δισ. μέχρι το τέλος του 2012 ενώ κατά τη διάρκεια του 2013 θα καταβληθούν τέσσερις (4) ισόποσες δόσεις των €1,5 δισ. η κάθε μία. Δηλαδή θα διατεθούν συνολικά 8,5 δις. για τις ληξιπρόθεσμες οφειλές.
Η κυβέρνηση θα μπορούσε να ολοκληρώσει το σχέδιο για την διαδικασία εξόφλησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τον Ιούνιο του 2012 (ημερομηνία αρχικής εκταμίευσης της δόσης). Κάτι τέτοιο θα βελτίωνε σημαντικά την πιθανότητα έγκαιρης αποπληρωμής τους.
Επισημαίνουμε για άλλη μια φορά ότι η εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων παρόλο που δίνει ανάσα στην οικονομία δεν είναι πανάκεια. Μέρος μόνο από τα εξοφλούμενα κεφάλαια αναμένεται να περάσει στην πραγματική οικονομία αφού μεγάλο μέρος των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων αφορά εισαγωγές προϊόντων (π.χ. φάρμακα). Το ήδη υπάρχον κλίμα αβεβαιότητας για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας είναι πιθανό να οδηγήσει μέρος των κεφαλαίων από την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τραπεζικούς λογαριασμούς του εσωτερικού ή του εξωτερικού. Μια βιώσιμη λύση για την βελτίωση της ρευστότητας απαιτεί πέρα από την εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων και επιπλέον μέτρα για την επανεκκίνηση της οικονομίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών