Ήδη από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/2009, η κινεζική κυβέρνηση έχει διαθέσει πόρους για την ανάπτυξη μιας χρηματοοικονομικής υποδομής που βασίζεται στο γιουάν
Η χρηματοοικονομική ασφάλεια έχει καταστεί αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής της Κίνας για την εθνική ασφάλεια ήδη από την εποχή της ασιατικής οικονομικής κρίσης του 1997 - τότε που κατέρρευσαν οι λεγόμενες Ασιατικές Τίγρεις.
Οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις με τις ΗΠΑ και τη Δύση γενικότερα που ξεκίνησαν από το 2018 και οι οικονομικές κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας έχουν παρακινήσει περαιτέρω τους κινέζους διαμορφωτές πολιτικής να ενισχύσουν την χρηματοοικονομική άμυνα της οικονομίας μειώνοντας την κεντρική θέση του δολαρίου στην οικονομία της και αναπτύσσοντας ένα εναλλακτικό σύστημα για τις διεθνείς συναλλαγές που θα την προστατεύει από οποιαδήποτε «επίθεση»στο χρηματοπιστωτικό της σύστημα.
Για το σκοπό αυτό, η κινεζική κυβέρνηση έχει ακολουθήσει τρεις βασικές στρατηγικές.
Πρώτον, η Κίνα έχει υποστηρίξει και προωθήσει την περιφερειακή και πολυμερή νομισματική και οικονομική συνεργασία μέσω περιφερειακών ή αλλιώς μη δυτικών εταιρικών σχέσεων.
Το 2000, υποστήριξε την έναρξη της Πρωτοβουλίας Chiang Mai στον απόηχο της ασιατικής χρηματοπιστωτικής κρίσης και του Περιφερειακού Διακανονισμού Ρευστότητας της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών το 2022 ως απάντηση στους οικονομικούς κραδασμούς της πανδημίας Covid-19.
Η κινεζική κυβέρνηση έχει επίσης συνεργαστεί με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας της Σαγκάης και τις άλλες χώρες μέλη της ομάδας των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Νότια Αφρική) για την προώθηση της χρήσης τοπικών νομισμάτων στο εμπόριο, τις επενδύσεις και τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης, γράφει η Zongyuan Zoe Liu, συνεργάτης του Ινστιτούτου Maurice R Greenberg για τις Κινεζικές Σπουδές στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων σε σχετική της μελέτη.
Δεύτερον, η Κίνα προσπάθησε να διευρύνει τη χρήση του τοπικού νομίσματος στο διεθνές εμπόριο και τις επενδύσεις, προωθώντας παράλληλα διεθνείς χρηματοοικονομικές υποδομές που βασίζονται στο ρενμίνμπι.
Από την οικονομική κρίση του 2008, η κινεζική κυβέρνηση έχει διαθέσει πόρους για την ανάπτυξη μιας χρηματοοικονομικής υποδομής που βασίζεται στο γιουάν .
Το 2015, έθεσε σε λειτουργία το Διασυνοριακό Διατραπεζικό Σύστημα Πληρωμών (Cross-border Interbank Payment System- CIPS) με έδρα τη Σαγκάη ως κρίσιμο κομμάτι χρηματοοικονομικής υποδομής για την προώθηση της διεθνοποίησης του γιουάν.
Το CIPS επιτρέπει στις τράπεζες να εκκαθαρίζουν διασυνοριακές συναλλαγές στο κινεζικό νόμισμα στην εγχώρια αντί μέσω υπεράκτιων τραπεζών, παρέχοντας μια εναλλακτική λύση «μιας στάσης» σε συνδυασμό με το σύστημα Swift και το σύστημα διατραπεζικών πληρωμών του Clearing House με έδρα τη Νέα Υόρκη.
Το CIPS θεωρήθηκε ως η εναλλακτική της Κίνας στη χρηματοοικονομική υποδομή που βασίζεται στο δολάριο, ακόμη και προτού οι ρωσικές τράπεζες αποκλειστούν από το Swift το 2022 λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν από τη Δύση.
Από αυτή την άποψη, το CIPS είναι μια χρηματοοικονομική υποδομή που μπορεί να επιτρέψει σε οντότητες που υπόκεινται σε κυρώσεις να έχουν πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές, αν και η αποφυγή κυρώσεων δεν ήταν το κίνητρο για την εισαγωγή του συστήματος αυτού.
Τρίτον, η Κίνα στοχεύει να αναβαθμίσει τον ρόλο του γιουάν στην παγκόσμια τιμολόγηση των εμπορευμάτων, ειδικά στο πλαίσιο της μετάβασης στην «καθαρή ενέργεια».
Η Κίνα έχει αναπτύξει πολλές πλατφόρμες συναλλαγών για εμπορεύματα, όπως η αγορά συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης (futures) σε γιουάν και τα χρηματιστήρια εμπορευμάτων.
Η Κίνα ανέπτυξε συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης πετρελαίου σε γιουάν το 2018 και συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης χαλκού το 2020 στο Διεθνές Χρηματιστήριο Ενέργειας της Σαγκάης.
Ιδρυσε, επίσης, το Χρηματιστήριο Σπάνιων Μετάλλων Ganzhou το 2019, στο οποίο το κινεζικό νόμισμα χρησιμοποιείται για την διαμόρφωση των τιμών για την διαπραγμάτευση spot βολφραμίου, προϊόντων σπάνιων γαιών και κρίσιμων ορυκτών (όπως το κοβάλτιο) που είναι απαραίτητα για τη μετάβαση στην «καθαρή ενέργεια».
Το πετρο-γιουάν
Βραχυπρόθεσμα, η Κίνα μπορεί να κεφαλαιοποιήσει την ενεργειακή μετάβαση για να προάγει το «πετρο-γιουάν», απολαμβάνοντας τα προνόμια που προσφέρει το το πετροδολάριο.
Καθώς η παγκόσμια οικονομία μεταβαίνει στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, η Κίνα θα μπορούσε επίσης να αξιοποιήσει την κυριαρχία της σε κρίσιμες αλυσίδες εφοδιασμού ορυκτών και τη συνεργασία της με χώρες πλούσιες σε ορυκτά όπως η Ρωσία.
Η άμυνα απέναντι στις κυρώσεις
Οι στρατηγικές της Κίνας για την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι αμυντικές και όχι επιθετικές – τουλάχιστον προς το παρόν.
Ο στόχος είναι να ελαχιστοποιηθούν οι αρνητικές συνέπειες των συνολικών κυρώσεων της Δύσης κατά της Κίνας με βάση ακραία γεωπολιτικά σενάρια, όπως μια στρατιωτική σύγκρουση για την Ταϊβάν.
Η επέκταση της χρήσης του γιουάν στο εμπόριο είναι λιγότερο δύσκολη από την αναβάθμιση της θέσης του ως διεθνούς αποθεματικού νομίσματος.
Τα capital controls δεν αποτελούν απαραιτήτως μέτρο για την ευρύτερη υιοθέτηση του γιουάν στο εμπόριο, καθώς η Κίνα είναι ήδη κορυφαίος εμπορικός εταίρος για περισσότερες από 120 χώρες και η κυβέρνηση είναι πρόθυμη να διευκολύνει τις εξαγωγές προσφέροντας ανταλλαγές νομισμάτων μέσω συμφωνιών swaps και χρηματοδότηση των εμπορικών συναλλαγών.
Ωστόσο, επί του παρόντος, οι έλεγχοι στη ροή κεφαλαίων, σε συνδυασμό με την έλλειψη περιουσιακών στοιχείων σε ρενμίνμπι με σημαντική διασφάλιση έναντι των κινδύνων, τη σχετικά κλειστή φύση της κινεζικής χρηματοπιστωτικής αγοράς, την προτίμηση του Προέδρου Xi Jinping για ένα εναλλακτικό σύστημα αρχών έναντι του κράτους δικαίου και την περαιτέρω διάβρωση των αρχών της αγοράς εμποδίζουν την άνοδο του γιούάν ως διεθνούς αποθεματικού νομίσματος που μπορεί να αμφισβητήσει ανοικτά το δολάριο.
Υπάρχει όμως μια σημαντική γραμμή άμυνας για να αντιμετωπιστεί το υπερβολικό νομισματικό προνόμιο του αμερικανικού νομίσματος.
www.bankingnews.gr
Οι αυξανόμενες γεωπολιτικές εντάσεις με τις ΗΠΑ και τη Δύση γενικότερα που ξεκίνησαν από το 2018 και οι οικονομικές κυρώσεις της Δύσης κατά της Ρωσίας έχουν παρακινήσει περαιτέρω τους κινέζους διαμορφωτές πολιτικής να ενισχύσουν την χρηματοοικονομική άμυνα της οικονομίας μειώνοντας την κεντρική θέση του δολαρίου στην οικονομία της και αναπτύσσοντας ένα εναλλακτικό σύστημα για τις διεθνείς συναλλαγές που θα την προστατεύει από οποιαδήποτε «επίθεση»στο χρηματοπιστωτικό της σύστημα.
Για το σκοπό αυτό, η κινεζική κυβέρνηση έχει ακολουθήσει τρεις βασικές στρατηγικές.
Πρώτον, η Κίνα έχει υποστηρίξει και προωθήσει την περιφερειακή και πολυμερή νομισματική και οικονομική συνεργασία μέσω περιφερειακών ή αλλιώς μη δυτικών εταιρικών σχέσεων.
Το 2000, υποστήριξε την έναρξη της Πρωτοβουλίας Chiang Mai στον απόηχο της ασιατικής χρηματοπιστωτικής κρίσης και του Περιφερειακού Διακανονισμού Ρευστότητας της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών το 2022 ως απάντηση στους οικονομικούς κραδασμούς της πανδημίας Covid-19.
Η κινεζική κυβέρνηση έχει επίσης συνεργαστεί με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας της Σαγκάης και τις άλλες χώρες μέλη της ομάδας των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία και Νότια Αφρική) για την προώθηση της χρήσης τοπικών νομισμάτων στο εμπόριο, τις επενδύσεις και τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης, γράφει η Zongyuan Zoe Liu, συνεργάτης του Ινστιτούτου Maurice R Greenberg για τις Κινεζικές Σπουδές στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων σε σχετική της μελέτη.
Δεύτερον, η Κίνα προσπάθησε να διευρύνει τη χρήση του τοπικού νομίσματος στο διεθνές εμπόριο και τις επενδύσεις, προωθώντας παράλληλα διεθνείς χρηματοοικονομικές υποδομές που βασίζονται στο ρενμίνμπι.
Από την οικονομική κρίση του 2008, η κινεζική κυβέρνηση έχει διαθέσει πόρους για την ανάπτυξη μιας χρηματοοικονομικής υποδομής που βασίζεται στο γιουάν .
Το 2015, έθεσε σε λειτουργία το Διασυνοριακό Διατραπεζικό Σύστημα Πληρωμών (Cross-border Interbank Payment System- CIPS) με έδρα τη Σαγκάη ως κρίσιμο κομμάτι χρηματοοικονομικής υποδομής για την προώθηση της διεθνοποίησης του γιουάν.
Το CIPS επιτρέπει στις τράπεζες να εκκαθαρίζουν διασυνοριακές συναλλαγές στο κινεζικό νόμισμα στην εγχώρια αντί μέσω υπεράκτιων τραπεζών, παρέχοντας μια εναλλακτική λύση «μιας στάσης» σε συνδυασμό με το σύστημα Swift και το σύστημα διατραπεζικών πληρωμών του Clearing House με έδρα τη Νέα Υόρκη.
Το CIPS θεωρήθηκε ως η εναλλακτική της Κίνας στη χρηματοοικονομική υποδομή που βασίζεται στο δολάριο, ακόμη και προτού οι ρωσικές τράπεζες αποκλειστούν από το Swift το 2022 λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν από τη Δύση.
Από αυτή την άποψη, το CIPS είναι μια χρηματοοικονομική υποδομή που μπορεί να επιτρέψει σε οντότητες που υπόκεινται σε κυρώσεις να έχουν πρόσβαση στις παγκόσμιες αγορές, αν και η αποφυγή κυρώσεων δεν ήταν το κίνητρο για την εισαγωγή του συστήματος αυτού.
Τρίτον, η Κίνα στοχεύει να αναβαθμίσει τον ρόλο του γιουάν στην παγκόσμια τιμολόγηση των εμπορευμάτων, ειδικά στο πλαίσιο της μετάβασης στην «καθαρή ενέργεια».
Η Κίνα έχει αναπτύξει πολλές πλατφόρμες συναλλαγών για εμπορεύματα, όπως η αγορά συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης (futures) σε γιουάν και τα χρηματιστήρια εμπορευμάτων.
Η Κίνα ανέπτυξε συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης πετρελαίου σε γιουάν το 2018 και συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης χαλκού το 2020 στο Διεθνές Χρηματιστήριο Ενέργειας της Σαγκάης.
Ιδρυσε, επίσης, το Χρηματιστήριο Σπάνιων Μετάλλων Ganzhou το 2019, στο οποίο το κινεζικό νόμισμα χρησιμοποιείται για την διαμόρφωση των τιμών για την διαπραγμάτευση spot βολφραμίου, προϊόντων σπάνιων γαιών και κρίσιμων ορυκτών (όπως το κοβάλτιο) που είναι απαραίτητα για τη μετάβαση στην «καθαρή ενέργεια».
Το πετρο-γιουάν
Βραχυπρόθεσμα, η Κίνα μπορεί να κεφαλαιοποιήσει την ενεργειακή μετάβαση για να προάγει το «πετρο-γιουάν», απολαμβάνοντας τα προνόμια που προσφέρει το το πετροδολάριο.
Καθώς η παγκόσμια οικονομία μεταβαίνει στην απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, η Κίνα θα μπορούσε επίσης να αξιοποιήσει την κυριαρχία της σε κρίσιμες αλυσίδες εφοδιασμού ορυκτών και τη συνεργασία της με χώρες πλούσιες σε ορυκτά όπως η Ρωσία.
Η άμυνα απέναντι στις κυρώσεις
Οι στρατηγικές της Κίνας για την ανάπτυξη ενός εναλλακτικού χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι αμυντικές και όχι επιθετικές – τουλάχιστον προς το παρόν.
Ο στόχος είναι να ελαχιστοποιηθούν οι αρνητικές συνέπειες των συνολικών κυρώσεων της Δύσης κατά της Κίνας με βάση ακραία γεωπολιτικά σενάρια, όπως μια στρατιωτική σύγκρουση για την Ταϊβάν.
Η επέκταση της χρήσης του γιουάν στο εμπόριο είναι λιγότερο δύσκολη από την αναβάθμιση της θέσης του ως διεθνούς αποθεματικού νομίσματος.
Τα capital controls δεν αποτελούν απαραιτήτως μέτρο για την ευρύτερη υιοθέτηση του γιουάν στο εμπόριο, καθώς η Κίνα είναι ήδη κορυφαίος εμπορικός εταίρος για περισσότερες από 120 χώρες και η κυβέρνηση είναι πρόθυμη να διευκολύνει τις εξαγωγές προσφέροντας ανταλλαγές νομισμάτων μέσω συμφωνιών swaps και χρηματοδότηση των εμπορικών συναλλαγών.
Ωστόσο, επί του παρόντος, οι έλεγχοι στη ροή κεφαλαίων, σε συνδυασμό με την έλλειψη περιουσιακών στοιχείων σε ρενμίνμπι με σημαντική διασφάλιση έναντι των κινδύνων, τη σχετικά κλειστή φύση της κινεζικής χρηματοπιστωτικής αγοράς, την προτίμηση του Προέδρου Xi Jinping για ένα εναλλακτικό σύστημα αρχών έναντι του κράτους δικαίου και την περαιτέρω διάβρωση των αρχών της αγοράς εμποδίζουν την άνοδο του γιούάν ως διεθνούς αποθεματικού νομίσματος που μπορεί να αμφισβητήσει ανοικτά το δολάριο.
Υπάρχει όμως μια σημαντική γραμμή άμυνας για να αντιμετωπιστεί το υπερβολικό νομισματικό προνόμιο του αμερικανικού νομίσματος.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών