γράφει : Πέτρος Λεωτσάκος
Το βασικό πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα διαθέτει «κρατικοποιημένο» και όχι «ιδιωτικοποιημένο» χρέος
Η πρόταση – που θα δούμε στην πορεία αν είναι και η τελική – της ΕΕ για να καταστεί βιώσιμο το ελληνικό χρέος με επιμήκυνση 50 ετών στην αποπληρωμή των δανείων και μείωση των επιτοκίων κατά 0,5% με παράλληλη χορήγηση νέου δανείου 15 δισεκ. δεν διασφαλίζει την βιωσιμότητα του χρέους.
Όποιος πει ότι με την πρόταση για 50ετή επιμήκυνση και μείωση επιτοκίων θα είναι βιώσιμο το χρέος ας αλλάξει πλευρό μην ξυπνήσει…
Το βασικό πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα διαθέτει «κρατικοποιημένο» και όχι «ιδιωτικοποιημένο» χρέος
Ας δώσουμε ορισμένα παραδείγματα για να εξηγήσουμε τι εννοούμε.
Η Ελλάδα διαθέτει 321 δισεκ. χρέος εκ των οποίων τα 245 δισεκ. είναι διακρατικά δάνεια μέσω των μηχανισμών στήριξης.
Σε αυτά πρέπει να προσθέσουμε και τα 15 δισεκ. που αναμένεται να είναι το νέο δάνειο προς την Ελλάδα δηλαδή 245 +15= 260 δισεκ. ευρώ.
Αν η Ελλάδα είχε την υποχρέωση να πληρώσει τα δάνεια αυτά σε 10 χρόνια χωρίς να υπολογίζονται οι τόκοι θα έπρεπε κάθε χρόνο μόνο για κεφάλαιο να πληρώνει 26 δισεκ. ευρώ.
Με την επιμήκυνση των 50 ετών η Ελλάδα μόνο σε κεφάλαιο θα πληρώνει 5,2 δισεκ. σε κεφάλαιο χωρίς τόκους.
Άρα η Ελλάδα θα έχει όφελος περίπου 21 δισεκ. σε κεφάλαιο με βάση το παράδειγμα μας.
Σε επίπεδο τόκων μέσω της επιμήκυνσης η Ελλάδα θα πληρώνει τόκους για το χρέος από 6 δισεκ. σήμερα περίπου 1,5 δισεκ. ευρώ.
Άρα και σε κεφάλαιο και σε τόκους υπάρχει μια σοβαρή ελάφρυνση στην αποπληρωμή.
Όμως προσοχή το χρέος δεν μειώνεται αλλά μειώνεται το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του σημαντικά.
Άρα αυτό είναι μια σημαντική βοήθεια.
Στο πρόγραμμα λύση που έχει ανακοινωθεί δεν συμπεριλαμβάνεται ο ESM που θα μπορούσε να πάρει τα 25 δισεκ. των κεφαλαίων των τραπεζών, να αφαιρεθούν τα 25 δισεκ. από το ελληνικό χρέος και οι ελληνικές τράπεζες να αλλάξουν ιδιοκτήτη από το ελληνικό κράτος στον ESM.
Αν μείνουμε όμως μόνο στην μείωση της ετήσιας εξυπηρέτησης του χρέους που θα είναι αισθητή και καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι το χρέος είναι βιώσιμο θα έχουμε πέσει σε μια παγίδα.
Θα επαναλάβουμε ένα βασικό επιχείρημα που προβάλλουμε και θεωρούμε ότι πρέπει να συνεκτιμηθεί πολύ σοβαρά.
Όλοι επικεντρώνονται στην σχέση χρέους προς ΑΕΠ στο 177% ή στο απόλυτο μέγεθος του χρέους στα 321 δισεκ. ευρώ, συγκρίνεται με το ΑΕΠ στα 183 δισεκ. και εξάγεται το προφανές συμπέρασμα ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο.
Η προσέγγιση αυτή αποτελεί την μια πλευρά του νομίσματος.
Υπάρχει και η άλλη πλευρά που θα πρέπει να δούμε με μεγάλη προσοχή.
Ιστορικά και διαχρονικά το χρέος των κρατών ανακυκλώνεται από τους ιδιώτες.
Ο δανειζόμενος είναι το κράτος και ο δανειστής ο ιδιώτης.
Δηλαδή ο δανειζόμενος ένα κράτος δανείζεται από τις αγορές από τους ιδιώτες δηλαδή μέσω των ομολόγων για να χρηματοδοτήσει τις κρατικές υποχρεώσεις και τους προϋπολογισμούς.
Τα 37 τρισεκ. του παγκόσμιου χρέους είναι ουσιαστικά δανεικά του ιδιωτικού πλούτου στα κράτη του πλανήτη.
Οι ιδιώτες του πλανήτη δάνεισαν 37 τρισεκ. και τα κράτη δαπανούν τα κεφάλαια αυτά, καταβάλλουν τοκοχρεολύσια, αποπληρώνουν ομόλογα όταν λήγουν, ανανεώνουν εκδόσεις (μέσω re-opening), εκδίδουν νέους τίτλους και το χρέος αυξάνεται αλλά εξυπηρετείται πλην περιπτώσεων όπως η Ελλάδα που χρεοκόπησε.
Ας κρατήσουμε αυτή την παράμετρο.
Αυτό που ονομάζουμε δημόσιο χρέος είναι πραγματικά ιδιωτικής προέλευσης, οι ιδιώτες παγκοσμίως δανείζουν τα κράτη.
Προσέξτε δεν αναφερόμαστε στο ιδιωτικό χρέος των δανείων από τις τράπεζες αυτό το χρέος είναι το βάρος των ιδιωτών γιατί είναι υποχρέωση τους.
Αναφερόμαστε στο δημόσιο χρέος.
Η Ελλάδα από τα 321 δισεκ. του χρέους τα 245 ή 260 δισεκ. μαζί με την νέα βοήθεια, αφορούν δάνεια διακρατικά από μηχανισμούς στήριξης όχι δηλαδή δανειακά από ιδιώτες.
Αυτό σημαίνει ότι ενώ στους ιδιώτες τα κράτη αποπληρώνουν και ξαναδανείζονται μέσα από συνεχή και αέναη διαδικασία η Ελλάδα υποχρεούται να αποπληρώσει τα δάνεια από τα κράτη αντικαθιστώντας τον διακρατικό δανεισμό και το δανεισμό των μηχανισμών στήριξης από ιδιωτικά κεφάλαια.
Δηλαδή τα 245 ή 260 δισεκ. των μηχανισμών στήριξης του ελληνικού χρέους πρέπει να αντικατασταθούν από ιδιωτικά κεφάλαια.
Αυτό πρακτικά τι σημαίνει;
Ότι ενώ τα φυσιολογικά κράτη δανείζονται από τους ιδιώτες μέσα από μια αέναη διαδικασία τα κράτη πάντα θα δανείζονται και οι ιδιώτες πάντα θα δανείζουν στην Ελλάδα πρέπει να αλλάξει η δομή του χρέους.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά ότι η Ελλάδα για τα επόμενα 50 χρόνια δεν θα εκμεταλλεύεται την αέναη διαδικασία δανεισμού κράτους και ιδιωτών γιατί πρέπει να αποπληρώνει τα δάνεια των μηχανισμών στήριξης.
Δηλαδή θα δανείζεται – στο καλό σενάριο - από τους ιδιώτες για να αποπληρώνει τα δάνεια των μηχανισμών στήριξης.
Άρα η Ελλάδα δεν θα έχει την δυνατότητα της ανακυκλούμενης πίστωσης αλλά θα είναι δέσμια της αποπληρωμής των δανείων.
Ας δώσουμε ένα παράδειγμα για να καταδείξουμε γιατί είναι επιβεβλημένο ένα haircut στο χρέος…..
Το βασικό επιχείρημα που προβάλλεται από αυτούς που εναντιώνονται στο haircut στο χρέος εντός της Ελλάδος είναι ότι
«το χρέος ποτέ και καμία κυβέρνηση δεν έχει αποπληρώσει διεθνώς και για τον λόγο αυτό δεν υπάρχει χώρα με μηδενικό χρέος.
Το χρέος αποτελεί μια ανακυκλούμενη πίστωση.
Δανείζεται μια οικονομία από τις αγορές καλύπτει ανάγκες του εθνικού προϋπολογισμού, αποπληρώνει παλαιά ομόλογα και τόκους και ο φαύλος κύκλος του υπερδανεισμού συνεχίζεται.
Άρα κακώς στην Ελλάδα γίνεται συζήτηση περί αποπληρωμής των δανείων καθώς το χρέος ουσιαστικά ποτέ δεν αποπληρώνεται, αλλά επιμηκύνεται στο μέλλον.
Παγκοσμίως το χρέος φθάνει τα 51 τρισεκ. δολάρια ή 37 τρισεκ. ευρώ και το παγκόσμιο ΑΕΠ δηλαδή το παγκόσμιο ακαθάριστο προϊόν, στα 72 τρισεκ. δολάρια ή 52,6 τρισεκ. ευρώ και στην πορεία των χρόνων αυξάνεται και δεν μειώνεται το χρέος.
Άρα καμία χώρα του πλανήτη δεν θα αποπληρώσει το χρέος της».
Στην Ελλάδα όπως αναφέραμε η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική η Ελλάδα πρέπει, υποχρεούται να αποπληρώσει το χρέος προς τα άλλα κράτη ύψους 245 δισεκ. και αν λάβουμε και νέο δάνειο μπορεί να φθάσει στα 260 δισεκ. ευρώ.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε παγίδα θανάτου διακρατικού χρέους.
Η Ελλάδα είναι καταδικασμένη αν δεν υπάρξει haircut στο χρέος.
www.bankingneww.gr
Όποιος πει ότι με την πρόταση για 50ετή επιμήκυνση και μείωση επιτοκίων θα είναι βιώσιμο το χρέος ας αλλάξει πλευρό μην ξυπνήσει…
Το βασικό πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα διαθέτει «κρατικοποιημένο» και όχι «ιδιωτικοποιημένο» χρέος
Ας δώσουμε ορισμένα παραδείγματα για να εξηγήσουμε τι εννοούμε.
Η Ελλάδα διαθέτει 321 δισεκ. χρέος εκ των οποίων τα 245 δισεκ. είναι διακρατικά δάνεια μέσω των μηχανισμών στήριξης.
Σε αυτά πρέπει να προσθέσουμε και τα 15 δισεκ. που αναμένεται να είναι το νέο δάνειο προς την Ελλάδα δηλαδή 245 +15= 260 δισεκ. ευρώ.
Αν η Ελλάδα είχε την υποχρέωση να πληρώσει τα δάνεια αυτά σε 10 χρόνια χωρίς να υπολογίζονται οι τόκοι θα έπρεπε κάθε χρόνο μόνο για κεφάλαιο να πληρώνει 26 δισεκ. ευρώ.
Με την επιμήκυνση των 50 ετών η Ελλάδα μόνο σε κεφάλαιο θα πληρώνει 5,2 δισεκ. σε κεφάλαιο χωρίς τόκους.
Άρα η Ελλάδα θα έχει όφελος περίπου 21 δισεκ. σε κεφάλαιο με βάση το παράδειγμα μας.
Σε επίπεδο τόκων μέσω της επιμήκυνσης η Ελλάδα θα πληρώνει τόκους για το χρέος από 6 δισεκ. σήμερα περίπου 1,5 δισεκ. ευρώ.
Άρα και σε κεφάλαιο και σε τόκους υπάρχει μια σοβαρή ελάφρυνση στην αποπληρωμή.
Όμως προσοχή το χρέος δεν μειώνεται αλλά μειώνεται το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του σημαντικά.
Άρα αυτό είναι μια σημαντική βοήθεια.
Στο πρόγραμμα λύση που έχει ανακοινωθεί δεν συμπεριλαμβάνεται ο ESM που θα μπορούσε να πάρει τα 25 δισεκ. των κεφαλαίων των τραπεζών, να αφαιρεθούν τα 25 δισεκ. από το ελληνικό χρέος και οι ελληνικές τράπεζες να αλλάξουν ιδιοκτήτη από το ελληνικό κράτος στον ESM.
Αν μείνουμε όμως μόνο στην μείωση της ετήσιας εξυπηρέτησης του χρέους που θα είναι αισθητή και καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι το χρέος είναι βιώσιμο θα έχουμε πέσει σε μια παγίδα.
Θα επαναλάβουμε ένα βασικό επιχείρημα που προβάλλουμε και θεωρούμε ότι πρέπει να συνεκτιμηθεί πολύ σοβαρά.
Όλοι επικεντρώνονται στην σχέση χρέους προς ΑΕΠ στο 177% ή στο απόλυτο μέγεθος του χρέους στα 321 δισεκ. ευρώ, συγκρίνεται με το ΑΕΠ στα 183 δισεκ. και εξάγεται το προφανές συμπέρασμα ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο.
Η προσέγγιση αυτή αποτελεί την μια πλευρά του νομίσματος.
Υπάρχει και η άλλη πλευρά που θα πρέπει να δούμε με μεγάλη προσοχή.
Ιστορικά και διαχρονικά το χρέος των κρατών ανακυκλώνεται από τους ιδιώτες.
Ο δανειζόμενος είναι το κράτος και ο δανειστής ο ιδιώτης.
Δηλαδή ο δανειζόμενος ένα κράτος δανείζεται από τις αγορές από τους ιδιώτες δηλαδή μέσω των ομολόγων για να χρηματοδοτήσει τις κρατικές υποχρεώσεις και τους προϋπολογισμούς.
Τα 37 τρισεκ. του παγκόσμιου χρέους είναι ουσιαστικά δανεικά του ιδιωτικού πλούτου στα κράτη του πλανήτη.
Οι ιδιώτες του πλανήτη δάνεισαν 37 τρισεκ. και τα κράτη δαπανούν τα κεφάλαια αυτά, καταβάλλουν τοκοχρεολύσια, αποπληρώνουν ομόλογα όταν λήγουν, ανανεώνουν εκδόσεις (μέσω re-opening), εκδίδουν νέους τίτλους και το χρέος αυξάνεται αλλά εξυπηρετείται πλην περιπτώσεων όπως η Ελλάδα που χρεοκόπησε.
Ας κρατήσουμε αυτή την παράμετρο.
Αυτό που ονομάζουμε δημόσιο χρέος είναι πραγματικά ιδιωτικής προέλευσης, οι ιδιώτες παγκοσμίως δανείζουν τα κράτη.
Προσέξτε δεν αναφερόμαστε στο ιδιωτικό χρέος των δανείων από τις τράπεζες αυτό το χρέος είναι το βάρος των ιδιωτών γιατί είναι υποχρέωση τους.
Αναφερόμαστε στο δημόσιο χρέος.
Η Ελλάδα από τα 321 δισεκ. του χρέους τα 245 ή 260 δισεκ. μαζί με την νέα βοήθεια, αφορούν δάνεια διακρατικά από μηχανισμούς στήριξης όχι δηλαδή δανειακά από ιδιώτες.
Αυτό σημαίνει ότι ενώ στους ιδιώτες τα κράτη αποπληρώνουν και ξαναδανείζονται μέσα από συνεχή και αέναη διαδικασία η Ελλάδα υποχρεούται να αποπληρώσει τα δάνεια από τα κράτη αντικαθιστώντας τον διακρατικό δανεισμό και το δανεισμό των μηχανισμών στήριξης από ιδιωτικά κεφάλαια.
Δηλαδή τα 245 ή 260 δισεκ. των μηχανισμών στήριξης του ελληνικού χρέους πρέπει να αντικατασταθούν από ιδιωτικά κεφάλαια.
Αυτό πρακτικά τι σημαίνει;
Ότι ενώ τα φυσιολογικά κράτη δανείζονται από τους ιδιώτες μέσα από μια αέναη διαδικασία τα κράτη πάντα θα δανείζονται και οι ιδιώτες πάντα θα δανείζουν στην Ελλάδα πρέπει να αλλάξει η δομή του χρέους.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά ότι η Ελλάδα για τα επόμενα 50 χρόνια δεν θα εκμεταλλεύεται την αέναη διαδικασία δανεισμού κράτους και ιδιωτών γιατί πρέπει να αποπληρώνει τα δάνεια των μηχανισμών στήριξης.
Δηλαδή θα δανείζεται – στο καλό σενάριο - από τους ιδιώτες για να αποπληρώνει τα δάνεια των μηχανισμών στήριξης.
Άρα η Ελλάδα δεν θα έχει την δυνατότητα της ανακυκλούμενης πίστωσης αλλά θα είναι δέσμια της αποπληρωμής των δανείων.
Ας δώσουμε ένα παράδειγμα για να καταδείξουμε γιατί είναι επιβεβλημένο ένα haircut στο χρέος…..
Το βασικό επιχείρημα που προβάλλεται από αυτούς που εναντιώνονται στο haircut στο χρέος εντός της Ελλάδος είναι ότι
«το χρέος ποτέ και καμία κυβέρνηση δεν έχει αποπληρώσει διεθνώς και για τον λόγο αυτό δεν υπάρχει χώρα με μηδενικό χρέος.
Το χρέος αποτελεί μια ανακυκλούμενη πίστωση.
Δανείζεται μια οικονομία από τις αγορές καλύπτει ανάγκες του εθνικού προϋπολογισμού, αποπληρώνει παλαιά ομόλογα και τόκους και ο φαύλος κύκλος του υπερδανεισμού συνεχίζεται.
Άρα κακώς στην Ελλάδα γίνεται συζήτηση περί αποπληρωμής των δανείων καθώς το χρέος ουσιαστικά ποτέ δεν αποπληρώνεται, αλλά επιμηκύνεται στο μέλλον.
Παγκοσμίως το χρέος φθάνει τα 51 τρισεκ. δολάρια ή 37 τρισεκ. ευρώ και το παγκόσμιο ΑΕΠ δηλαδή το παγκόσμιο ακαθάριστο προϊόν, στα 72 τρισεκ. δολάρια ή 52,6 τρισεκ. ευρώ και στην πορεία των χρόνων αυξάνεται και δεν μειώνεται το χρέος.
Άρα καμία χώρα του πλανήτη δεν θα αποπληρώσει το χρέος της».
Στην Ελλάδα όπως αναφέραμε η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική η Ελλάδα πρέπει, υποχρεούται να αποπληρώσει το χρέος προς τα άλλα κράτη ύψους 245 δισεκ. και αν λάβουμε και νέο δάνειο μπορεί να φθάσει στα 260 δισεκ. ευρώ.
Η Ελλάδα βρίσκεται σε παγίδα θανάτου διακρατικού χρέους.
Η Ελλάδα είναι καταδικασμένη αν δεν υπάρξει haircut στο χρέος.
www.bankingneww.gr
Σχόλια αναγνωστών