γράφει : Νίκος Κονδυλόπουλος
Οι ΗΠΑ πρέπει να συμμαχήσουν με τη Ρωσία για να αντιμετωπίσουν την Κίνα
Ο ρώσος πρόεδρος V. Putin έχει κατηγορηθεί για μια πλειάδα θεμάτων όπως η φυλάκιση πολιτικών εχθρών του, η δολοφονία ρωσικών κατασκόπων που έγιναν διπλοί πράκτορες, η ανάμειξη στις εκλογές χωρών της Δύσης, την κατάληψη της Κριμαίας, την αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας, την υποστήριξη ενός δικτάτορα στη Συρία.
Ωστόσο την ίδια στιγμή η Ρωσία υπό την προεδρία του V. Putin -παρά τις αυταρχικές και μεθόδους του- έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου.
Η Ρωσία είναι η 12η μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως, με ΑΕΠ άνω των 1,5 τρισ. δολαρίων, μεγαλύτερο από πολλές ανεπτυγμένες οικονομίες όπως η Αυστραλία (αριθ. 13), η Ισπανία (αριθ. 14) και η Ολλανδία (αριθ. 18).
Ο τομέας των εξαγωγών παράγει θετικό εμπορικό ισοζύγιο για τη Ρωσία, που σήμερα υπερβαίνει τα 16 δισ. δολάρια το μήνα.
Η Ρωσία δεν είχε εμπορικό έλλειμμα για πάνω από 20 χρόνια.
Η Ρωσία είναι επίσης ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου παγκοσμίως, με παραγωγή 10,6 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, μεγαλύτερη από τη Σαουδική Αραβία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Ρωσία έχει τη μεγαλύτερη έκταση οιασδήποτε χώρας στον κόσμο και πληθυσμό 144 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Η Ρωσία είναι επίσης η τρίτη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής χρυσού στον κόσμο, με συνολική παραγωγή 250 τόνων ετησίως, περίπου το 8% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής και σταθερά μπροστά από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Νότια Αφρική.
Η Ρωσία είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική στην εξαγωγή πυρηνικών εργοστασίων, προηγμένων όπλων, διαστημικής τεχνολογίας, γεωργικών προϊόντων και διαθέτει εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό.
Ο δείκτης δημόσιου χρέους της Ρωσίας προς ΑΕΠ είναι 12,6%, γεγονός που είναι ασήμαντο σε σύγκριση με το 253% για την Ιαπωνία, το 105% για τις Ηνωμένες Πολιτείες και 68% για τη Γερμανία.
Το εξωτερικό χρέος της Ρωσίας σε δολάρια είναι επίσης αρκετά χαμηλό σε σύγκριση με τα τεράστια βάρη του δολαρίου-χρέους άλλων οικονομιών αναδυόμενων αγορών όπως η Τουρκία, η Ινδονησία και η Κίνα.
Κάτω από τη σταθερή ηγεσία της επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας Elvira Nabiullina, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας έχει ανοικοδομήσει τα συναλλαγματικά της αποθεματικά μετά την κατάρρευση των αποθεμάτων αυτών το 2015 μετά την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου που ξεκίνησε το 2014.
Τα συνολικά αποθέματα χρυσού αυξήθηκαν από 1.275 τόνους τον Ιούλιο του 2015 σε περίπου 2.000 τόνους σήμερα.
Ο λόγος χρυσού προς ΑΕΠ της Ρωσίας είναι ο υψηλότερος στον κόσμο και υπερδιπλάσιος των ΗΠΑ και της Κίνας.
Εν ολίγοις, η Ρωσία είναι μια χώρα που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη παρά την έντονη κρική που ασκείται στον V. Putin.
Μπορεί η Δύση να τον αντιπαθεί αλλά δεν μπορεί να τον αγνοήσει.
Η Ρωσία είναι ακόμη πιο σημαντική από γεωπολιτικής άποψης.
Η Ρωσία και οι Η.Π.Α. είναι πιθανό να βελτιώσουν τις σχέσεις τους και να έλθουν πιο κοντά, παρά την τρέχουσα εχθρότητα που επικρατεί λόγω της φερόμενης εμπλοκής της Ρωσίας στις εκλογές των ΗΠΑ το 2016 και τις απόπειρες δολοφονίας πρώην ρώσων κατασκόπων.
Ο λόγος αυτής της επερχόμενης «απόψυξης» των αμερικανορωσικών σχέσεων έχει να κάνει με τη δυναμική της παγκόσμιας γεωπολιτικής σκακιέρας.
Υπάρχουν μόνο τρεις χώρες στον κόσμο που ορθώς θεωρούνται υπερδυνάμεις, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα.
Αυτές οι τρεις είναι οι μοναδικές υπερδυνάμεις.
Η Ρωσία είναι μια πυρηνική υπερδύναμη τουλάχιστον ισοδύναμη με τις Ηνωμένες Πολιτείες και πολύ πιο μπροστά από την Κίνα, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες πυρηνικές δυνάμεις.
Όλες οι άλλες είναι δευτερογενείς δυνάμεις (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Ιαπωνία, Ισραήλ κ.λπ.) ή τριτογενείς δυνάμεις (Ιράν, Τουρκία, Ινδία, Πακιστάν, Σαουδική Αραβία κλπ.).
Αυτή η στρατηγική πραγματικότητα δημιουργεί μια προβλέψιμη τρισδιάστατη δυναμική.
Σε κάθε τρισδιάστατη δυναμική, είτε πρόκειται για παιχνίδι πόκερ είτε για αγώνα για παγκόσμιο έλεγχο, η δυναμική είναι απλή.
Δύο δυνάμεις συνασπίζονται ρητά ή σιωπηρά εναντίον του τρίτου.
Οι δύο ευθυγραμμισμένες δυνάμεις αποφεύγουν να χρησιμοποιούν τη δύναμή τους εναντίον του άλλου για να τη διατηρήσουν για χρήση ενάντια στην τρίτη δύναμη.
Εν τω μεταξύ, η τρίτη δύναμη, υποφέρει από την ανάγκη να δαπανήσει στρατιωτικούς και οικονομικούς πόρους για να αποτρέψει μια επίθεση και από τους δύο αντιπάλους της.
Η Κίνα είναι η μεγαλύτερη γεωπολιτική απειλή για τις ΗΠΑ λόγω της οικονομικής και τεχνολογικής της προόδου και της φιλοδοξίας της να διώξει τις χώρες του Δυτικού Ειρηνικού από τη σφαίρα επιρροής της Ουάσιγκτον.
Η Ρωσία μπορεί να αποτελεί απειλή για κάποιους από τους γείτονές της, αλλά είναι πολύ λιγότερο απειλητική για τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Ως εκ τούτου, μια λογική ισορροπία δυνάμεων στον κόσμο θα ήταν για τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να βρουν κοινό έδαφος στη συγκράτηση της Κίνας και να επιδιώξουν από κοινού τη μείωση της επιρροής του Πεκίνου.
Ένα από τα κλειδιά για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ τα τελευταία 50 ή 60 χρόνια ήταν να διασφαλιστεί ότι η Ρωσία και η Κίνα ποτέ δεν θα συμμαχούσαν μεταξύ τους.
Η διατήρησή τους ήταν σημαντική, αλλά η Κίνα και η Ρωσία δημιουργούν ισχυρότερους δεσμούς μέσω του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης - μιας στρατιωτικής και οικονομικής συνθήκης - και των θεσμών των χωρών BRICS.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ βρίσκονται σε αντίθεση με τη Ρωσία και την Κίνα για διάφορα θέματα.
Ποιος είναι στο τέλος ο χαμένος;
Προφανώς, οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτή η στρατηγική ευθυγράμμιση της Κίνας και της Ρωσίας κατά των Ηνωμένων Πολιτειών είναι κάτι το οποίο απευχόταν η Ουάσιγκτον εδώ και πολλές δεκαετίες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αποσυρθεί σε μεγάλο βαθμό από τη Μέση Ανατολή, ενώ η Ρωσία έχει ενταχθεί στη Συρία και αλλού, η Κίνα επεκτείνεται στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και η Ρωσία επεκτείνεται στην περιφέρειά της.
Καλύπτουν η μία τα συμφέροντα της άλλης και οι ΗΠΑ βρίσκονται σε μια θέση που δεν έχουν βρεθεί ποτέ στην ιστορία τους.
Αλλά η ρωσοκινεζική σχέση μπορεί να αξιοποιηθεί.
Η Κίνα και η Ρωσία έχουν ιστορία συγκρουόμενων συμφερόντων, παρά το γεγονός ότι ήταν και οι δύο χώρες κομμουνιστικά καθεστώτα κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Ρωσία και Κίνα είχαν μια σειρά αψιμαχιών στα σύνορα τους τη δεκαετία του 1960, με αυτή του 1969 να είναι ιδιαίτερα σοβαρή.
www.bankingnews.gr
Ωστόσο την ίδια στιγμή η Ρωσία υπό την προεδρία του V. Putin -παρά τις αυταρχικές και μεθόδους του- έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου.
Η Ρωσία είναι η 12η μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως, με ΑΕΠ άνω των 1,5 τρισ. δολαρίων, μεγαλύτερο από πολλές ανεπτυγμένες οικονομίες όπως η Αυστραλία (αριθ. 13), η Ισπανία (αριθ. 14) και η Ολλανδία (αριθ. 18).
Ο τομέας των εξαγωγών παράγει θετικό εμπορικό ισοζύγιο για τη Ρωσία, που σήμερα υπερβαίνει τα 16 δισ. δολάρια το μήνα.
Η Ρωσία δεν είχε εμπορικό έλλειμμα για πάνω από 20 χρόνια.
Η Ρωσία είναι επίσης ο μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου παγκοσμίως, με παραγωγή 10,6 εκατομμυρίων βαρελιών την ημέρα, μεγαλύτερη από τη Σαουδική Αραβία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Ρωσία έχει τη μεγαλύτερη έκταση οιασδήποτε χώρας στον κόσμο και πληθυσμό 144 εκατομμυρίων ανθρώπων.
Η Ρωσία είναι επίσης η τρίτη μεγαλύτερη χώρα παραγωγής χρυσού στον κόσμο, με συνολική παραγωγή 250 τόνων ετησίως, περίπου το 8% της συνολικής παγκόσμιας παραγωγής και σταθερά μπροστά από τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Νότια Αφρική.
Η Ρωσία είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική στην εξαγωγή πυρηνικών εργοστασίων, προηγμένων όπλων, διαστημικής τεχνολογίας, γεωργικών προϊόντων και διαθέτει εκπαιδευμένο εργατικό δυναμικό.
Ο δείκτης δημόσιου χρέους της Ρωσίας προς ΑΕΠ είναι 12,6%, γεγονός που είναι ασήμαντο σε σύγκριση με το 253% για την Ιαπωνία, το 105% για τις Ηνωμένες Πολιτείες και 68% για τη Γερμανία.
Το εξωτερικό χρέος της Ρωσίας σε δολάρια είναι επίσης αρκετά χαμηλό σε σύγκριση με τα τεράστια βάρη του δολαρίου-χρέους άλλων οικονομιών αναδυόμενων αγορών όπως η Τουρκία, η Ινδονησία και η Κίνα.
Κάτω από τη σταθερή ηγεσία της επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας Elvira Nabiullina, η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας έχει ανοικοδομήσει τα συναλλαγματικά της αποθεματικά μετά την κατάρρευση των αποθεμάτων αυτών το 2015 μετά την κατάρρευση των τιμών του πετρελαίου που ξεκίνησε το 2014.
Τα συνολικά αποθέματα χρυσού αυξήθηκαν από 1.275 τόνους τον Ιούλιο του 2015 σε περίπου 2.000 τόνους σήμερα.
Ο λόγος χρυσού προς ΑΕΠ της Ρωσίας είναι ο υψηλότερος στον κόσμο και υπερδιπλάσιος των ΗΠΑ και της Κίνας.
Εν ολίγοις, η Ρωσία είναι μια χώρα που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψη παρά την έντονη κρική που ασκείται στον V. Putin.
Μπορεί η Δύση να τον αντιπαθεί αλλά δεν μπορεί να τον αγνοήσει.
Η Ρωσία είναι ακόμη πιο σημαντική από γεωπολιτικής άποψης.
Η Ρωσία και οι Η.Π.Α. είναι πιθανό να βελτιώσουν τις σχέσεις τους και να έλθουν πιο κοντά, παρά την τρέχουσα εχθρότητα που επικρατεί λόγω της φερόμενης εμπλοκής της Ρωσίας στις εκλογές των ΗΠΑ το 2016 και τις απόπειρες δολοφονίας πρώην ρώσων κατασκόπων.
Ο λόγος αυτής της επερχόμενης «απόψυξης» των αμερικανορωσικών σχέσεων έχει να κάνει με τη δυναμική της παγκόσμιας γεωπολιτικής σκακιέρας.
Υπάρχουν μόνο τρεις χώρες στον κόσμο που ορθώς θεωρούνται υπερδυνάμεις, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα.
Αυτές οι τρεις είναι οι μοναδικές υπερδυνάμεις.
Η Ρωσία είναι μια πυρηνική υπερδύναμη τουλάχιστον ισοδύναμη με τις Ηνωμένες Πολιτείες και πολύ πιο μπροστά από την Κίνα, τη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλες πυρηνικές δυνάμεις.
Όλες οι άλλες είναι δευτερογενείς δυνάμεις (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Ιαπωνία, Ισραήλ κ.λπ.) ή τριτογενείς δυνάμεις (Ιράν, Τουρκία, Ινδία, Πακιστάν, Σαουδική Αραβία κλπ.).
Αυτή η στρατηγική πραγματικότητα δημιουργεί μια προβλέψιμη τρισδιάστατη δυναμική.
Σε κάθε τρισδιάστατη δυναμική, είτε πρόκειται για παιχνίδι πόκερ είτε για αγώνα για παγκόσμιο έλεγχο, η δυναμική είναι απλή.
Δύο δυνάμεις συνασπίζονται ρητά ή σιωπηρά εναντίον του τρίτου.
Οι δύο ευθυγραμμισμένες δυνάμεις αποφεύγουν να χρησιμοποιούν τη δύναμή τους εναντίον του άλλου για να τη διατηρήσουν για χρήση ενάντια στην τρίτη δύναμη.
Εν τω μεταξύ, η τρίτη δύναμη, υποφέρει από την ανάγκη να δαπανήσει στρατιωτικούς και οικονομικούς πόρους για να αποτρέψει μια επίθεση και από τους δύο αντιπάλους της.
Η Κίνα είναι η μεγαλύτερη γεωπολιτική απειλή για τις ΗΠΑ λόγω της οικονομικής και τεχνολογικής της προόδου και της φιλοδοξίας της να διώξει τις χώρες του Δυτικού Ειρηνικού από τη σφαίρα επιρροής της Ουάσιγκτον.
Η Ρωσία μπορεί να αποτελεί απειλή για κάποιους από τους γείτονές της, αλλά είναι πολύ λιγότερο απειλητική για τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Ως εκ τούτου, μια λογική ισορροπία δυνάμεων στον κόσμο θα ήταν για τις ΗΠΑ και τη Ρωσία να βρουν κοινό έδαφος στη συγκράτηση της Κίνας και να επιδιώξουν από κοινού τη μείωση της επιρροής του Πεκίνου.
Ένα από τα κλειδιά για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ τα τελευταία 50 ή 60 χρόνια ήταν να διασφαλιστεί ότι η Ρωσία και η Κίνα ποτέ δεν θα συμμαχούσαν μεταξύ τους.
Η διατήρησή τους ήταν σημαντική, αλλά η Κίνα και η Ρωσία δημιουργούν ισχυρότερους δεσμούς μέσω του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης - μιας στρατιωτικής και οικονομικής συνθήκης - και των θεσμών των χωρών BRICS.
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ βρίσκονται σε αντίθεση με τη Ρωσία και την Κίνα για διάφορα θέματα.
Ποιος είναι στο τέλος ο χαμένος;
Προφανώς, οι Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτή η στρατηγική ευθυγράμμιση της Κίνας και της Ρωσίας κατά των Ηνωμένων Πολιτειών είναι κάτι το οποίο απευχόταν η Ουάσιγκτον εδώ και πολλές δεκαετίες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αποσυρθεί σε μεγάλο βαθμό από τη Μέση Ανατολή, ενώ η Ρωσία έχει ενταχθεί στη Συρία και αλλού, η Κίνα επεκτείνεται στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και η Ρωσία επεκτείνεται στην περιφέρειά της.
Καλύπτουν η μία τα συμφέροντα της άλλης και οι ΗΠΑ βρίσκονται σε μια θέση που δεν έχουν βρεθεί ποτέ στην ιστορία τους.
Αλλά η ρωσοκινεζική σχέση μπορεί να αξιοποιηθεί.
Η Κίνα και η Ρωσία έχουν ιστορία συγκρουόμενων συμφερόντων, παρά το γεγονός ότι ήταν και οι δύο χώρες κομμουνιστικά καθεστώτα κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου.
Ρωσία και Κίνα είχαν μια σειρά αψιμαχιών στα σύνορα τους τη δεκαετία του 1960, με αυτή του 1969 να είναι ιδιαίτερα σοβαρή.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών