γράφει : Νίκος Κονδυλόπουλος
Γιατί δεν πρόκειται να αμφισβητηθεί ποτέ η στενή σχέδη ΗΠΑ και Σαουδικής Αραβίας
Τις τελευταίες εβδομάδες, έχουν δημοσιευθεί πολυάριθμα άρθρα και αναλύσεις σχετικά με τη δολοφονία του Jamal Khashoggi στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας στην Κωνσταντινούπολη.
Ωστόσο, η σχέση μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ηνωμένων Πολιτειών δεν έχει αμφισβητηθεί και ο λόγος για αυτό δεν έχει ακόμη εξηγηθεί.
Η απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Nixon το 1971 να αποσύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τον κανόνα του χρυσού επηρέασε σημαντικά τη μελλοντική κατεύθυνση της ανθρωπότητας.
Η επιρροή του δολαρίου αυξήθηκε από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 για να γίνει το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα ως αποτέλεσμα της ανάγκης των χωρών να χρησιμοποιούν το δολάριο στις εμπορικές συναλλαγές τους.
Ένα από τα πιο καταναλωτικά αγαθά στον κόσμο είναι το πετρέλαιο κα, όπως είναι γνωστό, η τιμή καθορίζεται από τον ΟΠΕΚ σε δολάρια, ενώ ο οργανισμός αυτός επηρεάζεται έντονα από τη Σαουδική Αραβία.
Επομένως, πρέπει να κοιτάξουμε προς το Ριάντ για να κατανοήσουμε τη λειτουργία του πετροδολαρίου.
Μετά την αποχώρηση του δολαρίου από τον κανόνα του χρυσού, η Ουάσιγκτον έκανε μια συμφωνία με το Ριάντ έτσι ώστε η τιμή του πετρελαίου να τιμολογείται αποκλειστικά σε δολάρια.
Σε αντάλλαγμα, οι Σαουδάραβες έλαβαν στρατιωτική προστασία από τις ΗΠΑ και τους παραχωρήθηκε το ελεύθερο των κινήσεων στην Μέση Ανατολή.
Η απόφαση αυτή ανάγκασε τον υπόλοιπο κόσμο να κρατήσει υψηλά ποσά δολαρίων στα συναλλαγματικά αποθέματα τους, με την αγορά αμερικανικών κρατικών ομολόγων.
Η σχέση μεταξύ του δολαρίου και του πετρελαίου δίνει νέα ζωή στο αμερικανικό νόμισμα, τοποθετώντας το στο κέντρο του παγκόσμιου οικονομικού και εμπορικού συστήματος.
Αυτός ο προνομιακός ρόλος που απολάμβανε το δολάριο επέτρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες να χρηματοδοτήσουν την οικονομία τους μέσω της απλής διαδικασίας εκτύπωσης του νόμισμα fiat τους, στηριζόμενη στην αξιοπιστία τους και υποστηριζόμενη από το πετροδολάριο που απαιτούσε άλλες χώρες να αποθηκεύουν αμερικανικά κρατικά ομόλογα στο καλάθι τους νομισμάτων.
Η συμφωνία αυτή συνέχισε να διατηρείται παρά τους πολυάριθμους πολέμους ( Βαλκάνια, το Ιράκ, το Αφγανιστάν), τις χρηματοπιστωτικές κρίσεις (η Μαύρη Δευτέρα του 1987, η φούσκα Dotcom του 2000 και η κρίση του 2008 της Lehman Brothers) και οι πτωχεύσεις κρατών (Αργεντινή το 1998).
Η εξήγηση βρίσκεται στην αξιοπιστία του αμερικανικού δολαρίου και των ίδιων των ΗΠΑ, με την ικανότητά του να αποπληρώνει τους αγοραστές κρατικών ομολόγων τους.
Με άλλα λόγια, όσο οι ΗΠΑ συνεχίζουν να διατηρούν την κυριαρχία τους στο παγκόσμιο οικονομικό και οικονομικό σύστημα, χάρη στο δολάριο, η υπεροχή τους ως παγκόσμιας υπερδύναμης είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί.
Για να διατηρηθεί αυτή η επίδραση στις αγορές συναλλάγματος και το καλάθι ειδικών τραβηκτικών δικαιωμάτων (SDR), η τιμολόγηση του πετρελαίου σε δολάρια ΗΠΑ είναι καθοριστική.
Αυτό εξηγεί, τουλάχιστον εν μέρει, την αδυναμία εξάλειψης της σχέσης μεταξύ Ουάσιγκτον και Ριάντ.
Ωστόσο δεν είναι αυτός είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο οι σχέσεις Σαουδίας Αραβίας - ΗΠΑ είναι σημαντικές.
Η Ουάσινγκτον «κολυμπά» στα χρήματα του σαουδαραβικού λόμπι.
Η συμφωνία που έγινε μεταξύ της Ουάσινγκτον και του Ριάντ εγγυάται ότι ο τελευταίος θα λάβει προστασία από την πρώτη και η Ουάσιγκτον θα αφήσει το ελεύθερο στη Σαουδική Αραβία όσον αφορά τη συμπεριφορά της εντός του βασιλείου και της ευρύτερης περιοχής - όσο η Σαουδική Αραβία πουλάει το μαύρο χρυσό της μόνο σε δολάρια ΗΠΑ.
Αυτή η συμφωνία ήταν σαφώς αμφιλεγόμενη και έχει μείνει μακριά από τα φω΄τα της δημοσιότητας, ακόμη και υπό το φως του θανάτου του Khashoggi.
Ωστόσο, αυτός δεν είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο οι δεσμοί ΗΠΑ – Σαουδικής Αραβίας είναι τόσο στενοί.
Οι αρχικές συμφωνίες μεταξύ των Σαουδάραβων και των Αμερικανών αφορούσαν το πετροδολάριο.
Ωστόσο μετά την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν το 1979 (ο εθνικιστής πρωθυπουργός του Ιράν, Mohammad Mosaddegh είχε προηγουμένως ανατραπεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο το 1953), το Ριάντ και η Ουάσινγκτον αποφάσισαν να κηρύξουν τον πόλεμο στον κοινό εχθρό τους με την έγκριση του Ισραήλ.
Η συνεργασία μεταξύ Ριάντ και Ουάσιγκτον έγινε ακόμα πιο στενή στη δεκαετία του 1980, μέσω της κοινής εκστρατείας κατά της ΕΣΣΔ στο Αφγανιστάν και της χρήσης τζιχαντιστών που προσλαμβάνονταν, εκπαιδεύονταν και οπλίζονταν από το Πακιστάν, τη Σαουδική Αραβία και τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ.
Η χρήση της τρομοκρατίας των τζιχαντιστών ως γεωπολιτικού όπλου ήταν ένα κύριο χαρακτηριστικό του Ριάντ.
Οι σχέσεις μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΠΑ εξελίχθηκαν από μια απλή οικονομική και προστατευτική συμφωνία, σε μια ολοκληρωμένη συνεργασία εναντίον των κοινών εχθρών της Ουάσινγκτον, του Τελ Αβίβ και του Ριάντ, επεκτείνοντας την υφιστάμενη συνεργασία από τη δεκαετία του 1980 με τη χρήση τζιχαντιστών για την προώθηση στρατηγικών στόχων.
Η κατάσταση με το Ιράν κατέστη πρωταρχικής σημασίας για την στρατηγική των ΗΠΑ στην περιοχή.
Το Ριάντ, με την πάροδο του χρόνου, ανέλαβε έναν τριπλό ρόλο, δηλαδή, ότι ήταν ο εγγυητής του πετροδολαρίου, ένας «διευκολυντής» στη χρήση της ισλαμικής τρομοκρατίας ως γεωπολιτικό όπλο και ένας περιφερειακός αντίπαλος του Ιράν.
Αυτή η σχέση υπήρξε αμοιβαία επωφελής.
Η βασιλική οικογένεια των Saud είναι ελεύθερη να διαχειριστεί τη Σαουδική Αραβία του σύμφωνα με τις αυστηρές προδιαγραφές των Wahhabism χωρίς καμία δυτική παρέμβαση και η Ουάσιγκτον διέθετε την ικανότητα για απεριόριστες στρατιωτικές δαπάνες (ιδιαίτερα μετά την κρίση του 2008 και την αρχή της ποσοτικής χαλάρωσης) απλά μέσω της εκτύπωσης χρέους με τη μορφή κρατικών ομολόγων που αποκτούν άμεσα άλλες χώρες.
Η Ουάσινγκτον έχει εκτυπώσει αποτελεσματικά τρισεκατομμύρια αξίας σε ομόλογα για την απόκτηση καταναλωτικών αγαθών, γεγονός που επέτρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες να σπαταλήσουν έξι τρισεκατομμύρια δολάρια σε πόλεμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν χωρίς να υποστούν σημαντικές οικονομικές συνέπειες.
Από τότε που ο Donald Trump ανέλαβε τον Λευκό Οίκο, η διαδικασία από – δολαριοποίησης που άρχισε κατά την εποχή του B. Obama επιταχύνθηκε.
Με την πρωτοφανή κίνηση το 2012 για την απομάκρυνση του Ιράν από το διεθνές τραπεζικό σύστημα SWIFT, είχε τεθεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο που προειδοποίησε τον υπόλοιπο κόσμο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποκάλυψαν ότι είναι διατεθειμένες να καταχραστούν τη δεσπόζουσα θέση της, εκμεταλλευόμενοι το δολάριο ως όπλο κατά των γεωπολιτικών αντιπάλων τους.
Οι συνέπειες αυτής της δράσης εξακολουθούν να γίνονται αισθητές σήμερα.
Πολλοί μέσα στη δυτική ελίτ έχουν αναγνωρίσει αυτό το λάθος και το μετανιώνουν.
Η Ρωσία και η Κίνα κατανόησαν ότι επρόκειτο να βρεθούν στο επόμενο επίκεντρο των αμερικανικών κυρώσεων και αποφάσισαν να δημιουργήσουν εναλλακτικά συστήματα πληρωμών όπως το CIPS που θα λειτουργούσαν ως εφεδρικό σύστημα σε περίπτωση που η Ουάσιγκτον προσπάθησε να αποκλείσει τη Μόσχα και το Πεκίνο από το σύστημα SWIFT.
Ο Trump συνέβαλε περισσότερο από οποιονδήποτε από τους προκατόχους του προς την κατεύθυνση της περαιτέρω ώθησης του κόσμου προς την κατεύθυνση της απο-δολαριοποίησης.
Οι κυρώσεις και οι δασμοί έχουν αποδυναμώσει την εμπιστοσύνη των συμμάχων των ΗΠΑ και ανάγκασε τον υπόλοιπο κόσμο να αρχίσει να αναζητά εναλλακτικές λύσεις.
Οι περιπτώσεις του Ιράν και της Ρωσίας είναι διδακτικές, ενώ οι εμπορικές ανταλλαγές πραγματοποιούνται σε άλλα νομίσματα εκτός από το δολάριο επί σειρά ετών.
Υπάρχουν δεκάδες άλλα παραδείγματα όπου η χρήση του δολαρίου στις εμπορικές συναλλαγές έχει εγκαταλειφθεί.
Πιο περίπλοκη, ωστόσο, είναι η χρηματοδότηση του χρέους για ιδιωτικές ή δημόσιες επιχειρήσεις που συχνά πραγματοποιούνται σε δολάρια.
Αυτό εκθέτει τις βιομηχανίες σε μια δύσκολη κατάσταση στην περίπτωση που τα εθνικά νομίσματά τους υποτιμηθούν έναντι του δολαρίου, καθιστώντας πιο δαπανηρή την εξεύρεση των αμερικανικών δολαρίων που απαιτούνται για την αποπληρωμή των πιστωτών, αφήνοντας μεγάλες κρατικές εταιρείες με την προοπτική της πτώχευσης.
Όπως έμαθε η Ρωσία το 2014 με την επίθεση στο ρούβλι της, θα πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση δυνητικά στρατηγικών τομέων της χώρας στην οικονομική επιρροή ενός ξένου αντιπάλου.
Η ώθηση να αποποιηθεί η χρήση του δολαρίου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές οφείλεται επίσης στον φόβο ότι η επόμενη οικονομική κρίση μπορεί να επηρεάσει το παγκόσμιο χρέος, όπως εκφράζεται σε δολάρια. όχι μόνο καταστρέφοντας την αμερικανική οικονομία, αλλά συρρικνώνοντας με αυτήν χώρες που είναι μεγάλοι κάτοχοι αμερικανικών κρατικών ομολόγων.
Αυτό δεν είναι θεωρία κερδοσκοπίας ή συνωμοσίας, αλλά απλή αφαίρεση από την παρατήρηση της οικονομικής κατάστασης τα τελευταία 10 χρόνια.
Η παγκόσμια οικονομία σώθηκε στην κρίση του το 2008 ως αποτέλεσμα της εμπιστοσύνης των πολιτών μετά την παρέμβαση των Κεντρικών Τραπεζών.
Ο διαβρωτικός μηχανισμός που έθεσε η Fed και οι εταίροι της έγιναν εμφανείς μήνες αργότερα.
Οι Κεντρικές Τράπεζες άρχισαν να εκτυπώνουν απεριόριστα χρήματα με μηδενικά επιτόκια και προμήθευαν σε τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για να καλύψουν τα χρέη που άφησε η έκρηξη της φούσκας των ενυπόθηκων δανείων.
Ο μέσος πολίτης, βλέποντας τον Bernanke και τον Draghi στην τηλεόραση να μιλάει για «πρωτοφανείς ενέργειες για να σώσει το σύστημα», αισθάνθηκε καθησυχασμένος και ως εκ τούτου αισθάνθηκε ότι τα χρήματά τους παρέμειναν ασφαλή, σε τράπεζες ή σε δολάρια ΗΠΑ.
Η επόμενη οικονομική κρίση - ενδεχομένως η χειρότερη - είναι πιθανό να προκληθεί είτε από την άνοδο των επιτοκίων από την Fed και άλλες Κεντρικές Τράπεζες, είτε από την πτώση μιας από τις πολυάριθμες φούσκες χρέους που έχουν δημιουργηθεί σε αρκετά περιουσιακά στοιχεία.
Το κεντρικό σημείο είναι ότι η πίστη των πολιτών στο σύστημα θα τεθεί υπό δοκιμή, διότι, όπως είπε ο Draghi επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας «το όπλο του QE μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο μία φορά».
Ενόψει της ενδεχόμενης κατάρρευσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος που βασίζεται σε δολάρια, αρκετές χώρες πωλούν τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ, μειώνοντας την έκθεσή τους και συσσωρεύοντας χρυσό.
Αυτό δεν αφορά μόνο την Κίνα και τη Ρωσία, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε μια τέτοια κατάσταση, μια κρίση στις σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία είναι αδιανόητη για την Ουάσινγκτον, ειδικά όταν η Μέση Ανατολή τώρα φαίνεται να κατευθύνεται από έναν άξονα που ξεκινάει από την Τεχεράνη και καταλήγει στη Βηρυτό, συμπεριλαμβανομένης της Βαγδάτης και της Δαμασκού.
Το Ριάντ είναι απαραίτητο για την ισραηλινή στρατηγική στην περιοχή και η Ουάσινγκτον ακολουθεί για λόγους που σχετίζονται με το αμερικανικό δολάριο. Τονίζοντας τη σημασία του Ριάντ για την υποστήριξη του πετροδολαρίου και την αντιμετώπιση του Ιράν στην περιοχή, δεν αποτελεί έκπληξη το γιατί το ισραηλινό λόμπι στην Ουάσινγκτον κάνει ό, τι είναι δυνατό για να ηρεμήσει τους γερουσιαστές των ΗΠΑ που θέλουν να τιμωρήσουν τον Ριάντ για την υπόθεση Khashoggi.
Εάν η Σαουδική Αραβία ήταν πραγματικά πεπεισμένη για την αθωότητα του πρίγκιπα διαδόχου Mohammed bin Salman στην υπόθεση Khashoggi, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτήν την κατάσταση προς όφελός της μειώνοντας τον ρόλο της Ουάσιγκτον στην εξωτερική της πολιτική.
Η Σαουδική Αραβία κυβερνάται από μια μεγάλη οικογένεια που έχει περάσει από διαχωρισμούς και διαμάχες που διαρκούν δεκαετίες.
Ο Mohammed bin Salman γνωρίζει ότι ο Netanyahu και ο Trump είναι το καλύτερο του στοίχημα για να συνεχίσει να βασιλεύει.
Το Ισραήλ είναι ο πρωταρχικός σύμμαχος του Mohammed bin Salman , δεδομένου ότι ο πρίγκιπας διάδοχος είναι ο πρώτος μονάρχης της Σαουδικής Αραβίας που είναι ανοιχτά πρόθυμος να καθιερώσει διπλωματικές σχέσεις με το εβραϊκό κράτος και να φέρει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών σε νέα; φάση.
Ο Mohammed bin Salman δύσκολα θα απομακρυνθεί, και μέσα στο Βασίλειο η θέση του φαίνεται πιο σταθερή από ό, τι αναμενόταν.
Η κατάρρευση Mohammed bin Salman θα είχε τρομαχτικές επιπτώσεις στην ηγεμονική θέση των ΗΠΑ και αυτό είναι κάτι που η Ουάσινγκτον δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά αυτή τη στιγμή.
Η χρήση των τζιχαντιστών και των πετροδολαρίων ως πολιτικών και οικονομικών όπλων εναντίον των αντιπάλων της Ουάσινγκτον είναι αρκετός λόγος για να ξεχαστεί γρήγορα ο J. Khashoggi.
Σε αυτή τη φάση της μετάβασης από έναν μονοπολικό στον πολυπολικό κόσμο, οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να αποκηρύξουν μερικά από τα πιο ισχυρά όπλα στο οπλοστάσιό τους για να πολεμήσουν ενάντια στους γεωπολιτικούς εχθρούς τους.
www.bankingnews.gr
Ωστόσο, η σχέση μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ηνωμένων Πολιτειών δεν έχει αμφισβητηθεί και ο λόγος για αυτό δεν έχει ακόμη εξηγηθεί.
Η απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Nixon το 1971 να αποσύρει τις Ηνωμένες Πολιτείες από τον κανόνα του χρυσού επηρέασε σημαντικά τη μελλοντική κατεύθυνση της ανθρωπότητας.
Η επιρροή του δολαρίου αυξήθηκε από τα μέσα της δεκαετίας του 1950 για να γίνει το παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα ως αποτέλεσμα της ανάγκης των χωρών να χρησιμοποιούν το δολάριο στις εμπορικές συναλλαγές τους.
Ένα από τα πιο καταναλωτικά αγαθά στον κόσμο είναι το πετρέλαιο κα, όπως είναι γνωστό, η τιμή καθορίζεται από τον ΟΠΕΚ σε δολάρια, ενώ ο οργανισμός αυτός επηρεάζεται έντονα από τη Σαουδική Αραβία.
Επομένως, πρέπει να κοιτάξουμε προς το Ριάντ για να κατανοήσουμε τη λειτουργία του πετροδολαρίου.
Μετά την αποχώρηση του δολαρίου από τον κανόνα του χρυσού, η Ουάσιγκτον έκανε μια συμφωνία με το Ριάντ έτσι ώστε η τιμή του πετρελαίου να τιμολογείται αποκλειστικά σε δολάρια.
Σε αντάλλαγμα, οι Σαουδάραβες έλαβαν στρατιωτική προστασία από τις ΗΠΑ και τους παραχωρήθηκε το ελεύθερο των κινήσεων στην Μέση Ανατολή.
Η απόφαση αυτή ανάγκασε τον υπόλοιπο κόσμο να κρατήσει υψηλά ποσά δολαρίων στα συναλλαγματικά αποθέματα τους, με την αγορά αμερικανικών κρατικών ομολόγων.
Η σχέση μεταξύ του δολαρίου και του πετρελαίου δίνει νέα ζωή στο αμερικανικό νόμισμα, τοποθετώντας το στο κέντρο του παγκόσμιου οικονομικού και εμπορικού συστήματος.
Αυτός ο προνομιακός ρόλος που απολάμβανε το δολάριο επέτρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες να χρηματοδοτήσουν την οικονομία τους μέσω της απλής διαδικασίας εκτύπωσης του νόμισμα fiat τους, στηριζόμενη στην αξιοπιστία τους και υποστηριζόμενη από το πετροδολάριο που απαιτούσε άλλες χώρες να αποθηκεύουν αμερικανικά κρατικά ομόλογα στο καλάθι τους νομισμάτων.
Η συμφωνία αυτή συνέχισε να διατηρείται παρά τους πολυάριθμους πολέμους ( Βαλκάνια, το Ιράκ, το Αφγανιστάν), τις χρηματοπιστωτικές κρίσεις (η Μαύρη Δευτέρα του 1987, η φούσκα Dotcom του 2000 και η κρίση του 2008 της Lehman Brothers) και οι πτωχεύσεις κρατών (Αργεντινή το 1998).
Η εξήγηση βρίσκεται στην αξιοπιστία του αμερικανικού δολαρίου και των ίδιων των ΗΠΑ, με την ικανότητά του να αποπληρώνει τους αγοραστές κρατικών ομολόγων τους.
Με άλλα λόγια, όσο οι ΗΠΑ συνεχίζουν να διατηρούν την κυριαρχία τους στο παγκόσμιο οικονομικό και οικονομικό σύστημα, χάρη στο δολάριο, η υπεροχή τους ως παγκόσμιας υπερδύναμης είναι δύσκολο να αμφισβητηθεί.
Για να διατηρηθεί αυτή η επίδραση στις αγορές συναλλάγματος και το καλάθι ειδικών τραβηκτικών δικαιωμάτων (SDR), η τιμολόγηση του πετρελαίου σε δολάρια ΗΠΑ είναι καθοριστική.
Αυτό εξηγεί, τουλάχιστον εν μέρει, την αδυναμία εξάλειψης της σχέσης μεταξύ Ουάσιγκτον και Ριάντ.
Ωστόσο δεν είναι αυτός είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο οι σχέσεις Σαουδίας Αραβίας - ΗΠΑ είναι σημαντικές.
Η Ουάσινγκτον «κολυμπά» στα χρήματα του σαουδαραβικού λόμπι.
Η συμφωνία που έγινε μεταξύ της Ουάσινγκτον και του Ριάντ εγγυάται ότι ο τελευταίος θα λάβει προστασία από την πρώτη και η Ουάσιγκτον θα αφήσει το ελεύθερο στη Σαουδική Αραβία όσον αφορά τη συμπεριφορά της εντός του βασιλείου και της ευρύτερης περιοχής - όσο η Σαουδική Αραβία πουλάει το μαύρο χρυσό της μόνο σε δολάρια ΗΠΑ.
Αυτή η συμφωνία ήταν σαφώς αμφιλεγόμενη και έχει μείνει μακριά από τα φω΄τα της δημοσιότητας, ακόμη και υπό το φως του θανάτου του Khashoggi.
Ωστόσο, αυτός δεν είναι ο μόνος λόγος για τον οποίο οι δεσμοί ΗΠΑ – Σαουδικής Αραβίας είναι τόσο στενοί.
Οι αρχικές συμφωνίες μεταξύ των Σαουδάραβων και των Αμερικανών αφορούσαν το πετροδολάριο.
Ωστόσο μετά την ισλαμική επανάσταση στο Ιράν το 1979 (ο εθνικιστής πρωθυπουργός του Ιράν, Mohammad Mosaddegh είχε προηγουμένως ανατραπεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ηνωμένο Βασίλειο το 1953), το Ριάντ και η Ουάσινγκτον αποφάσισαν να κηρύξουν τον πόλεμο στον κοινό εχθρό τους με την έγκριση του Ισραήλ.
Η συνεργασία μεταξύ Ριάντ και Ουάσιγκτον έγινε ακόμα πιο στενή στη δεκαετία του 1980, μέσω της κοινής εκστρατείας κατά της ΕΣΣΔ στο Αφγανιστάν και της χρήσης τζιχαντιστών που προσλαμβάνονταν, εκπαιδεύονταν και οπλίζονταν από το Πακιστάν, τη Σαουδική Αραβία και τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ.
Η χρήση της τρομοκρατίας των τζιχαντιστών ως γεωπολιτικού όπλου ήταν ένα κύριο χαρακτηριστικό του Ριάντ.
Οι σχέσεις μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΠΑ εξελίχθηκαν από μια απλή οικονομική και προστατευτική συμφωνία, σε μια ολοκληρωμένη συνεργασία εναντίον των κοινών εχθρών της Ουάσινγκτον, του Τελ Αβίβ και του Ριάντ, επεκτείνοντας την υφιστάμενη συνεργασία από τη δεκαετία του 1980 με τη χρήση τζιχαντιστών για την προώθηση στρατηγικών στόχων.
Η κατάσταση με το Ιράν κατέστη πρωταρχικής σημασίας για την στρατηγική των ΗΠΑ στην περιοχή.
Το Ριάντ, με την πάροδο του χρόνου, ανέλαβε έναν τριπλό ρόλο, δηλαδή, ότι ήταν ο εγγυητής του πετροδολαρίου, ένας «διευκολυντής» στη χρήση της ισλαμικής τρομοκρατίας ως γεωπολιτικό όπλο και ένας περιφερειακός αντίπαλος του Ιράν.
Αυτή η σχέση υπήρξε αμοιβαία επωφελής.
Η βασιλική οικογένεια των Saud είναι ελεύθερη να διαχειριστεί τη Σαουδική Αραβία του σύμφωνα με τις αυστηρές προδιαγραφές των Wahhabism χωρίς καμία δυτική παρέμβαση και η Ουάσιγκτον διέθετε την ικανότητα για απεριόριστες στρατιωτικές δαπάνες (ιδιαίτερα μετά την κρίση του 2008 και την αρχή της ποσοτικής χαλάρωσης) απλά μέσω της εκτύπωσης χρέους με τη μορφή κρατικών ομολόγων που αποκτούν άμεσα άλλες χώρες.
Η Ουάσινγκτον έχει εκτυπώσει αποτελεσματικά τρισεκατομμύρια αξίας σε ομόλογα για την απόκτηση καταναλωτικών αγαθών, γεγονός που επέτρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες να σπαταλήσουν έξι τρισεκατομμύρια δολάρια σε πόλεμους στο Ιράκ και το Αφγανιστάν χωρίς να υποστούν σημαντικές οικονομικές συνέπειες.
Από τότε που ο Donald Trump ανέλαβε τον Λευκό Οίκο, η διαδικασία από – δολαριοποίησης που άρχισε κατά την εποχή του B. Obama επιταχύνθηκε.
Με την πρωτοφανή κίνηση το 2012 για την απομάκρυνση του Ιράν από το διεθνές τραπεζικό σύστημα SWIFT, είχε τεθεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο που προειδοποίησε τον υπόλοιπο κόσμο.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποκάλυψαν ότι είναι διατεθειμένες να καταχραστούν τη δεσπόζουσα θέση της, εκμεταλλευόμενοι το δολάριο ως όπλο κατά των γεωπολιτικών αντιπάλων τους.
Οι συνέπειες αυτής της δράσης εξακολουθούν να γίνονται αισθητές σήμερα.
Πολλοί μέσα στη δυτική ελίτ έχουν αναγνωρίσει αυτό το λάθος και το μετανιώνουν.
Η Ρωσία και η Κίνα κατανόησαν ότι επρόκειτο να βρεθούν στο επόμενο επίκεντρο των αμερικανικών κυρώσεων και αποφάσισαν να δημιουργήσουν εναλλακτικά συστήματα πληρωμών όπως το CIPS που θα λειτουργούσαν ως εφεδρικό σύστημα σε περίπτωση που η Ουάσιγκτον προσπάθησε να αποκλείσει τη Μόσχα και το Πεκίνο από το σύστημα SWIFT.
Ο Trump συνέβαλε περισσότερο από οποιονδήποτε από τους προκατόχους του προς την κατεύθυνση της περαιτέρω ώθησης του κόσμου προς την κατεύθυνση της απο-δολαριοποίησης.
Οι κυρώσεις και οι δασμοί έχουν αποδυναμώσει την εμπιστοσύνη των συμμάχων των ΗΠΑ και ανάγκασε τον υπόλοιπο κόσμο να αρχίσει να αναζητά εναλλακτικές λύσεις.
Οι περιπτώσεις του Ιράν και της Ρωσίας είναι διδακτικές, ενώ οι εμπορικές ανταλλαγές πραγματοποιούνται σε άλλα νομίσματα εκτός από το δολάριο επί σειρά ετών.
Υπάρχουν δεκάδες άλλα παραδείγματα όπου η χρήση του δολαρίου στις εμπορικές συναλλαγές έχει εγκαταλειφθεί.
Πιο περίπλοκη, ωστόσο, είναι η χρηματοδότηση του χρέους για ιδιωτικές ή δημόσιες επιχειρήσεις που συχνά πραγματοποιούνται σε δολάρια.
Αυτό εκθέτει τις βιομηχανίες σε μια δύσκολη κατάσταση στην περίπτωση που τα εθνικά νομίσματά τους υποτιμηθούν έναντι του δολαρίου, καθιστώντας πιο δαπανηρή την εξεύρεση των αμερικανικών δολαρίων που απαιτούνται για την αποπληρωμή των πιστωτών, αφήνοντας μεγάλες κρατικές εταιρείες με την προοπτική της πτώχευσης.
Όπως έμαθε η Ρωσία το 2014 με την επίθεση στο ρούβλι της, θα πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση δυνητικά στρατηγικών τομέων της χώρας στην οικονομική επιρροή ενός ξένου αντιπάλου.
Η ώθηση να αποποιηθεί η χρήση του δολαρίου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές οφείλεται επίσης στον φόβο ότι η επόμενη οικονομική κρίση μπορεί να επηρεάσει το παγκόσμιο χρέος, όπως εκφράζεται σε δολάρια. όχι μόνο καταστρέφοντας την αμερικανική οικονομία, αλλά συρρικνώνοντας με αυτήν χώρες που είναι μεγάλοι κάτοχοι αμερικανικών κρατικών ομολόγων.
Αυτό δεν είναι θεωρία κερδοσκοπίας ή συνωμοσίας, αλλά απλή αφαίρεση από την παρατήρηση της οικονομικής κατάστασης τα τελευταία 10 χρόνια.
Η παγκόσμια οικονομία σώθηκε στην κρίση του το 2008 ως αποτέλεσμα της εμπιστοσύνης των πολιτών μετά την παρέμβαση των Κεντρικών Τραπεζών.
Ο διαβρωτικός μηχανισμός που έθεσε η Fed και οι εταίροι της έγιναν εμφανείς μήνες αργότερα.
Οι Κεντρικές Τράπεζες άρχισαν να εκτυπώνουν απεριόριστα χρήματα με μηδενικά επιτόκια και προμήθευαν σε τράπεζες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για να καλύψουν τα χρέη που άφησε η έκρηξη της φούσκας των ενυπόθηκων δανείων.
Ο μέσος πολίτης, βλέποντας τον Bernanke και τον Draghi στην τηλεόραση να μιλάει για «πρωτοφανείς ενέργειες για να σώσει το σύστημα», αισθάνθηκε καθησυχασμένος και ως εκ τούτου αισθάνθηκε ότι τα χρήματά τους παρέμειναν ασφαλή, σε τράπεζες ή σε δολάρια ΗΠΑ.
Η επόμενη οικονομική κρίση - ενδεχομένως η χειρότερη - είναι πιθανό να προκληθεί είτε από την άνοδο των επιτοκίων από την Fed και άλλες Κεντρικές Τράπεζες, είτε από την πτώση μιας από τις πολυάριθμες φούσκες χρέους που έχουν δημιουργηθεί σε αρκετά περιουσιακά στοιχεία.
Το κεντρικό σημείο είναι ότι η πίστη των πολιτών στο σύστημα θα τεθεί υπό δοκιμή, διότι, όπως είπε ο Draghi επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας «το όπλο του QE μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο μία φορά».
Ενόψει της ενδεχόμενης κατάρρευσης του χρηματοπιστωτικού συστήματος που βασίζεται σε δολάρια, αρκετές χώρες πωλούν τα κρατικά ομόλογα των ΗΠΑ, μειώνοντας την έκθεσή τους και συσσωρεύοντας χρυσό.
Αυτό δεν αφορά μόνο την Κίνα και τη Ρωσία, αλλά και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε μια τέτοια κατάσταση, μια κρίση στις σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία είναι αδιανόητη για την Ουάσινγκτον, ειδικά όταν η Μέση Ανατολή τώρα φαίνεται να κατευθύνεται από έναν άξονα που ξεκινάει από την Τεχεράνη και καταλήγει στη Βηρυτό, συμπεριλαμβανομένης της Βαγδάτης και της Δαμασκού.
Το Ριάντ είναι απαραίτητο για την ισραηλινή στρατηγική στην περιοχή και η Ουάσινγκτον ακολουθεί για λόγους που σχετίζονται με το αμερικανικό δολάριο. Τονίζοντας τη σημασία του Ριάντ για την υποστήριξη του πετροδολαρίου και την αντιμετώπιση του Ιράν στην περιοχή, δεν αποτελεί έκπληξη το γιατί το ισραηλινό λόμπι στην Ουάσινγκτον κάνει ό, τι είναι δυνατό για να ηρεμήσει τους γερουσιαστές των ΗΠΑ που θέλουν να τιμωρήσουν τον Ριάντ για την υπόθεση Khashoggi.
Εάν η Σαουδική Αραβία ήταν πραγματικά πεπεισμένη για την αθωότητα του πρίγκιπα διαδόχου Mohammed bin Salman στην υπόθεση Khashoggi, θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτήν την κατάσταση προς όφελός της μειώνοντας τον ρόλο της Ουάσιγκτον στην εξωτερική της πολιτική.
Η Σαουδική Αραβία κυβερνάται από μια μεγάλη οικογένεια που έχει περάσει από διαχωρισμούς και διαμάχες που διαρκούν δεκαετίες.
Ο Mohammed bin Salman γνωρίζει ότι ο Netanyahu και ο Trump είναι το καλύτερο του στοίχημα για να συνεχίσει να βασιλεύει.
Το Ισραήλ είναι ο πρωταρχικός σύμμαχος του Mohammed bin Salman , δεδομένου ότι ο πρίγκιπας διάδοχος είναι ο πρώτος μονάρχης της Σαουδικής Αραβίας που είναι ανοιχτά πρόθυμος να καθιερώσει διπλωματικές σχέσεις με το εβραϊκό κράτος και να φέρει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών σε νέα; φάση.
Ο Mohammed bin Salman δύσκολα θα απομακρυνθεί, και μέσα στο Βασίλειο η θέση του φαίνεται πιο σταθερή από ό, τι αναμενόταν.
Η κατάρρευση Mohammed bin Salman θα είχε τρομαχτικές επιπτώσεις στην ηγεμονική θέση των ΗΠΑ και αυτό είναι κάτι που η Ουάσινγκτον δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά αυτή τη στιγμή.
Η χρήση των τζιχαντιστών και των πετροδολαρίων ως πολιτικών και οικονομικών όπλων εναντίον των αντιπάλων της Ουάσινγκτον είναι αρκετός λόγος για να ξεχαστεί γρήγορα ο J. Khashoggi.
Σε αυτή τη φάση της μετάβασης από έναν μονοπολικό στον πολυπολικό κόσμο, οι ΗΠΑ δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά να αποκηρύξουν μερικά από τα πιο ισχυρά όπλα στο οπλοστάσιό τους για να πολεμήσουν ενάντια στους γεωπολιτικούς εχθρούς τους.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών