γράφει : Μενέλαος Μπέλλος
Η Bank of Japan θα μπορούσε να βρεθεί απέναντι σε δίλημμα μέσα στο 2019, αναφορικά με τη νομισματική της πολιτική
Η φράση «η οικονομία βρίσκεται σε καλή κατάσταση, αλλά ο πληθωρισμός παραμένει αδύναμος» φέρεται να βρίσκεται μονίμως στα χείλη του επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας, Haruhiko Kuroda, κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, καθώς πλησιάζει η ολοκλήρωση του έκτου έτους της θητείας του.
Μάλιστα, στις αρχές του περασμένου μήνα, ο επικεφαλής της Bank of Japan τόνισε για ακόμα μία φορά ότι τα επιτόκια θα διατηρηθούν στα τρέχοντα επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμα, καθώς ο πληθωρισμός παραμένει ακόμα μακριά από τον στόχο της τράπεζας στο 2%, ενώ υπάρχουν και εξωτερικές αστάθειες οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν την εγχώρια οικονομία.
Η παραπάνω άποψη επιβεβαιώθηκε και κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης της τράπεζας για το 2018, όπου και αποφασίστηκε για μία ακόμη φορά το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο να διατηρηθεί αμετάβλητο στο -0,1% και ο στόχος απόδοσης για τα δεκαετή κρατικά ομόλογα μα παραμείνει γύρω στο 0%.
Εφόσον λάβει κανείς υπόψιν ότι η μεταβλητότητα στις αγορές, την οποία και επικαλέστηκε μεταξύ άλλων η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής της BoJ, παραμένει αυξημένη, και ότι ο πληθωρισμός εμφανίζεται υποτονικός, γίνεται κατανοητό ότι τα μέλη της Επιτροπής δύσκολα θα αλλάξουν σε μεγάλο βαθμό τη θέση τους κατά το ερχόμενο διάστημα.
Η οικονομία της Ιαπωνίας καλείται να αντιμετωπίσει ορισμένες προκλήσεις το 2019, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων μία ενδεχόμενη επιβράδυνση στις εξαγωγές, οι συνεχιζόμενες αναταραχές στις αγορές και η αύξηση στον φόρο κατανάλωσης.
Ο ίδιος ο κ. Kuroda δήλωσε πρόσφατα ότι η τράπεζα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις που αφορούν τόσο τις αγορές όσο και τις εμπορικές τριβές μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν σταδιακά τις εξαγωγές της Ιαπωνίας.
Ωστόσο, ο ίδιος τόνισε ότι τόσο η Ιαπωνία όσο και η παγκόσμια οικονομία είναι αρκετά ισχυρές ώστε να αντιμετωπίσουν οποιοδήποτε «σοκ» θα μπορούσε να προκληθεί από τις αναταραχές στις αγορές, ενώ ο επερχόμενος νέος γύρος συνομιλιών μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου αμβλύνει ορισμένες από τις ανησυχίες που έχουν δημιουργηθεί αναφορικά με τις εμπορικές εντάσεις.
Μέχρι στιγμής, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως διατηρεί καλή πορεία κατά γενική ομολογία, καθώς βρίσκεται στο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα επέκτασης της μεταπολεμικής περιόδου, ενώ το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται μετά την παύση που έφεραν το τρίτο τρίμηνο του 2018 οι φυσικές καταστροφές που έπληξαν τη χώρα.
Παράλληλα, η αγορά εργασίας βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση των τελευταίων δεκαετιών, καθώς το ποσοστό ανεργίας βρίσκεται κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα από τις αρχές του 1990, και συγκεκριμένα στο 2,5%.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, τα πρόσφατα στοιχεία που αφορούσαν τον Νοέμβριο του 2018 έδειξαν ότι ο ετήσιος δείκτης τιμών καταναλωτή υποχώρησε στο 0,9% έναντι ετήσιας ανόδου 1% τον Οκτώβριο, και έναντι εκτιμήσεων των αναλυτών επίσης στο 1%.
Εφόσον μάλιστα εξαιρεθούν και οι ευμετάβλητες τιμές στον τομέα της ενέργειας, ο βασικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε μόλις κατά 0,3% ετησίως, έναντι 0,4% τον Οκτώβριο του 2018.
Τα προαναφερθέντα στοιχεία θα μπορούσαν να οδηγήσουν την τράπεζα στο να διευρύνει ακόμα περισσότερο το χρονοδιάγραμμά της αναφορικά με το πότε ο πληθωρισμός θα βρεθεί εντός του εύρους-στόχου της Bank of Japan.
Στις αρχές του προηγούμενου έτους, ο πληθωρισμός βρισκόταν στα ίδια επίπεδα με αυτά που βρίσκεται και τώρα, την ίδια στιγμή που το 2019 θα αποτελούσε τη χρονιά κατά την οποία ο πληθωρισμός θα σκαρφάλωνε στο 2%.
Έκτοτε, οι εκτιμήσεις αυτές έχουν αναθεωρηθεί, ενώ πλέον οι αξιωματούχοι της Τράπεζας έχουν περιορίσει τις αναφορές σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και έχουν αρκεστεί στο να διατυπώνουν την άποψη ότι «χρειάζεται περισσότερος χρόνος».
Επιπλέον, στην εξίσωση της Ιαπωνίας αναμένεται να προστεθεί τον Οκτώβριο του 2019 και η αύξηση του φόρου κατανάλωσης από το 8% στο 10%, με τις προηγούμενες αυξήσεις να έχουν ως αποτέλεσμα την πτώση των καταναλωτικών δαπανών και την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης.
Σημειώνεται ότι ο φόρος τέθηκε σε ισχύ το 1989, όταν και βρισκόταν στο 3% ενώ το 1997 αυξήθηκε στο 5% γεγονός που, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, συνέβαλε εν μέρει στη 15ετή ύφεση της εγχώριας οικονομίας.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του τωρινού πρωθυπουργού, Shinzo Abe, και συγκεκριμένα τον Απρίλιο του 2014, ο φόρος αυξήθηκε στο 8% προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το αυξανόμενο κόστος παροχής κοινωνικής ασφάλισης προς τον πληθυσμό της χώρας.
Η κίνηση αυτή οδήγησε για ακόμα μία φορά στον περιορισμό των καταναλωτικών δαπανών και στην υποχώρηση του πληθωρισμού, ο οποίος βρίσκεται έκτοτε σε μία διαρκή προσπάθεια ανάκαμψης.
Προκειμένου να αποφευχθεί μία επανάληψη της κατάστασης που επικράτησε από το 1997 και έπειτα, ο Shinzo Abe, ο οποίος βρίσκεται καθ’ οδόν ώστε να γίνει ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας, εφάρμοσε μία σειρά πολιτικών «τόνωσης», γνωστές με τον όρο «Abenomics», με στόχο την εξάλειψη του αποπληθωρισμού.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι πολιτικές του Ιάπωνα πρωθυπουργού θα παρέχουν στήριξη προς την οικονομία ακόμα και μετά την εφαρμογή του φόρου κατανάλωσης, ενώ στα θετικά στοιχεία έρχεται να προστεθεί και αύξηση των δαπανών από την πλευρά των επιχειρήσεων, εν μέσω αξιοσημείωτης κερδοφορίας το περασμένο έτος και προετοιμασιών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2020 στο Τόκιο.
Όμως η Bank of Japan θα μπορούσε να βρεθεί απέναντι σε δίλημμα μέσα στο 2019, αναφορικά με τη νομισματική της πολιτική και τις επόμενες κινήσεις που θα πραγματοποιήσει.
Μία ενδεχόμενη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας θα μπορούσε να δημιουργήσει πιέσεις στην Κεντρική Τράπεζα ώστε να προχωρήσει σε περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.
Εφόσον όμως η BoJ προχωρούσε σε μία τέτοια κίνηση, αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά στις περιφερειακές τράπεζες της χώρας, οι οποίες δυσκολεύονται στο περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων, ενώ θα περιόριζε το χώρο της Κεντρικής Τράπεζας για περαιτέρω δράση στο μέλλον.
Για την ώρα όμως, η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις στο εξωτερικό, οι οποίες αναπόφευκτα επηρεάζουν και τις εγχώριες αγορές, και εμφανίζεται πρόθυμη να διατηρήσει τη συνεργασία της με την κυβέρνηση προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο αποπληθωρισμός.
Πρόσφατα, ο Shinzo Abe δήλωσε ότι η ανάκαμψη της Ιαπωνίας είναι σταθερή, παρά την αύξηση των εξωτερικών κινδύνων, ενώ ζήτησε και από τις εγχώριες εταιρίες να αυξήσουν τους μισθούς τους προς τους εργαζόμενους, ώστε να διασφαλιστεί «η τάση ανάκαμψης» της χώρας.
Με το ζήτημα της αύξησης των μισθών να παραμένει στάσιμο και τον πληθωρισμό να βρίσκεται μακριά από τον στόχο του 2%, το 2019 θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ακόμα έτος κατά το οποίο η Bank of Japan διατηρεί αμετάβλητη την πολιτική της.
Μενέλαος Μπέλλος
www.bankingnews.gr
Μάλιστα, στις αρχές του περασμένου μήνα, ο επικεφαλής της Bank of Japan τόνισε για ακόμα μία φορά ότι τα επιτόκια θα διατηρηθούν στα τρέχοντα επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμα, καθώς ο πληθωρισμός παραμένει ακόμα μακριά από τον στόχο της τράπεζας στο 2%, ενώ υπάρχουν και εξωτερικές αστάθειες οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν την εγχώρια οικονομία.
Η παραπάνω άποψη επιβεβαιώθηκε και κατά τη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίασης της τράπεζας για το 2018, όπου και αποφασίστηκε για μία ακόμη φορά το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο να διατηρηθεί αμετάβλητο στο -0,1% και ο στόχος απόδοσης για τα δεκαετή κρατικά ομόλογα μα παραμείνει γύρω στο 0%.
Εφόσον λάβει κανείς υπόψιν ότι η μεταβλητότητα στις αγορές, την οποία και επικαλέστηκε μεταξύ άλλων η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής της BoJ, παραμένει αυξημένη, και ότι ο πληθωρισμός εμφανίζεται υποτονικός, γίνεται κατανοητό ότι τα μέλη της Επιτροπής δύσκολα θα αλλάξουν σε μεγάλο βαθμό τη θέση τους κατά το ερχόμενο διάστημα.
Η οικονομία της Ιαπωνίας καλείται να αντιμετωπίσει ορισμένες προκλήσεις το 2019, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων μία ενδεχόμενη επιβράδυνση στις εξαγωγές, οι συνεχιζόμενες αναταραχές στις αγορές και η αύξηση στον φόρο κατανάλωσης.
Ο ίδιος ο κ. Kuroda δήλωσε πρόσφατα ότι η τράπεζα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις που αφορούν τόσο τις αγορές όσο και τις εμπορικές τριβές μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, οι οποίες θα μπορούσαν να επηρεάσουν σταδιακά τις εξαγωγές της Ιαπωνίας.
Ωστόσο, ο ίδιος τόνισε ότι τόσο η Ιαπωνία όσο και η παγκόσμια οικονομία είναι αρκετά ισχυρές ώστε να αντιμετωπίσουν οποιοδήποτε «σοκ» θα μπορούσε να προκληθεί από τις αναταραχές στις αγορές, ενώ ο επερχόμενος νέος γύρος συνομιλιών μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου αμβλύνει ορισμένες από τις ανησυχίες που έχουν δημιουργηθεί αναφορικά με τις εμπορικές εντάσεις.
Μέχρι στιγμής, η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία παγκοσμίως διατηρεί καλή πορεία κατά γενική ομολογία, καθώς βρίσκεται στο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα επέκτασης της μεταπολεμικής περιόδου, ενώ το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται μετά την παύση που έφεραν το τρίτο τρίμηνο του 2018 οι φυσικές καταστροφές που έπληξαν τη χώρα.
Παράλληλα, η αγορά εργασίας βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση των τελευταίων δεκαετιών, καθώς το ποσοστό ανεργίας βρίσκεται κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα από τις αρχές του 1990, και συγκεκριμένα στο 2,5%.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, τα πρόσφατα στοιχεία που αφορούσαν τον Νοέμβριο του 2018 έδειξαν ότι ο ετήσιος δείκτης τιμών καταναλωτή υποχώρησε στο 0,9% έναντι ετήσιας ανόδου 1% τον Οκτώβριο, και έναντι εκτιμήσεων των αναλυτών επίσης στο 1%.
Εφόσον μάλιστα εξαιρεθούν και οι ευμετάβλητες τιμές στον τομέα της ενέργειας, ο βασικός δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε μόλις κατά 0,3% ετησίως, έναντι 0,4% τον Οκτώβριο του 2018.
Τα προαναφερθέντα στοιχεία θα μπορούσαν να οδηγήσουν την τράπεζα στο να διευρύνει ακόμα περισσότερο το χρονοδιάγραμμά της αναφορικά με το πότε ο πληθωρισμός θα βρεθεί εντός του εύρους-στόχου της Bank of Japan.
Στις αρχές του προηγούμενου έτους, ο πληθωρισμός βρισκόταν στα ίδια επίπεδα με αυτά που βρίσκεται και τώρα, την ίδια στιγμή που το 2019 θα αποτελούσε τη χρονιά κατά την οποία ο πληθωρισμός θα σκαρφάλωνε στο 2%.
Έκτοτε, οι εκτιμήσεις αυτές έχουν αναθεωρηθεί, ενώ πλέον οι αξιωματούχοι της Τράπεζας έχουν περιορίσει τις αναφορές σε συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και έχουν αρκεστεί στο να διατυπώνουν την άποψη ότι «χρειάζεται περισσότερος χρόνος».
Επιπλέον, στην εξίσωση της Ιαπωνίας αναμένεται να προστεθεί τον Οκτώβριο του 2019 και η αύξηση του φόρου κατανάλωσης από το 8% στο 10%, με τις προηγούμενες αυξήσεις να έχουν ως αποτέλεσμα την πτώση των καταναλωτικών δαπανών και την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης.
Σημειώνεται ότι ο φόρος τέθηκε σε ισχύ το 1989, όταν και βρισκόταν στο 3% ενώ το 1997 αυξήθηκε στο 5% γεγονός που, σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές, συνέβαλε εν μέρει στη 15ετή ύφεση της εγχώριας οικονομίας.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του τωρινού πρωθυπουργού, Shinzo Abe, και συγκεκριμένα τον Απρίλιο του 2014, ο φόρος αυξήθηκε στο 8% προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το αυξανόμενο κόστος παροχής κοινωνικής ασφάλισης προς τον πληθυσμό της χώρας.
Η κίνηση αυτή οδήγησε για ακόμα μία φορά στον περιορισμό των καταναλωτικών δαπανών και στην υποχώρηση του πληθωρισμού, ο οποίος βρίσκεται έκτοτε σε μία διαρκή προσπάθεια ανάκαμψης.
Προκειμένου να αποφευχθεί μία επανάληψη της κατάστασης που επικράτησε από το 1997 και έπειτα, ο Shinzo Abe, ο οποίος βρίσκεται καθ’ οδόν ώστε να γίνει ο μακροβιότερος πρωθυπουργός στην ιστορία της χώρας, εφάρμοσε μία σειρά πολιτικών «τόνωσης», γνωστές με τον όρο «Abenomics», με στόχο την εξάλειψη του αποπληθωρισμού.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι πολιτικές του Ιάπωνα πρωθυπουργού θα παρέχουν στήριξη προς την οικονομία ακόμα και μετά την εφαρμογή του φόρου κατανάλωσης, ενώ στα θετικά στοιχεία έρχεται να προστεθεί και αύξηση των δαπανών από την πλευρά των επιχειρήσεων, εν μέσω αξιοσημείωτης κερδοφορίας το περασμένο έτος και προετοιμασιών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2020 στο Τόκιο.
Όμως η Bank of Japan θα μπορούσε να βρεθεί απέναντι σε δίλημμα μέσα στο 2019, αναφορικά με τη νομισματική της πολιτική και τις επόμενες κινήσεις που θα πραγματοποιήσει.
Μία ενδεχόμενη επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας θα μπορούσε να δημιουργήσει πιέσεις στην Κεντρική Τράπεζα ώστε να προχωρήσει σε περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.
Εφόσον όμως η BoJ προχωρούσε σε μία τέτοια κίνηση, αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ζημιά στις περιφερειακές τράπεζες της χώρας, οι οποίες δυσκολεύονται στο περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων, ενώ θα περιόριζε το χώρο της Κεντρικής Τράπεζας για περαιτέρω δράση στο μέλλον.
Για την ώρα όμως, η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις στο εξωτερικό, οι οποίες αναπόφευκτα επηρεάζουν και τις εγχώριες αγορές, και εμφανίζεται πρόθυμη να διατηρήσει τη συνεργασία της με την κυβέρνηση προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο αποπληθωρισμός.
Πρόσφατα, ο Shinzo Abe δήλωσε ότι η ανάκαμψη της Ιαπωνίας είναι σταθερή, παρά την αύξηση των εξωτερικών κινδύνων, ενώ ζήτησε και από τις εγχώριες εταιρίες να αυξήσουν τους μισθούς τους προς τους εργαζόμενους, ώστε να διασφαλιστεί «η τάση ανάκαμψης» της χώρας.
Με το ζήτημα της αύξησης των μισθών να παραμένει στάσιμο και τον πληθωρισμό να βρίσκεται μακριά από τον στόχο του 2%, το 2019 θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ακόμα έτος κατά το οποίο η Bank of Japan διατηρεί αμετάβλητη την πολιτική της.
Μενέλαος Μπέλλος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών