γράφει : Μενέλαος Μπέλλος
Η αποχώρηση του Donald Trump από τις διαπραγματεύσεις με τη Βόρεια Κορέα ίσως να μην είναι εν τέλει μία αρνητική εξέλιξη
Κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ημερών, ένα από τα γεγονότα που απασχόλησε τη διεθνή κοινότητα ήταν η συνάντηση ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο Donald Trump και τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας Kim Jong Un.
Η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Βιετνάμ ήταν η δεύτερη ανάμεσα στις δύο πλευρές, μετά τη σύνοδο κορυφής του περασμένου έτους στη Σιγκαπούρη.
Όπως ήταν αναμενόμενο, στη σύνοδο που είχε πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2018 δεν είχε επιτευχθεί κάποιο καθοριστικό βήμα για την αποπυρηνικοποίηση της κορεατικής χερσονήσου, πέραν από ορισμένες συμφωνίες οι οποίες εξασφάλιζαν την ομαλοποίηση των σχέσεων Πιονγιάνγκ και Ουάσιγκτον, ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο για την επίτευξη ειρήνης ανάμεσα σε Βόρεια και Νότια Κορέα.
Ωστόσο, το γεγονός ότι υπήρξε συνάντηση ανάμεσα στις δύο χώρες ήταν από μόνο του ιδιαίτερα σημαντικό, δημιουργώντας παράλληλα προσδοκίες ότι η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Ασίας θα μπορούσε επιτέλους να εισέλθει σε μία μόνιμη περίοδο ηρεμίας.
Στο διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στις δύο συναντήσεις, η Ουάσιγκτον προχώρησε σε ορισμένα μέτρα αποκλιμάκωσης των εντάσεων στην περιοχή, όπως ήταν η αναβολή των προγραμματισμένων κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με τη Νότια Κορέα, διατηρώντας ωστόσο πάντα την άποψη ότι η Πιονγιάνγκ πρέπει να κάνει σημαντικότερα βήματα προς την αποπυρηνικοποίηση.
Καθώς οι δύο πλευρές κατευθύνονταν προς τη δεύτερη σύνοδο, τα αιτήματα της καθεμίας ήταν ως επί το πλείστον γνωστά.
Η Βόρεια Κορέα ζητούσε άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί σε βάρος της, καθώς και περισσότερες εγγυήσεις αναφορικά με την ασφάλειά της, ενώ οι ΗΠΑ επιθυμούσαν μία πλήρη, εξακριβωμένη και αμετάκλητη αποπυρηνικοποίηση.
Με λίγα λόγια, οι δύο πλευρές αναζητούσαν περισσότερες λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να επιτευχθεί μία μόνιμη ειρήνη στην περιοχή.
Προς έκπληξη των περισσότερων ωστόσο, η σύνοδος του Βιετνάμ δεν οδήγησε σε κάποια συμφωνία, καθώς ο Donald Trump αποφάσισε να «αποχωρήσει» από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, γεγονός που σήμαινε αυτόματα ότι η Βόρεια Κορέα δεν είχε κάποια άρση των κυρώσεως σε βάρος της, καθώς και ότι η Ουάσιγκτον δεν έλαβε περαιτέρω εγγυήσεις για την αποπυρηνικοποίηση που ζητούσε.
«Ήταν οι κυρώσεις, ήθελαν να τις άρουμε πλήρως και δε μπορούσαμε να το κάνουμε αυτό», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος μετά τη σύνοδο, προσθέτοντας ότι «η Βόρεια Κορέα ήταν πρόθυμη για την αποπυρηνικοποίηση αλλά δε μπορούσαμε να εγκαταλείψουμε όλες τις κυρώσεις για αυτό».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Κορέας, Ri Yong Ho, κατέστησε σαφές ότι η Πιονγιάνγκ αναζητούσε μερική και όχι ολική άρση των κυρώσεων, καθώς και ότι πρόσφερε μία «ρεαλιστική πρόταση», στην οποία συμπεριλαμβανόταν και η διακοπή λειτουργίας των πυρηνικών εγκαταστάσεων της Γιονγκμπιόν.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η παραπάνω συμφωνία θα ήταν «το μεγαλύτερο βήμα που μπορούμε να λάβουμε για την αποπυρηνικοποίηση, με βάση τα τρέχοντα επίπεδα εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο χώρες», ενώ όπως ανέφερε εν συνεχεία, οι ΗΠΑ απαίτησαν «ένα ακόμα» μέτρο πέραν από τη διακοπή λειτουργίας της Γιονγκμπιόν.
Στον απόηχο της δεύτερης συνόδου, η Νότια Κορέα, η οποία και ήταν άμεσα ενδιαφερόμενη, εξέφρασε την απογοήτευσή της για το γεγονός ότι δεν υπήρξε συμφωνία, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι η πρόοδος που έχει σημειωθεί στις συνομιλίες βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη στιγμή στο παρελθόν.
Άλλωστε, κατά τις προηγούμενες ημέρες, η Σεούλ τόνιζε πως οποιαδήποτε πρόοδος σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις θα είναι σημαντική, και ότι η έλλειψη συμφωνίας δε θα συνιστά αυτόματα αποτυχία των συνομιλιών.
Από την πλευρά της η Ιαπωνία, η οποία επίσης παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις στην κορεατική χερσόνησο, επαίνεσε την απόφαση του Donald Trump να αποχωρήσει από τη σύνοδο, καθώς θεωρεί ότι μία συμφωνία σε αυτό το χρονικό σημείο θα απαιτούσε αρκετές παραχωρήσεις από την Ουάσιγκτον.
«Δεν έκανε κάποιον εύκολο συμβιβασμό, και την ίδια στιγμή αποφάσισε να προωθήσει τις εποικοδομητικές συνομιλίες και ως εκ τούτου να ζητήσει από τη Βόρεια Κορέα πιο συμπαγείς δράσεις», σχολίασε ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Shinzo Abe, προσθέτοντας ότι «στηρίζω πλήρων την απόφαση του προέδρου Trump».
Ορισμένοι αναλυτές είχαν εκφράσει την ανησυχία τους ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε να προχωρήσει σε μία συμφωνία η οποία θα βασίζεται σε αρκετές παραχωρήσεις από την πλευρά της Ουάσιγκτον, προκειμένου να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στη διαδικασία αποπυρηνικοποίησης και προκειμένου ο ίδιος ο Donald Trump να «απαντήσει» στους επικριτές του που τον κατηγορούν ότι δεν έχει επιτύχει κάποιο «διπλωματικό κατόρθωμα» στις συναντήσεις του με τον Kim Jong Un.
Και παρά το γεγονός ότι οι δύο χώρες δεν προχώρησαν σε κάποια συμφωνία, αμφότερες εξέφρασαν την επιθυμία τους να συνεχιστεί η μεταξύ τους επικοινωνία, μία εξέλιξη που αφήνει εν μέρει ικανοποιημένες όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.
Αν και κανείς δεν ξέρει σε πόσον καιρό θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μία τρίτη συνάντηση ανάμεσα στον Donald Trump και τον Kim Jong Un, όλες οι χώρες που σχετίζονται με το ζήτημα θα μπορούσαν να επιδιώξουν την επίτευξη των στόχων τους στο μεσοδιάστημα αυτό.
Από τη μία πλευρά, ο Donald Trump διατηρεί το «πλεονέκτημα» ότι έχει ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με τη Βόρεια Κορέα, μετά από αρκετά χρόνια κατά τα οποία οι σχέσεις των δύο χωρών βρίσκονταν στο «κόκκινο».
Αυτό από μόνο του αποτελεί για τον ίδιο ένα αρκετά καλό «χαρτί» προκειμένου να αντισταθμίζει την κριτική που δέχεται στο εσωτερικό της χώρας για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται άλλα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, ενόψει μάλιστα και των προεδρικών εκλογών που θα πραγματοποιηθούν το 2020.
Παράλληλα, η διακοπή των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με τη Νότια Κορέα συνιστά μία σημαντική δέσμευση της Ουάσιγκτον προς τη Βόρεια Κορέα, έτσι ώστε η Πιονγιάνγκ να απέχει εξ’ ολοκλήρου από οποιαδήποτε πυραυλική δοκιμή μέσα στους επόμενους μήνες.
Όσον αφορά τη Νότια Κορέα, ο πρόεδρος της χώρας Moon Jae In πιθανότατα θα αναζητήσει μία ακόμα συνάντηση με τον Kim Jong Un, με σκοπό να ενισχυθεί περαιτέρω η μεταξύ τους συνεργασία, αν και ο ίδιος γνωρίζει ότι με τις κυρώσεις να παραμένουν σε ισχύ, οι προοπτικές συνεργασίας είναι περιορισμένες.
Στα πλαίσια της ομαλοποίησης των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες της κορεατικής χερσονήσου αναμένεται να πραγματοποιήσουν και αρκετές συναντήσεις σε διπλωματικό επίπεδο, οι οποίες είναι απαραίτητες ώστε να υπάρχει μία μόνιμη επικοινωνία μεταξύ Βορρά και Νότου.
Κατά τη διάρκεια του ίδιου διαστήματος, η Ιαπωνία θα μπορούσε να πραγματοποιήσει τα πρώτα της βήματα προς την επίτευξη μίας συνόδου με τη Βόρεια Κορέα, γεγονός στο οποίο αναφέρθηκε ο Shinzo Abe μετά τη συνάντηση Donald Trump-Kim Jong Un στο Βιετνάμ.
«Είμαι αποφασισμένος να συναντήσω τον πρόεδρο Kim προσεχώς», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ιάπωνας πρωθυπουργός, ο οποίος ωστόσο γνωρίζει ότι αυτή η συνάντηση δε μπορεί να γίνει άμεσα, καθώς απαιτούνται πρώτα ορισμένες συναντήσεις των δύο χωρών σε επίπεδο διπλωματών.
Μάλιστα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ιαπωνίας, Taro Kono, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του, Mike Pompeo, κατά την οποία οι δύο πλευρές συμφώνησα να συνεχίσουν την από κοινού συνεργασία τους με τη Νότια Κορέα, ώστε να επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος στο ζήτημα της αποπυρηνικοποίησης της περιοχής.
Ίσως λοιπόν η κίνηση του Donald Trump να αποχωρήσει από τις διαπραγματεύσεις να μην ήταν εν τέλει τόσο αρνητική όσο θεώρησε αρχικά η διεθνής κοινότητα.
Μενέλαος Μπέλλος
www.bankingnews.gr
Η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο Βιετνάμ ήταν η δεύτερη ανάμεσα στις δύο πλευρές, μετά τη σύνοδο κορυφής του περασμένου έτους στη Σιγκαπούρη.
Όπως ήταν αναμενόμενο, στη σύνοδο που είχε πραγματοποιηθεί τον Ιούνιο του 2018 δεν είχε επιτευχθεί κάποιο καθοριστικό βήμα για την αποπυρηνικοποίηση της κορεατικής χερσονήσου, πέραν από ορισμένες συμφωνίες οι οποίες εξασφάλιζαν την ομαλοποίηση των σχέσεων Πιονγιάνγκ και Ουάσιγκτον, ανοίγοντας παράλληλα τον δρόμο για την επίτευξη ειρήνης ανάμεσα σε Βόρεια και Νότια Κορέα.
Ωστόσο, το γεγονός ότι υπήρξε συνάντηση ανάμεσα στις δύο χώρες ήταν από μόνο του ιδιαίτερα σημαντικό, δημιουργώντας παράλληλα προσδοκίες ότι η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Ασίας θα μπορούσε επιτέλους να εισέλθει σε μία μόνιμη περίοδο ηρεμίας.
Στο διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στις δύο συναντήσεις, η Ουάσιγκτον προχώρησε σε ορισμένα μέτρα αποκλιμάκωσης των εντάσεων στην περιοχή, όπως ήταν η αναβολή των προγραμματισμένων κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με τη Νότια Κορέα, διατηρώντας ωστόσο πάντα την άποψη ότι η Πιονγιάνγκ πρέπει να κάνει σημαντικότερα βήματα προς την αποπυρηνικοποίηση.
Καθώς οι δύο πλευρές κατευθύνονταν προς τη δεύτερη σύνοδο, τα αιτήματα της καθεμίας ήταν ως επί το πλείστον γνωστά.
Η Βόρεια Κορέα ζητούσε άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί σε βάρος της, καθώς και περισσότερες εγγυήσεις αναφορικά με την ασφάλειά της, ενώ οι ΗΠΑ επιθυμούσαν μία πλήρη, εξακριβωμένη και αμετάκλητη αποπυρηνικοποίηση.
Με λίγα λόγια, οι δύο πλευρές αναζητούσαν περισσότερες λεπτομέρειες για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να επιτευχθεί μία μόνιμη ειρήνη στην περιοχή.
Προς έκπληξη των περισσότερων ωστόσο, η σύνοδος του Βιετνάμ δεν οδήγησε σε κάποια συμφωνία, καθώς ο Donald Trump αποφάσισε να «αποχωρήσει» από το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, γεγονός που σήμαινε αυτόματα ότι η Βόρεια Κορέα δεν είχε κάποια άρση των κυρώσεως σε βάρος της, καθώς και ότι η Ουάσιγκτον δεν έλαβε περαιτέρω εγγυήσεις για την αποπυρηνικοποίηση που ζητούσε.
«Ήταν οι κυρώσεις, ήθελαν να τις άρουμε πλήρως και δε μπορούσαμε να το κάνουμε αυτό», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος μετά τη σύνοδο, προσθέτοντας ότι «η Βόρεια Κορέα ήταν πρόθυμη για την αποπυρηνικοποίηση αλλά δε μπορούσαμε να εγκαταλείψουμε όλες τις κυρώσεις για αυτό».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Κορέας, Ri Yong Ho, κατέστησε σαφές ότι η Πιονγιάνγκ αναζητούσε μερική και όχι ολική άρση των κυρώσεων, καθώς και ότι πρόσφερε μία «ρεαλιστική πρόταση», στην οποία συμπεριλαμβανόταν και η διακοπή λειτουργίας των πυρηνικών εγκαταστάσεων της Γιονγκμπιόν.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η παραπάνω συμφωνία θα ήταν «το μεγαλύτερο βήμα που μπορούμε να λάβουμε για την αποπυρηνικοποίηση, με βάση τα τρέχοντα επίπεδα εμπιστοσύνης ανάμεσα στις δύο χώρες», ενώ όπως ανέφερε εν συνεχεία, οι ΗΠΑ απαίτησαν «ένα ακόμα» μέτρο πέραν από τη διακοπή λειτουργίας της Γιονγκμπιόν.
Στον απόηχο της δεύτερης συνόδου, η Νότια Κορέα, η οποία και ήταν άμεσα ενδιαφερόμενη, εξέφρασε την απογοήτευσή της για το γεγονός ότι δεν υπήρξε συμφωνία, διευκρινίζοντας ωστόσο ότι η πρόοδος που έχει σημειωθεί στις συνομιλίες βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο σε σύγκριση με οποιαδήποτε άλλη στιγμή στο παρελθόν.
Άλλωστε, κατά τις προηγούμενες ημέρες, η Σεούλ τόνιζε πως οποιαδήποτε πρόοδος σημειωθεί στις διαπραγματεύσεις θα είναι σημαντική, και ότι η έλλειψη συμφωνίας δε θα συνιστά αυτόματα αποτυχία των συνομιλιών.
Από την πλευρά της η Ιαπωνία, η οποία επίσης παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις στην κορεατική χερσόνησο, επαίνεσε την απόφαση του Donald Trump να αποχωρήσει από τη σύνοδο, καθώς θεωρεί ότι μία συμφωνία σε αυτό το χρονικό σημείο θα απαιτούσε αρκετές παραχωρήσεις από την Ουάσιγκτον.
«Δεν έκανε κάποιον εύκολο συμβιβασμό, και την ίδια στιγμή αποφάσισε να προωθήσει τις εποικοδομητικές συνομιλίες και ως εκ τούτου να ζητήσει από τη Βόρεια Κορέα πιο συμπαγείς δράσεις», σχολίασε ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Shinzo Abe, προσθέτοντας ότι «στηρίζω πλήρων την απόφαση του προέδρου Trump».
Ορισμένοι αναλυτές είχαν εκφράσει την ανησυχία τους ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε να προχωρήσει σε μία συμφωνία η οποία θα βασίζεται σε αρκετές παραχωρήσεις από την πλευρά της Ουάσιγκτον, προκειμένου να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος στη διαδικασία αποπυρηνικοποίησης και προκειμένου ο ίδιος ο Donald Trump να «απαντήσει» στους επικριτές του που τον κατηγορούν ότι δεν έχει επιτύχει κάποιο «διπλωματικό κατόρθωμα» στις συναντήσεις του με τον Kim Jong Un.
Και παρά το γεγονός ότι οι δύο χώρες δεν προχώρησαν σε κάποια συμφωνία, αμφότερες εξέφρασαν την επιθυμία τους να συνεχιστεί η μεταξύ τους επικοινωνία, μία εξέλιξη που αφήνει εν μέρει ικανοποιημένες όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.
Αν και κανείς δεν ξέρει σε πόσον καιρό θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μία τρίτη συνάντηση ανάμεσα στον Donald Trump και τον Kim Jong Un, όλες οι χώρες που σχετίζονται με το ζήτημα θα μπορούσαν να επιδιώξουν την επίτευξη των στόχων τους στο μεσοδιάστημα αυτό.
Από τη μία πλευρά, ο Donald Trump διατηρεί το «πλεονέκτημα» ότι έχει ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με τη Βόρεια Κορέα, μετά από αρκετά χρόνια κατά τα οποία οι σχέσεις των δύο χωρών βρίσκονταν στο «κόκκινο».
Αυτό από μόνο του αποτελεί για τον ίδιο ένα αρκετά καλό «χαρτί» προκειμένου να αντισταθμίζει την κριτική που δέχεται στο εσωτερικό της χώρας για τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται άλλα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής, ενόψει μάλιστα και των προεδρικών εκλογών που θα πραγματοποιηθούν το 2020.
Παράλληλα, η διακοπή των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με τη Νότια Κορέα συνιστά μία σημαντική δέσμευση της Ουάσιγκτον προς τη Βόρεια Κορέα, έτσι ώστε η Πιονγιάνγκ να απέχει εξ’ ολοκλήρου από οποιαδήποτε πυραυλική δοκιμή μέσα στους επόμενους μήνες.
Όσον αφορά τη Νότια Κορέα, ο πρόεδρος της χώρας Moon Jae In πιθανότατα θα αναζητήσει μία ακόμα συνάντηση με τον Kim Jong Un, με σκοπό να ενισχυθεί περαιτέρω η μεταξύ τους συνεργασία, αν και ο ίδιος γνωρίζει ότι με τις κυρώσεις να παραμένουν σε ισχύ, οι προοπτικές συνεργασίας είναι περιορισμένες.
Στα πλαίσια της ομαλοποίησης των σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες της κορεατικής χερσονήσου αναμένεται να πραγματοποιήσουν και αρκετές συναντήσεις σε διπλωματικό επίπεδο, οι οποίες είναι απαραίτητες ώστε να υπάρχει μία μόνιμη επικοινωνία μεταξύ Βορρά και Νότου.
Κατά τη διάρκεια του ίδιου διαστήματος, η Ιαπωνία θα μπορούσε να πραγματοποιήσει τα πρώτα της βήματα προς την επίτευξη μίας συνόδου με τη Βόρεια Κορέα, γεγονός στο οποίο αναφέρθηκε ο Shinzo Abe μετά τη συνάντηση Donald Trump-Kim Jong Un στο Βιετνάμ.
«Είμαι αποφασισμένος να συναντήσω τον πρόεδρο Kim προσεχώς», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ιάπωνας πρωθυπουργός, ο οποίος ωστόσο γνωρίζει ότι αυτή η συνάντηση δε μπορεί να γίνει άμεσα, καθώς απαιτούνται πρώτα ορισμένες συναντήσεις των δύο χωρών σε επίπεδο διπλωματών.
Μάλιστα, ο υπουργός Εξωτερικών της Ιαπωνίας, Taro Kono, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Αμερικανό ομόλογό του, Mike Pompeo, κατά την οποία οι δύο πλευρές συμφώνησα να συνεχίσουν την από κοινού συνεργασία τους με τη Νότια Κορέα, ώστε να επιτευχθεί περαιτέρω πρόοδος στο ζήτημα της αποπυρηνικοποίησης της περιοχής.
Ίσως λοιπόν η κίνηση του Donald Trump να αποχωρήσει από τις διαπραγματεύσεις να μην ήταν εν τέλει τόσο αρνητική όσο θεώρησε αρχικά η διεθνής κοινότητα.
Μενέλαος Μπέλλος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών