Η αποσταθεροποίηση της Αλγερίας - Νέα εισροή προσφύγων και απειλή για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης

Ο πρόεδρος της Αλγερίας, ο 82χρονος Abdelaziz Bouteflika, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία για σχεδόν 20 χρόνια, δήλωσε ότι δεν θα διεκδικήσει και πέμπτη θητεία.
Η ανακοίνωση έγινε εν μέσω κλιμακούμενων διαμαρτυριών που παρέλυσαν τη χώρα για αρκετές ημέρες.
Έτσι, η τελευταία επανάσταση στον αραβικό κόσμο πέτυχε.
Το ερώτημα είναι τι θα ακολουθήσει;
Η Αραβική Άνοιξη συνεχίστηκε εκεί όπου ήταν λιγότερο αναμενόμενο.
Η Αλγερία έχει το ίδιο εκρηκτικό κοκτέιλ με την Τυνησία, την Αίγυπτο, τη Λιβύη και τη Συρία.
Ένα νέο, ταχέως αναπτυσσόμενο αστικός πληθυσμός που στερείται θέσεων εργασίας και ευκαιριών.
Διαφθορά και φτώχεια εν μέσω πλούτου και πολυτέλειας.
Ανησυχητικές σχέσεις μεταξύ εθνοτικών ομάδων (στην περίπτωση της Αλγερίας, μεταξύ των αράβων και των κατοίκων Kabyle, μιας εθνοτικής ομάδας της Βερβερίας)
Και ένας αμετάβλητος εξουσιαστικός ηγέτης που κυβερνάει με την ίδια αμετάβλητη παλέτα ιδεών όπως κάθε άλλη δικτατορία.
Ωστόσο, αν κρίνουμε πόσο ήρεμα η χώρα κατάφερε να ξεπεράσει την αναταραχή σε σχέση με την Τυνησία και τη Λιβύη, , πολλοί εμπειρογνώμονες είχαν την εντύπωση ότι ο Bouteflika θα μπορούσε απλώς να αποσυρθεί μεταφέροντας την Προεδρία σε οποιονδήποτε θέλει με πρώτον επιλαχόντα τον πρωθυπουργό Ahmed Ouyahia, ο οποίος έχει τον άτυπο τίτλο του «διαδόχου».
Ωστόσο κάτι πήγε στραβά.
Δεν είναι σαφές γιατί, στις 10 Φεβρουαρίου, o Bouteflika ανακοίνωσε ότι θα λάβει μέρος στις προεδρικές εκλογές που προγραμματίζονται για τον Απρίλιο του 2019.
Το 2013, ο Bouteflika υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ένα χρόνο αργότερα επανεκλέχθηκε εν μέσω χιλιάδων κατηγοριών για εκλογική απάτη και σταμάτησε να εμφανίζεται δημόσια.
Μέχρι την περασμένη Κυριακή, όταν o Bouteflika απεύθυνε δημόσια δήλωση στο έθνος όπου ανακοίνωσε ότι είχε αλλάξει γνώμη και δεν ήθελε πια να διεκδικήσει την επανεκλογή του.
«Δεν θα υπάρξει μια πέμπτη εντολή και δεν ήταν ποτέ στο τραπέζι για μένα», είπε.
«Δεδομένης της κατάστασης της υγείας μου και της ηλικίας μου, το τελευταίο καθήκον μου προς τον αλγερινό λαό συνέβαλε πάντα στη δημιουργία μιας νέας Δημοκρατίας».
Τη Δευτέρα, η κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένου του Ahmed Ouyahia, παραιτήθηκε.
Μία ομάδα τεχνοκρατών ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας, με επικεφαλής τον πρώην υπουργό Εσωτερικών, Noureddine Bedoui.
Φυσικά, οι προεδρικές εκλογές έχουν αναβληθεί επ 'αόριστον.
Το πότε θα πραγματοποιηθούν θα καταστεί σαφές μετά την εθνική διάσκεψη που έχει επιφορτιστεί με τη σύνταξη νέου συντάγματος.
Οι προεδρικές εκλογές και η ψηφοφορία επί αυτής πρέπει να πραγματοποιηθούν ταυτόχρονα.
Έτσι, επί του παρόντος υπάρχει πολιτική αβεβαιότητα.
Ένας πρόεδρος ο οποίος είτε παραιτήθηκε είτε όχι, μια αναδυόμενη κυβέρνηση και ένας λαός εμπνευσμένος από αυτό που φαίνεται να είναι μια νίκη.
Υπάρχει επίσης ένας έντονος παρασκηνιακός αγώνας στα ανώτατα επίπεδα κυβέρνησης, για τα οποία λίγα είναι γνωστά, αλλά που παρεμποδίστηκε από την παρουσία του αδιαμφισβήτητου αρχηγού της χώρας, Bouteflika.



Πρέπει όμως να θυμόμαστε ότι, ανεξάρτητα από το τι σκέφτεστε γι 'αυτόν, ο σημερινός αρχηγός της Αλγερίας έφερε στην πραγματικότητα σταθερότητα στη χώρα.
Κατά τη διάρκεια της Προεδρίας του, η λεγόμενη «Μαύρη Δεκαετία» - ένας εμφύλιος πόλεμος που υποκινήθηκε από Ισλαμιστές το 1991 - έληξε.
Αφού κέρδισε τις προεδρικές εκλογές του 1999, ο Bouteflika εξασφάλισε αμνηστία για τους μαχητές και το κύμα τρομοκρατίας υποχώρησε σταδιακά.
Στην αρχή της θητείας του, ακολουθούσε μια αρκετά ευέλικτη πολιτική, δεν δίωξε τους αντιπάλους του, αρκεί να μην κατέφευγαν σε βίαιες μεθόδους και προσπάθησε να το κάνει έτσι ώστε οι αυξανόμενες τιμές ενέργειας να έχουν θετικό αντίκτυπο στην την ευημερία του λαού και όχι μόνο την κυρίαρχη ελίτ.
Το σύστημα άρχισε να ενισχύεται το 2008, όμως, όταν εγκρίθηκε ένας νόμος που επέτρεπε στον πρόεδρο να επανεκλεγεί αμέτρητες φορές.
Αυτή η διαδικασία έχει φτάσει μέχρι τώρα, ώστε οι αντίπαλοι του καθεστώτος να είναι ευχαριστημένοι μόνο με σοβαρές και όχι με «κοσμητικές» αλλαγές, και αυτό το είδος στάσης συνηγορεί πάντα σε κίνδυνο για το μέλλον μιας χώρας.
Εάν η κατάσταση στην Αλγερία οδηγηθεί σε αιματοχυσία, είναι απίθανο οι άλλες χώρες να παραμείνουν στο περιθώριο.
Η Ευρώπη θα αναγκαστεί να παρέμβει, για να αποτρέψει ένα νέο κύμα προσφύγων από τις αραβικές χώρες.
Εν τω μεταξύ, η κατάσταση στην Αλγερία παραμένει τεταμένη.
Η ανακοίνωση του προέδρου ότι δεν θα διεκδικήσει πέμπτη θητεία δεν ήταν αρκετή για να σταματήσουν οι διαμαρτυρίες.
Η αναταραχή του λαού κατευθύνεται τώρα ενάντια στη θέσπιση μιας μεταβατικής περιόδου και τη δημιουργία μιας νέας κυβέρνησης που πιστεύει ότι θα περιέχει όλους τους ίδιους ανθρώπους που «τρέχουν» τη χώρα τώρα.
Οι διαδηλωτές ζητούν μια αλλαγή καθεστώτος, αν και δεν διατυπώνουν πολύ καλά τη θέση τους.
Επιπλέον, μετά την απόφαση Bouteflika να μην διεκδικήσει νέα θητεία, κανείς δεν είναι έτοιμος - δεν υπάρχουν άλλοι υποψήφιοι, κανείς δεν έχει πραγματοποιήσει προεκλογική εκστρατεία και θα ήταν σχεδόν αδύνατο να το πράξει στο χρονικό διάστημα που απομένει.
Επομένως, φαίνεται ότι οι διάφορες πλευρές θα πρέπει τώρα να αρχίσουν τις διαβουλεύσεις.
Μια πιθανή διάσπαση στην αλγερινή ελίτ μπορεί να είναι επικίνδυνη.
Στην πραγματικότητα, αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Bouteflika προτάθηκε για πρόεδρος - τις συνένωσε.
Η ισορροπία μεταξύ των κομμάτων που βρίσκονται κοντά στην εξουσία είναι εξαιρετικά εύθραυστη, αλλά τα συναισθήματα της αναταραχής και της δυσαρέσκειας είναι ισχυρά.
Ορισμένες οργανώσεις συμμετέχουν στις διαδηλώσεις του δρόμου, συμπεριλαμβανομένων διαφόρων κομμάτων και ΜΚΟ και όσο περισσότερο συνεχίζονται οι διαμαρτυρίες, τόσο περισσότερες δυνάμεις θα προσπαθήσουν να επωφεληθούν από αυτές.



Τα πολιτικά κόμματα και τα κινήματα της Αλγερίας έχουν διαιρεθεί στην εκτίμησή τους για τις αποφάσεις του προέδρου Abdelaziz Bouteflika.
Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο υποστήριξε τον αρχηγό του κράτους, ο οποίος «έλαβε υπόψη τις εκκλήσεις του αλγερινού λαού».
Σε δήλωσή του, το κυβερνών κόμμα είπε «επιτρέπει πολιτικούς και μέλη της κοινωνίας των πολιτών να συμμετάσχουν στην δημιουργία μιας νέας Αλγερίας». Ο Abdelamajid Munasyra, αναπληρωτής ηγέτης του μέτριοπαθούς Ισλαμιστικού Κινήματος για την Κοινωνία της Ειρήνης, δήλωσε ότι ο Bouteflika «απέσυρε την υποψηφιότητά του από τις προεδρικές εκλογές, αλλά παρέμεινε στην εξουσία, η οποία παραβιάζει το σύνταγμα».
Σε μια τηλεοπτική δήλωση, ο επικεφαλής της Ένωσης για τη Μεταρρύθμιση και την Πρόοδο, Zubaidah Assul, χαρακτήρισε τις ενέργειες του προέδρου «πολιτικό ελιγμό και προσπάθεια αποφυγής των απαιτήσεων των διαδηλωτών».
Ο Αλγερινός πολιτικός συνέχισε τονίζοντας πως «από αυτά που ακούσαμε, φαίνεται ότι ο πρόεδρος έχει παρατείνει τη θητεία του και δεν έχει δώσει καμία ένδειξη για το πόσο θα διαρκέσει η μεταβατική περίοδος».
Σημείωσε επίσης ότι οι θέσεις του πρωθυπουργού και ο αναπληρωτής πρωθυπουργός έχουν συμπληρωθεί από εκπροσώπους του «παλαιού καθεστώτος».
Την ίδια στιγμή, ο Assul πιστεύει ότι ο λαός θα συνεχίσει ήσυχα να προσπαθεί να αποβάλει «ολόκληρο το καθεστώς από την εξουσία».
Η δυσαρέσκεια των Αλγερινών ωθείται από τη δυσμενή κοινωνική και οικονομική κατάσταση στη χώρα.
Οι διαδηλωτές απαιτούν μεταρρυθμίσεις και απαιτούν αλλαγές στη χώρα.
Σύμφωνα με ανεπίσημες πηγές, περισσότερα από ένα εκατομμύριο άτομα συμμετείχαν στις διαδηλώσεις στην Αλγερία την 1η Μαρτίου.
Η έλλειψη βιώσιμου διαδόχου και η αδυναμία της σημερινής ελίτ να λύσει την οικονομική κρίση συμβάλλουν στην αβεβαιότητα του πολιτικού μέλλοντος της Αλγερίας, κάτι που οι βασικοί αντίπαλοι του τρέχοντος καθεστώτος - οι ισλαμιστές - θα προσπαθήσουν αναπόφευκτα να επωφεληθούν.
Η αποδυνάμωση της κάθετης δομής της εξουσίας και οι συνεχιζόμενες διαμαρτυρίες δημιουργούν ένα έδαφος αναπαραγωγής για την ανάσταση των ισλαμιστικών οργανώσεων.
 Συγκεκριμένα, η Αλ Κάιντα στο ισλαμικό Μαγκρέμπ δημοσίευσε πρόσφατα μια ομιλία με τίτλο «Αλγερία... Να βγούμε από τη σκοτεινή σήραγγα», η οποία δηλώνει ότι η οργάνωση είναι έτοιμη να εκμεταλλευτεί τις αναταραχές όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή.



Η αποσταθεροποίηση της Αλγερίας θα προκαλέσει αναμφίβολα προβλήματα στην Ευρώπη.
Εκτός από την αναπόφευκτη εισροή νέων προσφύγων, η Ευρώπη θα μπορούσε επίσης να αντιμετωπίσει απειλή για την ενεργειακή της ασφάλεια, δεδομένου ότι η Αλγερία παρέχει το ένα τρίτο του φυσικού αερίου που καταναλώνεται στην Ευρώπη και το ήμισυ του αερίου που καταναλώνεται στην Ισπανία. Ταυτόχρονα, η αδυναμία της σημερινής κυβέρνησης κατά τη διάρκεια πιθανής εμφύλιας σύγκρουσης θα επιδεινωθεί από την κατάσταση στις όμορες χώρες της Λιβύης και του Μάλι.
Οι τζιχάντες του ISIS έχουν ισχυρές θέσεις και στις δύο χώρες, ενώ τα χρονοβόρα και κακώς ελεγχόμενα σύνορα με το Μάλι και τη Λιβύη κινδυνεύουν από την εξάπλωση του ισλαμικού φονταμενταλισμού στα τεράστια εδάφη της βόρειας και βορειοδυτικής Αφρικής.
Οι ΗΠΑ επίσης δεν θα αποτύχουν να επωφεληθούν από την περίπλοκη κατάσταση στην Αλγερία.
Με την πρόφαση της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, η Ουάσιγκτον θα μπορέσει εύκολα να εφαρμόσει σχέδια για διείσδυση και εδραίωση των θέσεών της στην υποσαχάρια Αφρική.
Μια στρατιωτική παρουσία μεγάλης κλίμακας θα επιτρέψει επίσης στις ΗΠΑ να διασφαλίσουν τα συμφέροντά τους στον επαναπροσανατολισμό της ενεργειακής πολιτικής της Αλγερίας προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης του σχιστολιθικού φυσικού αερίου και στην υλοποίηση του στρατηγικού της στόχου να οργανώσει την προμήθεια αυτής της πρώτης ύλης στην Ευρώπη.
Ό, τι συμβαίνει, η Αλγερία αντιμετωπίζει ταυτόχρονα πολλές σοβαρές προκλήσεις και η ικανότητά της να ανταποκρίνεται παρεμποδίζεται σοβαρά από την έλλειψη αξιοσημείωτων πιθανών ηγετών, είτε εντός της κυβέρνησης είτε εντός των τάξεων της αντιπολίτευσης.

www.bankingnews.gr