γράφει : Ελευθερία Πιπεροπούλου
Η Fed δεν μειώνει τα επιτόκια μόνο για να κάνει μια ήδη καλή οικονομία να τα πάει καλύτερα
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve, Fed), όπως ήταν αναμενόμενο, διατήρησε την περασμένη εβδομάδα αμετάβλητα τα επιτόκια, και σημείωσε ότι δεν θα υπάρξουν αυξήσεις των επιτοκίων τους επόμενους μήνες, αναφέροντας ότι η οικονομία είναι σταθερή, αλλά ο πληθωρισμός παραμένει χαμηλός.
Η Fed άφησε μάλιστα να εννοηθεί ότι δεν θα υπάρξει ούτε μείωση των επιτοκίων, σε μια άμεση απάντηση στις σχετικές… εκκλήσεις του Αμερικανού προέδρου, Donald Trump.
Ο Trump έχει υποστηρίξει ότι μια μείωση των επιτοκίων θα προσφέρει νέα ώθηση στην αμερικανική οικονομία, ώστε να ανακτήσει τους ρυθμούς ανάπτυξης που κατέγραφε προ κρίσης.
Την Παρασκευή, τις εκκλήσεις του Trump επανέλαβε και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Mike Pence, ο οποίος κάλεσε τη Fed να εξετάσει το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων, δεδομένης της απουσίας πληθωρισμού στην οικονομία.
Κατά πόσο έχει όμως δίκιο ο πρόεδρος των ΗΠΑ;
Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ παραμένει επίμονα χαμηλός, κάτι που σημαίνει ότι εάν τα επιτόκια μειωθούν, ο κίνδυνος να «αναρριχηθεί» σε επικίνδυνα επίπεδα είναι σχετικά χαμηλός.
Έτσι, κάποιοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι πιθανότερο είναι ότι η επόμενη κίνηση της Fed θα είναι μια μείωση του επιτοκίου παρά μια αύξηση.
Ωστόσο, άλλοι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι ο Trump ζητά μια υπερβολικά μεγάλη μείωση των επιτοκίων για τους λάθος λόγους.
Όπως λένε, η πρότασή του, εάν γίνει αποδεκτή από τη Fed, θα σημαίνει δυσανάλογους κινδύνους για μια σχετικά μέτρια ανταμοιβή, ακόμη και εάν ξεχνάγαμε για λίγο τον μεγαλύτερο κίνδυνο, αυτόν του να τεθεί σε αμφισβήτηση η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας.
Χρειάζεται η αμερικανική οικονομία μια μείωση των επιτοκίων;
Η αλήθεια είναι ότι η αμερικανική οικονομία δεν δείχνει να χρειάζεται τόσο πολύ μια νομισματική… ώθηση.
Αναπτύχθηκε με ρυθμό 2,9% πέρυσι -που αντιστοιχεί σε υψηλό 13 ετών- και 3,2% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019, παρά το μερικό shutdown της κυβέρνησης.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, οι καταναλωτικές δαπάνες και οι επιχειρηματικές επενδύσεις, παρέμειναν σε υποτονικά επίπεδα στο τελευταίο τρίμηνο.
Η κατανάλωση και οι επιχειρηματικές δαπάνες αναμένεται να ανακάμψουν, αλλά οι οικονομολόγοι εκτιμούν γενικά ότι η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί φέτος στο 2,2%.
Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι η επίδραση των φορολογικών περικοπών του Trump και των αυξήσεων των δαπανών, που οδήγησαν στην επιτάχυνση της οικονομίας κατά το περασμένο έτος, αρχίζει τώρα να «ξεθωριάζει».
Ωστόσο, η Fed γενικά δεν μειώνει τα επιτόκια μόνο για να κάνει μια ήδη καλή οικονομία να τα πάει καλύτερα και μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να είχε το αντίθετο αποτέλεσμα.
Με την ανεργία στις ΗΠΑ να βρίσκεται σε χαμηλό σχεδόν 50 ετών, «πού θα μπορούσαν οι επιχειρήσεις να βρουν τους πρόσθετους εργαζόμενους» που θα απαιτούνταν για να παράγουν περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες;, αναρωτιέται η οικονομολόγος Kathy Bostjancic της Oxford Economics.
Οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται ήδη να βρουν αρκετούς υπαλλήλους.
Επίσης, σύμφωνα με ορισμένους οικονομολόγους, τα επιτόκια είναι ήδη χαμηλά.
Όπως ισχυρίζεται ο οικονομολόγος Paul Ashworth της Capital Economics, το κόστος δανεισμού δεν αποθαρρύνει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις από τη λήψη δανείων και τις δαπάνες.
Ο Peter Morici, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Maryland, και συνήθως υποστηρικτής των οικονομικών πολιτικών του Trump, χαρακτήρισε ακραία μια μείωση κατά 1%, αν και επισημαίνει ότι θα μπορούσε να υποστηρίξει μια πιο μέτρια μείωση εάν αποδυναμωθεί η οικονομία.
Τα χαμηλότερα επιτόκια πράγματι προσφέρουν ώθηση στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Η Bostjancic εκτιμά ότι μια μείωση των επιτοκίων εντός του 2019 θα αύξανε την ανάπτυξη του 2020 κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα.
Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια, αυτό θα εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα των επιχειρήσεων να βρουν αρκετούς εργαζόμενους για να προσλάβουν.
Οι εκκλήσεις του Trump επίσης δεν λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι η αμερικανική οικονομία έχει επιβαρυνθεί εδώ και χρόνια από μια ασθενή αύξηση της παραγωγικότητας και από τη γήρανση του πληθυσμού, που σημαίνει βραδύτερα αναπτυσσόμενο εργατικό δυναμικό.
Τα χαμηλότερα επιτόκια δεν θα εξαφανίσουν μαγικά αυτά τα εμπόδια.
Την ίδια ώρα, μια μείωση των επιτοκίων κατά 1% και η ανανέωση του προγράμματος αγορών ομολόγων θα μπορούσαν να αυξήσουν τόσο τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό, όσο και τον ίδιο τον πληθωρισμό, σε ανησυχητικά επίπεδα.
Όπως προειδοποιούν οι οικονομολόγοι, θα αυξανόταν ο κίνδυνος υπερθέρμανσης της οικονομίας.
Μια μείωση των επιτοκίων θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο σχηματισμού φουσκών σε ορισμένες κατηγορίες χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων, καθώς οι επενδυτές μεταφέρουν χρήματα από ομόλογα χαμηλής απόδοσης σε μετοχές, εμπορικά ακίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία υψηλότερης απόδοσης.
Η Wall Street συμφωνεί με μια μείωση
Έχοντας αυξήσει τα επιτόκια εννέα φορές από τα τέλη του 2015 και τέσσερις φορές πέρυσι, οι αξιωματούχοι της Fed έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι θα είναι υπομονετικοί καθώς θα «ζυγίζουν» πιθανές μελλοντικές αυξήσεις.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Fed αποφάσισαν να ακυρώσουν τα σχέδιά τους για δύο περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων κατά το τρέχον έτος, λόγω της «βουτιάς» στις αγορές στα τέλη του 2018.
Η Fed ανακοίνωσε στις αρχές του 2019 ότι δεν θα αυξήσει καθόλου τα επιτόκια φέτος και ότι θα περιμένει να βλέπει πώς εξελίσσεται η οικονομία.
Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, Jerome Powell, άφησε πρόσφατα να εννοηθεί ότι δεν θα υπάρξει ούτε αύξηση, αλλά ούτε και μείωση των επιτοκίων εντός του 2019.
Αλλά η Fed δεν θα μείωνε τα επιτόκια μόνο για να «υπερφορτώσει» την αμερικανική οικονομία.
Μια μείωση θα μπορούσε να αποσκοπεί στην άνοδο του πληθωρισμού, καθώς ο αναιμικός πληθωρισμός θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποπληθωρισμό, κάτι που με τη σειρά του θα μπορούσε να οδηγήσει τους καταναλωτές να αναβάλουν αγορές, πιθανώς προκαλώντας οικονομική επιβράδυνση.
Μια μείωση των επιτοκίων θα μπορούσε επίσης να πυροδοτηθεί από ένα sell-off στην αγορά ή από μια σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης.
Την ίδια ώρα, η Wall Street δείχνει να έχει αρχίσει να προεξοφλεί μια μείωση των επιτοκίων αργότερα φέτος, σε μια ένδειξη ότι οι επενδυτές την θεωρούν αναγκαία.
Σύμφωνα με το εργαλείο FedWatch, πάνω από το 40% πιστεύει ότι η Fed θα μειώσει τα επιτόκια μία φορά, ενώ το 20% τώρα συμφωνεί με τον Trump ότι η Fed θα μειώσει τα επιτόκια δύο φορές - ή και περισσότερο.
www.bankingnews.gr
Η Fed άφησε μάλιστα να εννοηθεί ότι δεν θα υπάρξει ούτε μείωση των επιτοκίων, σε μια άμεση απάντηση στις σχετικές… εκκλήσεις του Αμερικανού προέδρου, Donald Trump.
Ο Trump έχει υποστηρίξει ότι μια μείωση των επιτοκίων θα προσφέρει νέα ώθηση στην αμερικανική οικονομία, ώστε να ανακτήσει τους ρυθμούς ανάπτυξης που κατέγραφε προ κρίσης.
Την Παρασκευή, τις εκκλήσεις του Trump επανέλαβε και ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Mike Pence, ο οποίος κάλεσε τη Fed να εξετάσει το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων, δεδομένης της απουσίας πληθωρισμού στην οικονομία.
Κατά πόσο έχει όμως δίκιο ο πρόεδρος των ΗΠΑ;
Ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ παραμένει επίμονα χαμηλός, κάτι που σημαίνει ότι εάν τα επιτόκια μειωθούν, ο κίνδυνος να «αναρριχηθεί» σε επικίνδυνα επίπεδα είναι σχετικά χαμηλός.
Έτσι, κάποιοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι πιθανότερο είναι ότι η επόμενη κίνηση της Fed θα είναι μια μείωση του επιτοκίου παρά μια αύξηση.
Ωστόσο, άλλοι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι ο Trump ζητά μια υπερβολικά μεγάλη μείωση των επιτοκίων για τους λάθος λόγους.
Όπως λένε, η πρότασή του, εάν γίνει αποδεκτή από τη Fed, θα σημαίνει δυσανάλογους κινδύνους για μια σχετικά μέτρια ανταμοιβή, ακόμη και εάν ξεχνάγαμε για λίγο τον μεγαλύτερο κίνδυνο, αυτόν του να τεθεί σε αμφισβήτηση η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας.
Χρειάζεται η αμερικανική οικονομία μια μείωση των επιτοκίων;
Η αλήθεια είναι ότι η αμερικανική οικονομία δεν δείχνει να χρειάζεται τόσο πολύ μια νομισματική… ώθηση.
Αναπτύχθηκε με ρυθμό 2,9% πέρυσι -που αντιστοιχεί σε υψηλό 13 ετών- και 3,2% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019, παρά το μερικό shutdown της κυβέρνησης.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, οι καταναλωτικές δαπάνες και οι επιχειρηματικές επενδύσεις, παρέμειναν σε υποτονικά επίπεδα στο τελευταίο τρίμηνο.
Η κατανάλωση και οι επιχειρηματικές δαπάνες αναμένεται να ανακάμψουν, αλλά οι οικονομολόγοι εκτιμούν γενικά ότι η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί φέτος στο 2,2%.
Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι η επίδραση των φορολογικών περικοπών του Trump και των αυξήσεων των δαπανών, που οδήγησαν στην επιτάχυνση της οικονομίας κατά το περασμένο έτος, αρχίζει τώρα να «ξεθωριάζει».
Ωστόσο, η Fed γενικά δεν μειώνει τα επιτόκια μόνο για να κάνει μια ήδη καλή οικονομία να τα πάει καλύτερα και μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να είχε το αντίθετο αποτέλεσμα.
Με την ανεργία στις ΗΠΑ να βρίσκεται σε χαμηλό σχεδόν 50 ετών, «πού θα μπορούσαν οι επιχειρήσεις να βρουν τους πρόσθετους εργαζόμενους» που θα απαιτούνταν για να παράγουν περισσότερα προϊόντα και υπηρεσίες;, αναρωτιέται η οικονομολόγος Kathy Bostjancic της Oxford Economics.
Οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται ήδη να βρουν αρκετούς υπαλλήλους.
Επίσης, σύμφωνα με ορισμένους οικονομολόγους, τα επιτόκια είναι ήδη χαμηλά.
Όπως ισχυρίζεται ο οικονομολόγος Paul Ashworth της Capital Economics, το κόστος δανεισμού δεν αποθαρρύνει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις από τη λήψη δανείων και τις δαπάνες.
Ο Peter Morici, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο του Maryland, και συνήθως υποστηρικτής των οικονομικών πολιτικών του Trump, χαρακτήρισε ακραία μια μείωση κατά 1%, αν και επισημαίνει ότι θα μπορούσε να υποστηρίξει μια πιο μέτρια μείωση εάν αποδυναμωθεί η οικονομία.
Τα χαμηλότερα επιτόκια πράγματι προσφέρουν ώθηση στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Η Bostjancic εκτιμά ότι μια μείωση των επιτοκίων εντός του 2019 θα αύξανε την ανάπτυξη του 2020 κατά περίπου μισή ποσοστιαία μονάδα.
Ωστόσο, σύμφωνα με την ίδια, αυτό θα εξαρτιόταν σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα των επιχειρήσεων να βρουν αρκετούς εργαζόμενους για να προσλάβουν.
Οι εκκλήσεις του Trump επίσης δεν λαμβάνουν υπόψη το γεγονός ότι η αμερικανική οικονομία έχει επιβαρυνθεί εδώ και χρόνια από μια ασθενή αύξηση της παραγωγικότητας και από τη γήρανση του πληθυσμού, που σημαίνει βραδύτερα αναπτυσσόμενο εργατικό δυναμικό.
Τα χαμηλότερα επιτόκια δεν θα εξαφανίσουν μαγικά αυτά τα εμπόδια.
Την ίδια ώρα, μια μείωση των επιτοκίων κατά 1% και η ανανέωση του προγράμματος αγορών ομολόγων θα μπορούσαν να αυξήσουν τόσο τις προσδοκίες για τον πληθωρισμό, όσο και τον ίδιο τον πληθωρισμό, σε ανησυχητικά επίπεδα.
Όπως προειδοποιούν οι οικονομολόγοι, θα αυξανόταν ο κίνδυνος υπερθέρμανσης της οικονομίας.
Μια μείωση των επιτοκίων θα μπορούσε επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο σχηματισμού φουσκών σε ορισμένες κατηγορίες χρηματοπιστωτικών περιουσιακών στοιχείων, καθώς οι επενδυτές μεταφέρουν χρήματα από ομόλογα χαμηλής απόδοσης σε μετοχές, εμπορικά ακίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία υψηλότερης απόδοσης.
Η Wall Street συμφωνεί με μια μείωση
Έχοντας αυξήσει τα επιτόκια εννέα φορές από τα τέλη του 2015 και τέσσερις φορές πέρυσι, οι αξιωματούχοι της Fed έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι θα είναι υπομονετικοί καθώς θα «ζυγίζουν» πιθανές μελλοντικές αυξήσεις.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Fed αποφάσισαν να ακυρώσουν τα σχέδιά τους για δύο περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων κατά το τρέχον έτος, λόγω της «βουτιάς» στις αγορές στα τέλη του 2018.
Η Fed ανακοίνωσε στις αρχές του 2019 ότι δεν θα αυξήσει καθόλου τα επιτόκια φέτος και ότι θα περιμένει να βλέπει πώς εξελίσσεται η οικονομία.
Ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας, Jerome Powell, άφησε πρόσφατα να εννοηθεί ότι δεν θα υπάρξει ούτε αύξηση, αλλά ούτε και μείωση των επιτοκίων εντός του 2019.
Αλλά η Fed δεν θα μείωνε τα επιτόκια μόνο για να «υπερφορτώσει» την αμερικανική οικονομία.
Μια μείωση θα μπορούσε να αποσκοπεί στην άνοδο του πληθωρισμού, καθώς ο αναιμικός πληθωρισμός θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποπληθωρισμό, κάτι που με τη σειρά του θα μπορούσε να οδηγήσει τους καταναλωτές να αναβάλουν αγορές, πιθανώς προκαλώντας οικονομική επιβράδυνση.
Μια μείωση των επιτοκίων θα μπορούσε επίσης να πυροδοτηθεί από ένα sell-off στην αγορά ή από μια σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης.
Την ίδια ώρα, η Wall Street δείχνει να έχει αρχίσει να προεξοφλεί μια μείωση των επιτοκίων αργότερα φέτος, σε μια ένδειξη ότι οι επενδυτές την θεωρούν αναγκαία.
Σύμφωνα με το εργαλείο FedWatch, πάνω από το 40% πιστεύει ότι η Fed θα μειώσει τα επιτόκια μία φορά, ενώ το 20% τώρα συμφωνεί με τον Trump ότι η Fed θα μειώσει τα επιτόκια δύο φορές - ή και περισσότερο.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών