Τελευταία Νέα
Απόψεις - Άρθρα

Κρατικοποίηση ή εθνικοποίηση ο δρόμος της καταστροφής για το τραπεζικό σύστημα – Μην χαθεί η λογική στον βωμό του λαϊκισμού – Τα διδάγματα του παρελθόντος από τον κρατισμό πρέπει να μας συνετίσουν όλους

  Κρατικοποίηση ή εθνικοποίηση ο δρόμος της καταστροφής για το τραπεζικό σύστημα – Μην χαθεί η λογική στον βωμό του λαϊκισμού – Τα διδάγματα του παρελθόντος από τον κρατισμό πρέπει να μας συνετίσουν όλους
(upd2)Κρατικοποίηση η εθνικοποίηση ο δρόμος της καταστροφής για το τραπεζικό σύστημα.
Τα διδάγματα του παρελθόντος πρέπει όλους μας συνετίσουν και κυρίως το πολιτικό σύστημα που λίαν συντόμως θα αποφασίσει ιδιωτικές ή κρατικές  οι ελληνικές τράπεζες;
Γιατί οι τράπεζες πρέπει να μείνουν ιδιωτικές;

Το τραπεζικό σύστημα της 10ετίας του 80 και εν μέρει του 90 απαρτιζόταν από παθογενή κατά βάση τραπεζικά ιδρύματα με ορισμένες ελάχιστες εξαιρέσεις, οι διοικήσεις διορίζονταν με αυστηρά πολιτικά κριτήρια, οι δανειοδοτήσεις ήταν περιορισμένες και κατά βάση στήριζαν κομματικούς μηχανισμούς.
Το τραπεζικό σύστημα στην Ελλάδα τόσο το 80 όσο και το 90 δεν ήταν η αιχμή του δόρατος της οικονομίας.
Προς το τέλος της 10ετίας του 90 και σίγουρα την δεκαετία του 2000 το τραπεζικό τοπίο άλλαξε άρδην.
Είχε προηγηθεί το επιτυχημένο μοντέλο της Εργασίας την προηγούμενη 10ετία και της Emporiki bank , της ανερχόμενης Alpha ενώ η ΕΤΕ λόγω του μεγάλου δικτύου και της καταθετικής της βάσης στήριζαν την αγορά.
Η τράπεζα Εργασίας ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ακμής εν μέσω κρατισμού.
Προς τα τέλη της δεκαετίας του 1990 και βεβαίως την δεκαετία του 2000 το τραπεζικό σύστημα άρχισε να ισχυροποιείται ώσπου έφθασε στο ζενίθ σε ανάπτυξη ενεργητικού και κερδοφορίας.
Το 2007 οι ελληνικές τράπεζες σχεδόν εξολοκλήρου ιδιωτικές πλην της ΑΤΕ και του ΤΤ που παρέμειναν στον δημόσιο τομέα αλλά και αυτές άρχισαν να λειτουργούν με ιδιωτικά κριτήρια εμφάνισαν κέρδη ρεκόρ 5 δις ευρώ.
Η κρίση δεν αποκάλυψε την γύμνια των τραπεζών όπως πολλοί εύκολα υποστηρίζουν.
Η κρίση ήρθε να αποδείξει ότι ακόμη και τα πιο ισχυρά συστήματα όπως οι τράπεζες μπορούν να κλονιστούν αν καταρρεύσει ο ζωτικός τους χώρος.
Στην Ελλάδα αυτό συνέβη, κατέρρευσε η Ελλάδα ο ζωτικός χώρος των τραπεζών και όχι οι τράπεζες.
Ας αναλογιστεί κανείς πως λειτούργησε η ΑΤΕ στα τέλη του 1990 αρχές 2000 με τι κριτήρια δανειοδοτούσε και ποιους μηχανισμούς στήριζε.
Το ΤΤ αποτελούσε εξαίρεση γιατί σε γενικές γραμμές οι διοικήσεις που πέρασαν ακλούθησαν περισσότερο ιδιωτικά κριτήρια.
Ας αναλογιστεί κανείς πως λειτούργησε η κρατική Γενική Τράπεζα.
Η Εθνική τράπεζα μπορεί να ελέγχεται μέσω των Ταμείων από το κράτος αλλά λειτουργεί μα αυστηρά ιδιωτικά κριτήρια και αποτέλεσε για χρόνια τράπεζα σταθμό στην Ελλάδα.
Με ευκολία κατηγορούν  τις ιδιωτικές τράπεζες, αλλά λόγω της Eurobank και της Πειραιώς αλλά και των άλλων τραπεζών δεν πήρε και το τελευταίο σπίτι της χώρας δάνειο καταναλωτικό ή στεγαστικό;
Χάρη στην Alpha bank και των άλλων τραπεζών οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν χρηματοδοτήθηκαν και αναπτύχθηκαν.
Μην λησμονούμε την πραγματικότητα.
Οι τράπεζες παρέδωσαν το 2009 πριν την κρίση του 2010 που ξεκίνησε στην Ελλάδα 450 δις ενεργητικό 237 δις καταθέσεις, 255 δις δάνεια, 35 δις κεφάλαια, 50 δις ομόλογα.
Στην ανάπτυξη των τραπεζών αλλά στο γεγονός ότι δεν έχει καταρρεύσει μεγάλη τράπεζα θα πρέπει να αποδοθεί και στις ορθές ενέργειες της ΤτΕ.
Οι ΗΠΑ είχαν μια Lehman Brothers η Ισπανία μια Bankia, το Βέλγιο μια Dexia και η Γερμανία μια Hypovereisbank.
Στην Ελλάδα οι μεγάλες τράπεζες παραμένουν όρθιες.
Το ελληνικό κράτος χρεοκόπησε και παρέσυρε το τραπεζικό σύστημα στην καταστροφή.
Τα 35 δις δεν χάθηκαν γιατί οι τραπεζίτες επένδυσαν σε ομόλογα Ζιμπάμπουε αλλά γιατί στήριξαν δανείζοντας το ελληνικό κράτος.
Το κράτος χρεοκόπησε και οι τράπεζες έχασαν τα δάνεια τους άρα έχασαν και τα κεφάλαια τους.
Πολλοί θα πουν ναι αλλά οι τράπεζες στηρίχθηκαν από το κράτος διαχρονικά.
Ισχύει αυτό αλλά το ίδιο δεν συνέβη και στην περίπτωση των αμερικανικών τραπεζών στην κοιτίδα του καπιταλισμού η διασύνδεση κράτους και τραπεζών ήταν και παραμένει άρρηκτη.
Όλοι επιδιώκουμε ένα εύρωστο και όχι ασθενικό τραπεζικό σύστημα.
Πρέπει σε όλους μας να μας ενδιαφέρει το εξής απλό.
Έχω στις τράπεζες τις καταθέσεις μου αισθάνομαι ασφαλής;
Καταφεύγω στην τράπεζα για να δανειοδοτηθώ;
Η τράπεζα πρέπει να παρέχει ασφάλεια στις καταθέσεις και να επιτελεί τον θεσμικό ρόλο της να χρηματοδοτεί την οικονομία.

Γιατί οι τράπεζες πρέπει να μείνουν ιδιωτικές

Δίδοντας κίνητρα στους μετόχους και στις διοικήσεις θα προσπαθήσουν να ανακτήσουν την παλαιά δόξα τους.
Αν τα παρατήσουν μέτοχοι και διοικήσεις ποιος θα πάρει τα ηνία τους στις τράπεζες;
Οι 10-20 διορισμένοι κομματικοί που θα αγνοούν και τα στοιχειώδη τραπεζικά;
Αν το κράτος διοικήσει τις τράπεζες, ο τραπεζικός μεσαίωνας θα επανέλθει και τα 35-40 δις που θα χρειαστούν  για να ανακεφαλαιοποιηθούν θα εξαφανιστούν λόγω νέων ζημιών από κακοδιαχείριση ή από άγνοια.
Ιδιωτικές τράπεζες δεν σημαίνει ότι το κράτος δεν θα ελέγχει τις τράπεζες.
Ιδιωτικές τράπεζες σημαίνει ιδιωτικά management, με μετόχους που θα έχουν προοπτική κάτι να ανακτήσουν στο μέλλον και το δημόσιο αυστηρό επιτηρητή.
Οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να μείνουν ιδιωτικές και μάλιστα οι εναπομείνασες κρατικές να βρεθεί φόρμουλα να ιδιωτικοποιηθούν άμεσα.

Αν δεν συμβούν όλα αυτά απλά θα επαναλάβουμε το χθεσινό μας ρεπορτάζ για την τύχη των ελληνικών τραπεζών

Πως θα μπορούσαν ευρωπαϊκά κράτη και τράπεζες να ισοσκελίσουν μέρος των ζημιών που έχουν υποστεί από την Ελλάδα;
Με βάση καλά ενημερωμένη πολιτική πηγή «λαμβάνοντας υπόψη την εξής παράμετρο ότι η Ευρώπη και οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ήδη υποστεί σημαντικές  ζημίες από την Ελλάδα και θα υποστούν προσεχώς και άλλες μεταξύ των πολλών εναλλακτικών σχεδίων που έχουν εξεταστεί είναι να ισοσκελίσουν μέρος των ζημιών από την Ελλάδα μέσω των τραπεζών.
Το βασικό επιχείρημα είναι απλό, οι ελληνικές τράπεζες θα χρειαστούν 35 δις ευρώ νέα κεφάλαια συνολικά ίσως και 40 δις αν παρθεί η απόφαση το core tier 1 να είναι υψηλότερο του 10%.
Μπορεί τεχνικά να ισχύει το core tier 1 10% από τα μέσα του 2013 αλλά έχει συμφωνηθεί οι τράπεζες να διαθέτουν και απόθεμα κεφαλαίων δηλαδή περισσότερα κεφάλαια από τα προβλεπόμενα.
Ακόμη και αν καλυφθεί η ελάχιστη συμμετοχή του 10% από τους παλαιούς μετόχους θα πρέπει να θεωρείται απίθανο ότι θα μπορέσουν να επανακτήσουν τον έλεγχο των τραπεζών οι παλαιοί μέτοχοι. Να σημειωθεί ότι η απουσία βασικού μετόχου σε ορισμένες τράπεζες καθιστά ακόμη πιο δυσχερή την κάλυψη του 10% της ελάχιστης συμμετοχής.
Π.χ. η Εθνική τράπεζα δεν διαθέτει βασικό μέτοχο και θα χρειαστεί περίπου 900 εκατ για να καλύψει το 10% της ελάχιστης συμμετοχής, όταν τα ασφαλιστικά ταμεία που ελέγχουν το 15% είναι κεφαλαιακά αποδεκατισμένα.
Αντιθέτως σε Alpha, Eurobank υπάρχει βασικός μέτοχος αλλά δεν είναι βέβαιο πόσο διατεθειμένοι είναι να καλύψουν το 10% της ελάχιστης συμμετοχής.
Στο παρελθόν αυτό φαινόταν δεδομένο σε αυτή την φάση τίποτε δεν είναι σίγουρο, όχι στο αν είναι δύνανται να καλύψουν την συμμετοχή του 10% αλλά αν είναι διατεθειμένοι να το πράξουν αν μάλιστα και οι πολιτικές εξελίξεις είναι ανατρεπτικές.
Τα τελευταία 10 χρόνια οι μέτοχοι έχουν επενδύσει κοντά 20 δις ευρώ στις τράπεζες άρα θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι οι παλαιοί μέτοχοι είναι αδύνατο να καλύψουν στα επόμενα 2-3 χρόνια 35 με 40 δις ευρώ.
Σε αυτή την περίπτωση τι θα συμβεί;
Το ΤΧΣ που θα είναι ο βασικός μέτοχος των τραπεζών θα επιδιώξει μέσω διεθνών πλειοδοτικών διαγωνισμών να πωλήσει τα στρατηγικά ποσοστά που θα κατέχει στις ελληνικές τράπεζες.
Αν η Ελλάδα παραμείνει στο ευρώ τότε οι ξένες τράπεζες που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον θα αγοράσουν σε υπερβολικά χαμηλές τιμές τα στρατηγικά ποσοστά από το ΤΧΣ.
Με βάση την απαισιόδοξη εκτίμηση του ΔΝΤ από τα 50 δις ευρώ που θεωρητικά θα επενδυθούν στις ελληνικές τράπεζες για να καλύψουν την ανακεφαλαιοποίηση τους μόνο 16 δις ευρώ θα ανακτηθούν.
Δηλαδή σε μια κλίμακα 35 με 40 δις που τελικώς θα διατεθούν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα μπορούσαν να ανακτηθούν 10-11 δις ευρώ.
Αν η Ελλάδα φύγει από το ευρώ και επιστρέψει στην δραχμή ή σε παράλληλο νόμισμα είναι προφανές ότι οι ξένοι αποκτούν συγκριτικό πλεονέκτημα λόγω της μεγάλης υποτίμησης της δραχμής έναντι του ευρώ της τάξης του 50% με 60%.
Άρα με τον ένα ή άλλο τρόπο οι ελληνικές τράπεζες θα εξαγοραστούν σε σχεδόν εξευτελιστικές τιμές με βάση τα κεφάλαια που θα επενδυθούν σε αυτή την φάση.
Ακόμη και αν στο μεσοδιάστημα το ΤΧΣ έχει επιβάλλει συγχωνεύσεις μεταξύ των ελληνικών τραπεζών δεν αλλάζει η γενική στρατηγική άποψη ότι οι παλαιοί μέτοχοι των ελληνικών τραπεζών δεν θα μπορέσουν να ανακτήσουν τον έλεγχο των τραπεζών.
Ακραία μεν αλλά πιθανή είναι η περίπτωση που υλοποιηθεί  από το ΤΧΣ διεθνής πλειοδοτικός διαγωνισμός και δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον τότε ή θα υπάρξει παράταση διακράτησης των μετοχών της τράπεζας από το Ταμείο ή θα παρθούν μέτρα διάσπασης της τράπεζας σε good και bad bank και εν συνεχεία εκκαθάρισης της προβληματικής τράπεζας.

Πέτρος Λεωτσάκος
www.bankingnews.gr

Ρoή Ειδήσεων

Σχόλια αναγνωστών

Δείτε επίσης