Σχετικά Άρθρα
Swiss Re: Οι πέντε βόμβες που απειλούν τις επιχειρήσεις
To NN Group ολοκληρώνει την απόκτηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της MetLife στην Πολωνία και στην Ελλάδα
Η Οδική Βοήθεια της Interamerican σταθερά δίπλα στους ασφαλισμένους της και τις ημέρες του Πάσχα
Σε τέσσερις διαφορετικές ταχύτητες επιμερίζει την απασχόληση συνταξιούχων και τα δικαιώματα που απορρέουν από αυτές νέα υπουργική εγκύκλιος για τον καθορισμό της σύνταξης, ή της δεύτερης σύνταξης εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις νεας συνταξιοδοτικής απόφασης.
Σύμφωνα με την απόφαση του υφυπουργού Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδιου για το ασφαλιστικό, Πάνου Τσακλόγλου, στο νομοθετικό πλαίσιο διακρίνονται τέσσερις κατηγορίες απασχολούμενων συνταξιούχων:
Απασχόληση από 28.02.2020 και έπειτα, απασχόληση από 13.05.2016 έως 27.02.2020, απασχόληση με έναρξη πριν τις 13.05.2016 και λήξη μετά τις 13.05.2016 και απασχόληση με έναρξη και λήξη πριν τις 13.05.2016. Το διάστημα, κατά το οποίο πραγματοποιήθηκε η απασχόληση συνταξιούχου, είναι κρίσιμο:
• για το ποσοστό της περικοπής της σύνταξης κατά τη διάρκεια της απασχόλησης
• για την καταβολή των προβλεπόμενων ασφαλιστικών εισφορών και
• για τον τρόπο αξιοποίησης του χρόνου ασφάλισης που δημιουργήθηκε.
Με βάση τα ανωτέρω, το πλαίσιο που ισχύει για την απασχόληση συνταξιούχου του e-Ε.Φ.Κ.Α., ανεξαρτήτως των διατάξεων με βάση τις οποίες θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα συνοψίζεται στα εξής:
(i) α. Σε περίπτωση που αναληφθεί μετά τη συνταξιοδότηση υπακτέα στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α. απασχόληση, το σύνολο των ακαθάριστων κύριων και επικουρικών συντάξεων καταβάλλεται μειωμένο κατά 30% από 01.03.2020, εκτός εάν ο συνταξιούχος εμπίπτει σε μία από τις περιοριστικά αναφερόμενες εξαιρέσεις της παρ. 4. Σημειώνεται ότι για το διάστημα από 13.05.2016 έως 27.02.2020 η μείωση ανερχόταν σε 60%.
β. Ειδικά για συνταξιούχους που απασχολούνται σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης αναστέλλεται πλήρως η καταβολή των κύριων και επικουρικών συντάξεων, εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει το 61o έτος της ηλικίας τους έως και τις 28.2.2021 και από την 01.03.2022 και εφεξής αναστέλλεται μέχρι τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας. Από το 61ο ή 62ο έτος της ηλικίας, αντίστοιχα, οι συντάξεις καταβάλλονται μειωμένες κατά 30%, όπως και στις υπόλοιπες κατηγορίες απασχολούμενων συνταξιούχων. Σημειώνεται ότι για το διάστημα από 13.05.2016 έως 27.02.2020 η αναστολή ήταν πλήρης, ανεξαρτήτως ηλικίας. Οι Ο.Τ.Α. A' και B' βαθμού αποτελούν φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.
(ii) Για την υπακτέα στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α. απασχόληση καταβάλλονται κανονικά εισφορές, όπως και για τους λοιπούς ασφαλισμένους του e-Ε.Φ.Κ.Α.
(iii) Ο χρόνος ασφάλισης που δημιουργείται μετά τη συνταξιοδότηση, δύναται, κατόπιν αιτήσεως του ασφαλισμένου, να προσαυξήσει την ήδη καταβαλλόμενη σύνταξή του. Η προσαύξηση λόγω απασχόλησης συνταξιούχου υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές των άρθρων 8 και 28 και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου.
Απασχόληση συνταξιούχου με έναρξη της απασχόλησης από 28.2.2020 και έπειτα
Στις περιπτώσεις συνταξιούχων (πριν και μετά την 13.05.2016), οι οποίοι απασχολούνται από 28.02.2020 και μετά, έχει εφαρμογή το άρθρο 20 του ν. 4387/2016, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 27 του ν. 4670/2020. Το άρθρο 20 δεν διακρίνει με βάση την ιδιότητα, με την οποία θεμελιώθηκε το συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Ο χρόνος ασφάλισης που προκύπτει από την απασχόληση του συνταξιούχου αξιοποιείται με βάση την παρ. 5 του άρθρου 20, η οποία ορίζει ότι «5. Ο συνταξιούχος που αναλαμβάνει μισθωτή εργασία ή αυταπασχολείται δύναται να αξιοποιήσει τον χρόνο της ασφάλισής του. Για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης του συνταξιούχου, δύναται κατόπιν αιτήσεώς του να χορηγείται για την κύρια σύνταξη ποσό, που προκύπτει με βάση τα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές των άρθρων 8 και 28 και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου. Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό που προκύπτει με βάση τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση, σύμφωνα με το άρθρο 96». Η προσαύξηση της σύνταξης λόγω απασχόλησης συνταξιούχου πραγματοποιείται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές και το χρόνο ασφάλισης που πραγματοποιήθηκε μόνο μετά τη συνταξιοδότηση. Χρησιμοποιείται το ποσοστό αναπλήρωσης που αντιστοιχεί στο χρόνο ασφάλισης απασχόλησης συνταξιούχου, σύμφωνα με το άρθρο 8 του ν. 4387/2016, ξεκινώντας από το ποσοστό αναπλήρωσης που αντιστοιχεί σε ένα (1) έτος ασφάλισης.
Απασχόληση συνταξιούχου με έναρξη της απασχόλησης από 13.05.2016 και μέχρι 27.02.2020
Στις περιπτώσεις συνταξιούχων (πριν και μετά τις 13.05.2016), οι οποίοι απασχολούνται από 13.05.2016 έως και 27.02.2020, έχει εφαρμογή το άρθρο 20 του ν. 4387/2016, όπως ίσχυε πριν την τροποποίησή του με το ν. 4670/2020, εφόσον αναλάβουν την υπακτέα στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α. απασχόληση ή ιδιότητα από 13.05.2016 και έπειτα, καθώς, σύμφωνα με το προϊσχύον άρθρο 20 του ν. 4387/2016, Ειδικότερα, προβλεπόταν περικοπή των κύριων και επικουρικών συντάξεων εξ ιδίου δικαιώματος κατά 60% για το διάστημα που προέκυπτε απασχόληση συνταξιούχου. Σε περίπτωση απασχόλησης σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, προβλεπόταν πλήρης αναστολή της καταβολής όλων των συντάξεων εξ ιδίου δικαιώματος, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας.
Το διάστημα απασχόλησης συνταξιούχου, με έναρξη απασχόλησης από 13.05.2016 έως 27.02.2020, σύμφωνα με ρητή επιταγή της παρ. 5 του άρθρου 20 του ν. 4387/2016, όπως τροποποιήθηκε με το ν. 4670/2020, μπορεί να αξιοποιηθεί για την προσαύξηση της υφιστάμενης σύνταξης (βλέπε ανωτέρω υπό 4.1.).
Απασχόληση συνταξιούχου με έναρξη της απασχόλησης πριν τις 13.5.2016 και λήξη της απασχόλησης μετά τις 13.05.2016
Στις περιπτώσεις ήδη συνταξιούχων στις 13.05.2016, οι οποίοι συνταξιοδοτήθηκαν από ενταχθέντα στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέα, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, και οι οποίοι ξεκίνησαν να απασχολούνται πριν τις 13.05.2016 (π.χ. για αιρετούς ή βουλευτές, εκλέγονται μετά την συνταξιοδότησή τους και πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016) και συνεχίζουν να έχουν υπακτέα στην ασφάλιση απασχόληση ή ιδιότητα και μετά τις 13.05.2016.
Με βάση την παρ. 5 του άρθρου 20, από 28.02.2020 και έπειτα, αξιοποιείται και ο χρόνος ασφάλισης από απασχόληση συνταξιούχου, ο οποίος εκκίνησε την απασχόλησή του πριν τις 13.05.2016 και συνέχισε αυτή, χωρίς διακοπή, και μετά την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016
Συνταξιούχος από πρώην Φ.Κ.Α.
Σε περίπτωση ήδη συνταξιούχων στις 13.05.2016, οι οποίοι συνταξιοδοτήθηκαν από ενταχθέντα στον e-Ε.Φ.Κ.Α. φορέα, πλην Δημοσίου, οι οποίοι ξεκίνησαν να απασχολούνται πριν τις 13.05.2016 (π.χ. για αιρετούς ή βουλευτές, εκλέγονται μετά την συνταξιοδότησή τους και πριν την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016) δεν υφίστατο μέχρι 12.05.2016 νομοθετική πρόβλεψη για περικοπή της σύνταξης. Εφόσον συνέχισαν να κατέχουν την ίδια θέση και μετά την 13.05.2016 χωρίς διακοπή, συνέχισε να εφαρμόζεται το προϊσχύον νομοθετικό καθεστώς (μη περικοπή) μέχρι τη διακοπή της απασχόλησης ή μέχρι και τις 28.02.2022 ως απώτατο χρονικό σημείο, οπότε εντάσσονται όλοι οι συνταξιούχοι στις διατάξεις του άρθρου 20.
Παράδειγμα: Συνταξιούχος του πρώην Ο.Α.Ε.Ε. από το έτος 2010, ο οποίος εκλέγεται ως βουλευτής το 2012 και επανεκλέγεται το 2019. Στην περίπτωση αυτή, ο συνταξιούχος ασφαλίζεται στο Δημόσιο και η σύνταξη που λαμβάνει δεν υφίσταται περικοπή μέχρι 12.05.2016. Από 13.05.2016 συνεχίζει την ιδιότητα του βουλευτή, χωρίς διακοπή και συνεχίζει να μην υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 4387/2016, καθώς λόγω επανεκλογής του διατηρεί την ίδια υπακτέα στην ασφάλιση ιδιότητα, και άρα δεν υπάρχει διακοπή. Συνεχίζουν επομένως να έχουν εφαρμογή οι προϊσχύουσες του ν. 4387/2016 διατάξεις μέχρι και την 28.02.2022. Από 01.03.2022 υπάγεται κανονικά στο άρθρο 20 του ν. 4387/2016, όπως ισχύει με το ν. 4670/2020.
Συνταξιούχος από πρώην Δημόσιο ή από πρώην Φ.Κ.Α. λόγω δημόσιας υπηρεσίας - Yποβολή αίτησης για αξιοποίηση του χρόνου.
Η αίτηση για αυτή την κατηγορία μπορεί να υποβληθεί από 28.02.2020 και έπειτα, και η προσαύξηση χορηγείται από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης. Αιτήσεις που έχουν υποβληθεί πριν την ανωτέρω ημερομηνία, θεωρείται ότι έχουν υποβληθεί 28.02.2020.
Απασχόληση συνταξιούχου με έναρξη και λήξη της απασχόλησης πριν τις 13.05.2016
Για την κατηγορία αυτή, βλέπε και Κεφάλαιο 5, καθώς πρόκειται για πρόσωπα που σε κάθε περίπτωση έχουν συνταξιοδοτηθεί πριν τις 13.05.2016 και το ν. 4387/2016.
Συνταξιούχος από πρώην Φ.Κ.Α.
Εάν πρόκειται για συνταξιούχο πριν τις 13.05.2016, ο οποίος ξεκινά και σταματά την απασχόλησή του (π.χ. ως αιρετός) πριν τις 13.05.2016 και ο οποίος λαμβάνει σύνταξη από ενταχθέντα στον e-Ε.Φ.Κ.Α. πρώην Φ.Κ.Α., τότε δεν υφίσταται περικοπή στη σύνταξη λόγω ταυτόχρονης απασχόλησης (π.χ. ως αιρετός). Για το χρόνο ασφάλισης από την απασχόληση αυτή δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 20 του ν. 4387/2016 για τη χορήγηση προσαύξησης.
Συνταξιούχος από πρώην Δημόσιο ή από πρώην Φ.Κ.Α. λόγω δημόσιας υπηρεσίας
Εάν πρόκειται για συνταξιούχο πριν τις 13.05.2016, ο οποίος ξεκινά και σταματά την απασχόλησή του (π.χ. ως αιρετός) πριν τις 13.05.2016 και ο οποίος λαμβάνει σύνταξη από το πρώην Δημόσιο ή από πρώην Φ.Κ.Α. λόγω δημόσιας υπηρεσίας, τότε είχε εφαρμογή η παρ. 14 του άρθρου 8 του ν. 2592/1998, όπως ισχύει (ν. 4093/2012), δηλαδή υφίστατο η σύνταξη περικοπή κατά 70% και ο χρόνος δεν είναι συντάξιμος, εκτός εάν γινόταν πλήρης αναστολή καταβολής της σύνταξης. Για το χρόνο ασφάλισης από την απασχόληση αυτή δεν έχει εφαρμογή το άρθρο 20 του ν. 4387/2016 για τη χορήγηση προσαύξησης.
Αξιοποίηση χρόνου ασφάλισης σε πρόσωπα με πρώτη συνταξιοδότηση μέχρι 12.05.2016
Τα πρόσωπα αυτά, πέραν των συντάξεων που ήδη λαμβάνουν, οι οποίες δεν επηρεάζονται από τις οδηγίες της παρούσας εγκυκλίου, μπορεί να:
Έχουν απασχοληθεί ως συνταξιούχοι και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης μετά τη συνταξιοδότησή τους, ο οποίος επαρκεί για τη θεμελίωση δεύτερου / νέου συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Στην περίπτωση αυτή, ο συνταξιούχος μπορεί:
(α) να αξιοποιήσει το χρόνο ασφάλισης με βάση τα προβλεπόμενα στο κεφάλαιο 4 περί απασχόλησης συνταξιούχου ή
(β) να υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης στον e-Ε.Φ.Κ.Α., προκειμένου να λάβει δεύτερη ανταποδοτική σύνταξη με βάση αυτόν τον χρόνο ασφάλισης.
Έχουν απασχοληθεί ως συνταξιούχοι και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης μετά τη συνταξιοδότησή τους, ο οποίος ΔΕΝ επαρκεί για τη θεμελίωση δεύτερου / νέου συνταξιοδοτικού δικαιώματος
Στην περίπτωση αυτή, ο συνταξιούχος μπορεί:
(α) να αξιοποιήσει το χρόνο ασφάλισης με βάση τα προβλεπόμενα στο κεφάλαιο 4 περί απασχόλησης συνταξιούχου ή
(β) να υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης στον e-Ε.Φ.Κ.Α., προκειμένου να λάβει δεύτερη ανταποδοτική σύνταξη με βάση το χρόνο ασφάλισης μετά την πρώτη συνταξιοδότησή του, αναγνωρίζοντας επιπλέον πλασματικό χρόνο, εφόσον αυτό προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις και εγκυκλίους περί αναγνώρισης πλασματικών ετών ή δημιουργώντας επιπλέον χρόνο από απασχόληση συνταξιούχου, προκειμένου να θεμελιώσει δικαίωμα.
Στις ανωτέρω περιπτώσεις, προκειμένου να εξεταστεί εάν μπορεί να αξιοποιηθεί ο ανωτέρω χρόνος ασφάλισης, λαμβάνεται επιπλέον υπόψη εάν πρόκειται για συνταξιούχο του Δημοσίου (δημόσιο υπάλληλο ή λειτουργό ή αιρετό) ή για συνταξιούχο από λοιπούς Φ.Κ.Α. που εντάχθηκαν στον e-Ε.Φ.Κ.Α. Ειδικά για την περίπτωση που η απασχόληση είναι σε θέση αιρετού ή και πρόκειται για συνταξιούχο του Δημοσίου εξετάζεται εάν κατά τη διάρκεια της θητείας καταβαλλόταν ή είχε ανασταλεί η καταβολή της σύνταξης με βάση την παρ. 1 του άρθρου 58 του π.δ. 169/2007. Με βάση τα ανωτέρω:
■ Σε περίπτωση που ο απασχολούμενος στις ανωτέρω θέσεις ελάμβανε ταυτοχρόνως σύνταξη και αποδοχές, παρότι καταβάλλονταν εισφορές, ο χρόνος ασφάλισης δεν αναγνωρίζεται ως συντάξιμος ούτε από το Δημόσιο ούτε και από άλλους ασφαλιστικούς φορείς. Επομένως δεν μπορεί να αξιοποιηθεί ούτε για τη λήψη δεύτερης ανταποδοτικής σύνταξης, ούτε για την προσαύξηση της ήδη καταβαλλόμενης σύνταξης, εκτός εάν (ως προς την κύρια σύνταξη και όχι ως προς την επικουρική) εκ των υστέρων επιστρέψει τα σχετικά ποσά συντάξεων, προκειμένου να καταστεί ο χρόνος αξιοποιήσιμος - συντάξιμος με βάση τα ανωτέρω.
■ Σε περίπτωση που ο απασχολούμενος στις ανωτέρω θέσεις επέλεξε να ανασταλεί η καταβολή της σύνταξης και άρα ελάμβανε μόνον τις αποδοχές, ο χρόνος ασφάλισης μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε για τη θεμελίωση δεύτερου συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
Ειδικά για τις περιπτώσεις που πριν τη 13.05.2016 είχε εκδοθεί δεύτερη συνταξιοδοτική πράξη, και ο ασφαλισμένος είχε προχωρήσει σε παραίτηση από την καταβολή της σύνταξης αυτής (αλλά όχι σε παραίτηση από το δικαίωμα), με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις περί απαγόρευσης καταβολής δεύτερης σύνταξης από το Δημόσιο Ταμείο, ισχύουν τα ακόλουθα:
■ Συνταξιοδοτικές πράξεις, με έναρξη καταβολής σύνταξης μέχρι και τη 12.05.2016, από την καταβολή των οποίων είχε παραιτηθεί ο ασφαλισμένος λόγω της απαγόρευσης καταβολής δεύτερης σύνταξης από το Δημόσιο Ταμείο (αλλά χωρίς να έχει υποβληθεί παραίτηση από το δικαίωμα, όπως π.χ. λόγω της παρ. 21 του άρθρου 2 του ν. 3075/2002) και των οποίων η σύνταξη δεν καταβαλλόταν, μπορούν να ενεργοποιούνται πλέον εντός του e-Ε.Φ.Κ.Α., κατόπιν αιτήσεως και εφαρμοζομένων των διατάξεων περί παραγραφής. Οι ανωτέρω συντάξεις, επανυπολογίζονται και αναπροσαρμόζονται με βάση το άρθρο 14 του ν. 4387/2016 και τις σχετικές υπουργικές αποφάσεις, ως να καταβάλλονταν στις 31.12.2014 με κάθε ισχύουσα τότε μείωση και κράτηση.
■ Συνταξιοδοτικές πράξεις, οι οποίες είχαν εκδοθεί με βάση τις προϊσχύουσες του ν. 4387/2016 διατάξεις και οι οποίες είχαν έναρξη καταβολής από τη 13.05.2016 και έπειτα και από την καταβολή των οποίων είχε παραιτηθεί ο ασφαλισμένος λόγω της προαναφερθείσας απαγόρευσης (αλλά χωρίς να έχει υποβληθεί παραίτηση από το δικαίωμα, όπως π.χ. λόγω της παρ. 21 του άρθρου 2 του ν. 3075/2002), ενεργοποιούνται από την ημερομηνία έναρξης καταβολής της σύνταξης και σε κάθε περίπτωση μετά την 01.01.2017, υπολογιζόμενες εκ νέου και πλήρως με το ν. 4387/2016.
■ Πρόσωπα που πρώτη φορά λαμβάνουν από 13.05.2016 και έπειτα δεύτερη πράξη με θεμελίωση δικαιώματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του Δημοσίου, σαφώς δεν εμπίπτουν στα ανωτέρω και δεν επηρεάζονται από την ανωτέρω απαγόρευση. Στα πρόσωπα αυτά καταβάλλεται κανονικά η δεύτερη ανταποδοτική σύνταξη εντός του e-Ε.Φ.Κ.Α.
Αντώνης Βασιλόπουλος
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών