Παρέμβαση του Στάθη Χαρίτου, προέδρου Δ.Σ. Σωματείου Εργαζομένων Eurobank
Σήμερα και αύριο (22 & 23 Φεβρουαρίου 2023) διεξάγεται σε κεντρικό ξενοδοχείο της Αθήνας το 4ο Συνέδριο Επαγγελματικής Ασφάλισης, το οποίο διοργανώνει η ΕΛ.Ε.Τ.Ε.Α. (Ελληνική Ένωση Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης), μέλος της οποίας – κατόπιν προτάσεως μου που υιοθέτησε ομόφωνα το Δ.Σ. – είναι και το Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Α.) του Ομίλου Eurobank.
Αν είχα κληθεί από τους διοργανωτές η δική μου παρέμβαση στις εργασίες του Συνεδρίου θα φώτιζε μία παραμελημένη πτυχή, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για τον νεοπαγή θεσμό των Τ.Ε.Α., δηλαδή την συμμετοχή των εκπροσώπων των εργαζομένων και των ασφαλισμένων στα Διοικητικά τους Συμβούλια.
Ελπίζω οι απόψεις μου για το θέμα αυτό, μέσα από το έγκυρο bankingnews, να αποτελέσουν έναυσμα ευρύτερου προβληματισμού και ερέθισμα, για να υιοθετήσει το ευρύτερο συνδικαλιστικό κίνημα, ένα θεσμό που στην Ευρώπη πρωτοπορεί, αλλά στην Ελλάδα είναι σε «νηπιακή ηλικία», αφού τα συνδικάτα μέχρι τώρα τηρούν αρνητική θέση…
Γιατί επιβάλλεται η συμμετοχή των εκπροσώπων εργαζομένων-ασφαλισμένων στο Δ.Σ. των Τ.Ε.Α.;
Για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ασφαλισμένων, την άμεση ενημέρωσή τους και την κατοχύρωση της προσβασιμότητας των ασφαλισμένων στα στοιχεία ελέγχου. Υπενθυμίζουμε ότι η επαγγελματική-συμπληρωματική ασφάλιση είναι προαιρετική και ως προς την ίδρυση των προβλεπόμενων από το Νόμο Ταμείων και ως προς την υπαγωγή των ασφαλισμένων στα Ταμεία αυτά και ως προς την επιλογή των ασφαλισμένων που δικαιούνται να υπαχθούν σε περισσότερα Ταμεία, ενώ προβλέπεται και δικαίωμα εξόδου.
Η συμμετοχή των εκπροσώπων των εργαζομένων-ασφαλισμένων είναι εχέγγυο διαφάνειας, και έχει ως κύρια αποστολή την ενημέρωση των εργαζομένων και των ασφαλισμένων.
Οι εκπρόσωποι δεσμεύονται με το απόρρητο, αν έχουν συμφωνήσει στην τήρηση του κατά την λήψη σχετικής απόφασης στο Δ.Σ. του Τ.Ε.Α.
Το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, όπως προκύπτει από την Εισηγητική Έκθεση του οικείου νόμου, στηρίζεται σε τρεις άξονες.
Πρώτον στην προαιρετικότητα.
Δεύτερον στη δημιουργία νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου χωρίς κερδοσκοπικό χαρακτήρα.
Τρίτον στην εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και τον έλεγχο από την Αναλογιστική Αρχή. Ως εκ τούτου, παρεμπόδιση της ενημέρωσης των εκπροσώπων στο Δ.Σ. αντιστρατεύεται τον λόγο της συστάσεώς τους και δύναται να επισύρει τις διοικητικές κυρώσεις για μη ορθή εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 15 του άρθρου 7 του ν. 3029/2002, καθώς και των διατάξεων του άρθρου 22 του ν. 3846/2010.
Οι εκπρόσωποι υπηρετούν τις αρχές της διαφάνειας και της ενημέρωσης στο Δ.Σ. των Τ.Ε.Α. γι’ αυτό και ο νομοθέτης για την κατάληψη της θέσης αυτής δεν απαιτεί εξειδικευμένα προσόντα και εμπειρία στις επενδύσεις των διαθεσίμων των Τ.Ε.Α.
Αυτό το έργο είναι των τεχνοκρατών (Επενδυτική Επιτροπή-Διαχειριστής Επενδύσεων, Ανεξάρτητος Σύμβουλος Επενδύσεων, Υπεύθυνος Επαγγελματικού Κινδύνου κλπ).
Εξ αυτού απορρέει η κατά τις παρ. 20,21 και 22 του άρθρου 7 του Ν. 3029/2002 υποχρέωση των Ταμείων να ενημερώνουν τους ασφαλισμένους, να χορηγούν ετησίως και με δαπάνες τους βεβαίωση για τις καταβληθείσες εισφορές και τα δικαιώματά τους, να δημοσιεύουν τις οικονομικές καταστάσεις, τα πορίσματα ελέγχου των ορκωτών ελεγκτών καθώς και την έκθεση της Αναλογιστικής Αρχής. Με αυτόν τον τρόπο οι ασφαλισμένοι μπορούν να αξιολογούν τις οικονομικές αποδόσεις, τη φερεγγυότητα και την αξιοπιστία κάθε Επαγγελματικού Ταμείου.
Είναι λογικό η παρουσία των εκπροσώπων των εργαζομένων-ασφαλισμένων στα Δ.Σ. των Τ.Ε.Α. να είναι τυπική ως προς την απόφαση έγκρισης των τοποθετήσεων των διαθέσιμων και των επενδύσεων που εισηγούνται προς το Δ.Σ. τα αρμόδια προς τούτο όργανα και οι τεχνοκράτες -σύμβουλοι.
Για την τήρηση των επενδυτικών κανόνων απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις, γι’ αυτό και προβλέπεται:
α) Ο έλεγχος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων και στοιχείων να γίνεται από δύο ορκωτούς ελεγκτές (άρθρο 7 παρ. 14 )
β) Η εποπτεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς
γ) Η σύνταξη έκθεσης από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή που είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή η οποία θεσπίστηκε με το Ν. 3029/2002.
Τα Τ.Ε.Α. είναι ανεξάρτητα νομικά πρόσωπα και δεν μπορεί να κηδεμονεύονται από τις εργοδοτικές εταιρείες που τα αφορούν ή από εκπροσώπους αυτών. Λειτουργούν σύμφωνα με το Καταστατικό τους και το Νόμο. Το Δ.Σ. είναι το ανώτατο όργανο διοίκησης τους.
Η σχετική νομοθεσία (άρθρο 8 παρ. 1,2 &3 ν. 3029/2002) προσδιορίζει ότι το Υπουργείο Εργασίας έχει την εποπτεία των Ταμείων, η οποία συνίσταται στην τήρηση των νόμων, στην προστασία των συμφερόντων των ασφαλισμένων και στην φερεγγυότητα των Ταμείων, για τη διασφάλιση της λειτουργικής τους ανεξαρτησίας και της επίτευξης του καταστατικού τους σκοπού.
Συμπέρασμα
Από τα όσα εξέθεσα παραπάνω, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η συμμετοχή των εργαζομένων-ασφαλισμένων στο Δ.Σ. των Τ.Ε.Α. δεν είναι τυπική αλλά δυναμική υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α. Οι αποφάσεις του Δ.Σ. θα πρέπει να λαμβάνονται πάντοτε με φανερή ψηφοφορία των μελών και όχι με μυστική, εκτός βέβαια αν πρόκειται να συζητηθούν και να κριθούν προσωπικά ζητήματα.
β. Με την φανερή ψηφοφορία δύναται να ελέγχονται οι προτάσεις όλων των εκπροσώπων σε ό,τι αφορά την επαρκή αιτιολόγηση των απόψεων τους που θα αποτελέσουν το περιεχόμενο της απόφασης του Δ.Σ.
γ. Η μυστική ψηφοφορία και δη εκείνη που προτείνεται και καθορίζεται εκ των προτέρων από το Δ.Σ. στερεί την δυνατότητα ελέγχου της απαιτούμενης, κατά το ισχύον Δίκαιο και την νομολογία, επαρκούς αιτιολογίας.
δ. Τονίζεται επίσης ότι, η εφαρμογή συστήματος μυστικής ψηφοφορίας - πλην των προσωπικών ζητημάτων - επηρεάζει αρνητικά και την ορθή-αληθινή ενημέρωση των εργαζομένων-ασφαλισμένων.
ε. Επισημαίνεται ότι, την δυνατότητα υπόδειξης και πρόσκλησης συμμετοχής στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. του Τ.Ε.Α., ειδικού συμβούλου, έχει και ο εκπρόσωπος των εργαζομένων. Τυχόν απόρριψη αυτής από την πλειοψηφία των εργοδοτικών μελών πρέπει να δικαιολογείται επαρκώς, αλλιώς κινδυνεύει να θεωρηθεί ως ενέργεια προσβάλλουσα την έννοια και τις αρχές της χρηστής και συνετής διοίκησης, όπως έχει καθοριστεί ειδικότερα από την Οδηγία 2003/41/ΕΚ, καθώς και από τον Κανονισμό Δεοντολογίας που προβλέπεται στην υπ’ αριθμόν Φ. 51010/ΟΙΚ/1893/15 απόφαση του Υπουργείου Εργασίας.
*Στάθης Χαρίτος
• Εκπρόσωπος εργαζομένων-ασφαλισμένων Τ.Ε.Α. Ομίλου Eurobank-Αντιπρόεδρος Δ.Σ.
• Πρόεδρος Δ.Σ. Σωματείου Εργαζομένων Eurobank
•Μέλος Δ.Σ. και Εκτελεστικής Επιτροπής Γ.Σ.Ε.Ε.
www.bankingnews.gr
Αν είχα κληθεί από τους διοργανωτές η δική μου παρέμβαση στις εργασίες του Συνεδρίου θα φώτιζε μία παραμελημένη πτυχή, αλλά εξαιρετικά ενδιαφέρουσα για τον νεοπαγή θεσμό των Τ.Ε.Α., δηλαδή την συμμετοχή των εκπροσώπων των εργαζομένων και των ασφαλισμένων στα Διοικητικά τους Συμβούλια.
Ελπίζω οι απόψεις μου για το θέμα αυτό, μέσα από το έγκυρο bankingnews, να αποτελέσουν έναυσμα ευρύτερου προβληματισμού και ερέθισμα, για να υιοθετήσει το ευρύτερο συνδικαλιστικό κίνημα, ένα θεσμό που στην Ευρώπη πρωτοπορεί, αλλά στην Ελλάδα είναι σε «νηπιακή ηλικία», αφού τα συνδικάτα μέχρι τώρα τηρούν αρνητική θέση…
Γιατί επιβάλλεται η συμμετοχή των εκπροσώπων εργαζομένων-ασφαλισμένων στο Δ.Σ. των Τ.Ε.Α.;
Για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των ασφαλισμένων, την άμεση ενημέρωσή τους και την κατοχύρωση της προσβασιμότητας των ασφαλισμένων στα στοιχεία ελέγχου. Υπενθυμίζουμε ότι η επαγγελματική-συμπληρωματική ασφάλιση είναι προαιρετική και ως προς την ίδρυση των προβλεπόμενων από το Νόμο Ταμείων και ως προς την υπαγωγή των ασφαλισμένων στα Ταμεία αυτά και ως προς την επιλογή των ασφαλισμένων που δικαιούνται να υπαχθούν σε περισσότερα Ταμεία, ενώ προβλέπεται και δικαίωμα εξόδου.
Η συμμετοχή των εκπροσώπων των εργαζομένων-ασφαλισμένων είναι εχέγγυο διαφάνειας, και έχει ως κύρια αποστολή την ενημέρωση των εργαζομένων και των ασφαλισμένων.
Οι εκπρόσωποι δεσμεύονται με το απόρρητο, αν έχουν συμφωνήσει στην τήρηση του κατά την λήψη σχετικής απόφασης στο Δ.Σ. του Τ.Ε.Α.
Το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, όπως προκύπτει από την Εισηγητική Έκθεση του οικείου νόμου, στηρίζεται σε τρεις άξονες.
Πρώτον στην προαιρετικότητα.
Δεύτερον στη δημιουργία νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου χωρίς κερδοσκοπικό χαρακτήρα.
Τρίτον στην εποπτεία του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και τον έλεγχο από την Αναλογιστική Αρχή. Ως εκ τούτου, παρεμπόδιση της ενημέρωσης των εκπροσώπων στο Δ.Σ. αντιστρατεύεται τον λόγο της συστάσεώς τους και δύναται να επισύρει τις διοικητικές κυρώσεις για μη ορθή εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 15 του άρθρου 7 του ν. 3029/2002, καθώς και των διατάξεων του άρθρου 22 του ν. 3846/2010.
Οι εκπρόσωποι υπηρετούν τις αρχές της διαφάνειας και της ενημέρωσης στο Δ.Σ. των Τ.Ε.Α. γι’ αυτό και ο νομοθέτης για την κατάληψη της θέσης αυτής δεν απαιτεί εξειδικευμένα προσόντα και εμπειρία στις επενδύσεις των διαθεσίμων των Τ.Ε.Α.
Αυτό το έργο είναι των τεχνοκρατών (Επενδυτική Επιτροπή-Διαχειριστής Επενδύσεων, Ανεξάρτητος Σύμβουλος Επενδύσεων, Υπεύθυνος Επαγγελματικού Κινδύνου κλπ).
Εξ αυτού απορρέει η κατά τις παρ. 20,21 και 22 του άρθρου 7 του Ν. 3029/2002 υποχρέωση των Ταμείων να ενημερώνουν τους ασφαλισμένους, να χορηγούν ετησίως και με δαπάνες τους βεβαίωση για τις καταβληθείσες εισφορές και τα δικαιώματά τους, να δημοσιεύουν τις οικονομικές καταστάσεις, τα πορίσματα ελέγχου των ορκωτών ελεγκτών καθώς και την έκθεση της Αναλογιστικής Αρχής. Με αυτόν τον τρόπο οι ασφαλισμένοι μπορούν να αξιολογούν τις οικονομικές αποδόσεις, τη φερεγγυότητα και την αξιοπιστία κάθε Επαγγελματικού Ταμείου.
Είναι λογικό η παρουσία των εκπροσώπων των εργαζομένων-ασφαλισμένων στα Δ.Σ. των Τ.Ε.Α. να είναι τυπική ως προς την απόφαση έγκρισης των τοποθετήσεων των διαθέσιμων και των επενδύσεων που εισηγούνται προς το Δ.Σ. τα αρμόδια προς τούτο όργανα και οι τεχνοκράτες -σύμβουλοι.
Για την τήρηση των επενδυτικών κανόνων απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις, γι’ αυτό και προβλέπεται:
α) Ο έλεγχος των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων και στοιχείων να γίνεται από δύο ορκωτούς ελεγκτές (άρθρο 7 παρ. 14 )
β) Η εποπτεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς
γ) Η σύνταξη έκθεσης από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή που είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή η οποία θεσπίστηκε με το Ν. 3029/2002.
Τα Τ.Ε.Α. είναι ανεξάρτητα νομικά πρόσωπα και δεν μπορεί να κηδεμονεύονται από τις εργοδοτικές εταιρείες που τα αφορούν ή από εκπροσώπους αυτών. Λειτουργούν σύμφωνα με το Καταστατικό τους και το Νόμο. Το Δ.Σ. είναι το ανώτατο όργανο διοίκησης τους.
Η σχετική νομοθεσία (άρθρο 8 παρ. 1,2 &3 ν. 3029/2002) προσδιορίζει ότι το Υπουργείο Εργασίας έχει την εποπτεία των Ταμείων, η οποία συνίσταται στην τήρηση των νόμων, στην προστασία των συμφερόντων των ασφαλισμένων και στην φερεγγυότητα των Ταμείων, για τη διασφάλιση της λειτουργικής τους ανεξαρτησίας και της επίτευξης του καταστατικού τους σκοπού.
Συμπέρασμα
Από τα όσα εξέθεσα παραπάνω, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η συμμετοχή των εργαζομένων-ασφαλισμένων στο Δ.Σ. των Τ.Ε.Α. δεν είναι τυπική αλλά δυναμική υπό τις εξής προϋποθέσεις:
α. Οι αποφάσεις του Δ.Σ. θα πρέπει να λαμβάνονται πάντοτε με φανερή ψηφοφορία των μελών και όχι με μυστική, εκτός βέβαια αν πρόκειται να συζητηθούν και να κριθούν προσωπικά ζητήματα.
β. Με την φανερή ψηφοφορία δύναται να ελέγχονται οι προτάσεις όλων των εκπροσώπων σε ό,τι αφορά την επαρκή αιτιολόγηση των απόψεων τους που θα αποτελέσουν το περιεχόμενο της απόφασης του Δ.Σ.
γ. Η μυστική ψηφοφορία και δη εκείνη που προτείνεται και καθορίζεται εκ των προτέρων από το Δ.Σ. στερεί την δυνατότητα ελέγχου της απαιτούμενης, κατά το ισχύον Δίκαιο και την νομολογία, επαρκούς αιτιολογίας.
δ. Τονίζεται επίσης ότι, η εφαρμογή συστήματος μυστικής ψηφοφορίας - πλην των προσωπικών ζητημάτων - επηρεάζει αρνητικά και την ορθή-αληθινή ενημέρωση των εργαζομένων-ασφαλισμένων.
ε. Επισημαίνεται ότι, την δυνατότητα υπόδειξης και πρόσκλησης συμμετοχής στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. του Τ.Ε.Α., ειδικού συμβούλου, έχει και ο εκπρόσωπος των εργαζομένων. Τυχόν απόρριψη αυτής από την πλειοψηφία των εργοδοτικών μελών πρέπει να δικαιολογείται επαρκώς, αλλιώς κινδυνεύει να θεωρηθεί ως ενέργεια προσβάλλουσα την έννοια και τις αρχές της χρηστής και συνετής διοίκησης, όπως έχει καθοριστεί ειδικότερα από την Οδηγία 2003/41/ΕΚ, καθώς και από τον Κανονισμό Δεοντολογίας που προβλέπεται στην υπ’ αριθμόν Φ. 51010/ΟΙΚ/1893/15 απόφαση του Υπουργείου Εργασίας.
*Στάθης Χαρίτος
• Εκπρόσωπος εργαζομένων-ασφαλισμένων Τ.Ε.Α. Ομίλου Eurobank-Αντιπρόεδρος Δ.Σ.
• Πρόεδρος Δ.Σ. Σωματείου Εργαζομένων Eurobank
•Μέλος Δ.Σ. και Εκτελεστικής Επιτροπής Γ.Σ.Ε.Ε.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών