Άρθρο του οικονομολόγου Σαράντου Λέκκα στο bankingnews.gr
Ο πολιτικός σεισμός που προκλήθηκε από το εκλογικό αποτέλεσμα της 21ης Μαΐου λόγω του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής που ψήφισε το δίδυμο ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το 2016 δεν επέτρεψε τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Η προσπάθεια μπαχαλοποίησης της πολιτικής ζωής απετράπει από τον ελληνικό λαό δίνοντας τέτοιο ποσοστό στην ΝΔ που εκ των πραγμάτων ακυρώθηκε στην πράξη ένας εκλογικός νόμος που μόνο στο μυαλό της αριστεράς έχει κάποια χρησιμότητα.
Η λογική επιβάλει εκλογικό νόμο που θα οδηγεί στον σχηματισμό κυβέρνησης που μόνο ο λαός με την ψήφο του θα μπορεί να ανεβάσει ή να κατεβάσει.
Η κανονικότητα επιβάλει εκλογικό νόμο που ο σχηματισμός κυβέρνησης δεν θα είναι προϊόν συμβιβασμών, εκβιασμών και αμετροέπειας, ούτε ανάγκης, αφού κάτι τέτοιο πέρα του θνησιγενούς χαρακτήρα δεν θα έχει καμία ουσιαστική χρησιμότητα.
Ο μέσος Έλληνας με την ψήφο του είπε όχι στην απλή αναλογική, επιζητά κυβερνήσεις με καθαρή εντολή και ξεκάθαρο προσανατολισμό, επιζητά συγκεκριμένους θύτες όταν τα πράγματα πηγαίνουν άσχημα και όχι πολιτικούς που θα κρύβουν την αναποτελεσματικότητα τους πίσω από τους ευκαιριακούς τους συμμάχους.
Στις 25 Ιουνίου οι εκλογές θα γίνουν με ενισχυμένη αναλογική και θα οδηγήσουν στο σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Ποιο είναι όμως αυτό το σύστημα και με ποιο τρόπο δίνει αυτοδύναμες κυβερνήσεις
Η ουσιαστική διάφορα από την απλή αναλογική είναι το μπόνους των 50 εδρών που δίνει στο πρώτο κόμμα εφόσον αυτό υπερβεί το 40%.
Η ενίσχυση του πρώτου κόμματος ξεκινά από το ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 25%, οπότε και λαμβάνει μπόνους 20 εδρών και σταδιακά για κάθε επιπλέον μονάδα λαμβάνει επιπλέον 2 έδρες μέχρι το ανώτατο όριο των 50 εδρών.
Σημαντικός παράγοντας για την αυτοδυναμία το ποσοστό των κόμματων που δεν ξεπερνούν το όριο του 3% και μένουν εκτός βουλής.
Έχει υπολογιστεί ότι με ποσοστό 37,5% και με το 10% των κομμάτων εκτός βουλής το πρώτο κόμμα έχει αυτοδυναμία 151 εδρών.
Στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση το ποσοστό των κομμάτων που έμειναν εκτός βουλής έφτασε το 16%, δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό των πρώτων εκλογών του 2012 όταν είχε φθάσει το 19%.
Στην βάση αυτή και με δεδομένο το ποσοστό της ΝΔ στο ύψος του 40,79% το ύψος των εδρών της θα έφθανε τις 172 έδρες εάν εφαρμόζονταν το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.
Άρα αρκεί μόνο η επανάληψη αυτής της επίδοσης για να υπάρξει αυτοδυναμία μετά την εκλογική αναμέτρηση της 25ης Ιουνίου ;
Αρκεί εάν δεν αλλάξουν τα υπόλοιπα δεδομένα όπως το ποσοστό των κομμάτων που μένουν εκτός βουλής.
Έχει υπολογιστεί ότι για κάθε μονάδα που αυξάνεται το ποσοστό των εκτός βουλής κομμάτων μειώνεται κατά 0,3-0,4% ο πήχης της αυτοδυναμίας ή το αντίστροφο εάν το ποσοστό μειώνεται.
Για παράδειγμα εάν το ποσοστό της ΝΔ παραμείνει στο 40,79% και το ποσοστό των εκτός βουλής κομμάτων μειωθεί στο 10% τότε η αριθμητική της αυτοδυναμίας αλλάζει σημαντικά αφού ο παρανομαστής του γινομένου του ποσοστού με το υπόλοιπο των εδρών μετά την αφαίρεση του μπόνους αυξάνεται δίνοντας μια αυτοδυναμία 154 εδρών.
Δηλαδή μια μείωση του ποσοστού των εκτός βουλής κομμάτων κατά 6 μονάδες οδηγεί σε 18 λιγότερες έδρες για το αυτοδύναμο κόμμα.
Τα πράγματα γίνονται ακόμη δυσκολότερα εάν υπάρξει αποσυσπείρωση και μείωση του εκλογικού ποσοστού του πρώτου κόμματος.
Στην βάση αυτή ο πολιτικός σεισμός της 21ης Μαΐου δεν επιδικάζει αυτόματα ούτε το ύψος της αυτοδυναμίας αλλά ούτε την ίδια την αυτοδυναμία.
Ο κίνδυνος να μην υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση στις 25 Ιουνίου θεωρητικά είναι υπαρκτός διότι χωρίς την κατάλληλη επίδοση κανένας εκλογικός νόμος δεν προδικάζει αυτοδύναμες κυβερνήσεις.
Οι υποκριτικές κορώνες Τσίπρα περί απειλής της Δημοκρατίας από τα υψηλά ποσοστά της ΝΔ είναι εντός των γνωστών πλαισίων μπαχαλοποίησης της πολιτικής ζωής του τόπου αφού γνωρίζει πολύ καλά ότι η αυτοδυναμία απαιτεί επίδοση ανάλογη του πολιτικού σεισμού της 21ης Μαΐου.
Τίποτα στην ουσία δεν έχει τελειώσει, το μόνο που έχει αλλάξει είναι ο εκλογικός νόμος οπότε στη βάση της προεκλογικής περιόδου για την αναμέτρηση της 25ης Ιουνίου όλα ξεκινούν από την αρχή.
Πολλοί μιλούν για παντοδυναμία Μητσοτάκη αφού κάτι τέτοιο προσφέρεται από τον εκλογικό νόμο ενώ άλλοι τονίζουν τον κίνδυνο να μη υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση εάν δεν επαναληφτεί ο πολιτικός σεισμός της 21ης Μαΐου.
Και μόνο αυτές οι εκ διαμέτρου αντίθετες προσεγγίσεις δείχνουν ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει και ότι όλα μένουν ανοικτά.
Λέκκας Σαράντος
Οικονομολόγος
salekkas@gmail.com
www.bankingnews.gr
Η προσπάθεια μπαχαλοποίησης της πολιτικής ζωής απετράπει από τον ελληνικό λαό δίνοντας τέτοιο ποσοστό στην ΝΔ που εκ των πραγμάτων ακυρώθηκε στην πράξη ένας εκλογικός νόμος που μόνο στο μυαλό της αριστεράς έχει κάποια χρησιμότητα.
Η λογική επιβάλει εκλογικό νόμο που θα οδηγεί στον σχηματισμό κυβέρνησης που μόνο ο λαός με την ψήφο του θα μπορεί να ανεβάσει ή να κατεβάσει.
Η κανονικότητα επιβάλει εκλογικό νόμο που ο σχηματισμός κυβέρνησης δεν θα είναι προϊόν συμβιβασμών, εκβιασμών και αμετροέπειας, ούτε ανάγκης, αφού κάτι τέτοιο πέρα του θνησιγενούς χαρακτήρα δεν θα έχει καμία ουσιαστική χρησιμότητα.
Ο μέσος Έλληνας με την ψήφο του είπε όχι στην απλή αναλογική, επιζητά κυβερνήσεις με καθαρή εντολή και ξεκάθαρο προσανατολισμό, επιζητά συγκεκριμένους θύτες όταν τα πράγματα πηγαίνουν άσχημα και όχι πολιτικούς που θα κρύβουν την αναποτελεσματικότητα τους πίσω από τους ευκαιριακούς τους συμμάχους.
Στις 25 Ιουνίου οι εκλογές θα γίνουν με ενισχυμένη αναλογική και θα οδηγήσουν στο σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης για τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Ποιο είναι όμως αυτό το σύστημα και με ποιο τρόπο δίνει αυτοδύναμες κυβερνήσεις
Η ουσιαστική διάφορα από την απλή αναλογική είναι το μπόνους των 50 εδρών που δίνει στο πρώτο κόμμα εφόσον αυτό υπερβεί το 40%.
Η ενίσχυση του πρώτου κόμματος ξεκινά από το ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο του 25%, οπότε και λαμβάνει μπόνους 20 εδρών και σταδιακά για κάθε επιπλέον μονάδα λαμβάνει επιπλέον 2 έδρες μέχρι το ανώτατο όριο των 50 εδρών.
Σημαντικός παράγοντας για την αυτοδυναμία το ποσοστό των κόμματων που δεν ξεπερνούν το όριο του 3% και μένουν εκτός βουλής.
Έχει υπολογιστεί ότι με ποσοστό 37,5% και με το 10% των κομμάτων εκτός βουλής το πρώτο κόμμα έχει αυτοδυναμία 151 εδρών.
Στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση το ποσοστό των κομμάτων που έμειναν εκτός βουλής έφτασε το 16%, δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό των πρώτων εκλογών του 2012 όταν είχε φθάσει το 19%.
Στην βάση αυτή και με δεδομένο το ποσοστό της ΝΔ στο ύψος του 40,79% το ύψος των εδρών της θα έφθανε τις 172 έδρες εάν εφαρμόζονταν το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής.
Άρα αρκεί μόνο η επανάληψη αυτής της επίδοσης για να υπάρξει αυτοδυναμία μετά την εκλογική αναμέτρηση της 25ης Ιουνίου ;
Αρκεί εάν δεν αλλάξουν τα υπόλοιπα δεδομένα όπως το ποσοστό των κομμάτων που μένουν εκτός βουλής.
Έχει υπολογιστεί ότι για κάθε μονάδα που αυξάνεται το ποσοστό των εκτός βουλής κομμάτων μειώνεται κατά 0,3-0,4% ο πήχης της αυτοδυναμίας ή το αντίστροφο εάν το ποσοστό μειώνεται.
Για παράδειγμα εάν το ποσοστό της ΝΔ παραμείνει στο 40,79% και το ποσοστό των εκτός βουλής κομμάτων μειωθεί στο 10% τότε η αριθμητική της αυτοδυναμίας αλλάζει σημαντικά αφού ο παρανομαστής του γινομένου του ποσοστού με το υπόλοιπο των εδρών μετά την αφαίρεση του μπόνους αυξάνεται δίνοντας μια αυτοδυναμία 154 εδρών.
Δηλαδή μια μείωση του ποσοστού των εκτός βουλής κομμάτων κατά 6 μονάδες οδηγεί σε 18 λιγότερες έδρες για το αυτοδύναμο κόμμα.
Τα πράγματα γίνονται ακόμη δυσκολότερα εάν υπάρξει αποσυσπείρωση και μείωση του εκλογικού ποσοστού του πρώτου κόμματος.
Στην βάση αυτή ο πολιτικός σεισμός της 21ης Μαΐου δεν επιδικάζει αυτόματα ούτε το ύψος της αυτοδυναμίας αλλά ούτε την ίδια την αυτοδυναμία.
Ο κίνδυνος να μην υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση στις 25 Ιουνίου θεωρητικά είναι υπαρκτός διότι χωρίς την κατάλληλη επίδοση κανένας εκλογικός νόμος δεν προδικάζει αυτοδύναμες κυβερνήσεις.
Οι υποκριτικές κορώνες Τσίπρα περί απειλής της Δημοκρατίας από τα υψηλά ποσοστά της ΝΔ είναι εντός των γνωστών πλαισίων μπαχαλοποίησης της πολιτικής ζωής του τόπου αφού γνωρίζει πολύ καλά ότι η αυτοδυναμία απαιτεί επίδοση ανάλογη του πολιτικού σεισμού της 21ης Μαΐου.
Τίποτα στην ουσία δεν έχει τελειώσει, το μόνο που έχει αλλάξει είναι ο εκλογικός νόμος οπότε στη βάση της προεκλογικής περιόδου για την αναμέτρηση της 25ης Ιουνίου όλα ξεκινούν από την αρχή.
Πολλοί μιλούν για παντοδυναμία Μητσοτάκη αφού κάτι τέτοιο προσφέρεται από τον εκλογικό νόμο ενώ άλλοι τονίζουν τον κίνδυνο να μη υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση εάν δεν επαναληφτεί ο πολιτικός σεισμός της 21ης Μαΐου.
Και μόνο αυτές οι εκ διαμέτρου αντίθετες προσεγγίσεις δείχνουν ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει και ότι όλα μένουν ανοικτά.
Λέκκας Σαράντος
Οικονομολόγος
salekkas@gmail.com
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών