Το εκλογικό αποτέλεσμα μπορεί να σημάνει εβδομάδες αβεβαιότητας στις αγορές και επιβράδυνση της ανάκαμψης
Στην τελική ευθεία εισέρχεται η Ισπανία για τη διεξαγωγή των γενικών εκλογών της Κυριακής, 20ής Δεκεμβρίου, με την πλειονότητα των δημοσκοπήσεων να δείχνει το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα (Partido Popular) του πρωθυπουργού Mariano Rajoy να κερδίζει τις περισσότερες έδρες, χωρίς όμως να επιτυγχάνει την πλειοψηφία.
Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι την επομένη των εκλογών θα υπάρξει μια κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ του Λαϊκού Κόμματος και του νεοσχηματισθέντος φιλελεύθερου κόμματος Ciudadanos (Πολίτες), όμως τονίζουν ότι θα μπορούσαν να απαιτηθούν εβδομάδες ή ακόμη και περισσότερο προκειμένου τα κόμματα να φθάσουν σε συμφωνία.
Παράλληλα, η τάση ενίσχυσης του ριζοσπαστικού αριστερού κόμματος Podemos στις τελευταίες δημοσκοπήσεις δημιουργεί επιπλέον αβεβαιότητα σχετικά με το πόσο εύκολα μπορεί να σχηματιστεί μια κυβέρνηση.
Αν η τάση αυτή συνεχιστεί, ο συνδυασμός Λαϊκού Κόμματος – Ciudadanos μπορεί να μην αρκεί για την εξασφάλιση της πλειοψηφίας, σημειώνει η Deutsche Bank, η οποία μάλιστα σε ανάλυσή της δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να απαιτηθεί η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών μέσα στο 2016.
Εν τω μεταξύ, μπορεί να καταγραφεί επιβράδυνση των μεταρρυθμίσεων, ανεξαρτήτως του ποιος θα σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση στην Ισπανία, σημειώνουν οι αναλυτές και προειδοποιούν για παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας που ίσως να επιβραδύνει την ανάκαμψη της ισπανικής οικονομίας.
Τα κόμματα και η εκλογική διαδικασία
Το Partido Popular (Λαϊκό Κόμμα), το κόμμα του νυν πρωθυπουργού Mariano Rajoy, κατέγραψε το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα εδώ και 24 χρόνια στις περιφερειακές εκλογές του Μαΐου, εν μέσω της εμφάνισης ενός αριθμού νέων κομμάτων, αλλά και ενός σημαντικού αριθμού πολιτικών σκανδάλων.
Το ποσοστό του κόμματος, βάσει δύο δημοσκοπήσεων που είδαν το φως της δημοσιότητας αυτή την εβδομάδα, φαίνεται να διαμορφώνεται μεταξύ του 25% και 26%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο του 28,1% πέντε δημοσκοπήσεων.
Οι Σοσιαλιστές (PSOE), μαζί με το Partido Popular, αποτελούν το παραδοσιακό δικομματικό σύστημα που κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της Ισπανίας όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Το ποσοστό του βάσει του μέσου όρου πέντε δημοσκοπήσεων διαμορφώνεται στο 20,7%.
Το φιλοευρωπαϊκό φιλελεύθερο κόμμα Ciudadanos του Albert Rivera φαίνεται να αποτελεί τον ρυθμιστή των εκλογών, μετά τη σημαντική άνοδο του ποσοστού του κόμματός τους στο 19%.
Από την άλλη πλευρά, στις τελευταίες δημοσκοπήσεις το Podemos (Μπορούμε) καταγράφει σημαντική ενίσχυση των ποσοστών του και μάλιστα, μία δημοσκόπηση αυτή την εβδομάδα το έφερε να καταλαμβάνει την τρίτη θέση, ξεπερνώντας τους Ciudadanos.
Οι κάλπες θα κλείσουν στις 8 μ.μ. τοπική ώρα στις 20 Δεκεμβρίου και τα πρώτα exit polls αναμένεται να ανακοινωθούν λίγο αργότερα.
Αν το Partido Popular και οι Ciudadanos διασφαλίσουν επαρκείς έδρες για να σχηματίσουν κυβέρνηση, μπορεί να απαιτηθεί κάποιο χρονικό διάστημα προκειμένου να συμφωνήσουν ποιος θα ηγηθεί αυτής, καθώς το κόμμα του Albert Rivera έχει δηλώσει ότι δεν θα στηρίξει τον Rajoy στην πρωθυπουργία.
Μετά τις εκλογές, ο βασιλιάς της Ισπανίας, Felipe VI, θα έχει συνομιλίες με τους ηγέτες των πολιτικών κομμάτων προκειμένου να προτείνει έναν υποψήφιο και το Κοινοβούλιο θα συνέλθει εντός 25 ημερών μετά τις εκλογές ώστε να ψηφίσει τον υποψήφιο που θα έχει προτείνει ο βασιλιάς.
Αν ο υποψήφιος δεν λάβει την απόλυτη πλειοψηφία, θα υπάρξει δεύτερη ψηφοφορία μέσα σερ 48 ώρες μέσω της ίδιας διαδικασίας, μετά την οποία θα κηρυχθούν νέες εκλογές.
Ο αναλυτής της Societe Generale, Yvan Mamalet, εκτιμά ότι η νέα κυβέρνηση θα αναλάβει το δεύτερο μισό του Ιανουαρίου, αν και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο η διαδικασία να είναι πιο μακρά.
Τα πιθανά αποτελέσματα
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg, το Partido Popular φαίνεται να κερδίζει 124 έδρες έναντι των 185 που έχει τώρα και όταν για την απόλυτη πλειοψηφία απαιτούνται 176 έδρες.
Σύμφωνα με τη Societe Generale, η πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης από τα κόμματα PP και Ciudadanos είναι στο 75%, στο 15% η πιθανότητα σχηματισμού αριστερής κυβέρνησης υπό τους Σοσιαλιστές (PSOE) και 10% η πιθανότητα μιας συμμαχία PSOE και Ciudadanos.
Μόνον αν το ΡΡ και οι Ciudadanos αποτύχουν να συμφωνήσουν, η ηγεσία των Σοσιαλιστών θα αποφασίσει να κλίνει προς το κέντρο και το Podemos για να επιτευχθεί μια συμφωνία.
O αναλυτής της HSBC, Fabio Balboni, επισημαίνει ότι ενώ η Ισπανία έχει ιστορία στον σχηματισμό κυβερνήσεων μειοψηφίας, αυτό το αποτέλεσμα είναι λιγότερο πιθανό αυτή τη φορά καθώς η διαφορά των εδρών του πρώτου κόμματος από αυτές που απαιτούνται για την απόλυτη πλειοψηφία φαίνεται να διευρύνεται.
Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι μια συμμαχία μεταξύ του ΡΡ και των Ciudadanos είναι η πιο πιθανή, ακολουθούμενη από μια τρικομματική συμμαχία των PSOE, Podemos και Ciudadanos, ενώ εκτιμά ότι μια συμμαχία PSOE-Ciudadanos ίσως να μην έχει πλειοψηφία.
Eνδεχόμενο πρόωρων εκλογών
Τα ισπανικά κόμματα είναι απίθανο ότι θα σπεύσουν να κάνουν υποχωρήσεις, σημειώνει και προσθέτει ότι μπορεί να απαιτηθεί μεγάλο διάστημα πριν σχηματιστεί κυβέρνηση.
Εν τω μεταξύ, η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Μια παρατεταμένη περίοδος αβεβαιότητας μπορεί να ξεκινήσει, πλήττοντας την καταναλωτική και επενδυτική εμπιστοσύνη και κατ' επέκταση την ανάκαμψη της χώρας, σημειώνει ο Balboni.
Τη ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών επισημαίνουν σε αναλύσεις τους και η Deutsche Bank, Barclays και Nomura, οι οποίες προειδοποιούν για την πιθανότητα πρόωρων εκλογών μέσα στο 2016, αν ο κατακερματισμός στο ισπανικό κοινοβούλιο εμποδίσει τον σχηματισμό ενός συνασπισμού ή μιας σταθερής συμφωνίας για τη δημιουργία κυβέρνησης.
Ο Marco Stringa, οικονομολόγος της Deutsche Bank στο Λονδίνο, σε σημείωμά τους προς τους επενδυτές προειδοποιεί για «μια αξιοσημείωτη μετακίνηση στις δημοσκοπήσεις κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι ημερών. Η πρώτη αλλαγή είναι η αύξηση κατά 2,5 μονάδες της στήριξης προς το Podemos (Μπορούμε) έναντι μιας πτώσης 2 μονάδων στους Ciudadanos (Πολίτες).
Το Λαϊκό Κόμμα (P.P.) επίσης έχει χάσει έδαφος».
Έτσι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της γερμανικής τράπεζας, «PP και Ciudadanos έχουν χάσει συνολικά 5 έδρες τις τελευταίες ημέρες. Μια διατήρηση αυτής της τάσης θα μπορούσε να φέρει το σύνολο των ποσοστών των δύο κομμάτων κάτω από την απόλυτη πλειοψηφία», δυσκολεύοντας μια συμφωνία μεταξύ των δύο αυτών κομμάτων για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Σε αυτό το σενάριο, σύμφωνα με τον Stringa, «ο βασικότερος κίνδυνος είναι ένα πολιτικό "αδιέξοδο". Αν και στο βασικό μας σενάριο περιλαμβάνεται ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης μειοψηφία του ΡΡ με τη στήριξη των Ciudadanos, τα τελευταία γεγονότα έχουν αυξήσει τον κίνδυνο ενός κατακερματισμού άνευ προηγουμένου στο ισπανικό κοινοβούλιο, οδηγώντας σε μια ασταθή κυβέρνηση ή σε μια ολική δυσκολία σχηματισμού μιας πλειοψηφίας».
Μπροστά στην εν δυνάμει δυσκολία δημιουργίας εναλλακτικών συμμαχιών έναντι αυτής του PP και των Ciudadanos, η Deutsche Bank σημειώνει ότι τα εμπόδια αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε δεύτερες γενικές εκλογές, κάτι που θα είχε αρνητικές επιπτώσεις για τις αγορές και την ισπανική οικονομία.
Την πιθανότητα μιας επανάληψης των εκλογών επισημαίνει και η Barclays στην τελευταία της έκθεση για την Ισπανία.
«Μια συμμαχία του ΡΡ και των Ciudadanos φαίνεται η πιο πιθανή, όμως δεν μπορεί να αποκλειστεί μια περίοδος πολιτικής αβεβαιότητας μετά τις εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου και πριν τον ορισμό ενός προέδρου του Κοινοβουλίου που θα έχει συμφωνήσει σχετικά με τη νέα κυβέρνηση», σημειώνει.
«Αυτή η διαδικασία μπορεί να απαιτήσει δύο μήνες και αν δεν υπάρξει συμφωνία θα μπορούσαν να προκηρυχθούν νέες εκλογές», επισημαίνουν οι αναλυτές της βρετανικής τράπεζας.
Ο Λευτέρης Φαρμάκης, αναλυτής της Nomura στο Λονδίνο, βλέπει τέσσερα πιθανά σενάρια μετά την 20ή Δεκεμβρίου.
Μια συμμαχία των ΡΡ και Ciudadanos, μια συμμαχία του PSOE με τους Ciudadanos, μια συμμαχία του PSOE με Ciudadanos και Podemos και μια μακρά περίοδο κενού εξουσίας, αν δεν υπάρξουν συμφωνίες που θα καταλήξουν σε μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
«Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες γενικές εκλογές, που θα μπορούσαν να διεξαχθούν την επόμενη άνοιξη», επισημαίνει η ιαπωνική τράπεζα.
Πέραν τούτου, η Nomura εκτιμά ότι η αγορά ήδη αντανακλά αυτή την αβεβαιότητα και εκτιμά ότι το χειρότερο σενάριο, που θα ήταν μια νίκη του Podemos, πλέον αποκλείεται να συμβεί.
Τι διακυβεύεται
Μια κυβέρνηση των PP και Ciudadanos θα ήταν το καλύτερο αποτέλεσμα για την ισπανική οικονομία τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, σύμφωνα με τα 2/3 των ερωτηθέντων σε έρευνα του Bloomberg.
Αναλυτές της Barclays εκτιμούν ότι οι πολιτικές της επόμενης κυβέρνησης μπορούν να καθορίσουν αν οι προοπτικές ανάπτυξης της Ισπανίας θα κλίνουν περισσότερο προς αυτές της Ιρλανίας ή της γείτονός της Πορτογαλίας.
Ακόμη και να σχηματιστεί μια κυβέρνηση μειοψηφίας, μπορούν να ανακύψουν πολιτικοί κίνδυνοι από ένα πιο κατακερματισμένο κοινοβούλιο, που θα μπορούσε να αποδυναμώσει την ικανότητα της κυβέρνησης να φέρει εις πέρας περαιτέρω μεταρρυθμίσεις, σημειώνουν.
Από την πλευρά της Deutsche Bank σημειώνεται ότι η ανάπτυξη της εγχώριας ζήτησης πρέπει να παραμείνει αρκετά ισχυρή ώστε να μειωθεί η ανεργία και να αποφευχθεί μια νέα στροφή προς τα λαϊκίστικα κόμματα, ενώ πρέπει να είναι ισορροπημένη από ισχυρή εξωτερική επίδοση προκειμένου να μειωθεί το μεγάλο καθαρό εξωτερικό χρέος της χώρας.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, απαιτείται μια σοβαρή βελτίωση της παραγωγικότητας που αφήνει πολύ λίγο χώρο για λαϊκίστικες πολιτικές, επισημαίνεται.
Ο αναλυτής της Royal Bank of Scotland, Timo del Carpio, σημειώνει ότι οι ίδιες οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης μπορεί το λιγότερο να σημάνουν μια παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας, που θα μπορούσε να επηρεάσει τις επενδύσεις σε μια στιγμή που η οικονομία εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από την εγχώρια ζήτηση.
Αποσχιστικά κινήματα στην Καταλονία
Ένας νέος πρωθυπουργός ενδεχομένως να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις ώστε να δοθεί μεγαλύτερη αυτονομία στην ισπανική περιοχή της Καταλονίας, σημειώνει η Berenberg.
Ο… τραχύς τρόπος με τον οποίο ο Rajoy έχει απορρίψει τις απαιτήσει των Καταλανών για περισσότερη αυτονομία είχε ως αποτέλεσμα μέρη της καταλανικής επικρατούσας τάξης να απαιτήσουν εν τέλει πλήρη ανεξαρτησία.
Το θέμα της καταλανικής ανεξαρτησίας είναι απίθανο να εξαφανιστεί, όμως εκτιμάται ότι η επόμενη κυβέρνηση θα προσπαθήσει να μετριάσει τον κίνδυνο, προχωρώντας σε κάποιους συμβιβασμούς προς την Καταλονία και άλλες περιοχές, σημειώνει η Barclays.
Από την πλευρά της η Royal Bank of Scotland εκτιμά περισσότερη σαφήνεια στην πολιτική κατάσταση και τις διαπραγματευτικές τακτικές τόσο των κομμάτων υπέρ της ανεξαρτησίας όσο και της κεντρικής κυβέρνησης, με πιθανότερη διαπραγμάτευση για μεγαλύτερη χρηματοοικονομική αυτονομία.
Η πιθανότητα καταλανικής παρουσίας στην κεντρική κυβέρνηση θα μπορούσε να διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις, επισημαίνεται.
Τι θα σημάνει η ισπανική ψήφος για τις αγορές
Ο βασικός κίνδυνος, σύμφωνα με την Deutsche Bank, είναι ένα πολιτικό αδιέξοδο και η πιθανότητα μιας ασταθούς κυβέρνησης ως αποτέλεσμα ενός άνευ προηγουμένου κατακερματισμού του Κοινοβουλίου.
Γεγονότα που έλαβαν χώρα το 2015 δείχνουν ότι αυτό το θέμα έχει σημασία για την ισπανική οικονομία που υπεραπέδωσε έναντι της ιταλικής, όμως τα χρηματοοικονομικά assets υποαπέδωσαν.
Το spread μεταξύ των ιταλικών και ισπανικών ομολόγων είναι σφιχτό, υποδηλώνοντας ότι οι αγορές είναι ικανοποιημένες, σημειώνει η HSBC και προσθέτει ότι τα περισσότερα σενάρια είναι ευνοϊκά, όμως αν οι Σοσιαλιστές έχουν ένα ισχυρό αποτέλεσμα, θα προκύψουν ανησυχίες σχετικά με μια συμμαχία με το Podemos που θα μπορούσε να προκαλέσει μεταβλητότητα.
Επιμέλεια: Ελένη Κάτσουρα
www.bankingnews.gr
Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι την επομένη των εκλογών θα υπάρξει μια κυβέρνηση συνασπισμού μεταξύ του Λαϊκού Κόμματος και του νεοσχηματισθέντος φιλελεύθερου κόμματος Ciudadanos (Πολίτες), όμως τονίζουν ότι θα μπορούσαν να απαιτηθούν εβδομάδες ή ακόμη και περισσότερο προκειμένου τα κόμματα να φθάσουν σε συμφωνία.
Παράλληλα, η τάση ενίσχυσης του ριζοσπαστικού αριστερού κόμματος Podemos στις τελευταίες δημοσκοπήσεις δημιουργεί επιπλέον αβεβαιότητα σχετικά με το πόσο εύκολα μπορεί να σχηματιστεί μια κυβέρνηση.
Αν η τάση αυτή συνεχιστεί, ο συνδυασμός Λαϊκού Κόμματος – Ciudadanos μπορεί να μην αρκεί για την εξασφάλιση της πλειοψηφίας, σημειώνει η Deutsche Bank, η οποία μάλιστα σε ανάλυσή της δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να απαιτηθεί η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών μέσα στο 2016.
Εν τω μεταξύ, μπορεί να καταγραφεί επιβράδυνση των μεταρρυθμίσεων, ανεξαρτήτως του ποιος θα σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση στην Ισπανία, σημειώνουν οι αναλυτές και προειδοποιούν για παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας που ίσως να επιβραδύνει την ανάκαμψη της ισπανικής οικονομίας.
Τα κόμματα και η εκλογική διαδικασία
Το Partido Popular (Λαϊκό Κόμμα), το κόμμα του νυν πρωθυπουργού Mariano Rajoy, κατέγραψε το χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμα εδώ και 24 χρόνια στις περιφερειακές εκλογές του Μαΐου, εν μέσω της εμφάνισης ενός αριθμού νέων κομμάτων, αλλά και ενός σημαντικού αριθμού πολιτικών σκανδάλων.
Το ποσοστό του κόμματος, βάσει δύο δημοσκοπήσεων που είδαν το φως της δημοσιότητας αυτή την εβδομάδα, φαίνεται να διαμορφώνεται μεταξύ του 25% και 26%, σε σύγκριση με τον μέσο όρο του 28,1% πέντε δημοσκοπήσεων.
Οι Σοσιαλιστές (PSOE), μαζί με το Partido Popular, αποτελούν το παραδοσιακό δικομματικό σύστημα που κυριάρχησε στην πολιτική σκηνή της Ισπανίας όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Το ποσοστό του βάσει του μέσου όρου πέντε δημοσκοπήσεων διαμορφώνεται στο 20,7%.
Το φιλοευρωπαϊκό φιλελεύθερο κόμμα Ciudadanos του Albert Rivera φαίνεται να αποτελεί τον ρυθμιστή των εκλογών, μετά τη σημαντική άνοδο του ποσοστού του κόμματός τους στο 19%.
Από την άλλη πλευρά, στις τελευταίες δημοσκοπήσεις το Podemos (Μπορούμε) καταγράφει σημαντική ενίσχυση των ποσοστών του και μάλιστα, μία δημοσκόπηση αυτή την εβδομάδα το έφερε να καταλαμβάνει την τρίτη θέση, ξεπερνώντας τους Ciudadanos.
Οι κάλπες θα κλείσουν στις 8 μ.μ. τοπική ώρα στις 20 Δεκεμβρίου και τα πρώτα exit polls αναμένεται να ανακοινωθούν λίγο αργότερα.
Αν το Partido Popular και οι Ciudadanos διασφαλίσουν επαρκείς έδρες για να σχηματίσουν κυβέρνηση, μπορεί να απαιτηθεί κάποιο χρονικό διάστημα προκειμένου να συμφωνήσουν ποιος θα ηγηθεί αυτής, καθώς το κόμμα του Albert Rivera έχει δηλώσει ότι δεν θα στηρίξει τον Rajoy στην πρωθυπουργία.
Μετά τις εκλογές, ο βασιλιάς της Ισπανίας, Felipe VI, θα έχει συνομιλίες με τους ηγέτες των πολιτικών κομμάτων προκειμένου να προτείνει έναν υποψήφιο και το Κοινοβούλιο θα συνέλθει εντός 25 ημερών μετά τις εκλογές ώστε να ψηφίσει τον υποψήφιο που θα έχει προτείνει ο βασιλιάς.
Αν ο υποψήφιος δεν λάβει την απόλυτη πλειοψηφία, θα υπάρξει δεύτερη ψηφοφορία μέσα σερ 48 ώρες μέσω της ίδιας διαδικασίας, μετά την οποία θα κηρυχθούν νέες εκλογές.
Ο αναλυτής της Societe Generale, Yvan Mamalet, εκτιμά ότι η νέα κυβέρνηση θα αναλάβει το δεύτερο μισό του Ιανουαρίου, αν και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο η διαδικασία να είναι πιο μακρά.
Τα πιθανά αποτελέσματα
Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, όπως αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg, το Partido Popular φαίνεται να κερδίζει 124 έδρες έναντι των 185 που έχει τώρα και όταν για την απόλυτη πλειοψηφία απαιτούνται 176 έδρες.
Σύμφωνα με τη Societe Generale, η πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης από τα κόμματα PP και Ciudadanos είναι στο 75%, στο 15% η πιθανότητα σχηματισμού αριστερής κυβέρνησης υπό τους Σοσιαλιστές (PSOE) και 10% η πιθανότητα μιας συμμαχία PSOE και Ciudadanos.
Μόνον αν το ΡΡ και οι Ciudadanos αποτύχουν να συμφωνήσουν, η ηγεσία των Σοσιαλιστών θα αποφασίσει να κλίνει προς το κέντρο και το Podemos για να επιτευχθεί μια συμφωνία.
O αναλυτής της HSBC, Fabio Balboni, επισημαίνει ότι ενώ η Ισπανία έχει ιστορία στον σχηματισμό κυβερνήσεων μειοψηφίας, αυτό το αποτέλεσμα είναι λιγότερο πιθανό αυτή τη φορά καθώς η διαφορά των εδρών του πρώτου κόμματος από αυτές που απαιτούνται για την απόλυτη πλειοψηφία φαίνεται να διευρύνεται.
Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι μια συμμαχία μεταξύ του ΡΡ και των Ciudadanos είναι η πιο πιθανή, ακολουθούμενη από μια τρικομματική συμμαχία των PSOE, Podemos και Ciudadanos, ενώ εκτιμά ότι μια συμμαχία PSOE-Ciudadanos ίσως να μην έχει πλειοψηφία.
Eνδεχόμενο πρόωρων εκλογών
Τα ισπανικά κόμματα είναι απίθανο ότι θα σπεύσουν να κάνουν υποχωρήσεις, σημειώνει και προσθέτει ότι μπορεί να απαιτηθεί μεγάλο διάστημα πριν σχηματιστεί κυβέρνηση.
Εν τω μεταξύ, η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Μια παρατεταμένη περίοδος αβεβαιότητας μπορεί να ξεκινήσει, πλήττοντας την καταναλωτική και επενδυτική εμπιστοσύνη και κατ' επέκταση την ανάκαμψη της χώρας, σημειώνει ο Balboni.
Τη ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών επισημαίνουν σε αναλύσεις τους και η Deutsche Bank, Barclays και Nomura, οι οποίες προειδοποιούν για την πιθανότητα πρόωρων εκλογών μέσα στο 2016, αν ο κατακερματισμός στο ισπανικό κοινοβούλιο εμποδίσει τον σχηματισμό ενός συνασπισμού ή μιας σταθερής συμφωνίας για τη δημιουργία κυβέρνησης.
Ο Marco Stringa, οικονομολόγος της Deutsche Bank στο Λονδίνο, σε σημείωμά τους προς τους επενδυτές προειδοποιεί για «μια αξιοσημείωτη μετακίνηση στις δημοσκοπήσεις κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι ημερών. Η πρώτη αλλαγή είναι η αύξηση κατά 2,5 μονάδες της στήριξης προς το Podemos (Μπορούμε) έναντι μιας πτώσης 2 μονάδων στους Ciudadanos (Πολίτες).
Το Λαϊκό Κόμμα (P.P.) επίσης έχει χάσει έδαφος».
Έτσι, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της γερμανικής τράπεζας, «PP και Ciudadanos έχουν χάσει συνολικά 5 έδρες τις τελευταίες ημέρες. Μια διατήρηση αυτής της τάσης θα μπορούσε να φέρει το σύνολο των ποσοστών των δύο κομμάτων κάτω από την απόλυτη πλειοψηφία», δυσκολεύοντας μια συμφωνία μεταξύ των δύο αυτών κομμάτων για τον σχηματισμό κυβέρνησης.
Σε αυτό το σενάριο, σύμφωνα με τον Stringa, «ο βασικότερος κίνδυνος είναι ένα πολιτικό "αδιέξοδο". Αν και στο βασικό μας σενάριο περιλαμβάνεται ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης μειοψηφία του ΡΡ με τη στήριξη των Ciudadanos, τα τελευταία γεγονότα έχουν αυξήσει τον κίνδυνο ενός κατακερματισμού άνευ προηγουμένου στο ισπανικό κοινοβούλιο, οδηγώντας σε μια ασταθή κυβέρνηση ή σε μια ολική δυσκολία σχηματισμού μιας πλειοψηφίας».
Μπροστά στην εν δυνάμει δυσκολία δημιουργίας εναλλακτικών συμμαχιών έναντι αυτής του PP και των Ciudadanos, η Deutsche Bank σημειώνει ότι τα εμπόδια αυτά μπορούν να οδηγήσουν σε δεύτερες γενικές εκλογές, κάτι που θα είχε αρνητικές επιπτώσεις για τις αγορές και την ισπανική οικονομία.
Την πιθανότητα μιας επανάληψης των εκλογών επισημαίνει και η Barclays στην τελευταία της έκθεση για την Ισπανία.
«Μια συμμαχία του ΡΡ και των Ciudadanos φαίνεται η πιο πιθανή, όμως δεν μπορεί να αποκλειστεί μια περίοδος πολιτικής αβεβαιότητας μετά τις εκλογές της 20ής Δεκεμβρίου και πριν τον ορισμό ενός προέδρου του Κοινοβουλίου που θα έχει συμφωνήσει σχετικά με τη νέα κυβέρνηση», σημειώνει.
«Αυτή η διαδικασία μπορεί να απαιτήσει δύο μήνες και αν δεν υπάρξει συμφωνία θα μπορούσαν να προκηρυχθούν νέες εκλογές», επισημαίνουν οι αναλυτές της βρετανικής τράπεζας.
Ο Λευτέρης Φαρμάκης, αναλυτής της Nomura στο Λονδίνο, βλέπει τέσσερα πιθανά σενάρια μετά την 20ή Δεκεμβρίου.
Μια συμμαχία των ΡΡ και Ciudadanos, μια συμμαχία του PSOE με τους Ciudadanos, μια συμμαχία του PSOE με Ciudadanos και Podemos και μια μακρά περίοδο κενού εξουσίας, αν δεν υπάρξουν συμφωνίες που θα καταλήξουν σε μια κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
«Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες γενικές εκλογές, που θα μπορούσαν να διεξαχθούν την επόμενη άνοιξη», επισημαίνει η ιαπωνική τράπεζα.
Πέραν τούτου, η Nomura εκτιμά ότι η αγορά ήδη αντανακλά αυτή την αβεβαιότητα και εκτιμά ότι το χειρότερο σενάριο, που θα ήταν μια νίκη του Podemos, πλέον αποκλείεται να συμβεί.
Τι διακυβεύεται
Μια κυβέρνηση των PP και Ciudadanos θα ήταν το καλύτερο αποτέλεσμα για την ισπανική οικονομία τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, σύμφωνα με τα 2/3 των ερωτηθέντων σε έρευνα του Bloomberg.
Αναλυτές της Barclays εκτιμούν ότι οι πολιτικές της επόμενης κυβέρνησης μπορούν να καθορίσουν αν οι προοπτικές ανάπτυξης της Ισπανίας θα κλίνουν περισσότερο προς αυτές της Ιρλανίας ή της γείτονός της Πορτογαλίας.
Ακόμη και να σχηματιστεί μια κυβέρνηση μειοψηφίας, μπορούν να ανακύψουν πολιτικοί κίνδυνοι από ένα πιο κατακερματισμένο κοινοβούλιο, που θα μπορούσε να αποδυναμώσει την ικανότητα της κυβέρνησης να φέρει εις πέρας περαιτέρω μεταρρυθμίσεις, σημειώνουν.
Από την πλευρά της Deutsche Bank σημειώνεται ότι η ανάπτυξη της εγχώριας ζήτησης πρέπει να παραμείνει αρκετά ισχυρή ώστε να μειωθεί η ανεργία και να αποφευχθεί μια νέα στροφή προς τα λαϊκίστικα κόμματα, ενώ πρέπει να είναι ισορροπημένη από ισχυρή εξωτερική επίδοση προκειμένου να μειωθεί το μεγάλο καθαρό εξωτερικό χρέος της χώρας.
Για την επίτευξη αυτών των στόχων, απαιτείται μια σοβαρή βελτίωση της παραγωγικότητας που αφήνει πολύ λίγο χώρο για λαϊκίστικες πολιτικές, επισημαίνεται.
Ο αναλυτής της Royal Bank of Scotland, Timo del Carpio, σημειώνει ότι οι ίδιες οι διαπραγματεύσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης μπορεί το λιγότερο να σημάνουν μια παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αβεβαιότητας, που θα μπορούσε να επηρεάσει τις επενδύσεις σε μια στιγμή που η οικονομία εξαρτάται ολοένα και περισσότερο από την εγχώρια ζήτηση.
Αποσχιστικά κινήματα στην Καταλονία
Ένας νέος πρωθυπουργός ενδεχομένως να προχωρήσει σε διαπραγματεύσεις ώστε να δοθεί μεγαλύτερη αυτονομία στην ισπανική περιοχή της Καταλονίας, σημειώνει η Berenberg.
Ο… τραχύς τρόπος με τον οποίο ο Rajoy έχει απορρίψει τις απαιτήσει των Καταλανών για περισσότερη αυτονομία είχε ως αποτέλεσμα μέρη της καταλανικής επικρατούσας τάξης να απαιτήσουν εν τέλει πλήρη ανεξαρτησία.
Το θέμα της καταλανικής ανεξαρτησίας είναι απίθανο να εξαφανιστεί, όμως εκτιμάται ότι η επόμενη κυβέρνηση θα προσπαθήσει να μετριάσει τον κίνδυνο, προχωρώντας σε κάποιους συμβιβασμούς προς την Καταλονία και άλλες περιοχές, σημειώνει η Barclays.
Από την πλευρά της η Royal Bank of Scotland εκτιμά περισσότερη σαφήνεια στην πολιτική κατάσταση και τις διαπραγματευτικές τακτικές τόσο των κομμάτων υπέρ της ανεξαρτησίας όσο και της κεντρικής κυβέρνησης, με πιθανότερη διαπραγμάτευση για μεγαλύτερη χρηματοοικονομική αυτονομία.
Η πιθανότητα καταλανικής παρουσίας στην κεντρική κυβέρνηση θα μπορούσε να διευκολύνει τις διαπραγματεύσεις, επισημαίνεται.
Τι θα σημάνει η ισπανική ψήφος για τις αγορές
Ο βασικός κίνδυνος, σύμφωνα με την Deutsche Bank, είναι ένα πολιτικό αδιέξοδο και η πιθανότητα μιας ασταθούς κυβέρνησης ως αποτέλεσμα ενός άνευ προηγουμένου κατακερματισμού του Κοινοβουλίου.
Γεγονότα που έλαβαν χώρα το 2015 δείχνουν ότι αυτό το θέμα έχει σημασία για την ισπανική οικονομία που υπεραπέδωσε έναντι της ιταλικής, όμως τα χρηματοοικονομικά assets υποαπέδωσαν.
Το spread μεταξύ των ιταλικών και ισπανικών ομολόγων είναι σφιχτό, υποδηλώνοντας ότι οι αγορές είναι ικανοποιημένες, σημειώνει η HSBC και προσθέτει ότι τα περισσότερα σενάρια είναι ευνοϊκά, όμως αν οι Σοσιαλιστές έχουν ένα ισχυρό αποτέλεσμα, θα προκύψουν ανησυχίες σχετικά με μια συμμαχία με το Podemos που θα μπορούσε να προκαλέσει μεταβλητότητα.
Επιμέλεια: Ελένη Κάτσουρα
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών