Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας υποστηρίζει ότι η Ευρώπη έχει μια τελευταία ευκαιρία και αν τη χάσει δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι την περιμένει καταστροφή
Στα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ευρωπαϊκό εγχείρημα αναφέρεται σε άρθρο του ο Joschka Fischer με άρθρο του στο project-syndicate, επισημαίνοντας ότι οι συγκρούσεις έχουν σημαδέψει το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας της Ευρώπης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, όταν συστάθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση στόχος ήταν η σταθερή ειρήνη και η «ολοένα στενότερη ένωση».
Αντ' αυτού όμως οι Ευρωπαίοι βιώνουν διαταραχές και βία σχεδόν σε καθημερινή βάση.
Μεταξύ αυτών είναι και η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την ΕΕ, η έξαρση των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι, στη Νίκαια, στη Νορμανδία, η ανανεωμένη επιθετικότητα από τη Ρωσία, αλλά και μια αιματηρή απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το οποίο ακολούθησαν οι εκκαθαρίσεις με εντολή του Τούρκου προέδρου Recep Tayyip Erdogan, που έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με την αξιοπιστία της Τουρκίας ως εταίρου προς τη Δύση.
Και σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί η μεταναστευτική κρίση που ακόμα δεν έχει αντιμετωπιστεί.
Παράλληλα, οι δευτερογενείς επιδράσεις των εμφυλίων πολέμων και στρατιωτικών δικτατοριών στη γειτονιά της Ευρώπης συνεχίζουν να απειλούν την ήπειρο, και οι ΗΠΑ φαίνεται να έχουν κουραστεί από τον ρόλο ως εγγυητής της παγκόσμιας ασφάλειας και της τάξης.
«Αυτοί και άλλοι παράγοντες έχουν οδηγήσει πολλούς Ευρωπαίους να πιστεύουν ότι τα χρόνια της ειρήνης έχουν τελειώσει» γράφει ο ίδιος στο άρθρο του.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κάποιος θα μπορούσε να σκεφτεί ότι αυτά τα προβλήματα θα οδηγήσουν τους Ευρωπαίους να ενισχύσουν την ΕΕ, προκειμένου να αναλάβει τον έλεγχο της κατάστασης και την άμβλυνση των αυξανόμενων κινδύνων.
Αντ' αυτού, πολλοί Ευρωπαίοι ακολουθούν λαϊκίστικες πολιτικές εθνικισμού και απομονωτισμού.
«Αυτό δεν αποτελεί καλό οιωνό για την Ευρώπη.
Στον 21ο αιώνα, η στροφή μακριά από τη συνεργασία και την ολοκλήρωση ανέρχεται απλά θάβει το κεφάλι κάποιοι στην άμμο και ελπίζει ότι οι κίνδυνοι θα περάσουν» γράφει ο ίδιος χαρακτηριστικά.
Και, εν τω μεταξύ, η αναβίωση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού οριστικές πλήττουν τον κοινωνικό ιστό που θα χρειαστεί η Ευρώπη για την αποτροπή των απειλών κατά της ειρήνης και της τάξης.
Πως φτάσαμε ως εδώ
Στο ερώτημα πως φτάσαμε ως εδώ, ο Fischer επισημαίνει ότι τελικά η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης (και ταυτόχρονα το τέλος του Ψυχρού Πολέμου) δεν ήταν το τέλος της ιστορίας αλλά η αρχή μιας εντολής για τη διάλυση της δυτικού φιλελευθερισμού.
Χάνοντας τον υπαρξιακό εχθρό της, η Δύση έχασε το ξίφος κατά του οποίου κήρυξε τη δική ηθική ανωτερότητα της.
«Τα χρόνια 1989-1991 ήταν η αρχή μιας ιστορικής μετάβασης από τον διπολικό κόσμο της εποχής μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο προς σημερινό παγκοσμιοποιημένο κόσμο, έναν οικείο χώρο, που ακόμα όμως δεν έχουμε κατανοήσει πλήρως» γράφει ο πρώην Γερμανός υπουργός και συνεχίζει:
«Ένα πράγμα είναι σαφές: Η πολιτική και οικονομική δύναμη μετατοπίζεται από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό, και μακριά από την Ευρώπη.
Αυτό αφήνει πολλά ανοιχτά ερωτήματα:
Ποια δύναμη (ή δυνάμεις) θα διαμορφώσουν αυτή τη μελλοντική παγκόσμια τάξη;
Θα είναι ειρηνική η μετάβαση και η Δύση θα επιβιώσει ανέπαφη;
Τι είδους νέοι θεσμοί παγκόσμιας διακυβέρνησης θα προκύψουν;
Και τι θα γίνει με την παλαιά Ευρώπη στη νέα εποχή;» επισημαίνει ο ίδιος.
Η τελευταία ευκαιρία
Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, ο Fischer επισημαίνει ότι αυτό θα μπορούσε να είναι η τελευταία ευκαιρία της Ευρώπης προκειμένου να τελειώσει το έργο της ενοποίησης.
«Εάν η Ευρώπη χάσει την ευκαιρία της, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι την περιμένει καταστροφή.
Ευρωπαίοι πολιτικοί σήμερα αντιπροσωπεύουν ψηφοφόρους που κινούνται μεταξύ του μέτριου πραγματισμού και του θορυβώδους εθνικισμού.
Αλλά αυτό που χρειάζεται η Ευρώπη σήμερα είναι ένας τρίτος δρόμος: μια πολιτική ηγεσία που μπορεί να σκεφτεί δημιουργικά και να δράσει με τόλμη μακροπρόθεσμα.
Διαφορετικά, η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα απότομο ξύπνημα» καταλήγει ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, όταν συστάθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση στόχος ήταν η σταθερή ειρήνη και η «ολοένα στενότερη ένωση».
Αντ' αυτού όμως οι Ευρωπαίοι βιώνουν διαταραχές και βία σχεδόν σε καθημερινή βάση.
Μεταξύ αυτών είναι και η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την ΕΕ, η έξαρση των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Παρίσι, στη Νίκαια, στη Νορμανδία, η ανανεωμένη επιθετικότητα από τη Ρωσία, αλλά και μια αιματηρή απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το οποίο ακολούθησαν οι εκκαθαρίσεις με εντολή του Τούρκου προέδρου Recep Tayyip Erdogan, που έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με την αξιοπιστία της Τουρκίας ως εταίρου προς τη Δύση.
Και σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί η μεταναστευτική κρίση που ακόμα δεν έχει αντιμετωπιστεί.
Παράλληλα, οι δευτερογενείς επιδράσεις των εμφυλίων πολέμων και στρατιωτικών δικτατοριών στη γειτονιά της Ευρώπης συνεχίζουν να απειλούν την ήπειρο, και οι ΗΠΑ φαίνεται να έχουν κουραστεί από τον ρόλο ως εγγυητής της παγκόσμιας ασφάλειας και της τάξης.
«Αυτοί και άλλοι παράγοντες έχουν οδηγήσει πολλούς Ευρωπαίους να πιστεύουν ότι τα χρόνια της ειρήνης έχουν τελειώσει» γράφει ο ίδιος στο άρθρο του.
Σύμφωνα με τον ίδιο, κάποιος θα μπορούσε να σκεφτεί ότι αυτά τα προβλήματα θα οδηγήσουν τους Ευρωπαίους να ενισχύσουν την ΕΕ, προκειμένου να αναλάβει τον έλεγχο της κατάστασης και την άμβλυνση των αυξανόμενων κινδύνων.
Αντ' αυτού, πολλοί Ευρωπαίοι ακολουθούν λαϊκίστικες πολιτικές εθνικισμού και απομονωτισμού.
«Αυτό δεν αποτελεί καλό οιωνό για την Ευρώπη.
Στον 21ο αιώνα, η στροφή μακριά από τη συνεργασία και την ολοκλήρωση ανέρχεται απλά θάβει το κεφάλι κάποιοι στην άμμο και ελπίζει ότι οι κίνδυνοι θα περάσουν» γράφει ο ίδιος χαρακτηριστικά.
Και, εν τω μεταξύ, η αναβίωση της ξενοφοβίας και του ρατσισμού οριστικές πλήττουν τον κοινωνικό ιστό που θα χρειαστεί η Ευρώπη για την αποτροπή των απειλών κατά της ειρήνης και της τάξης.
Πως φτάσαμε ως εδώ
Στο ερώτημα πως φτάσαμε ως εδώ, ο Fischer επισημαίνει ότι τελικά η διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης (και ταυτόχρονα το τέλος του Ψυχρού Πολέμου) δεν ήταν το τέλος της ιστορίας αλλά η αρχή μιας εντολής για τη διάλυση της δυτικού φιλελευθερισμού.
Χάνοντας τον υπαρξιακό εχθρό της, η Δύση έχασε το ξίφος κατά του οποίου κήρυξε τη δική ηθική ανωτερότητα της.
«Τα χρόνια 1989-1991 ήταν η αρχή μιας ιστορικής μετάβασης από τον διπολικό κόσμο της εποχής μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο προς σημερινό παγκοσμιοποιημένο κόσμο, έναν οικείο χώρο, που ακόμα όμως δεν έχουμε κατανοήσει πλήρως» γράφει ο πρώην Γερμανός υπουργός και συνεχίζει:
«Ένα πράγμα είναι σαφές: Η πολιτική και οικονομική δύναμη μετατοπίζεται από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό, και μακριά από την Ευρώπη.
Αυτό αφήνει πολλά ανοιχτά ερωτήματα:
Ποια δύναμη (ή δυνάμεις) θα διαμορφώσουν αυτή τη μελλοντική παγκόσμια τάξη;
Θα είναι ειρηνική η μετάβαση και η Δύση θα επιβιώσει ανέπαφη;
Τι είδους νέοι θεσμοί παγκόσμιας διακυβέρνησης θα προκύψουν;
Και τι θα γίνει με την παλαιά Ευρώπη στη νέα εποχή;» επισημαίνει ο ίδιος.
Η τελευταία ευκαιρία
Στο πλαίσιο αυτό, λοιπόν, ο Fischer επισημαίνει ότι αυτό θα μπορούσε να είναι η τελευταία ευκαιρία της Ευρώπης προκειμένου να τελειώσει το έργο της ενοποίησης.
«Εάν η Ευρώπη χάσει την ευκαιρία της, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι την περιμένει καταστροφή.
Ευρωπαίοι πολιτικοί σήμερα αντιπροσωπεύουν ψηφοφόρους που κινούνται μεταξύ του μέτριου πραγματισμού και του θορυβώδους εθνικισμού.
Αλλά αυτό που χρειάζεται η Ευρώπη σήμερα είναι ένας τρίτος δρόμος: μια πολιτική ηγεσία που μπορεί να σκεφτεί δημιουργικά και να δράσει με τόλμη μακροπρόθεσμα.
Διαφορετικά, η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα απότομο ξύπνημα» καταλήγει ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών