Οι συνταγματολόγοι ανησυχούν κυρίως γιατί ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μπορεί στο μέλλον «να ασκεί μόνος του την εκτελεστική εξουσία»
Την έντονη ανησυχία του για τη συνταγματική αναθεώρηση που θα τεθεί στο δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου 2017 στην Τουρκία εκφράζει το Συμβούλιο της Ευρώπης, φοβούμενο ότι, λόγω της ενίσχυσης των εξουσιών του Recep Tayyip Erdogan, θα οδηγήσει τη χώρα σε ένα απολυταρχικό προεδρικό σύστημα.
«Καταργώντας το σύστημα των αναγκαίων ελέγχων και εξισορροπήσεων οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις δεν θα σέβονται το μοντέλο ενός δημοκρατικού προεδρικού συστήματος που βασίζεται στη διάκριση των εξουσιών.
Ως αποτέλεσμα, υπάρχει κίνδυνος το σύστημα να μετατραπεί σε ένα απολυταρχικό προεδρικό σύστημα.
Αασφαλώς κάθε κράτος «έχει το δικαίωμα να επιλέξει το δικό του πολιτικό σύστημα, είτε αυτό είναι προεδρικό, είτε είναι κοινοβουλευτικό ή άλλο όμως αυτό το δικαίωμα δεν είναι χωρίς όρους», τονίζουν οι ειδικοί σε θέματα συνταγματικού δικαίου που μετέχουν στην «Επιτροπή της Βενετίας» του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Οι συνταγματολόγοι ανησυχούν κυρίως γιατί ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μπορεί στο μέλλον «να ασκεί μόνος του την εκτελεστική εξουσία» κάτι που θα του επέτρεπε, χωρίς να υπόκειται σε κάνεναν έλεγχο, «να διορίζει και να απομακρύνει τους υπουργούς και όλους τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους με βάση κριτήρια που θα έχει καθορίσει ο ίδιος».
Επιπλέον, η δυνατότητα που θα δοθεί στον Erdogan να διαλύει το κοινοβούλιο για οποιοδήποτε λόγο, είναι «θεμελιωδώς αντίθετη με τα δημοκρατικά προεδρικά συστήματα».
Μια από τις βασικές ανησυχίες επίσης είναι ότι θα μπορούσε να αποδυναμωθεί ακόμη περισσότερο το ήδη ανεπαρκές σύστημα ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας από τη δικαιοσύνη αλλά και η ίδια η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.
Η Επιτροπή της Βενετίας εξέφρασε επίσης σοβαρές επιφυλάξεις για τον τρόπο με τον οποίο υιοθετήθηκε η συνταγματική αναθεώρηση από το κοινοβούλιο, τον Ιανουάριο 2017.
«Την εποχή εκείνη πολλοί βουλευτές του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης βρίσκονταν στη φυλακή.
Επιπλέον, οι τροπολογίες δεν εγκρίθηκαν με μυστική ψηφοφορία, ενώ η κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην οποία έχει κηρυχθεί η Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, τον Ιούλιο, δεν παρέχει το αναγκαίο δημοκρατικό πλαίσιο για τη διεξαγωγή μια ψηφοφορίας τόσο σημαντικής», τονίζει η Επιτροπή, αναφερόμενη στους βουλευτές του φιλοκουρδικού Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP).
www.bankingnews.gr
«Καταργώντας το σύστημα των αναγκαίων ελέγχων και εξισορροπήσεων οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις δεν θα σέβονται το μοντέλο ενός δημοκρατικού προεδρικού συστήματος που βασίζεται στη διάκριση των εξουσιών.
Ως αποτέλεσμα, υπάρχει κίνδυνος το σύστημα να μετατραπεί σε ένα απολυταρχικό προεδρικό σύστημα.
Αασφαλώς κάθε κράτος «έχει το δικαίωμα να επιλέξει το δικό του πολιτικό σύστημα, είτε αυτό είναι προεδρικό, είτε είναι κοινοβουλευτικό ή άλλο όμως αυτό το δικαίωμα δεν είναι χωρίς όρους», τονίζουν οι ειδικοί σε θέματα συνταγματικού δικαίου που μετέχουν στην «Επιτροπή της Βενετίας» του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Οι συνταγματολόγοι ανησυχούν κυρίως γιατί ο πρόεδρος της Τουρκίας θα μπορεί στο μέλλον «να ασκεί μόνος του την εκτελεστική εξουσία» κάτι που θα του επέτρεπε, χωρίς να υπόκειται σε κάνεναν έλεγχο, «να διορίζει και να απομακρύνει τους υπουργούς και όλους τους υψηλόβαθμους αξιωματούχους με βάση κριτήρια που θα έχει καθορίσει ο ίδιος».
Επιπλέον, η δυνατότητα που θα δοθεί στον Erdogan να διαλύει το κοινοβούλιο για οποιοδήποτε λόγο, είναι «θεμελιωδώς αντίθετη με τα δημοκρατικά προεδρικά συστήματα».
Μια από τις βασικές ανησυχίες επίσης είναι ότι θα μπορούσε να αποδυναμωθεί ακόμη περισσότερο το ήδη ανεπαρκές σύστημα ελέγχου της εκτελεστικής εξουσίας από τη δικαιοσύνη αλλά και η ίδια η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.
Η Επιτροπή της Βενετίας εξέφρασε επίσης σοβαρές επιφυλάξεις για τον τρόπο με τον οποίο υιοθετήθηκε η συνταγματική αναθεώρηση από το κοινοβούλιο, τον Ιανουάριο 2017.
«Την εποχή εκείνη πολλοί βουλευτές του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης βρίσκονταν στη φυλακή.
Επιπλέον, οι τροπολογίες δεν εγκρίθηκαν με μυστική ψηφοφορία, ενώ η κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην οποία έχει κηρυχθεί η Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος, τον Ιούλιο, δεν παρέχει το αναγκαίο δημοκρατικό πλαίσιο για τη διεξαγωγή μια ψηφοφορίας τόσο σημαντικής», τονίζει η Επιτροπή, αναφερόμενη στους βουλευτές του φιλοκουρδικού Κόμματος της Δημοκρατίας των Λαών (HDP).
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών