Η ΕΕ δεν θα πρέπει να χάσει την ευκαιρία να αναλάβει δράση και να ενισχύσει την παρουσία της στην παγκόσμια σκηνή
Την άποψη ότι η Ευρώπη αλλά και άλλες δυνάμεις οφείλουν να αποκαταστήσουν τη φιλελεύθερη παγκόσμια ισορροπία, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος Donald Trump ενδιαφέρεται μόνο για τις ΗΠΑ, εκφράζει σε άρθρο του στο Project Syndicate («Europe in the Time of Trump»), ο Guy Verhofstadt.
Σε αυτό τονίζει ότι:
«Η διατλαντική συμμαχία – η οποία για δεκαετίες έχει στηρίξει την παγκόσμια σταθερότητα, τη δημοκρατία και έχει διαφυλάξει τη Δύση όπως την ξέρουμε- βρίσκεται υπό ισχυρή πίεση και ο κίνδυνος να τερματιστεί όλο και αυξάνει.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, Donald Trump –ο οποίος έχει κατά καιρούς επιτεθεί σε παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ, επιτιθέμενος και ενάντια του ΝΑΤΟ- φέρει πολύ μεγάλη ευθύνη γι’ αυτήν την εξέλιξη.
Όμως η Ευρώπη επειδή δεν αντιδρά έχει συμβάλει, επίσης, στην αποδυνάμωση και έχει φθάσει η στιγμή να αλλάξει στάση.
Η αναταραχή στη Δύση, χωρίς αμφιβολία, αποτελεί αποτέλεσμα και στις δύσκολες προκλήσεις, οικονομικές και διακυβέρνησης, που έχει δημιουργήσει η παγκοσμιοποίηση.
Αυτές οι προκλήσεις είναι περισσότερο ορατές στην ΕΕ, όπου η πολιτική παραλυσία έχει εμποδίσει τις κυβερνήσεις να εφαρμόσουν πλήρως τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να ξεπεράσουν την οικονομική κρίση που ξέσπασε πριν από μία δεκαετία.
Οι ηγέτες της Ευρώπης συμφώνησαν ότι το τρέχον θεσμικό μοντέλο της Ευρωζώνης είναι ατελές και γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν.
Όμως παραμένουν αδρανείς για εσωτερικούς λόγους, με αρκετούς ηγέτες να αφήνουν να τους εγκλωβίζουν οι ευρωσκεπτικιστές.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην προχωρήσουν στις απαραίτητες κινήσεις που χρειάζεται να γίνουν ώστε να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη σταθερότητα της ΕΕ, για την οποία χρειάζεται, πέραν όλων των άλλων, η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης.
Η απουσία ενός Αμερικανού προέδρου ο οποίος έχει τη θέληση και την ικανότητα να ενθαρρύνει την ΕΕ να προχωρήσει σε εφαρμογή μέτρων που θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη ενοποίηση, σαφώς δεν είναι κάτι ευνοϊκό.
Όμως οι Ευρωπαίοι ηγέτες οφείλουν μόνοι τους να τακτοποιήσουν τα του οίκου τους και να κάνουν ότι είναι δυνατόν για να σώσουν την Ένωση.
Σαφώς είναι θετική είδηση το γεγονός ότι η δημοτικότητα της ΕΕ έχει ενισχυθεί σημαντικά μετά την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει και έτσι δημιουργείται μία νέα ευκαιρία να εφαρμοστούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.
Όμως αυτή η ευκαιρία δεν θα υπάρχει για πάντα.
Και μέχρι σήμερα οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν έχουν επιτύχει να ενισχύσουν τη στήριξη στο ευρωπαϊκό μοντέλο.
Βέβαια θα ήταν λάθος να υποστηρίξουμε ότι δεν έχουν γίνει σωστές κινήσεις.
Σε πλήρη αντίθεση με τον προστατευτισμό που προωθεί ο Trump η ΕΕ συνεχίζει να στηρίζει τις ζώνες ελεύθερου εμπορίου και να κλείνει συμφωνίες με Καναδά και Ιαπωνία.
Παράλληλα υπάρχουν ανοικτές διαπραγματεύσεις για ανάλογες συμφωνίες με Αυστραλία, τη Mercosur της Λ. Αμερικής και τη Ν. Ζηλανδία.
Με δεδομένο ότι οι εμπορικές συμφωνίες της Ευρώπης μπορούν να διασφαλίσουν μία πιο προοδευτική προσέγγιση της παγκοσμιοποίησης, θα πρέπει να ενταθούν.
Αλλά η προσοχή θα πρέπει να στραφεί στο δίκαιο εμπόριο (fair trade) και όχι μόνο στο ελεύθερο εμπόριο.
Επίσης οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να εξηγήσουν καλύτερα στους πολίτες τα οφέλη που υπάρχουν από αυτές τις συμφωνίες και ότι αυτοί τελικά θα βγουν κερδισμένοι από την υπογραφή τους.
Το ίδιο ισχύει και για άλλους τομείς όχι μόνο για το εμπόριο.
Για παράδειγμα η Κομισιόν ηγείται των προσπαθειών για πάταξη της φοροαποφυγής από τις πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται τόσο στην ΕΕ όσο και αλλού.
Και οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να βοηθήσουν σε αυτό.
Δεν έχει περάσει ένα έτος από την αποκάλυψη των Panama Papers και υπήρξε η διαρροή των Paradise Papers, όπου αποκαλύπτεται ότι πολλοί πλούσιοι, κάποιοι οι οποίοι ανήκουν και στην κυβέρνηση Trump, εκμεταλλεύονται την ύπαρξη φορολογικών παραδείσων.
Τώρα είναι η στιγμή η ΕΕ να παρέμβει και να εφαρμόσει μέτρα για να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα, δείχνοντας τον δρόμο και στην υπόλοιπη υφήλιο.
Μία ακόμη θετική κίνηση είναι αυτή που αφορά τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Πυλώνα των Κοινωνικών Δικαιωμάτων (European Pillar of Social Rights) τον οποίο στηρίζουν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αυτός ο πυλώνας επικεντρώνεται στη διασφάλιση ίσως ευκαιριών και πρόσβασης στην αγορά εργασίας, ορθών συνθηκών στην εργασία και στη στήριξη της κοινωνικής συνοχής.
Εάν η ΕΕ χάσει την ευκαιρία να εφαρμόσει αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις, τότε οι αντιδημοκρατικές πολιτικές τάσεις στο εσωτερικό της θα ενισχυθούν, ιδιαίτερα σε χώρες που έχουν ήδη εμφανίσει τέτοιες διαθέσεις, όπως οι Πολωνία και Ουγγαρία.
Παράλληλα οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να στηρίξουν την Τουρκία, στην οποία ο πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan έχει συγκεντρώσει απόλυτη εξουσία στα χέρια του, ώστε να δημιουργηθεί μία νέα σχέση μαζί της και η χώρα να ενταχθεί στην Ένωση.
Η Ευρώπη δεν έχει άλλη επιλογή από το να δράσει.
Σχεδόν καθημερινά εμφανίζονται νέες αποδείξεις ότι ο Trump παραμένει πιστός στη ρητορική του «Πρώτα η Αμερική», κάτι που καταργεί τον ρόλο των ΗΠΑ ως βασικού υπερασπιστή της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Δεξιά, λαϊκίστικα και αυταρχικά καθεστώτα – τόσο στην Ευρώπη όσο και αλλού – θα συνεχίζουν να αναζητούν θέση στην παγκόσμια σκηνή.
Ο μόνος τρόπος να προστατευθεί η φιλελεύθερη τάξη είναι άλλες δυνάμεις – με πρώτη την ΕΕ – να αναλάβουν δράση.
www.bankingnews.gr
Σε αυτό τονίζει ότι:
«Η διατλαντική συμμαχία – η οποία για δεκαετίες έχει στηρίξει την παγκόσμια σταθερότητα, τη δημοκρατία και έχει διαφυλάξει τη Δύση όπως την ξέρουμε- βρίσκεται υπό ισχυρή πίεση και ο κίνδυνος να τερματιστεί όλο και αυξάνει.
Ο Αμερικανός πρόεδρος, Donald Trump –ο οποίος έχει κατά καιρούς επιτεθεί σε παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ, επιτιθέμενος και ενάντια του ΝΑΤΟ- φέρει πολύ μεγάλη ευθύνη γι’ αυτήν την εξέλιξη.
Όμως η Ευρώπη επειδή δεν αντιδρά έχει συμβάλει, επίσης, στην αποδυνάμωση και έχει φθάσει η στιγμή να αλλάξει στάση.
Η αναταραχή στη Δύση, χωρίς αμφιβολία, αποτελεί αποτέλεσμα και στις δύσκολες προκλήσεις, οικονομικές και διακυβέρνησης, που έχει δημιουργήσει η παγκοσμιοποίηση.
Αυτές οι προκλήσεις είναι περισσότερο ορατές στην ΕΕ, όπου η πολιτική παραλυσία έχει εμποδίσει τις κυβερνήσεις να εφαρμόσουν πλήρως τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις, προκειμένου να ξεπεράσουν την οικονομική κρίση που ξέσπασε πριν από μία δεκαετία.
Οι ηγέτες της Ευρώπης συμφώνησαν ότι το τρέχον θεσμικό μοντέλο της Ευρωζώνης είναι ατελές και γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν.
Όμως παραμένουν αδρανείς για εσωτερικούς λόγους, με αρκετούς ηγέτες να αφήνουν να τους εγκλωβίζουν οι ευρωσκεπτικιστές.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην προχωρήσουν στις απαραίτητες κινήσεις που χρειάζεται να γίνουν ώστε να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη σταθερότητα της ΕΕ, για την οποία χρειάζεται, πέραν όλων των άλλων, η ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης.
Η απουσία ενός Αμερικανού προέδρου ο οποίος έχει τη θέληση και την ικανότητα να ενθαρρύνει την ΕΕ να προχωρήσει σε εφαρμογή μέτρων που θα οδηγήσουν σε μεγαλύτερη ενοποίηση, σαφώς δεν είναι κάτι ευνοϊκό.
Όμως οι Ευρωπαίοι ηγέτες οφείλουν μόνοι τους να τακτοποιήσουν τα του οίκου τους και να κάνουν ότι είναι δυνατόν για να σώσουν την Ένωση.
Σαφώς είναι θετική είδηση το γεγονός ότι η δημοτικότητα της ΕΕ έχει ενισχυθεί σημαντικά μετά την απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει και έτσι δημιουργείται μία νέα ευκαιρία να εφαρμοστούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.
Όμως αυτή η ευκαιρία δεν θα υπάρχει για πάντα.
Και μέχρι σήμερα οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν έχουν επιτύχει να ενισχύσουν τη στήριξη στο ευρωπαϊκό μοντέλο.
Βέβαια θα ήταν λάθος να υποστηρίξουμε ότι δεν έχουν γίνει σωστές κινήσεις.
Σε πλήρη αντίθεση με τον προστατευτισμό που προωθεί ο Trump η ΕΕ συνεχίζει να στηρίζει τις ζώνες ελεύθερου εμπορίου και να κλείνει συμφωνίες με Καναδά και Ιαπωνία.
Παράλληλα υπάρχουν ανοικτές διαπραγματεύσεις για ανάλογες συμφωνίες με Αυστραλία, τη Mercosur της Λ. Αμερικής και τη Ν. Ζηλανδία.
Με δεδομένο ότι οι εμπορικές συμφωνίες της Ευρώπης μπορούν να διασφαλίσουν μία πιο προοδευτική προσέγγιση της παγκοσμιοποίησης, θα πρέπει να ενταθούν.
Αλλά η προσοχή θα πρέπει να στραφεί στο δίκαιο εμπόριο (fair trade) και όχι μόνο στο ελεύθερο εμπόριο.
Επίσης οι Ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει να εξηγήσουν καλύτερα στους πολίτες τα οφέλη που υπάρχουν από αυτές τις συμφωνίες και ότι αυτοί τελικά θα βγουν κερδισμένοι από την υπογραφή τους.
Το ίδιο ισχύει και για άλλους τομείς όχι μόνο για το εμπόριο.
Για παράδειγμα η Κομισιόν ηγείται των προσπαθειών για πάταξη της φοροαποφυγής από τις πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται τόσο στην ΕΕ όσο και αλλού.
Και οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να βοηθήσουν σε αυτό.
Δεν έχει περάσει ένα έτος από την αποκάλυψη των Panama Papers και υπήρξε η διαρροή των Paradise Papers, όπου αποκαλύπτεται ότι πολλοί πλούσιοι, κάποιοι οι οποίοι ανήκουν και στην κυβέρνηση Trump, εκμεταλλεύονται την ύπαρξη φορολογικών παραδείσων.
Τώρα είναι η στιγμή η ΕΕ να παρέμβει και να εφαρμόσει μέτρα για να αντιμετωπίσει αυτό το ζήτημα, δείχνοντας τον δρόμο και στην υπόλοιπη υφήλιο.
Μία ακόμη θετική κίνηση είναι αυτή που αφορά τη δημιουργία του Ευρωπαϊκού Πυλώνα των Κοινωνικών Δικαιωμάτων (European Pillar of Social Rights) τον οποίο στηρίζουν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αυτός ο πυλώνας επικεντρώνεται στη διασφάλιση ίσως ευκαιριών και πρόσβασης στην αγορά εργασίας, ορθών συνθηκών στην εργασία και στη στήριξη της κοινωνικής συνοχής.
Εάν η ΕΕ χάσει την ευκαιρία να εφαρμόσει αποτελεσματικές μεταρρυθμίσεις, τότε οι αντιδημοκρατικές πολιτικές τάσεις στο εσωτερικό της θα ενισχυθούν, ιδιαίτερα σε χώρες που έχουν ήδη εμφανίσει τέτοιες διαθέσεις, όπως οι Πολωνία και Ουγγαρία.
Παράλληλα οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να στηρίξουν την Τουρκία, στην οποία ο πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan έχει συγκεντρώσει απόλυτη εξουσία στα χέρια του, ώστε να δημιουργηθεί μία νέα σχέση μαζί της και η χώρα να ενταχθεί στην Ένωση.
Η Ευρώπη δεν έχει άλλη επιλογή από το να δράσει.
Σχεδόν καθημερινά εμφανίζονται νέες αποδείξεις ότι ο Trump παραμένει πιστός στη ρητορική του «Πρώτα η Αμερική», κάτι που καταργεί τον ρόλο των ΗΠΑ ως βασικού υπερασπιστή της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Δεξιά, λαϊκίστικα και αυταρχικά καθεστώτα – τόσο στην Ευρώπη όσο και αλλού – θα συνεχίζουν να αναζητούν θέση στην παγκόσμια σκηνή.
Ο μόνος τρόπος να προστατευθεί η φιλελεύθερη τάξη είναι άλλες δυνάμεις – με πρώτη την ΕΕ – να αναλάβουν δράση.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών