Το 13% των Γερμανών ψηφοφόρων που προσδιορίζονται ως «κεντρώοι» πολιτικά είναι ανοικτοί σε θέσεις AfD
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει άρθρο του Michael Broning, στην ιστοσελίδα Project Syndicate, το οποίο εξετάζει την τρέχουσα πολιτική κατάσταση στη Γερμανία με αφορμή και τις επικείμενες εκλογές τόσο στη Βαυαρία όσο και στην Έσση.
Ο Broning είναι επικεφαλής του Τμήματος Διεθνούς Πολιτικής στο think tank, Friedrich-Ebert-Stiftung, το οποίο «ανήκει» στο Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (SPD) και στην ανάλυσή του εξετάζει τις αιτίες που έχουν οδηγήσει σε ισχυρή άνοδο το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) το εθνικιστικό κόμμα της Γερμανίας αλλά και τα σοβαρά λάθη που έχει κάνει τόσο το SPD όσο και οι Χριστιανοδημοκράτες – Χριστιανοκοινωνιστές (CDU/CSU) των Merkel και Seehofer.
Ο Γερμανός αναλυτής υπογραμμίζει ότι εάν οι δημοσκοπήσεις αποδειχθούν αληθινές, τότε μεγάλα τμήματα της Γερμανία, ήδη, κυβερνώνται από την άκρα δεξιά.
Σε αρκετά ομόσπονδα κρατίδια στα ανατολικά της χώρας το AfD είναι η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη.
Ενώ στις περισσότερες από τις υπόλοιπες περιοχές της Γερμανίας είναι δεύτερη δύναμη ή έστω στο ίδιο επίπεδο με το SPD, αλλά με χαμηλότερα ποσοστά σε σύγκριση με το CDU.
Εντός των επόμενων εβδομάδων τα πράγματα μπορεί να γίνουν ακόμη πιο άσχημα για τα παραδοσιακά κόμματα.
Στις εκλογές στη Βαυαρία στις 14/10/2018 και στην Έσση, δύο εβδομάδες αργότερα, το AfD είναι βέβαιο ότι θα κατακτήσει αρκετές θέσεις στα κοινοβούλια των δύο ομόσπονδων κρατιδίων.
Οι ανησυχίες για τη μετανάστευση εξακολουθούν να πυροδοτούν την άνοδό του.
Στην πόλη του Chemnitz (σ.σ.: βρίσκεται στην πρώην Ανατολική Γερμανία), υπήρξαν πρόσφατα εκρηκτικές διαδηλώσεις όσων είναι κατά της μεταναστευτικής πολιτικής της Merkel, οι οποίες, πέραν όλων των άλλων, απέδειξαν ότι το θέμα της μετανάστευσης έχει διαιρέσει πλήρως τη γερμανική κοινή γνώμη.
Θα ήταν, όμως, λάθος – τονίζει ο Broning – να θεωρήσει κάποιος ότι το AfD είναι απλά ένα «ξενοφοβικό» κόμμα και τίποτε άλλο.
Το AfD υπήρξε πάντα ένα κόμμα με τα χαρακτηριστικά του χαμαιλέοντα, που φρόντιζε να εκμεταλλεύεται την εκάστοτε συγκυρία και να προσαρμόζει την πολιτική του σε αυτήν.
Η άνοδός του ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ, ενισχύθηκε με την προσφυγική – μεταναστευτική κρίση το καλοκαίρι του 2015 και αναρριχήθηκε ακόμη υψηλότερα με τη στοχοποίηση του εξτρεμιστικού Ισλάμ.
Σήμερα φαίνεται ότι έχει ένα ακόμη στόχο.
Αυτή τη φορά στρέφεται ενάντια στον φιλελευθερισμό και εμφανίζει σημάδια χυδαίου εθνικοσοσιαλισμού.
Το AfD χρησιμοποιεί, πλέον, απροκάλυπτα τον όρο «κοινωνική δικαιοσύνη».
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι το AfD δημιουργήθηκε το 2013 ως ένα «κόμμα ευρωσκεπτικιστών καθηγητών», πολλοί εκ των οποίων δήλωναν και ήταν νεοφιλελεύθεροι και ως εκ τούτου ο νεοφιλελευθερισμός παραμένει στο DNA του.
Μέχρι σήμερα, στις επίσημες ανακοινώσεις του το κόμμα στηρίζει το ελεύθερο εμπόριο, τον αυξημένο ανταγωνισμό, χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές και επιβολή σκληρής λιτότητας στη Νότια Ευρώπη.
Όμως αυτά λειτουργούσαν όσο ήταν «κόμμα καθηγητών».
Τώρα φιλοδοξεί να μετατραπεί σε «κόμμα εξουσίας».
Για πολλούς ψηφοφόρους, ιδιαίτερα στην ανατολική Γερμανία, ο νεοφιλελευθερισμός είναι κάτι που σχεδόν μισούν.
Αναγνωρίζοντας αυτό, η ηγεσία του AfD άρχισε λίαν προσφάτως να εγκαταλείπει τη ρητορική υπέρ του νεοφιλελευθερισμού.
Στόχος είναι να καταστεί ένα νέο μαζικό κόμμα, ένα κόμμα του λαού (Voklspartei), κάτι το οποίο θα μπορούσε να αποδειχθεί θανάσιμη απειλή τόσο για το SPD όσο και για το ευρύτερο πολιτικό σύστημα της Γερμανίας.
Στη Βαυαρία και την Έσση, η εκστρατεία AfD αντανακλά ήδη αυτή την αλλαγή.
Ζητώντας υψηλότερες συντάξεις και βελτιωμένες ιατρικές υπηρεσίες στις αγροτικές περιοχές και επικρίνοντας τα υψηλά ενοίκια, το κόμμα επιδιώκει να είναι «κοινωνικό χωρίς να γίνει κόκκινο», όπως είναι και ένα από τα συνθήματα της προεκλογικής του εκστρατείας.
Και ο αρχηγός του AfD στο Βραδεμβούργο, Andreas Kalbitz, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι το κόμμα σκοπεύει να επικεντρωθεί στην «κοινωνική δικαιοσύνη» στις επερχόμενες εκλογές που θα γίνουν σε τρία ανατολικά γερμανικά ομοσπονδιακά κρατίδια το 2019.
Οι κινητήριες δυνάμεις πίσω από ένα πιο «σοσιαλιστικό» AfD βρίσκονται στο ανατολικό τμήμα της Γερμανίας, όπου οι εκεί ηγέτες του, όπως ο Björn Höcke στη Θουριγγία, έχουν από καιρό ζητήσει «ένα κόμμα πατριωτισμού και αλληλεγγύης».
Για πολλούς, αυτό είναι μία, ελαφρώς καλυμμένη, στροφή προς τον Εθνικοσοσιαλισμό.
Οι Höcke και Jürgen Pohl (βουλευτής του AfD στο γερμανικό κοινοβούλιο), ανακοίνωσαν πρόσφατα μερικά από τα βασικά σημεία του προγράμματος του κόμματος, στα οποία περιλαμβάνονται προτάσεις για υψηλότερες συντάξεις και ένταξη των αυτοαπασχολούμενων στα κρατικά συνταξιοδοτικά ταμεία.
Είναι, όμως, πολιτικές που θα ευνοήσουν μόνος όσους είναι Γερμανοί.
Σημειώνεται ότι στις αρχές του 2019 το κόμμα θα προχωρήσει στην πραγματοποίηση ειδικού συνεδρίου προκειμένου να επισημοποιήσει τις αλλαγές στο πρόγραμμά του και να διαμορφώσει μια ενιαία θέση για τα κοινωνικά ζητήματα.
Ο κυρίαροχς στόχος, σύμφωνα με τον Höcke, είναι να συνδυάσει «τον αυτοπροσδιορισμό ταυτότητας και την αλληλεγγύη» και να απορρίψει τον «νεοφιλελευθερισμό και την ιστορία της αποτυχίας».
Σαφώς στο εσωτερικό του κόμματος θα υπάρξουν κάποιες έντονες διαπραγματεύσεις, αλλά η πτέρυγα Höcke διαθέτει πολλούς υποστηρικτές.
Σε επίπεδο ομοσπονδιακής Γερμανίας είναι πολύ δύσκολο το AfD να κερδίσει την πλειοψηφία, όσο τουλάχιστον η οικονομία της χώρας ακολουθεί καλή πορεία..
Αλλά μια πολύ ισχυρότερη ακροδεξιά είναι κάτι που δεν δέχεται αμφισβήτηση.
Ο συνδυασμός ρητορικής εναντίον των πολιτιστικών και οικονομικών ζητημάτων έχει δουλέψει εξαιρετικά καλά για τα δεξιόστροφα λαϊκιστικά κόμματα αλλού και το ερώτημα για πολλούς Γερμανούς παρατηρητές δεν είναι κατά πόσο αυτή η φόρμουλα θα λειτουργήσει στη Γερμανία αλλά το πόσο καλά θα λειτουργήσει.
Οι δημοσκοπήσεις δεν είναι καθησυχαστικές.
Μια μελέτη που παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα από το Ίδρυμα Bertelsmann, ένα ανεξάρτητο think tank, υπογραμμίζει ότι θέματα όπως η διανομή εισοδήματος ή η προσιτή στέγαση μπορούν αποτελεσματικά να λειτουργήσουν ως «γέφυρες» μεταξύ της ακροδεξιάς και των ψηφοφόρων του κέντρου.
Μάλιστα το 13% των Γερμανών ψηφοφόρων που προσδιορίζονται ως «κεντρώοι» πολιτικά είναι ανοικτοί σε θέσεις AfD, σύμφωνα με τη μελέτη.
Λαμβανομένων υπόψη αυτών των δυνατοτήτων, πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς ανταποκρίνεται το κέντρο της Γερμανίας.
Μια ιδέα είναι ότι ο καταμερισμός της εργασίας μεταξύ του CDU και του CDU θα μπορούσε να διορθώσει την κατάσταση.
Το CDU θα μπορούσε να «πάρει» ψηφοφόρους από το AfD ενισχύοντας τις συντηρητικές του θέσεις σχετικά με τα πολιτιστικά ζητήματα και τα ζητήματα ταυτότητας.
Το SPD, αντίθετα, θα κινηθεί προς τα αριστερά σε κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα, τονίζοντας την ισότητα, την αλληλεγγύη και τη δικαιοσύνη, κλείνοντας έτσι το ιδεολογικό χάσμα που ενδυναμώνει το AfD.
Αλλά όλα δείχνουν ότι πολύ δύσκολα θα τα καταφέρουν, τόσο το CDU όσο και το SPD.
Καθώς τα δύο κόμματα είναι «κλειδωμένα» σε έναν μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό, ο οποίος δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, είναι εξαιρετικά δύσκολο να προχωρήσουν σε ένα ιδεολογικό επαναπροσδιορισμό.
Άλλωστε υπάρχει ο κίνδυνος εάν το πράξουν να εμφανιστεί το (και ιδεολογικό) χάσμα που χωρίζει τους δύο κυβερνητικούς εταίρους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πρόωρες εκλογές.
Και από κάτι τέτοιο ο μόνος που έχει να κερδίσει δεν είναι άλλος από το AfD.
CNBC: Η Γερμανία αναζητά τον διάδοχο της Angela Merkel
Η καγκελάριος της Γερμανίας Angela Merkel είδε την επιρροή της να εξαφανίζεται μετά από τις "αδιάφορες" εκλογές πριν από ένα χρόνο.
Σήμερα, αντιμετωπίζει μια ανοιχτή εξέγερση στο κόμμα της, τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU), που οδηγεί μια εύθραυστη κυβέρνηση συνασπισμού, μη δημοφιλής στους ψηφοφόρους, η οποία παρακολουθεί νευρικά την άνοδο της δεξιάς, αναφέρει νέα ανάλυση του CNBC.
Η Merkel, που ονομάστηκε "Mutti" (ή μητέρα) στη Γερμανία, θεωρήθηκε ως η κινητήρια δύναμη της δημοσιονομικής σύνεσης στη ζώνη του ευρώ, ενθαρρύνοντας τις χώρες που είχαν λάβει βοήθεια να υιοθετήσουν μέτρα λιτότητας.
Ενώ η έμφαση που δόθηκε στη λιτότητα την κατέστησε αντιδημοφιλή ανάμεσα στα κράτη διάσωσης, πολλοί την θαύμαζαν, καθώς κατεύθυνε την περιοχή του ενιαίου νομίσματος μέσω της επιβράδυνσης.
Καθώς η ευρωζώνη άρχισε να ανακάμπτει από τις οικονομικές της δυσχέρειες, μια άλλη κρίση έπληξε την περιοχή το 2015, όταν η Ευρώπη είδε σοβαρές εισροές μεταναστών και προσφύγων από τη Μέση Ανατολή, ιδίως τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία.
Και πάλι, η Merkel δέχτηκε πολλούς επαίνους για την πολιτική της, - επιτρέποντας σε ένα εκατομμύριο μετανάστες να εισέλθουν στη χώρα το 2015 - αλλά η απόφαση της κόστισε πολύ ακριβά.
Η θέση της για τη μετανάστευση ήταν ο βασικός λόγος που το κόμμα της είχε χαμηλές επιδόσεις στις τελευταίες εκλογές της χώρας και βοηθώντας την άνοδο του δεξιού κόμματος, της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD).
Εντούτοις, όπως ανέφερε ο Quentin Peel, συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Προγράμματος του Βασιλικού Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων στο Λονδίνο, δήλωσε ότι αν και η Merkel φαίνεται αποδυναμωμένη, δεν είναι ξεκάθαρο ποιος θα μπορούσε να την διαδεχτεί.
Συρρίκνωση συνασπισμού
Η Merkel είναι τώρα στην τέταρτη θητεία της, καθώς ηγείται της γερμανικής κυβέρνησης από το 2005.
Αλλά το 2018, η θέση της δεν φαίνεται τόσο δυνατή όσο ήταν κάποτε.
Στην πραγματικότητα, μόνο το 17% των Γερμανών εξακολουθούν να είναι "πολύ ικανοποιημένοι" ή "ικανοποιημένοι" με το έργο της καγκελαρίου, σύμφωνα με δημοσκόπηση της YouGov.
Ακόμη χειρότερα για τη Merkel, η δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου διαπίστωσε ότι το 21% είναι "μάλλον δυσαρεστημένο" και το 33% είναι "πολύ δυσαρεστημένο" με τις τρέχουσες επιδόσεις της Merkel.
Ένα πολύ χαμηλό 2% και 9% είναι "πολύ" ή "αρκετά ικανοποιημένοι" αντίστοιχα με το έργο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
"Η ένταξη των προσφύγων παραμένει μια από τις πιο έντονες συζητήσεις στη γερμανική πολιτική", ανέφερε ο οικονομολόγος της ING, Carsten Brzeski.
Επίσης, ο χειρισμός της για τον επικεφαλής κατασκοπείας Hans-Georg Maaßen επικρίθηκε ευρέως.
Αυτό ώθησε τη Merkel να πει μια σπάνια δημόσια συγνώμη, αναγνωρίζοντας ότι έκανε λάθη στο θέμα.
Στη συνέχεια, ο μακράς διαρκείας σύμμαχος της Merkel, ο Volker Kauder, νικήθηκε κατά την ψηφοφορία για τον αρχηγό της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Αυτό παρά την ρητή υποστήριξή της προς αυτόν και τη σύσταση να επανεκλεγεί.
Έχασε από τον βουλευτή του CDU, Ralph Brinkhaus.
Ο Quentin Peel της Chatham House πιστεύει ότι η Merkel υπονομεύεται από το κόμμα της, καθώς οι βουλευτές στράφηκαν εναντίον της και την κατηγόρησαν για τη φθίνουσα δημοτικότητα του κόμματος.
"Η απώλεια εξουσίας της Merkel οφείλεται στους Συντηρητικούς μέσα στο κόμμα της, που πάντα την μισούσαν, αλλά δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα γι 'αυτό, επειδή ήταν σχεδόν η μόνη που μπορούσε να επανεκλεγεί", ανέφερε.
Αν όχι η Merkel, τότε ποιος;
Η προφανής εξέγερση του κόμματος τον Σεπτέμβριο έστειλε κύματα σοκ μέσω πολιτικών κύκλων στη γερμανική πρωτεύουσα και ώθησε τις εφημερίδες να αναρωτηθούν πόσο ακόμα μπορούσε να παραμείνει η Merkel στην εξουσία.
Ενώ δεν υπάρχει προφανής διάδοχος της καγκελάριου, ο Peel πιστεύει ότι η Merkel θα μείνει στη θέση της για άλλους 18 έως 24 μήνες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα ολοκληρώσει την τέταρτη θητεία της.
Ωστόσο, δεν απέκλεισε μια απότομη αποχώρηση.
"Η Merkel παίζει ένα πολύ υπομονετικό παιχνίδι και η γερμανική πολιτική τείνει να κινείται αρκετά αργά - αλλά όταν κινείται μπορεί να είναι απότομη", είπε ο Peel.
"Ωστόσο, δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια προφανή αντικατάσταση."
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι υπάρχουν λίγοι πιθανοί αντικαταστάτες, εκτός τον Annegret Kramp-Karrenbauer, τον νέο γενικό γραμματέα του CDU, ο οποίος μοιράζεται την πρακτική προσέγγιση της πολιτικής της Merkel.
Επίσης, είναι ο Jens Spahn , ένας νέος, ομοφυλόφιλος αλλά σταθερά συντηρητικός υπουργός που θα μπορούσε ενδεχομένως να διευρύνει την δημοτικότητα του κόμματος.
Ακόμα και ο Ralph Brinkhaus, ο οποίος νίκησε τον σύμμαχο της Merkel, Volter Kauder, είναι πιθανός υποψήφιος.
Επίσης, γνωστή υποψήφια για την κορυφαία θέση είναι η υπουργός Άμυνας, Ursula von der Leyen, αλλά ο Peel τη θεωρεί υπερβολικά αριστερόστροφη και "πολύ φιλόδοξη" για τα περισσότερα μέλη του κόμματος.
Σύμφωνα με τον Peel, είναι και ο έμπειρος και δημοφιλής πολιτικός Wolfgang Schaeuble, ο οποίος είναι σήμερα πρόεδρος του Bundestag, αλλά στα 76, δεν αναμένεται να θέλει τη θέση.
"Οποιαδήποτε εναλλακτική λύση στη Μέρκελ δεν έχει ευρεία υποστήριξη", δήλωσε ο Peel.
www.bankingnews.gr
Ο Broning είναι επικεφαλής του Τμήματος Διεθνούς Πολιτικής στο think tank, Friedrich-Ebert-Stiftung, το οποίο «ανήκει» στο Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα (SPD) και στην ανάλυσή του εξετάζει τις αιτίες που έχουν οδηγήσει σε ισχυρή άνοδο το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) το εθνικιστικό κόμμα της Γερμανίας αλλά και τα σοβαρά λάθη που έχει κάνει τόσο το SPD όσο και οι Χριστιανοδημοκράτες – Χριστιανοκοινωνιστές (CDU/CSU) των Merkel και Seehofer.
Ο Γερμανός αναλυτής υπογραμμίζει ότι εάν οι δημοσκοπήσεις αποδειχθούν αληθινές, τότε μεγάλα τμήματα της Γερμανία, ήδη, κυβερνώνται από την άκρα δεξιά.
Σε αρκετά ομόσπονδα κρατίδια στα ανατολικά της χώρας το AfD είναι η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη.
Ενώ στις περισσότερες από τις υπόλοιπες περιοχές της Γερμανίας είναι δεύτερη δύναμη ή έστω στο ίδιο επίπεδο με το SPD, αλλά με χαμηλότερα ποσοστά σε σύγκριση με το CDU.
Εντός των επόμενων εβδομάδων τα πράγματα μπορεί να γίνουν ακόμη πιο άσχημα για τα παραδοσιακά κόμματα.
Στις εκλογές στη Βαυαρία στις 14/10/2018 και στην Έσση, δύο εβδομάδες αργότερα, το AfD είναι βέβαιο ότι θα κατακτήσει αρκετές θέσεις στα κοινοβούλια των δύο ομόσπονδων κρατιδίων.
Οι ανησυχίες για τη μετανάστευση εξακολουθούν να πυροδοτούν την άνοδό του.
Στην πόλη του Chemnitz (σ.σ.: βρίσκεται στην πρώην Ανατολική Γερμανία), υπήρξαν πρόσφατα εκρηκτικές διαδηλώσεις όσων είναι κατά της μεταναστευτικής πολιτικής της Merkel, οι οποίες, πέραν όλων των άλλων, απέδειξαν ότι το θέμα της μετανάστευσης έχει διαιρέσει πλήρως τη γερμανική κοινή γνώμη.
Θα ήταν, όμως, λάθος – τονίζει ο Broning – να θεωρήσει κάποιος ότι το AfD είναι απλά ένα «ξενοφοβικό» κόμμα και τίποτε άλλο.
Το AfD υπήρξε πάντα ένα κόμμα με τα χαρακτηριστικά του χαμαιλέοντα, που φρόντιζε να εκμεταλλεύεται την εκάστοτε συγκυρία και να προσαρμόζει την πολιτική του σε αυτήν.
Η άνοδός του ξεκίνησε κατά τη διάρκεια της κρίσης του ευρώ, ενισχύθηκε με την προσφυγική – μεταναστευτική κρίση το καλοκαίρι του 2015 και αναρριχήθηκε ακόμη υψηλότερα με τη στοχοποίηση του εξτρεμιστικού Ισλάμ.
Σήμερα φαίνεται ότι έχει ένα ακόμη στόχο.
Αυτή τη φορά στρέφεται ενάντια στον φιλελευθερισμό και εμφανίζει σημάδια χυδαίου εθνικοσοσιαλισμού.
Το AfD χρησιμοποιεί, πλέον, απροκάλυπτα τον όρο «κοινωνική δικαιοσύνη».
Θα πρέπει να αναφερθεί ότι το AfD δημιουργήθηκε το 2013 ως ένα «κόμμα ευρωσκεπτικιστών καθηγητών», πολλοί εκ των οποίων δήλωναν και ήταν νεοφιλελεύθεροι και ως εκ τούτου ο νεοφιλελευθερισμός παραμένει στο DNA του.
Μέχρι σήμερα, στις επίσημες ανακοινώσεις του το κόμμα στηρίζει το ελεύθερο εμπόριο, τον αυξημένο ανταγωνισμό, χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές και επιβολή σκληρής λιτότητας στη Νότια Ευρώπη.
Όμως αυτά λειτουργούσαν όσο ήταν «κόμμα καθηγητών».
Τώρα φιλοδοξεί να μετατραπεί σε «κόμμα εξουσίας».
Για πολλούς ψηφοφόρους, ιδιαίτερα στην ανατολική Γερμανία, ο νεοφιλελευθερισμός είναι κάτι που σχεδόν μισούν.
Αναγνωρίζοντας αυτό, η ηγεσία του AfD άρχισε λίαν προσφάτως να εγκαταλείπει τη ρητορική υπέρ του νεοφιλελευθερισμού.
Στόχος είναι να καταστεί ένα νέο μαζικό κόμμα, ένα κόμμα του λαού (Voklspartei), κάτι το οποίο θα μπορούσε να αποδειχθεί θανάσιμη απειλή τόσο για το SPD όσο και για το ευρύτερο πολιτικό σύστημα της Γερμανίας.
Στη Βαυαρία και την Έσση, η εκστρατεία AfD αντανακλά ήδη αυτή την αλλαγή.
Ζητώντας υψηλότερες συντάξεις και βελτιωμένες ιατρικές υπηρεσίες στις αγροτικές περιοχές και επικρίνοντας τα υψηλά ενοίκια, το κόμμα επιδιώκει να είναι «κοινωνικό χωρίς να γίνει κόκκινο», όπως είναι και ένα από τα συνθήματα της προεκλογικής του εκστρατείας.
Και ο αρχηγός του AfD στο Βραδεμβούργο, Andreas Kalbitz, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι το κόμμα σκοπεύει να επικεντρωθεί στην «κοινωνική δικαιοσύνη» στις επερχόμενες εκλογές που θα γίνουν σε τρία ανατολικά γερμανικά ομοσπονδιακά κρατίδια το 2019.
Οι κινητήριες δυνάμεις πίσω από ένα πιο «σοσιαλιστικό» AfD βρίσκονται στο ανατολικό τμήμα της Γερμανίας, όπου οι εκεί ηγέτες του, όπως ο Björn Höcke στη Θουριγγία, έχουν από καιρό ζητήσει «ένα κόμμα πατριωτισμού και αλληλεγγύης».
Για πολλούς, αυτό είναι μία, ελαφρώς καλυμμένη, στροφή προς τον Εθνικοσοσιαλισμό.
Οι Höcke και Jürgen Pohl (βουλευτής του AfD στο γερμανικό κοινοβούλιο), ανακοίνωσαν πρόσφατα μερικά από τα βασικά σημεία του προγράμματος του κόμματος, στα οποία περιλαμβάνονται προτάσεις για υψηλότερες συντάξεις και ένταξη των αυτοαπασχολούμενων στα κρατικά συνταξιοδοτικά ταμεία.
Είναι, όμως, πολιτικές που θα ευνοήσουν μόνος όσους είναι Γερμανοί.
Σημειώνεται ότι στις αρχές του 2019 το κόμμα θα προχωρήσει στην πραγματοποίηση ειδικού συνεδρίου προκειμένου να επισημοποιήσει τις αλλαγές στο πρόγραμμά του και να διαμορφώσει μια ενιαία θέση για τα κοινωνικά ζητήματα.
Ο κυρίαροχς στόχος, σύμφωνα με τον Höcke, είναι να συνδυάσει «τον αυτοπροσδιορισμό ταυτότητας και την αλληλεγγύη» και να απορρίψει τον «νεοφιλελευθερισμό και την ιστορία της αποτυχίας».
Σαφώς στο εσωτερικό του κόμματος θα υπάρξουν κάποιες έντονες διαπραγματεύσεις, αλλά η πτέρυγα Höcke διαθέτει πολλούς υποστηρικτές.
Σε επίπεδο ομοσπονδιακής Γερμανίας είναι πολύ δύσκολο το AfD να κερδίσει την πλειοψηφία, όσο τουλάχιστον η οικονομία της χώρας ακολουθεί καλή πορεία..
Αλλά μια πολύ ισχυρότερη ακροδεξιά είναι κάτι που δεν δέχεται αμφισβήτηση.
Ο συνδυασμός ρητορικής εναντίον των πολιτιστικών και οικονομικών ζητημάτων έχει δουλέψει εξαιρετικά καλά για τα δεξιόστροφα λαϊκιστικά κόμματα αλλού και το ερώτημα για πολλούς Γερμανούς παρατηρητές δεν είναι κατά πόσο αυτή η φόρμουλα θα λειτουργήσει στη Γερμανία αλλά το πόσο καλά θα λειτουργήσει.
Οι δημοσκοπήσεις δεν είναι καθησυχαστικές.
Μια μελέτη που παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα από το Ίδρυμα Bertelsmann, ένα ανεξάρτητο think tank, υπογραμμίζει ότι θέματα όπως η διανομή εισοδήματος ή η προσιτή στέγαση μπορούν αποτελεσματικά να λειτουργήσουν ως «γέφυρες» μεταξύ της ακροδεξιάς και των ψηφοφόρων του κέντρου.
Μάλιστα το 13% των Γερμανών ψηφοφόρων που προσδιορίζονται ως «κεντρώοι» πολιτικά είναι ανοικτοί σε θέσεις AfD, σύμφωνα με τη μελέτη.
Λαμβανομένων υπόψη αυτών των δυνατοτήτων, πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς ανταποκρίνεται το κέντρο της Γερμανίας.
Μια ιδέα είναι ότι ο καταμερισμός της εργασίας μεταξύ του CDU και του CDU θα μπορούσε να διορθώσει την κατάσταση.
Το CDU θα μπορούσε να «πάρει» ψηφοφόρους από το AfD ενισχύοντας τις συντηρητικές του θέσεις σχετικά με τα πολιτιστικά ζητήματα και τα ζητήματα ταυτότητας.
Το SPD, αντίθετα, θα κινηθεί προς τα αριστερά σε κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα, τονίζοντας την ισότητα, την αλληλεγγύη και τη δικαιοσύνη, κλείνοντας έτσι το ιδεολογικό χάσμα που ενδυναμώνει το AfD.
Αλλά όλα δείχνουν ότι πολύ δύσκολα θα τα καταφέρουν, τόσο το CDU όσο και το SPD.
Καθώς τα δύο κόμματα είναι «κλειδωμένα» σε έναν μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό, ο οποίος δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, είναι εξαιρετικά δύσκολο να προχωρήσουν σε ένα ιδεολογικό επαναπροσδιορισμό.
Άλλωστε υπάρχει ο κίνδυνος εάν το πράξουν να εμφανιστεί το (και ιδεολογικό) χάσμα που χωρίζει τους δύο κυβερνητικούς εταίρους, κάτι που μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πρόωρες εκλογές.
Και από κάτι τέτοιο ο μόνος που έχει να κερδίσει δεν είναι άλλος από το AfD.
CNBC: Η Γερμανία αναζητά τον διάδοχο της Angela Merkel
Η καγκελάριος της Γερμανίας Angela Merkel είδε την επιρροή της να εξαφανίζεται μετά από τις "αδιάφορες" εκλογές πριν από ένα χρόνο.
Σήμερα, αντιμετωπίζει μια ανοιχτή εξέγερση στο κόμμα της, τη Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU), που οδηγεί μια εύθραυστη κυβέρνηση συνασπισμού, μη δημοφιλής στους ψηφοφόρους, η οποία παρακολουθεί νευρικά την άνοδο της δεξιάς, αναφέρει νέα ανάλυση του CNBC.
Η Merkel, που ονομάστηκε "Mutti" (ή μητέρα) στη Γερμανία, θεωρήθηκε ως η κινητήρια δύναμη της δημοσιονομικής σύνεσης στη ζώνη του ευρώ, ενθαρρύνοντας τις χώρες που είχαν λάβει βοήθεια να υιοθετήσουν μέτρα λιτότητας.
Ενώ η έμφαση που δόθηκε στη λιτότητα την κατέστησε αντιδημοφιλή ανάμεσα στα κράτη διάσωσης, πολλοί την θαύμαζαν, καθώς κατεύθυνε την περιοχή του ενιαίου νομίσματος μέσω της επιβράδυνσης.
Καθώς η ευρωζώνη άρχισε να ανακάμπτει από τις οικονομικές της δυσχέρειες, μια άλλη κρίση έπληξε την περιοχή το 2015, όταν η Ευρώπη είδε σοβαρές εισροές μεταναστών και προσφύγων από τη Μέση Ανατολή, ιδίως τον εμφύλιο πόλεμο στη Συρία.
Και πάλι, η Merkel δέχτηκε πολλούς επαίνους για την πολιτική της, - επιτρέποντας σε ένα εκατομμύριο μετανάστες να εισέλθουν στη χώρα το 2015 - αλλά η απόφαση της κόστισε πολύ ακριβά.
Η θέση της για τη μετανάστευση ήταν ο βασικός λόγος που το κόμμα της είχε χαμηλές επιδόσεις στις τελευταίες εκλογές της χώρας και βοηθώντας την άνοδο του δεξιού κόμματος, της Εναλλακτικής για τη Γερμανία (AfD).
Εντούτοις, όπως ανέφερε ο Quentin Peel, συνεργάτης του Ευρωπαϊκού Προγράμματος του Βασιλικού Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων στο Λονδίνο, δήλωσε ότι αν και η Merkel φαίνεται αποδυναμωμένη, δεν είναι ξεκάθαρο ποιος θα μπορούσε να την διαδεχτεί.
Συρρίκνωση συνασπισμού
Η Merkel είναι τώρα στην τέταρτη θητεία της, καθώς ηγείται της γερμανικής κυβέρνησης από το 2005.
Αλλά το 2018, η θέση της δεν φαίνεται τόσο δυνατή όσο ήταν κάποτε.
Στην πραγματικότητα, μόνο το 17% των Γερμανών εξακολουθούν να είναι "πολύ ικανοποιημένοι" ή "ικανοποιημένοι" με το έργο της καγκελαρίου, σύμφωνα με δημοσκόπηση της YouGov.
Ακόμη χειρότερα για τη Merkel, η δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου διαπίστωσε ότι το 21% είναι "μάλλον δυσαρεστημένο" και το 33% είναι "πολύ δυσαρεστημένο" με τις τρέχουσες επιδόσεις της Merkel.
Ένα πολύ χαμηλό 2% και 9% είναι "πολύ" ή "αρκετά ικανοποιημένοι" αντίστοιχα με το έργο της ομοσπονδιακής κυβέρνησης.
"Η ένταξη των προσφύγων παραμένει μια από τις πιο έντονες συζητήσεις στη γερμανική πολιτική", ανέφερε ο οικονομολόγος της ING, Carsten Brzeski.
Επίσης, ο χειρισμός της για τον επικεφαλής κατασκοπείας Hans-Georg Maaßen επικρίθηκε ευρέως.
Αυτό ώθησε τη Merkel να πει μια σπάνια δημόσια συγνώμη, αναγνωρίζοντας ότι έκανε λάθη στο θέμα.
Στη συνέχεια, ο μακράς διαρκείας σύμμαχος της Merkel, ο Volker Kauder, νικήθηκε κατά την ψηφοφορία για τον αρχηγό της κοινοβουλευτικής ομάδας του CDU στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Αυτό παρά την ρητή υποστήριξή της προς αυτόν και τη σύσταση να επανεκλεγεί.
Έχασε από τον βουλευτή του CDU, Ralph Brinkhaus.
Ο Quentin Peel της Chatham House πιστεύει ότι η Merkel υπονομεύεται από το κόμμα της, καθώς οι βουλευτές στράφηκαν εναντίον της και την κατηγόρησαν για τη φθίνουσα δημοτικότητα του κόμματος.
"Η απώλεια εξουσίας της Merkel οφείλεται στους Συντηρητικούς μέσα στο κόμμα της, που πάντα την μισούσαν, αλλά δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα γι 'αυτό, επειδή ήταν σχεδόν η μόνη που μπορούσε να επανεκλεγεί", ανέφερε.
Αν όχι η Merkel, τότε ποιος;
Η προφανής εξέγερση του κόμματος τον Σεπτέμβριο έστειλε κύματα σοκ μέσω πολιτικών κύκλων στη γερμανική πρωτεύουσα και ώθησε τις εφημερίδες να αναρωτηθούν πόσο ακόμα μπορούσε να παραμείνει η Merkel στην εξουσία.
Ενώ δεν υπάρχει προφανής διάδοχος της καγκελάριου, ο Peel πιστεύει ότι η Merkel θα μείνει στη θέση της για άλλους 18 έως 24 μήνες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα ολοκληρώσει την τέταρτη θητεία της.
Ωστόσο, δεν απέκλεισε μια απότομη αποχώρηση.
"Η Merkel παίζει ένα πολύ υπομονετικό παιχνίδι και η γερμανική πολιτική τείνει να κινείται αρκετά αργά - αλλά όταν κινείται μπορεί να είναι απότομη", είπε ο Peel.
"Ωστόσο, δεν μπορώ να σκεφτώ κάποια προφανή αντικατάσταση."
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι υπάρχουν λίγοι πιθανοί αντικαταστάτες, εκτός τον Annegret Kramp-Karrenbauer, τον νέο γενικό γραμματέα του CDU, ο οποίος μοιράζεται την πρακτική προσέγγιση της πολιτικής της Merkel.
Επίσης, είναι ο Jens Spahn , ένας νέος, ομοφυλόφιλος αλλά σταθερά συντηρητικός υπουργός που θα μπορούσε ενδεχομένως να διευρύνει την δημοτικότητα του κόμματος.
Ακόμα και ο Ralph Brinkhaus, ο οποίος νίκησε τον σύμμαχο της Merkel, Volter Kauder, είναι πιθανός υποψήφιος.
Επίσης, γνωστή υποψήφια για την κορυφαία θέση είναι η υπουργός Άμυνας, Ursula von der Leyen, αλλά ο Peel τη θεωρεί υπερβολικά αριστερόστροφη και "πολύ φιλόδοξη" για τα περισσότερα μέλη του κόμματος.
Σύμφωνα με τον Peel, είναι και ο έμπειρος και δημοφιλής πολιτικός Wolfgang Schaeuble, ο οποίος είναι σήμερα πρόεδρος του Bundestag, αλλά στα 76, δεν αναμένεται να θέλει τη θέση.
"Οποιαδήποτε εναλλακτική λύση στη Μέρκελ δεν έχει ευρεία υποστήριξη", δήλωσε ο Peel.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών