Το Λονδίνο ενδέχεται να ασκήσει πιέσεις στα Ηνωμένα Έθνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση να επιβάλουν εκ νέου κυρώσεις που είχαν αρθεί το 2016
(upd 2) Κλιμακώνεται η αντιπαράθεση μεταξύ του Ιράν και της Βρετανίας, μετά την κατάληψη βρετανικών δεξαμενόπλοιων στην κρίσιμη για την παγκόσμια οικονομία θαλάσσια διαδρομή στο Στενό του Hormuz.
Ένα βήμα πριν από την επιβολή κυρώσεων κατά του Ιράν βρίσκεται η Βρετανία καθώς υπουργοί της βρετανικής κυβέρνησης καταρτίζουν ήδη σχεδιασμούς μετά από τη σύλληψη από τις αρχές της ισλαμικής δημοκρατίας ενός δεξαμενόπλοιου υπό βρετανική σημαία στον Κόλπο.
Αυτό αναφέρει η εφημερίδα Daily Telegraph υπογραμμίζοντας ότι ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών Jeremy hunt αναμένεται να αναγγείλει σήμερα (21/7) διπλωματικά και οικονομικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του πιθανού παγώματος ιρανικών πόρων, σε αντίποινα για το επεισόδιο.
Παράλληλα, το Λονδίνο ενδέχεται να ασκήσει πιέσεις στα Ηνωμένα Έθνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση να επιβάλουν εκ νέου κυρώσεις που είχαν αρθεί το 2016, μετά την υπογραφή της συμφωνίας της Τεχεράνης με τις μεγάλες δυνάμεις για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ιράν το 2015, κατά το δημοσίευμα της εφημερίδας.
Zarif: Η Βρετανία να μην εμπλακεί σε πόλεμο με το Ιράν
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Mohammad Javad Zarif προειδοποίησε τη Βρετανία κατά μιας ενδεχόμενης εμπλοκής της σε έναν πόλεμο με το Ιράν, από τις ΗΠΑ, αλλά κι άλλες περιφερειακές χώρες.
Ο ίδιος είπε ότι ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ John Bolton, αλλά και οι σύμμαχοί του στο Ισραήλ, στην Σαουδική Αραβία, αλλά και στα Εμιράτα προσπαθούν να προκαλέσουν μία πολεμική σύγκρουση με το Ιράν, αφού απέτυχαν να παρασύρουν τον Αμερικανό πρόεδρο σε μια επίθεση κατά της Τεχεράνης.
Βρετανική φρεγάτα προειδοποίησε ιρανικό σκάφος, πριν την κατάληψη του Stena Impero
Ένα βρετανικό πολεμικό πλοίο προειδοποίησε μέσω ασυρμάτου ένα ιρανικό περιπολικό σκάφος κατά της εμπλοκής του στην πορεία του δεξαμενόπλοιου Stena Impero, καθώς περνούσε από το Στενό του Hormuz, σύμφωνα με ένα ηχητικό απόσπασμα που έχει το Reuters.
Οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν κατάσχεσαν το τάνκερ την Παρασκευή (19/7/2019).
«Παρακαλώ επιβεβαιώστε ότι δεν έχετε πρόθεση να παραβιάσετε τον διεθνή νόμο, προσπαθώντας παράνομα να επιβιβαστείτε», φέρεται να προειδοποιεί η φρεγάτα του Βασιλικού Βρετανικού Ναυτικού (Montrose) το ιρανικό περιπολικό σκάφος, σύμφωνα με το ηχητικό που διέθεσε η εταιρία ασφαλούς ναυσιπλοΐας Dryad Global.
Οι συνομιλίες
«Αν υπακούσετε, θα είστε ασφαλείς»: οι ιρανικές δυνάμεις διέταξαν το βρετανικό δεξαμενόπλοιο Stena Impero να αλλάξει ρότα, λίγο πριν να το συλλάβουν, σύμφωνα με ένα ηχητικό ντοκουμέντο που έδωσε στη δημοσιότητα η εταιρεία Dryad Global, η οποία ασχολείται με την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
Το απόσπασμα αυτό περιέχει επίσης την επικοινωνία μεταξύ της φρεγάτας Montrose του βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού και των Φρουρών της Επανάστασης που κατέσχεσαν την Παρασκευή (19/7) το πλοίο, στο Στενό του Hormuz, προκαλώντας μια νέα κρίση στην Κόλπο.
Το υπουργείο Άμυνας της Βρετανίας επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα του ηχητικού ντοκουμέντου.
«Αν υπακούσετε, θα είστε ασφαλείς. Αλλάξτε τη ρότα σας στις 3,6,0 μοίρες αμέσως» ακούγεται να λέει, στα αγγλικά, ένα μέλος των ιρανικών δυνάμεων απευθυνόμενο στο Stena Impero.
Το μονταρισμένο ηχητικό ντοκουμέντο συνεχίζει με μια επικοινωνία μεταξύ του τάνκερ και της βρετανικής φρεγάτας:
«Stena Impero, εδώ το βρετανικό πολεμικό σκάφος Foxtrot 236.
Επαναλαμβάνω ότι δεδομένου ότι διέρχεστε τράνζιτ από αναγνωρισμένο διεθνές στενό, η διέλευσή σας, με βάση το διεθνές δίκαιο, δεν πρέπει να διαταραχθεί ή να εμποδιστεί».
Κατόπιν οι Ιρανοί απευθύνονται στο τάνκερ – δεν είναι ωστόσο εφικτό να επαληθευτεί αν οι συνομιλίες έγιναν με τη χρονολογική σειρά που ακούγονται στο βίντεο.
«Stena Impero, επαναλαμβάνω. Λάβατε μια εντολή, αλλάξτε τη ρότα σας στις 3,6,0 μοίρες αμέσως. Αν υπακούσετε, θα είστε ασφαλείς».
Οι Ιρανοί απευθύνονται επίσης και στο Montrose: «Foxtrot 236, εδώ περιπολικό σκάφος του ναυτικού (των Φρουρών της Επανάστασης).
Δεν επιδιώκουμε αντιπαράθεση. Θέλω να επιθεωρήσω το πλοίο για λόγους ασφαλείας».
Από τη φρεγάτα, οι Βρετανοί ζητούν από τους Ιρανούς να μην εμποδίσουν τη διέλευση του δεξαμενόπλοιου και «να επιβεβαιώσουν ότι δεν έχουν την πρόθεση να παραβιάσουν το διεθνές δίκαιο, προσπαθώντας παρανόμως να επιβιβαστούν» σε αυτό.
Ιράν: Οι πετρελαϊκές εξαγωγές δεν έχουν επηρεαστεί από την κρίση
Οι πετρελαϊκές εξαγωγές του Ιράν, δεν έχουν – μέχρι τώρα – επηρεαστεί από το επεισόδιο με το – υπό βρετανική σημαία – δεξαμενόπλοιο Stena Impero στον Περσικό Κόλπο, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Πετρελαίου της χώρας, Bijan Zanganeh.
«Τα δεξαμενόπλοια και η εξαγωγή πετρελαίου είναι από τα ζητήματα στα οποία έχουμε περιορισμούς.
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους μας περιορίζουν και πρέπει να είμαστε ευαίσθητοι», δήλωσε ο Ιρανός υπουργός στο πρακτορείο ειδήσεων SHANA.
Το χρονικό των «καταλήψεων»
Το πλοίο Stena Impero, που κατευθυνόταν προς τη Σαουδική Αραβία, φαίνεται να βγήκε απότομα από τα διεθνή ύδατα μέσω του στενού του Hormuz και τελικά κατευθύνθηκε βόρεια προς το ιρανικό νησί Qeshm, όπου υπάρχει βάση των Φρουρών της Επανάστασης.
Σε ανακοίνωσή της η πλοιοκτητρία εταιρεία αναφέρει ότι το Stena Balk «πλησίασαν» άγνωστης προέλευσης μικρά πλοία καθώς και ένα ελικόπτερο, ενώ βρίσκονταν στα διεθνή ύδατα.
Το περιστατικό έγινε στις 16.00 μμ (18.00 μμ ώρα Ελλάδας) και από τότε δεν έχει γίνει δυνατή η επικοινωνία με το πλοίο.
Στο πλοίο βρίσκονται 23 άτομα, ενώ δεν έχουν αναφερθεί τραυματισμοί.
Επίσης προσθέτει ότι η βασική προτεραιότητα είναι η ασφάλεια των εργαζομένων στο πλοίο.
Λίγες ώρες αργότερα ακολούθησε η προσωρινή, όπως υποστηρίζουν οι Ιρανοί, «σύλληψη» του πλοίου Mesdar, το οποίο ενώ, επίσης, βρίσκονταν στα διεθνή ύδατα έκανε, αναίτια, απότομη στροφή και εισήλθε στα χωρικά ύδατα του Ιράν, σαφώς, όχι τυχαία αλλά μετά από ενέργειες του καθεστώτος της Τεχεράνης.
RaboBank: «Θερμό» το καλοκαίρι για το πετρέλαιο λόγω εντάσεων στο στενό του Hormuz
Το στενό του Hormuz αυτές τις μέρες φαίνεται να ήταν αυτό που οι δρόμοι του Compton ήταν στη δεκαετία του '90.
Χθες, η Επαναστατική Φρουρά του Ιράν δήλωσε ότι έχει καταλάβει ένα "ξένο σκάφος" για λαθρεμπόριο καυσίμων.
Και σήμερα το πρωί, οι ΗΠΑ κατέλαβε ένα ιρανικό κρουαζιερόπλοιο στα στενά του Hormuz, αφού φέρεται ότι απειλούσαν ένα αμερικανικό πολεμικό πλοίο.
Περίπου το ένα πέμπτο της συνολικής ημερήσιας κατανάλωσης πετρελαίου (περίπου 21 εκατ. βαρέλια) περνάει από το Στενό κάθε μέρα.
Επιπλέον, οι εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν είναι πιο πιθανό να αυξηθούν, με τη RaboBank να επισημαίνει ότι το υπόλοιπο του καλοκαιριού θα είναι "θερμό" για τις τιμές του πετρελαίου.
Οι περίοδοι των εντάσεων στη Μέση Αντολή είναι συνυφασμένοι με την αστάθεια στην αγορά πετρελαίου παγκοσμίως, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την επίθεση σε δυο δεξαμενόπλοια στον Κόλπο του Ομάν στις αρχές Ιουνίου.
Βέβαια, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν διέψευσε τους ισχυρισμούς του Αμερικανού προέδρου που ανακοίνωσε ότι το πλήρωμα του αποβατικού πλοίου USS Boxer κατέρριψε ένα στα Στενά του Hormuz.
Η ένταση στις σχέσεις Ουάσινγκτον – Τεχεράνης ήταν μεγάλη από την περίοδο της αμερικανικής προεκλογικής εκστρατείας του 2016, όταν ο υποψήφιος (τότε) Donald Trump, δήλωνε αντίθετος στη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν και τόνιζε πως θα αποσύρει τη χώρα σε περίπτωση που εκλεγεί – κάτι που έκανε.
Την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία ακολούθησαν αυστηρές κυρώσεις προς την Τεχεράνη, οι οποίες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην – ήδη – δεινή οικονομική της κατάσταση.
Foreign Affairs: Γιατί το Στενό του Hormuz είναι τόσο σημαντικό για την παγκόσμια οικονομία
Το Στενό του Ορμούζ συνδέει την πλειοψηφία των ανθρώπων του κόσμου που ζουν κατά μήκος των ακτών της Ασίας και της Ανατολικής Αφρικής με την καρδιά της Μέσης Ανατολής.
Πολύ πριν από την ανακάλυψη του πετρελαίου, ήταν η καρωτιδική αρτηρία του κόσμου. Κόψτε την παροχή αίματος σχεδόν οπουδήποτε αλλού και ο κόσμος θα προσαρμοστεί.
Εδώ, όμως, μια διακοπή θα μπορούσε να είναι θανατηφόρα: Το 90% του πετρελαίου που εξάγεται από τον Κόλπο, περίπου το 20% της παγκόσμιας προσφοράς, περνάει από το Hormuz.
Η ναυτιλία μέσω του στενού, που είναι μόλις πλάτους 21 ναυτικών μιλίων στο πιο στενό σημείο του, είναι συγκεντρωμένη και επικίνδυνη.
Στο Musandam, τον θύλακα του Ομάν στη νότια πλευρά του στενού, μπορείτε να ακούτε το περσικό ραδιόφωνο από το Ιράν τόσο συχνά όσο και τα αραβικά.
Κατά μήκος των βραχωδών ακτών, νησάκια και χερσόνησοι υψώνονται απότομα στον ουρανό.
Η θερμότητα, η υγρασία και ένας καυτός άνεμος καθιστούν το κλίμα αφιλόξενο˙ πολλές οροσειρές και κοιλάδες κοντά στο Ορμούζ παραμένουν αραιά κατοικημένες.
Αν και η Περσία προσπάθησε να το διεκδικήσει, καμιά ομάδα δεν έχει ποτέ ελέγξει το σύνολο του Στενού του Ορμούζ.
Στο Μοσαντάμ, οι ορεσίβιες ομάδες Shihuh και οι ψαράδες Dhahoori έχουν ιστορικά διατηρήσει κάποια αυτονομία από τη Μουσκάτ.
Στην βόρεια, περσική πλευρά, το Ιράν είναι τόσο ευάλωτο σε διαταραχές όπως είναι και πολλά από τα πλοία που διέρχονται από το στενό.
Το Ιράν έχει εδράσει τον πετρελαϊκό τερματικό σταθμό του στο Νησί Larak, μέσα στο στενό, αφότου το Ιράκ επιτέθηκε στην προηγούμενη εγκατάστασή του στο νησί Kharg που είναι ακόμα πιο μέσα στον Κόλπο.
Το Λάρακ, το Ορμούζ, το νησί Qeshm και οι ιρανικές ακτές του Περσικού Κόλπου κατοικούνται από ένα μείγμα Περσών και Σουνιτών αραβόφωνων που μετανάστευσαν εκεί από την Αραβική Χερσόνησο πριν από την χάραξη των διεθνών θαλάσσιων ορίων, και που διαφέρουν από τον πλειοψηφικό πληθυσμό στο Ιράν. Από καιρό σιγοβράζουν προβλήματα για το Ιράν στους λόφους.
Οι Βαλουχίς κατοικούν στα κοντινά βουνά και οι Makran Jundallah (Στρατιώτες του Θεού), ένα αποσχιστικό κίνημα σουνιτών Βαλουχί, έχουν προκαλέσει θανατηφόρες επιθέσεις εναντίον του Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας 15 μελών του Σώματος της Ισλαμικής Επαναστατικής Φρουράς σε βομβιστική επίθεση το 2009.
Η ποικιλομορφία στην ξηρά σκιάζεται μόνο από τον απέραντο αριθμό και την ποικιλία των πλοίων που διέρχονται από το στενό.
Χωρίς μια ενιαία δύναμη ελέγχου, είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών, ως η πρώτιστη ναυτική δύναμη στον κόσμο, να λειτουργήσει ως ο τελικός εγγυητής του εμπορίου μέσω του Hormuz.
Ιστορικά, αυτό σήμαινε την αποτροπή της υπερβολικής αιώρησης του εκκρεμούς προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση.
Το 1987, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρενέβησαν στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ για να αποτρέψουν επιθέσεις κατά των κουβεϊτιανών πλοίων.
Το 1988, οι Ηνωμένες Πολιτείες βύθισαν ιρανικά πολεμικά πλοία και περιπολικά σκάφη κατά την διάρκεια του επονομαζόμενου πολέμου των δεξαμενόπλοιων. Μόλις λίγα χρόνια αργότερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν τον πρώτο πόλεμο του Κόλπου για να σταματήσουν το Ιράκ από το να κατακτήσει το Κουβέιτ.
Το Ιράν διδάχθηκε από την ιστορία αυτή, συνειδητοποιώντας ότι η πιο αποτελεσματική στρατηγική, στην προσπάθειά του να κερδίσει μια καλύτερη διαπραγματευτική θέση και να τερματίσει τις αυστηρές κυρώσεις, δεν είναι η απόλυτη σύγκρουση αλλά τα τεχνάσματα.
Έχει αρχίσει να στέλνει μικρά, ελαφρά σκάφη για να παρενοχλεί και να επιτίθεται σε τεράστια δεξαμενόπλοια και πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Τα στοιχήματα στο στενό σήμερα είναι πολύ υψηλότερα από ό, τι στην δεκαετία του 1980 και του 1990, καθώς η αντιπαράθεση για τη ναυτιλία θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν πλήρη πόλεμο μεταξύ του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών, έναν [πόλεμο] που θα μπορούσε να γίνει μέχρι και πυρηνικός.
Αντί να εξασφαλίσουν την ασφάλεια της περιοχής, ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν βραχυπρόθεσμα οφέλη, πουλώντας όπλα σε εταίρους του Κόλπου και διαλέγοντας πλευρά σε γενικώς άκαρπες διαμάχες εντός του Κόλπου, οδηγώντας εταίρους όπως το Κατάρ προς το Ιράν και επιτρέποντας στους Σαουδάραβες να πάρουν πάρα πολλά ρίσκα, όπως με το να παρέμβουν στον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης.
Ένας λόγος για αυτόν τον αποσταθεροποιητικό οπορτουνισμό μπορεί να είναι η λανθασμένη υπόθεση των υπεύθυνων χάραξης της πολιτικής των ΗΠΑ ότι το Δόγμα Carter, σύμφωνα με το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύθηκαν να χρησιμοποιήσουν στρατιωτική ισχύ για την προστασία των συμφερόντων τους στον Κόλπο, δεν έχει πλέον εφαρμογή.
Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες καταναλώνουν λιγότερο πετρέλαιο από τη Μέση Ανατολή, όπως λέει το επιχείρημα, μειώνεται επίσης η ανάγκη τους να διασφαλίσουν την ασφάλεια της περιοχής.
Αυτό, ωστόσο, αποτυγχάνει να κατανοήσει τόσο την ιστορία όσο και τη γεωπολιτική.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξαρτώνται από την ασφάλεια του Κόλπου για περισσότερα [πράγματα] από το πετρέλαιο.
Πρώτον, και το πιο σημαντικό, η αυξανόμενη πιθανότητα πυρηνικών συγκρούσεων, καθώς το Ιράν άρχισε γρήγορα να εμπλουτίζει το ουράνιο μετά την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από την πυρηνική συμφωνία, άλλαξε την δυναμική ασφάλειας στην περιοχή.
Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ενδιαφέρονται τώρα περισσότερο να αποκτήσουν πυρηνική τεχνολογία και να έχουν καλύτερη πρόσβαση σε αυτήν, και μέχρι κι οι Ηνωμένες Πολιτείες τούς έχουν παράσχει ευαίσθητα πυρηνικά υλικά και τεχνογνωσία.
Η ασφάλεια του στενού έχει σημασία όχι μόνο λόγω του εμπορίου˙ μια σύγκρουση στο Ορμούζ θα μπορούσε να προκαλέσει μια καταιγίδα που θα μπορούσε να εξαπλωθεί γρήγορα πέρα από τον Κόλπο.
Δεύτερον, το μέγεθος του εμπορίου που περνάει από το Hormuz έχει αυξηθεί ραγδαία με την άνοδο των πλουσίων πετρελαϊκών κρατών κατά μήκος του Κόλπου.
Τέλος, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επενδύσει βαριά σε ναυτικές βάσεις, στο Μπαχρέιν, στο Κατάρ και αλλού, οι οποίες είναι προσβάσιμες δια θαλάσσης μόνο μέσω του Hormuz.
Το Στενό του Ορμούζ θα παραμείνει το πιο πολύτιμο και ευάλωτο εμπορικό και ναυτιλιακό στενό, ανεξάρτητα από το πόσο θα μειωθούν οι τιμές του πετρελαίου.
Είναι δύσκολο για πολλούς Αμερικανούς να αποδεχτούν την εμμονή της αμερικανικής δέσμευσης στην περιοχή.
Δεδομένου του πόσες πολλές ζωές και πόσα πολλά χρήματα έχουν θυσιάσει οι Ηνωμένες Πολιτείες στη Μέση Ανατολή, πολλοί Αμερικανοί στην δεξιά και στην αριστερά θέλουν να εγκαταλείψουν εντελώς την περιοχή.
Αλλά ανεξάρτητα από το πόσο πετρέλαιο εξορύσσουν οι Αμερικανοί και οι Καναδοί παραγωγοί, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εξακολουθούν να βρίσκονται αγκιστρωμένες στην ασφάλεια του Κόλπου.
Το παγκόσμιο σύστημα εμπορίου από το οποίο εξαρτάται η ευημερία των ΗΠΑ απλά δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την ασφαλή διέλευση πλοίων μέσω των στενών του Hormuz και [χωρίς] την πρόληψη οποιασδήποτε περαιτέρω πυρηνικής κλιμάκωσης στην περιοχή.
Το Δόγμα Carter είναι, συνεπώς, ακόμη απαραίτητο, αλλά δεν είναι τέλειο.
Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τον ισχυρότερο στρατό στην περιοχή, συχνά δεν λαμβάνουν υπόψη τους την σύνθετη ανθρώπινη γεωγραφία του στενού.
Σε αντίθεση με το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο εξασφάλισε τις εμπορικές οδούς του Κόλπου από το 1820 έως το 1970, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν βαθιές σχέσεις με μη κρατικούς φορείς.
Αυτό ισχύει και για τις δύο πλευρές του στενού.
Στον νότο, το Ομάν, η «Ελβετία του Κόλπου», έχει λειτουργήσει ως ένας κρίσιμος μεσάζων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν.
Αλλά ο νυν σουλτάνος, Qaboos bin Said, είναι 78 ετών και δεν έχει σαφή διάδοχο.
Οι Βρετανοί κρατούσαν έναν τηλεγραφικό σταθμό στο Musandam και η χερσόνησος εξακολουθεί να είναι πιθανώς μια θέση παρακολούθησης για το Ομάν, το οποίο πιθανώς το μοιράζεται με συμμάχους συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η Ουάσιγκτον θα ήταν σοφό να κατανοήσει καλύτερα την σύνθετη πολιτική και κοινωνική δυναμική της χερσονήσου Musandam στην απίθανη περίπτωση που δεν υπάρχει ομαλή μετάβαση μετά τον θάνατο του σουλτάνου Qaboos.
Είναι απίθανο, αλλά δυνατό, ότι πολλές φράξιες και ομάδες στο Ομάν και το Μουσαντάμ θα μπορούσαν να αρχίσουν να υποστηρίζουν κάποιο είδος αυτονομίας εάν η μετάβαση οδηγήσει σε αναταραχές.
Η Ουάσινγκτον μπορεί να προετοιμαστεί για την εποχή μετά τον Qaboos προωθώντας και υποστηρίζοντας άλλους πιθανούς εταίρους για διαπραγμάτευση, όπως το Κουβέιτ, και συμφωνώντας περαιτέρω να υποστηρίξει τον διάδοχο του Qaboos εάν συμφωνήσει να συνεχίσει τις τρέχουσες πολιτικές του σουλτάνου σχετικά με τα στενά. Η σταθεροποιητική και σοφή ηγεσία του Qaboos δεν θα αντικατασταθεί εύκολα.
Η Ουάσινγκτον δεν πρέπει να το θεωρήσει δεδομένο.
Όταν πρόκειται για την βόρεια, ιρανική πλευρά του Στενού, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να αναπτύξουν μια πιο ξεχωριστή κατανόηση των πολλών φατριών και ρηγμάτων που διαιρούν το Ιράν.
Οι άκαμπτες πολιτικές των ΗΠΑ προς τον ιρανικό λαό ενδέχεται να οδηγήσουν εκείνους που αντιτίθενται στο καθεστώς [να στραφούν] προς την Τεχεράνη.
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ξένων απειλών, όπως ο πόλεμος Ιράν-Ιράκ, που βοήθησαν στην εδραίωση της κυριαρχίας των Αγιατολάχ, όταν διάφοροι Ιρανοί ενώθηκαν ενάντια σε έναν εξωτερικό επιτιθέμενο.
Η επίθεση στο Ιράν κατά μήκος της ακτής του Κόλπου ή στην στρατιωτική βάση του νησιού Larak και στον πετρελαϊκό τερματικό σταθμό όπου πολλοί πολίτες του Ομάν μετανάστευσαν στο παρελθόν, και όπου ένα μείγμα Αράβων και Περσών Ιρανών ζουν και εργάζονται, ενδέχεται να μετατρέψουν δυνητικούς αντιφρονούντες στις ακτές σε υποστηρικτές της Τεχεράνης.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ενδιαφέρονται πολύ για να επαναλάβουν τον ρόλο της βρετανικής αυτοκρατορίας ή τα προτεκτοράτα που δημιούργησε με τις χώρες του Κόλπου ξεκινώντας το 1853 και τελειώνοντας στην δεκαετία του '70.
Αλλά έχουν κάθε συμφέρον να συνεχίσουν, μαζί με τους εταίρους τους, τον ρόλο του διαιτητή.
Η τεταμένη ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών με το Ιράν σημαίνει ότι δεν θα δουν όλοι στην περιοχή την Ουάσινγκτον ως αμερόληπτο διαιτητή.
Αλλά καμία άλλη δύναμη δεν μπορεί να κρατήσει το Στενό του Hormuz καθαρό από παρεμβολές και καμία άλλη δύναμη δεν έχει την δυνατότητα να σταματήσει το παιχνίδι από να πάει πάρα πολύ έξω από τα όρια είτε από τη μια είτε από την άλλη πλευρά.
Χωρίς διαιτητή, τα παιχνίδια μπορούν γρήγορα να μετατραπούν σε πολέμους που κανείς δεν θέλει.
Οι περισσότεροι παίκτες στον Κόλπο, από το Κατάρ ως την Σαουδική Αραβία και μέχρι το Ιράν, μοιράζονται την επιθυμία να αποφύγουν να χαθεί ο έλεγχος του παιχνιδιού.
Παρά τις συντριπτικές κυρώσεις, το Ιράν γνωρίζει ότι δεν θα επωφεληθεί από έναν πόλεμο.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Τεχεράνη έχει συχνά αρνηθεί έντονα την ευθύνη για τις πρόσφατες επιθέσεις στην Δυτική ναυτιλία στο στενό. Ωστόσο, το να αποφευχθεί η κλιμάκωση την τελευταία στιγμή, όπως έκανε ο πρόεδρος Donald Trump όταν ορθώς ανακάλεσε μια επίθεση εναντίον του Ιράν ως αντίδραση στην κατάρριψη ενός αμερικανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους, δεν αρκεί.
Το Hormuz χρειάζεται έναν σταθερό εγγυητή ασφάλειας, ακόμα και έναν ατελή.
Ένα βήμα πριν από την επιβολή κυρώσεων κατά του Ιράν βρίσκεται η Βρετανία καθώς υπουργοί της βρετανικής κυβέρνησης καταρτίζουν ήδη σχεδιασμούς μετά από τη σύλληψη από τις αρχές της ισλαμικής δημοκρατίας ενός δεξαμενόπλοιου υπό βρετανική σημαία στον Κόλπο.
Αυτό αναφέρει η εφημερίδα Daily Telegraph υπογραμμίζοντας ότι ο βρετανός υπουργός Εξωτερικών Jeremy hunt αναμένεται να αναγγείλει σήμερα (21/7) διπλωματικά και οικονομικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένου του πιθανού παγώματος ιρανικών πόρων, σε αντίποινα για το επεισόδιο.
Παράλληλα, το Λονδίνο ενδέχεται να ασκήσει πιέσεις στα Ηνωμένα Έθνη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση να επιβάλουν εκ νέου κυρώσεις που είχαν αρθεί το 2016, μετά την υπογραφή της συμφωνίας της Τεχεράνης με τις μεγάλες δυνάμεις για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ιράν το 2015, κατά το δημοσίευμα της εφημερίδας.
Zarif: Η Βρετανία να μην εμπλακεί σε πόλεμο με το Ιράν
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Mohammad Javad Zarif προειδοποίησε τη Βρετανία κατά μιας ενδεχόμενης εμπλοκής της σε έναν πόλεμο με το Ιράν, από τις ΗΠΑ, αλλά κι άλλες περιφερειακές χώρες.
Ο ίδιος είπε ότι ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ John Bolton, αλλά και οι σύμμαχοί του στο Ισραήλ, στην Σαουδική Αραβία, αλλά και στα Εμιράτα προσπαθούν να προκαλέσουν μία πολεμική σύγκρουση με το Ιράν, αφού απέτυχαν να παρασύρουν τον Αμερικανό πρόεδρο σε μια επίθεση κατά της Τεχεράνης.
Βρετανική φρεγάτα προειδοποίησε ιρανικό σκάφος, πριν την κατάληψη του Stena Impero
Ένα βρετανικό πολεμικό πλοίο προειδοποίησε μέσω ασυρμάτου ένα ιρανικό περιπολικό σκάφος κατά της εμπλοκής του στην πορεία του δεξαμενόπλοιου Stena Impero, καθώς περνούσε από το Στενό του Hormuz, σύμφωνα με ένα ηχητικό απόσπασμα που έχει το Reuters.
Οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν κατάσχεσαν το τάνκερ την Παρασκευή (19/7/2019).
«Παρακαλώ επιβεβαιώστε ότι δεν έχετε πρόθεση να παραβιάσετε τον διεθνή νόμο, προσπαθώντας παράνομα να επιβιβαστείτε», φέρεται να προειδοποιεί η φρεγάτα του Βασιλικού Βρετανικού Ναυτικού (Montrose) το ιρανικό περιπολικό σκάφος, σύμφωνα με το ηχητικό που διέθεσε η εταιρία ασφαλούς ναυσιπλοΐας Dryad Global.
Οι συνομιλίες
«Αν υπακούσετε, θα είστε ασφαλείς»: οι ιρανικές δυνάμεις διέταξαν το βρετανικό δεξαμενόπλοιο Stena Impero να αλλάξει ρότα, λίγο πριν να το συλλάβουν, σύμφωνα με ένα ηχητικό ντοκουμέντο που έδωσε στη δημοσιότητα η εταιρεία Dryad Global, η οποία ασχολείται με την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας.
Το απόσπασμα αυτό περιέχει επίσης την επικοινωνία μεταξύ της φρεγάτας Montrose του βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού και των Φρουρών της Επανάστασης που κατέσχεσαν την Παρασκευή (19/7) το πλοίο, στο Στενό του Hormuz, προκαλώντας μια νέα κρίση στην Κόλπο.
Το υπουργείο Άμυνας της Βρετανίας επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα του ηχητικού ντοκουμέντου.
«Αν υπακούσετε, θα είστε ασφαλείς. Αλλάξτε τη ρότα σας στις 3,6,0 μοίρες αμέσως» ακούγεται να λέει, στα αγγλικά, ένα μέλος των ιρανικών δυνάμεων απευθυνόμενο στο Stena Impero.
Το μονταρισμένο ηχητικό ντοκουμέντο συνεχίζει με μια επικοινωνία μεταξύ του τάνκερ και της βρετανικής φρεγάτας:
«Stena Impero, εδώ το βρετανικό πολεμικό σκάφος Foxtrot 236.
Επαναλαμβάνω ότι δεδομένου ότι διέρχεστε τράνζιτ από αναγνωρισμένο διεθνές στενό, η διέλευσή σας, με βάση το διεθνές δίκαιο, δεν πρέπει να διαταραχθεί ή να εμποδιστεί».
Κατόπιν οι Ιρανοί απευθύνονται στο τάνκερ – δεν είναι ωστόσο εφικτό να επαληθευτεί αν οι συνομιλίες έγιναν με τη χρονολογική σειρά που ακούγονται στο βίντεο.
«Stena Impero, επαναλαμβάνω. Λάβατε μια εντολή, αλλάξτε τη ρότα σας στις 3,6,0 μοίρες αμέσως. Αν υπακούσετε, θα είστε ασφαλείς».
Οι Ιρανοί απευθύνονται επίσης και στο Montrose: «Foxtrot 236, εδώ περιπολικό σκάφος του ναυτικού (των Φρουρών της Επανάστασης).
Δεν επιδιώκουμε αντιπαράθεση. Θέλω να επιθεωρήσω το πλοίο για λόγους ασφαλείας».
Από τη φρεγάτα, οι Βρετανοί ζητούν από τους Ιρανούς να μην εμποδίσουν τη διέλευση του δεξαμενόπλοιου και «να επιβεβαιώσουν ότι δεν έχουν την πρόθεση να παραβιάσουν το διεθνές δίκαιο, προσπαθώντας παρανόμως να επιβιβαστούν» σε αυτό.
Ιράν: Οι πετρελαϊκές εξαγωγές δεν έχουν επηρεαστεί από την κρίση
Οι πετρελαϊκές εξαγωγές του Ιράν, δεν έχουν – μέχρι τώρα – επηρεαστεί από το επεισόδιο με το – υπό βρετανική σημαία – δεξαμενόπλοιο Stena Impero στον Περσικό Κόλπο, όπως ανακοίνωσε ο υπουργός Πετρελαίου της χώρας, Bijan Zanganeh.
«Τα δεξαμενόπλοια και η εξαγωγή πετρελαίου είναι από τα ζητήματα στα οποία έχουμε περιορισμούς.
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους μας περιορίζουν και πρέπει να είμαστε ευαίσθητοι», δήλωσε ο Ιρανός υπουργός στο πρακτορείο ειδήσεων SHANA.
Το χρονικό των «καταλήψεων»
Το πλοίο Stena Impero, που κατευθυνόταν προς τη Σαουδική Αραβία, φαίνεται να βγήκε απότομα από τα διεθνή ύδατα μέσω του στενού του Hormuz και τελικά κατευθύνθηκε βόρεια προς το ιρανικό νησί Qeshm, όπου υπάρχει βάση των Φρουρών της Επανάστασης.
Σε ανακοίνωσή της η πλοιοκτητρία εταιρεία αναφέρει ότι το Stena Balk «πλησίασαν» άγνωστης προέλευσης μικρά πλοία καθώς και ένα ελικόπτερο, ενώ βρίσκονταν στα διεθνή ύδατα.
Το περιστατικό έγινε στις 16.00 μμ (18.00 μμ ώρα Ελλάδας) και από τότε δεν έχει γίνει δυνατή η επικοινωνία με το πλοίο.
Στο πλοίο βρίσκονται 23 άτομα, ενώ δεν έχουν αναφερθεί τραυματισμοί.
Επίσης προσθέτει ότι η βασική προτεραιότητα είναι η ασφάλεια των εργαζομένων στο πλοίο.
Λίγες ώρες αργότερα ακολούθησε η προσωρινή, όπως υποστηρίζουν οι Ιρανοί, «σύλληψη» του πλοίου Mesdar, το οποίο ενώ, επίσης, βρίσκονταν στα διεθνή ύδατα έκανε, αναίτια, απότομη στροφή και εισήλθε στα χωρικά ύδατα του Ιράν, σαφώς, όχι τυχαία αλλά μετά από ενέργειες του καθεστώτος της Τεχεράνης.
RaboBank: «Θερμό» το καλοκαίρι για το πετρέλαιο λόγω εντάσεων στο στενό του Hormuz
Το στενό του Hormuz αυτές τις μέρες φαίνεται να ήταν αυτό που οι δρόμοι του Compton ήταν στη δεκαετία του '90.
Χθες, η Επαναστατική Φρουρά του Ιράν δήλωσε ότι έχει καταλάβει ένα "ξένο σκάφος" για λαθρεμπόριο καυσίμων.
Και σήμερα το πρωί, οι ΗΠΑ κατέλαβε ένα ιρανικό κρουαζιερόπλοιο στα στενά του Hormuz, αφού φέρεται ότι απειλούσαν ένα αμερικανικό πολεμικό πλοίο.
Περίπου το ένα πέμπτο της συνολικής ημερήσιας κατανάλωσης πετρελαίου (περίπου 21 εκατ. βαρέλια) περνάει από το Στενό κάθε μέρα.
Επιπλέον, οι εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και του Ιράν είναι πιο πιθανό να αυξηθούν, με τη RaboBank να επισημαίνει ότι το υπόλοιπο του καλοκαιριού θα είναι "θερμό" για τις τιμές του πετρελαίου.
Οι περίοδοι των εντάσεων στη Μέση Αντολή είναι συνυφασμένοι με την αστάθεια στην αγορά πετρελαίου παγκοσμίως, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την επίθεση σε δυο δεξαμενόπλοια στον Κόλπο του Ομάν στις αρχές Ιουνίου.
Βέβαια, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν διέψευσε τους ισχυρισμούς του Αμερικανού προέδρου που ανακοίνωσε ότι το πλήρωμα του αποβατικού πλοίου USS Boxer κατέρριψε ένα στα Στενά του Hormuz.
Η ένταση στις σχέσεις Ουάσινγκτον – Τεχεράνης ήταν μεγάλη από την περίοδο της αμερικανικής προεκλογικής εκστρατείας του 2016, όταν ο υποψήφιος (τότε) Donald Trump, δήλωνε αντίθετος στη συμφωνία για τα πυρηνικά του Ιράν και τόνιζε πως θα αποσύρει τη χώρα σε περίπτωση που εκλεγεί – κάτι που έκανε.
Την αποχώρηση των ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία ακολούθησαν αυστηρές κυρώσεις προς την Τεχεράνη, οι οποίες δημιούργησαν σοβαρά προβλήματα στην – ήδη – δεινή οικονομική της κατάσταση.
Foreign Affairs: Γιατί το Στενό του Hormuz είναι τόσο σημαντικό για την παγκόσμια οικονομία
Το Στενό του Ορμούζ συνδέει την πλειοψηφία των ανθρώπων του κόσμου που ζουν κατά μήκος των ακτών της Ασίας και της Ανατολικής Αφρικής με την καρδιά της Μέσης Ανατολής.
Πολύ πριν από την ανακάλυψη του πετρελαίου, ήταν η καρωτιδική αρτηρία του κόσμου. Κόψτε την παροχή αίματος σχεδόν οπουδήποτε αλλού και ο κόσμος θα προσαρμοστεί.
Εδώ, όμως, μια διακοπή θα μπορούσε να είναι θανατηφόρα: Το 90% του πετρελαίου που εξάγεται από τον Κόλπο, περίπου το 20% της παγκόσμιας προσφοράς, περνάει από το Hormuz.
Η ναυτιλία μέσω του στενού, που είναι μόλις πλάτους 21 ναυτικών μιλίων στο πιο στενό σημείο του, είναι συγκεντρωμένη και επικίνδυνη.
Στο Musandam, τον θύλακα του Ομάν στη νότια πλευρά του στενού, μπορείτε να ακούτε το περσικό ραδιόφωνο από το Ιράν τόσο συχνά όσο και τα αραβικά.
Κατά μήκος των βραχωδών ακτών, νησάκια και χερσόνησοι υψώνονται απότομα στον ουρανό.
Η θερμότητα, η υγρασία και ένας καυτός άνεμος καθιστούν το κλίμα αφιλόξενο˙ πολλές οροσειρές και κοιλάδες κοντά στο Ορμούζ παραμένουν αραιά κατοικημένες.
Αν και η Περσία προσπάθησε να το διεκδικήσει, καμιά ομάδα δεν έχει ποτέ ελέγξει το σύνολο του Στενού του Ορμούζ.
Στο Μοσαντάμ, οι ορεσίβιες ομάδες Shihuh και οι ψαράδες Dhahoori έχουν ιστορικά διατηρήσει κάποια αυτονομία από τη Μουσκάτ.
Στην βόρεια, περσική πλευρά, το Ιράν είναι τόσο ευάλωτο σε διαταραχές όπως είναι και πολλά από τα πλοία που διέρχονται από το στενό.
Το Ιράν έχει εδράσει τον πετρελαϊκό τερματικό σταθμό του στο Νησί Larak, μέσα στο στενό, αφότου το Ιράκ επιτέθηκε στην προηγούμενη εγκατάστασή του στο νησί Kharg που είναι ακόμα πιο μέσα στον Κόλπο.
Το Λάρακ, το Ορμούζ, το νησί Qeshm και οι ιρανικές ακτές του Περσικού Κόλπου κατοικούνται από ένα μείγμα Περσών και Σουνιτών αραβόφωνων που μετανάστευσαν εκεί από την Αραβική Χερσόνησο πριν από την χάραξη των διεθνών θαλάσσιων ορίων, και που διαφέρουν από τον πλειοψηφικό πληθυσμό στο Ιράν. Από καιρό σιγοβράζουν προβλήματα για το Ιράν στους λόφους.
Οι Βαλουχίς κατοικούν στα κοντινά βουνά και οι Makran Jundallah (Στρατιώτες του Θεού), ένα αποσχιστικό κίνημα σουνιτών Βαλουχί, έχουν προκαλέσει θανατηφόρες επιθέσεις εναντίον του Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας 15 μελών του Σώματος της Ισλαμικής Επαναστατικής Φρουράς σε βομβιστική επίθεση το 2009.
Η ποικιλομορφία στην ξηρά σκιάζεται μόνο από τον απέραντο αριθμό και την ποικιλία των πλοίων που διέρχονται από το στενό.
Χωρίς μια ενιαία δύναμη ελέγχου, είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών, ως η πρώτιστη ναυτική δύναμη στον κόσμο, να λειτουργήσει ως ο τελικός εγγυητής του εμπορίου μέσω του Hormuz.
Ιστορικά, αυτό σήμαινε την αποτροπή της υπερβολικής αιώρησης του εκκρεμούς προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση.
Το 1987, οι Ηνωμένες Πολιτείες παρενέβησαν στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ για να αποτρέψουν επιθέσεις κατά των κουβεϊτιανών πλοίων.
Το 1988, οι Ηνωμένες Πολιτείες βύθισαν ιρανικά πολεμικά πλοία και περιπολικά σκάφη κατά την διάρκεια του επονομαζόμενου πολέμου των δεξαμενόπλοιων. Μόλις λίγα χρόνια αργότερα, οι Ηνωμένες Πολιτείες άρχισαν τον πρώτο πόλεμο του Κόλπου για να σταματήσουν το Ιράκ από το να κατακτήσει το Κουβέιτ.
Το Ιράν διδάχθηκε από την ιστορία αυτή, συνειδητοποιώντας ότι η πιο αποτελεσματική στρατηγική, στην προσπάθειά του να κερδίσει μια καλύτερη διαπραγματευτική θέση και να τερματίσει τις αυστηρές κυρώσεις, δεν είναι η απόλυτη σύγκρουση αλλά τα τεχνάσματα.
Έχει αρχίσει να στέλνει μικρά, ελαφρά σκάφη για να παρενοχλεί και να επιτίθεται σε τεράστια δεξαμενόπλοια και πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Τα στοιχήματα στο στενό σήμερα είναι πολύ υψηλότερα από ό, τι στην δεκαετία του 1980 και του 1990, καθώς η αντιπαράθεση για τη ναυτιλία θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν πλήρη πόλεμο μεταξύ του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών, έναν [πόλεμο] που θα μπορούσε να γίνει μέχρι και πυρηνικός.
Αντί να εξασφαλίσουν την ασφάλεια της περιοχής, ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν βραχυπρόθεσμα οφέλη, πουλώντας όπλα σε εταίρους του Κόλπου και διαλέγοντας πλευρά σε γενικώς άκαρπες διαμάχες εντός του Κόλπου, οδηγώντας εταίρους όπως το Κατάρ προς το Ιράν και επιτρέποντας στους Σαουδάραβες να πάρουν πάρα πολλά ρίσκα, όπως με το να παρέμβουν στον εμφύλιο πόλεμο της Υεμένης.
Ένας λόγος για αυτόν τον αποσταθεροποιητικό οπορτουνισμό μπορεί να είναι η λανθασμένη υπόθεση των υπεύθυνων χάραξης της πολιτικής των ΗΠΑ ότι το Δόγμα Carter, σύμφωνα με το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύθηκαν να χρησιμοποιήσουν στρατιωτική ισχύ για την προστασία των συμφερόντων τους στον Κόλπο, δεν έχει πλέον εφαρμογή.
Καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες καταναλώνουν λιγότερο πετρέλαιο από τη Μέση Ανατολή, όπως λέει το επιχείρημα, μειώνεται επίσης η ανάγκη τους να διασφαλίσουν την ασφάλεια της περιοχής.
Αυτό, ωστόσο, αποτυγχάνει να κατανοήσει τόσο την ιστορία όσο και τη γεωπολιτική.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξαρτώνται από την ασφάλεια του Κόλπου για περισσότερα [πράγματα] από το πετρέλαιο.
Πρώτον, και το πιο σημαντικό, η αυξανόμενη πιθανότητα πυρηνικών συγκρούσεων, καθώς το Ιράν άρχισε γρήγορα να εμπλουτίζει το ουράνιο μετά την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών από την πυρηνική συμφωνία, άλλαξε την δυναμική ασφάλειας στην περιοχή.
Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ενδιαφέρονται τώρα περισσότερο να αποκτήσουν πυρηνική τεχνολογία και να έχουν καλύτερη πρόσβαση σε αυτήν, και μέχρι κι οι Ηνωμένες Πολιτείες τούς έχουν παράσχει ευαίσθητα πυρηνικά υλικά και τεχνογνωσία.
Η ασφάλεια του στενού έχει σημασία όχι μόνο λόγω του εμπορίου˙ μια σύγκρουση στο Ορμούζ θα μπορούσε να προκαλέσει μια καταιγίδα που θα μπορούσε να εξαπλωθεί γρήγορα πέρα από τον Κόλπο.
Δεύτερον, το μέγεθος του εμπορίου που περνάει από το Hormuz έχει αυξηθεί ραγδαία με την άνοδο των πλουσίων πετρελαϊκών κρατών κατά μήκος του Κόλπου.
Τέλος, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επενδύσει βαριά σε ναυτικές βάσεις, στο Μπαχρέιν, στο Κατάρ και αλλού, οι οποίες είναι προσβάσιμες δια θαλάσσης μόνο μέσω του Hormuz.
Το Στενό του Ορμούζ θα παραμείνει το πιο πολύτιμο και ευάλωτο εμπορικό και ναυτιλιακό στενό, ανεξάρτητα από το πόσο θα μειωθούν οι τιμές του πετρελαίου.
Είναι δύσκολο για πολλούς Αμερικανούς να αποδεχτούν την εμμονή της αμερικανικής δέσμευσης στην περιοχή.
Δεδομένου του πόσες πολλές ζωές και πόσα πολλά χρήματα έχουν θυσιάσει οι Ηνωμένες Πολιτείες στη Μέση Ανατολή, πολλοί Αμερικανοί στην δεξιά και στην αριστερά θέλουν να εγκαταλείψουν εντελώς την περιοχή.
Αλλά ανεξάρτητα από το πόσο πετρέλαιο εξορύσσουν οι Αμερικανοί και οι Καναδοί παραγωγοί, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εξακολουθούν να βρίσκονται αγκιστρωμένες στην ασφάλεια του Κόλπου.
Το παγκόσμιο σύστημα εμπορίου από το οποίο εξαρτάται η ευημερία των ΗΠΑ απλά δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς την ασφαλή διέλευση πλοίων μέσω των στενών του Hormuz και [χωρίς] την πρόληψη οποιασδήποτε περαιτέρω πυρηνικής κλιμάκωσης στην περιοχή.
Το Δόγμα Carter είναι, συνεπώς, ακόμη απαραίτητο, αλλά δεν είναι τέλειο.
Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τον ισχυρότερο στρατό στην περιοχή, συχνά δεν λαμβάνουν υπόψη τους την σύνθετη ανθρώπινη γεωγραφία του στενού.
Σε αντίθεση με το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο εξασφάλισε τις εμπορικές οδούς του Κόλπου από το 1820 έως το 1970, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν έχουν βαθιές σχέσεις με μη κρατικούς φορείς.
Αυτό ισχύει και για τις δύο πλευρές του στενού.
Στον νότο, το Ομάν, η «Ελβετία του Κόλπου», έχει λειτουργήσει ως ένας κρίσιμος μεσάζων μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν.
Αλλά ο νυν σουλτάνος, Qaboos bin Said, είναι 78 ετών και δεν έχει σαφή διάδοχο.
Οι Βρετανοί κρατούσαν έναν τηλεγραφικό σταθμό στο Musandam και η χερσόνησος εξακολουθεί να είναι πιθανώς μια θέση παρακολούθησης για το Ομάν, το οποίο πιθανώς το μοιράζεται με συμμάχους συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η Ουάσιγκτον θα ήταν σοφό να κατανοήσει καλύτερα την σύνθετη πολιτική και κοινωνική δυναμική της χερσονήσου Musandam στην απίθανη περίπτωση που δεν υπάρχει ομαλή μετάβαση μετά τον θάνατο του σουλτάνου Qaboos.
Είναι απίθανο, αλλά δυνατό, ότι πολλές φράξιες και ομάδες στο Ομάν και το Μουσαντάμ θα μπορούσαν να αρχίσουν να υποστηρίζουν κάποιο είδος αυτονομίας εάν η μετάβαση οδηγήσει σε αναταραχές.
Η Ουάσινγκτον μπορεί να προετοιμαστεί για την εποχή μετά τον Qaboos προωθώντας και υποστηρίζοντας άλλους πιθανούς εταίρους για διαπραγμάτευση, όπως το Κουβέιτ, και συμφωνώντας περαιτέρω να υποστηρίξει τον διάδοχο του Qaboos εάν συμφωνήσει να συνεχίσει τις τρέχουσες πολιτικές του σουλτάνου σχετικά με τα στενά. Η σταθεροποιητική και σοφή ηγεσία του Qaboos δεν θα αντικατασταθεί εύκολα.
Η Ουάσινγκτον δεν πρέπει να το θεωρήσει δεδομένο.
Όταν πρόκειται για την βόρεια, ιρανική πλευρά του Στενού, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να αναπτύξουν μια πιο ξεχωριστή κατανόηση των πολλών φατριών και ρηγμάτων που διαιρούν το Ιράν.
Οι άκαμπτες πολιτικές των ΗΠΑ προς τον ιρανικό λαό ενδέχεται να οδηγήσουν εκείνους που αντιτίθενται στο καθεστώς [να στραφούν] προς την Τεχεράνη.
Υπάρχουν πολλές περιπτώσεις ξένων απειλών, όπως ο πόλεμος Ιράν-Ιράκ, που βοήθησαν στην εδραίωση της κυριαρχίας των Αγιατολάχ, όταν διάφοροι Ιρανοί ενώθηκαν ενάντια σε έναν εξωτερικό επιτιθέμενο.
Η επίθεση στο Ιράν κατά μήκος της ακτής του Κόλπου ή στην στρατιωτική βάση του νησιού Larak και στον πετρελαϊκό τερματικό σταθμό όπου πολλοί πολίτες του Ομάν μετανάστευσαν στο παρελθόν, και όπου ένα μείγμα Αράβων και Περσών Ιρανών ζουν και εργάζονται, ενδέχεται να μετατρέψουν δυνητικούς αντιφρονούντες στις ακτές σε υποστηρικτές της Τεχεράνης.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ενδιαφέρονται πολύ για να επαναλάβουν τον ρόλο της βρετανικής αυτοκρατορίας ή τα προτεκτοράτα που δημιούργησε με τις χώρες του Κόλπου ξεκινώντας το 1853 και τελειώνοντας στην δεκαετία του '70.
Αλλά έχουν κάθε συμφέρον να συνεχίσουν, μαζί με τους εταίρους τους, τον ρόλο του διαιτητή.
Η τεταμένη ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών με το Ιράν σημαίνει ότι δεν θα δουν όλοι στην περιοχή την Ουάσινγκτον ως αμερόληπτο διαιτητή.
Αλλά καμία άλλη δύναμη δεν μπορεί να κρατήσει το Στενό του Hormuz καθαρό από παρεμβολές και καμία άλλη δύναμη δεν έχει την δυνατότητα να σταματήσει το παιχνίδι από να πάει πάρα πολύ έξω από τα όρια είτε από τη μια είτε από την άλλη πλευρά.
Χωρίς διαιτητή, τα παιχνίδια μπορούν γρήγορα να μετατραπούν σε πολέμους που κανείς δεν θέλει.
Οι περισσότεροι παίκτες στον Κόλπο, από το Κατάρ ως την Σαουδική Αραβία και μέχρι το Ιράν, μοιράζονται την επιθυμία να αποφύγουν να χαθεί ο έλεγχος του παιχνιδιού.
Παρά τις συντριπτικές κυρώσεις, το Ιράν γνωρίζει ότι δεν θα επωφεληθεί από έναν πόλεμο.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Τεχεράνη έχει συχνά αρνηθεί έντονα την ευθύνη για τις πρόσφατες επιθέσεις στην Δυτική ναυτιλία στο στενό. Ωστόσο, το να αποφευχθεί η κλιμάκωση την τελευταία στιγμή, όπως έκανε ο πρόεδρος Donald Trump όταν ορθώς ανακάλεσε μια επίθεση εναντίον του Ιράν ως αντίδραση στην κατάρριψη ενός αμερικανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους, δεν αρκεί.
Το Hormuz χρειάζεται έναν σταθερό εγγυητή ασφάλειας, ακόμα και έναν ατελή.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών