Οι αφίξεις προσφύγων και μεταναστών αυξάνονται εκ νέου και η Ευρώπη δεν έχει όχι μόνο μέρη να τους φιλοξενήσει αλλά ούτε μακροχρόνια στρατηγική
Το 2015, κατά την έναρξη του κύματος μεταναστών που έπληξαν τις ευρωπαϊκές ακτές κατά τα επόμενα χρόνια, η καγκελάριος της Γερμανίας Angela Merkel δήλωσε ότι η μετανάστευση και το άσυλο θα «απασχολούσε πολύ την Ευρώπη, πολύ περισσότερο από το θέμα της Ελλάδας και τη σταθερότητα του ευρώ», δηλαδή την κύρια ανησυχία μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση για την περίοδο 2007-2008.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, λίγοι θα διαφωνήσουν με τη δήλωση της.
Το 2016, οι Βρετανοί πολίτες ψήφισαν να εγκαταλείψουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, εν μέρει λόγω των φόβων για την μετανάστευση.
Σε ολόκληρη την ήπειρο, η δύναμη της άκρας δεξιάς - που τροφοδοτείται και από την ξενοφοβία - έχει αυξηθεί.
Οι ανησυχίες για την ισλαμική τρομοκρατία, εν τω μεταξύ, έχουν αυξηθεί.
Ωστόσο, η Γηραιά Ήπειρος όχι μόνο δεν διαθέτει μια συντονισμένη, ανθρωπιστική και ολοκληρωμένη πολιτική μετανάστευσης, η οποία πρόκειται να γίνει πιεστικότερη μόνο κατά τους επόμενους μήνες και χρόνια, αλλά δεν φαίνεται να μπορεί να συμφωνήσει ούτε σε βραχυπρόθεσμα μέτρα.
Δεν είναι δυνατόν να ξεχαστούν οι εικόνες χιλιάδων προσφύγων που εγκαταλείπουν με τη βία τις εστίες τους από χώρες όπως το Ιράκ ή η Συρία.
Η συντριπτική τους πλειοψηφία χρησιμοποίησε τους λαθρεμπόρους τους οποίους πλήρωσε αδρά για να επιβιβαστεί σε υπερφορτωμένες βάρκες και να φθάσει στη δυτική ακτή της Τουρκίας.
Ταξιδεύοντας με μια τσάντα απορριμμάτων στην οποία είχαν τα υπάρχοντά τους και ένα κινητό τηλέφωνο για να κατευθύνουν τους εαυτούς τους, δεν ήταν σίγουροι αν θα επιβιώσουν από τη διέλευση στην Ελλάδα, πόσο μάλλον στην Ευρώπη, όπου σχεδίαζαν να εγκατασταθούν.
Κατά τη διάρκεια μιας σύντομης επίσκεψης που πήγα στην Κωνσταντινούπολη, η αντιπροσωπεία στην οποία ταξίδευα ήταν μάρτυρας μιας ομάδας αρκετών εκατοντάδων προσφύγων οι οποίοι ήταν προφανώς κλειδωμένοι σε ένα πάρκο δίπλα στο σταθμό των λεωφορείων, καθώς οι αρχές δεν ήξεραν τι να κάνουν αναφορικά με τις νέες αυξήσεις και δεν επιθυμούν να τους επιτρέψουν να προχωρήσουν στα τουρκικά σύνορα για να προσπαθήσουν να κάνουν την επόμενη μετακίνησή τους στην Ευρώπη.
Μετά από μήνες σύγχυσης, αβεβαιότητας και υπερβολής, η Τουρκία έπεισε την Ευρωπαϊκή Ένωση να προσφέρει μια οικονομική συμφωνία τον Μάρτιο του 2016 για να κρατήσει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες σε αυτή τη χώρα, πιστεύοντας ότι θα αποτρέψει τις ανεξέλεγκτες αφίξεις στην Ευρώπη.
Η συμφωνία δεν ήταν δημοφιλής κυρίως στους αριστερούς.
Οι ομάδες βοήθειας τόνισαν τα ζητήματα με την επιστροφή των προσφύγων στην Τουρκία, ιδίως τα νομικά ζητήματα που συνδέονται με τη Σύμβαση του 1951 για τους Πρόσφυγες.
Εν τω μεταξύ, με μια ξαφνική αύξηση της υποστήριξης για τα δεξιά κόμματα, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας, της Αυστρίας και της Γαλλίας, υπήρξε μια αυξανόμενη άποψη ότι οι νέες αφίξεις απειλούσαν τόσο την ασφάλεια όσο και την ταυτότητα της ίδιας της Ευρώπης.
Η πολωμένη συζήτηση συνεχίζεται.
Παρά την πρόσφατη έξοδο του Ιταλού υπουργού Εσωτερικών κατά της μετανάστευσης, ο Matteo Salvini, του οποίου η πολιτική κλειστού λιμένα απαγόρευσε αποτελεσματικά την είσοδο των προσφύγων και των μεταναστών στην Ιταλία, η θέση του δικαιώματος - τα σκληρά σύνορα και οι περιορισμοί στις πρωτοβουλίες ένταξης και επανεγκατάστασης - κυριαρχούν γενικά. Όσοι βρίσκονται στα αριστερά εξακολουθούν να ζητούν ανοικτά σύνορα, δείχνοντας κάποια στοιχεία ότι οι μετανάστες θα μπορούσαν να αποφέρουν οικονομικά οφέλη.
Στην Αρμενία, για παράδειγμα, η κυβέρνηση έχει αποδεχθεί πρόσφυγες από την Αρμενική διασπορά.
Μετά την ολοκλήρωσή της, η πολιτική αυτή έχει αποδειχθεί επιτυχής όσον αφορά την προσέλκυση ανθρώπων με νέες δεξιότητες και τη διευκόλυνση της ανάπτυξης επιχειρήσεων σε ολόκληρη τη χώρα.
Καθώς η συζήτηση συνεχίζεται, οι πραγματικοί άνθρωποι υποφέρουν.
Στη Λιβύη, τα Ηνωμένα Έθνη περιέγραψαν την κατάσταση στα στρατόπεδα κράτησης στα οποία κρατούνται μετανάστες κατά την προσπάθειά τους να διασχίσουν τη Μεσόγειο στην Ευρώπη ως «αποτρόπαια».
Το 2017, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Donald Tusk ανακοίνωσε ότι θα κλείσει τη μεταναστευτική διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου, πράγμα που σημαίνει ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που επιδιώκουν να εισέλθουν στην Ευρώπη μέσω της Λιβύης έχουν κολλήσει στα κέντρα κράτησης.
Λιβυκά σκάφη ακτοφυλακής παρεμπόδισαν ευρωπαϊκά πλοία και τα έστειλαν πίσω στα κέντρα κράτησης της Λιβύης, όπου οι πρόσφυγες και οι μετανάστες δεν έχουν επαρκή τροφή και ιατρική περίθαλψη.
Εκατοντάδες άλλοι που προσπάθησαν να περάσουν από τα στρατόπεδα στην Ευρώπη πέθαναν.
Εν τω μεταξύ, παρατηρείται σταθερή αύξηση του αριθμού των προσφύγων και των μεταναστών που φτάνουν στην Ελλάδα.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι 44.000 αιτούντες άσυλο ταξίδεψαν στο Αιγαίο από τον Ιανουάριο μέχρι τον Νοέμβριο 2019, σημειώνοντας αύξηση κατά ένα τρίτο έναντι των 32.500 για όλο το 2018.
Δεκάδες χιλιάδες από αυτούς ζουν σε τρομακτικές συνθήκες σε ελληνικά στρατόπεδα.
Στα τέλη Οκτωβρίου, ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Dunja Mijatovic, δήλωσε ότι τα στρατόπεδα βρίσκονται «ένα βήμα πριν από την έκρηξη».
είναι "στην άκρη της καταστροφής" και της "εκρηκτικής".
Εκτίμησε ότι υπάρχουν 100.000 μετανάστες και πρόσφυγες που ζουν σε κακές συνθήκες στη χώρα, με μεγάλη καθυστέρηση στη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου.
Ωστόσο, στα τέλη Οκτωβρίου, η νεοεκλεγείσα ελληνική κυβέρνηση θέσπισε αυστηρότερους νόμους περί ασύλου, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι που «μπαίνουν» στο σύστημα θα παραμείνουν περισσότερο χρόνο στα στρατόπεδα.
Και στις 19 Νοεμβρίου, ο Αλκιβιάδης Στεφανής, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, ανακοίνωσε ότι η Αθήνα κλείνει τον καταυλισμό της Μόρια ςστη Λέσβο για να διεκπεραιώσει τις αιτήσεις ασύλου των 15.000 αιτούντων ασύλου εκεί.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η ελληνική αστυνομία ανακάλυψε 41 μετανάστες σε φορτηγό ψυγείο στο βόρειο τμήμα της χώρας.
Τα περιστατικά είναι μια υπενθύμιση ότι για πολλούς μετανάστες οι κίνδυνοι αξίζουν την ευκαιρία να ξεκινήσουν μια νέα ζωή.
Και στους επόμενους μήνες και χρόνια, η Ευρώπη θα μπορούσε να δει ακόμα περισσότερους πρόσφυγες να προσπαθούν να φτάσουν στα σύνορά της.
Παράλληλα με τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στο Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη, γίνεται όλο και μεγαλύτερη η συνειδητοποίηση ότι η κλιματική μετανάστευση θα οδηγήσει σε μεγάλη εισροή ανθρώπων από νεοκατακτητέα μέρη που επιθυμούν να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους.
Δεδομένων των τάσεων, η ΕΕ θα πρέπει επειγόντως να δημιουργήσει μια νέα συνεκτική πολιτική τόσο για την αντιμετώπιση των σημερινών προβλημάτων που αφορούν τους πρόσφυγες όσο και για τους μετανάστες και για την προετοιμασία για μελλοντικές εισροές. Δεδομένου του ευρέος φάσματος των απόψεων, αυτό δεν θα είναι εύκολο.
Ωστόσο, η αποτυχία αυτή σημαίνει περισσότεροι άνθρωποι που ζουν σε χειρότερες συνθήκες και περισσότερη δημόσια δυσαρέσκεια απ 'ό, τι εάν η Ευρώπη ήταν επιτυχής στην ένταξη των μεταναστών.
Βεβαίως, απαιτούνται συμβιβασμοί.
Είναι σαφές ότι υπάρχει ζήτηση για περισσότερη επανεγκατάσταση σε ολόκληρη την Ευρώπη, και όχι μόνο στα σημεία εισόδου.
Φαίνεται μάλλον απίθανο η Ευρωπαϊκή Ένωση να συμφωνήσει σε τέτοιου είδους κατανομή των βαρών βραχυπρόθεσμα.
Επομένως, η ΕΕ θα μπορούσε τουλάχιστον να ξεκινήσει μια συζήτηση σχετικά με τέσσερα βασικά σημεία.
Πρώτον, η Γερμανία και η Γαλλία, που είναι πιο φιλόξενοι στους πρόσφυγες, θα πρέπει να αυξήσουν σταδιακά τον αριθμό των προσφύγων που επανεγκαθίστανται από τη Λιβύη και αλλού, ενώ παράλληλα θα γνωστοποιήσουν τα οφέλη αυτής της προσέγγισης στους ευρωπαίους γείτονές τους, ιδίως σε σχέση με τις νέες δεξιότητες -την τακτική ανάπτυξη που μπορούν να προσφέρουν οι μετανάστες στις οικονομίες τους.
Για παράδειγμα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δήλωσε το 2016 ότι η οικονομία της Γερμανίας θα αντισταθμίσει τους κινδύνους από τη γήρανση του πληθυσμού εάν συνέχιζε να ενσωματώνει τους πρόσφυγες που έφθασαν σε αυτήν τα προηγούμενα χρόνια.
Τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, οι δύο χώρες, μαζί με τη Μάλτα, συμφώνησαν να λάβουν ορισμένους πρόσφυγες που διασώθηκαν από πλοία από τη Λιβύη.
Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι εθνικές κυβερνήσεις πρέπει επειγόντως να αυξήσουν και να βελτιώσουν το συντονισμό μεταξύ των εθνικών κρατών και των διεθνών οργανισμών και να παράσχουν πρόσθετη χρηματοδότηση τόσο στην εθνική αστυνομία όσο και στις διεθνικές αρχές όπως η Interpol.
Οι κύριες διαδρομές που χρησιμοποιούν οι μετανάστες για να ταξιδεύουν σε διάφορες χώρες είναι γενικά γνωστές.
Η ΕΕ πρέπει να παράσχει πρόσθετη υποστήριξη, πόρους, κατάρτιση και πληροφορίες για να περιορίσει τα δίκτυα εμπορίας ανθρώπων που επωφελούνται από τη μετανάστευση.
Εκτός από αυτές τις προσπάθειες, η ΕΕ και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να αυξήσουν τη χρηματοδότηση ανθρωπιστικών οργανώσεων που βοηθούν στην πρόληψη και τη θεραπεία της σεξουαλικής κακοποίησης γυναικών και κοριτσιών.
Εκτός από τα ηθικά και ανθρωπιστικά επιχειρήματα, η δίωξη των προσφύγων και των μεταναστών οδηγεί σε εγκληματικές και άλλες απειλές για την ασφάλεια.
Τρίτον, οι μη κρατικοί φορείς όπως οι μη κυβερνητικοί οργανισμοί, οι επιχειρήσεις και η τοπική αυτοδιοίκηση θα πρέπει να συντονιστούν ώστε να παρέχουν αποτελεσματική υπεράσπιση για πιο ανοικτά σύνορα.
Υπό την καθοδήγηση οργανισμών όπως η Διεθνής Επιτροπή Διάσωσης και οι οργανώσεις των πόλεων όπως οι Ηνωμένες Πόλεις και οι Τοπικές Κυβερνήσεις, αυτοί οι μη κρατικοί φορείς βλέπουν τα οφέλη που έχει η μετανάστευση όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη και την ποικιλομορφία.
Σε όλο τον κόσμο, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες έχουν φέρει νέες δεξιότητες, ταλέντα και καινοτομία οπουδήποτε φθάνουν.
Αυτές οι δεξιότητες πρέπει να αξιοποιηθούν.
Τέλος, η ΕΕ πρέπει να προχωρήσει πέρα από τη λαϊκιστική ρητορική ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες είναι «κλέφτες» και «βιαστές».
Μια μελέτη του Ινστιτούτου Cato το 2018 έδειξε ότι οι μετανάστες που ζουν παράνομα στο Τέξας ήταν κατά 50% λιγότερο πιθανό να παραβιάσουν τον νόμο σε σχέση με τους εγγενείς Αμερικανοί, ενώ ένα έγγραφο του Εθνικού Γραφείου Οικονομικών Ερευνών του 2007 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσοι έρχονται σε μια νέα χώρα είναι λιγότερο πιθανό να διαπράξουν έγκλημα, εν μέρει επειδή έχουν περισσότερα να χάσουν.
Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες θα ευημερήσουν εάν τους δοθεί η ευκαιρία να ενταχθούν και να συνεισφέρουν στη νέα κοινωνία τους.
Οι Ευρωπαίοι κάποτε γέμιζαν τα πλοία που κατευθυνόταν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά για να ξεφύγουν από τη δίωξη και τη μισαλλοδοξία.
Οι κυβερνήσεις της Ευρώπης πρέπει να σκεφτούν το παρελθόν τους για να ενημερώσουν και να βελτιώσουν τις μακροπρόθεσμες πολιτικές τους.
Όμως, βραχυπρόθεσμα, πρέπει να κάνουν μικρά βήματα για να προετοιμαστούν για το μέλλον. Είναι ήδη πολύ αργά για πολλούς που απέτυχαν στις προσπάθειές τους να βρουν μια καλύτερη ζωή για τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους.
James Blake (Ειδικός σε αντικατασκοπία, τρομοκρατία και διαχείριση κινδύνων - Εργάστηκε σε αρκετούς πολυεθνικούς ομίλους και ήταν σύμβουλος στο ΔΝΤ για Διεθνή Θέματα)
www.bankingnews.gr
Τέσσερα χρόνια αργότερα, λίγοι θα διαφωνήσουν με τη δήλωση της.
Το 2016, οι Βρετανοί πολίτες ψήφισαν να εγκαταλείψουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, εν μέρει λόγω των φόβων για την μετανάστευση.
Σε ολόκληρη την ήπειρο, η δύναμη της άκρας δεξιάς - που τροφοδοτείται και από την ξενοφοβία - έχει αυξηθεί.
Οι ανησυχίες για την ισλαμική τρομοκρατία, εν τω μεταξύ, έχουν αυξηθεί.
Ωστόσο, η Γηραιά Ήπειρος όχι μόνο δεν διαθέτει μια συντονισμένη, ανθρωπιστική και ολοκληρωμένη πολιτική μετανάστευσης, η οποία πρόκειται να γίνει πιεστικότερη μόνο κατά τους επόμενους μήνες και χρόνια, αλλά δεν φαίνεται να μπορεί να συμφωνήσει ούτε σε βραχυπρόθεσμα μέτρα.
Δεν είναι δυνατόν να ξεχαστούν οι εικόνες χιλιάδων προσφύγων που εγκαταλείπουν με τη βία τις εστίες τους από χώρες όπως το Ιράκ ή η Συρία.
Η συντριπτική τους πλειοψηφία χρησιμοποίησε τους λαθρεμπόρους τους οποίους πλήρωσε αδρά για να επιβιβαστεί σε υπερφορτωμένες βάρκες και να φθάσει στη δυτική ακτή της Τουρκίας.
Ταξιδεύοντας με μια τσάντα απορριμμάτων στην οποία είχαν τα υπάρχοντά τους και ένα κινητό τηλέφωνο για να κατευθύνουν τους εαυτούς τους, δεν ήταν σίγουροι αν θα επιβιώσουν από τη διέλευση στην Ελλάδα, πόσο μάλλον στην Ευρώπη, όπου σχεδίαζαν να εγκατασταθούν.
Κατά τη διάρκεια μιας σύντομης επίσκεψης που πήγα στην Κωνσταντινούπολη, η αντιπροσωπεία στην οποία ταξίδευα ήταν μάρτυρας μιας ομάδας αρκετών εκατοντάδων προσφύγων οι οποίοι ήταν προφανώς κλειδωμένοι σε ένα πάρκο δίπλα στο σταθμό των λεωφορείων, καθώς οι αρχές δεν ήξεραν τι να κάνουν αναφορικά με τις νέες αυξήσεις και δεν επιθυμούν να τους επιτρέψουν να προχωρήσουν στα τουρκικά σύνορα για να προσπαθήσουν να κάνουν την επόμενη μετακίνησή τους στην Ευρώπη.
Μετά από μήνες σύγχυσης, αβεβαιότητας και υπερβολής, η Τουρκία έπεισε την Ευρωπαϊκή Ένωση να προσφέρει μια οικονομική συμφωνία τον Μάρτιο του 2016 για να κρατήσει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες σε αυτή τη χώρα, πιστεύοντας ότι θα αποτρέψει τις ανεξέλεγκτες αφίξεις στην Ευρώπη.
Η συμφωνία δεν ήταν δημοφιλής κυρίως στους αριστερούς.
Οι ομάδες βοήθειας τόνισαν τα ζητήματα με την επιστροφή των προσφύγων στην Τουρκία, ιδίως τα νομικά ζητήματα που συνδέονται με τη Σύμβαση του 1951 για τους Πρόσφυγες.
Εν τω μεταξύ, με μια ξαφνική αύξηση της υποστήριξης για τα δεξιά κόμματα, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας, της Αυστρίας και της Γαλλίας, υπήρξε μια αυξανόμενη άποψη ότι οι νέες αφίξεις απειλούσαν τόσο την ασφάλεια όσο και την ταυτότητα της ίδιας της Ευρώπης.
Η πολωμένη συζήτηση συνεχίζεται.
Παρά την πρόσφατη έξοδο του Ιταλού υπουργού Εσωτερικών κατά της μετανάστευσης, ο Matteo Salvini, του οποίου η πολιτική κλειστού λιμένα απαγόρευσε αποτελεσματικά την είσοδο των προσφύγων και των μεταναστών στην Ιταλία, η θέση του δικαιώματος - τα σκληρά σύνορα και οι περιορισμοί στις πρωτοβουλίες ένταξης και επανεγκατάστασης - κυριαρχούν γενικά. Όσοι βρίσκονται στα αριστερά εξακολουθούν να ζητούν ανοικτά σύνορα, δείχνοντας κάποια στοιχεία ότι οι μετανάστες θα μπορούσαν να αποφέρουν οικονομικά οφέλη.
Στην Αρμενία, για παράδειγμα, η κυβέρνηση έχει αποδεχθεί πρόσφυγες από την Αρμενική διασπορά.
Μετά την ολοκλήρωσή της, η πολιτική αυτή έχει αποδειχθεί επιτυχής όσον αφορά την προσέλκυση ανθρώπων με νέες δεξιότητες και τη διευκόλυνση της ανάπτυξης επιχειρήσεων σε ολόκληρη τη χώρα.
Καθώς η συζήτηση συνεχίζεται, οι πραγματικοί άνθρωποι υποφέρουν.
Στη Λιβύη, τα Ηνωμένα Έθνη περιέγραψαν την κατάσταση στα στρατόπεδα κράτησης στα οποία κρατούνται μετανάστες κατά την προσπάθειά τους να διασχίσουν τη Μεσόγειο στην Ευρώπη ως «αποτρόπαια».
Το 2017, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Donald Tusk ανακοίνωσε ότι θα κλείσει τη μεταναστευτική διαδρομή της Κεντρικής Μεσογείου, πράγμα που σημαίνει ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες που επιδιώκουν να εισέλθουν στην Ευρώπη μέσω της Λιβύης έχουν κολλήσει στα κέντρα κράτησης.
Λιβυκά σκάφη ακτοφυλακής παρεμπόδισαν ευρωπαϊκά πλοία και τα έστειλαν πίσω στα κέντρα κράτησης της Λιβύης, όπου οι πρόσφυγες και οι μετανάστες δεν έχουν επαρκή τροφή και ιατρική περίθαλψη.
Εκατοντάδες άλλοι που προσπάθησαν να περάσουν από τα στρατόπεδα στην Ευρώπη πέθαναν.
Εν τω μεταξύ, παρατηρείται σταθερή αύξηση του αριθμού των προσφύγων και των μεταναστών που φτάνουν στην Ελλάδα.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι 44.000 αιτούντες άσυλο ταξίδεψαν στο Αιγαίο από τον Ιανουάριο μέχρι τον Νοέμβριο 2019, σημειώνοντας αύξηση κατά ένα τρίτο έναντι των 32.500 για όλο το 2018.
Δεκάδες χιλιάδες από αυτούς ζουν σε τρομακτικές συνθήκες σε ελληνικά στρατόπεδα.
Στα τέλη Οκτωβρίου, ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, Dunja Mijatovic, δήλωσε ότι τα στρατόπεδα βρίσκονται «ένα βήμα πριν από την έκρηξη».
είναι "στην άκρη της καταστροφής" και της "εκρηκτικής".
Εκτίμησε ότι υπάρχουν 100.000 μετανάστες και πρόσφυγες που ζουν σε κακές συνθήκες στη χώρα, με μεγάλη καθυστέρηση στη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου.
Ωστόσο, στα τέλη Οκτωβρίου, η νεοεκλεγείσα ελληνική κυβέρνηση θέσπισε αυστηρότερους νόμους περί ασύλου, πράγμα που σημαίνει ότι οι άνθρωποι που «μπαίνουν» στο σύστημα θα παραμείνουν περισσότερο χρόνο στα στρατόπεδα.
Και στις 19 Νοεμβρίου, ο Αλκιβιάδης Στεφανής, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας, ανακοίνωσε ότι η Αθήνα κλείνει τον καταυλισμό της Μόρια ςστη Λέσβο για να διεκπεραιώσει τις αιτήσεις ασύλου των 15.000 αιτούντων ασύλου εκεί.
Την προηγούμενη εβδομάδα, η ελληνική αστυνομία ανακάλυψε 41 μετανάστες σε φορτηγό ψυγείο στο βόρειο τμήμα της χώρας.
Τα περιστατικά είναι μια υπενθύμιση ότι για πολλούς μετανάστες οι κίνδυνοι αξίζουν την ευκαιρία να ξεκινήσουν μια νέα ζωή.
Και στους επόμενους μήνες και χρόνια, η Ευρώπη θα μπορούσε να δει ακόμα περισσότερους πρόσφυγες να προσπαθούν να φτάσουν στα σύνορά της.
Παράλληλα με τις συνεχιζόμενες συγκρούσεις στο Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη, γίνεται όλο και μεγαλύτερη η συνειδητοποίηση ότι η κλιματική μετανάστευση θα οδηγήσει σε μεγάλη εισροή ανθρώπων από νεοκατακτητέα μέρη που επιθυμούν να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους.
Δεδομένων των τάσεων, η ΕΕ θα πρέπει επειγόντως να δημιουργήσει μια νέα συνεκτική πολιτική τόσο για την αντιμετώπιση των σημερινών προβλημάτων που αφορούν τους πρόσφυγες όσο και για τους μετανάστες και για την προετοιμασία για μελλοντικές εισροές. Δεδομένου του ευρέος φάσματος των απόψεων, αυτό δεν θα είναι εύκολο.
Ωστόσο, η αποτυχία αυτή σημαίνει περισσότεροι άνθρωποι που ζουν σε χειρότερες συνθήκες και περισσότερη δημόσια δυσαρέσκεια απ 'ό, τι εάν η Ευρώπη ήταν επιτυχής στην ένταξη των μεταναστών.
Βεβαίως, απαιτούνται συμβιβασμοί.
Είναι σαφές ότι υπάρχει ζήτηση για περισσότερη επανεγκατάσταση σε ολόκληρη την Ευρώπη, και όχι μόνο στα σημεία εισόδου.
Φαίνεται μάλλον απίθανο η Ευρωπαϊκή Ένωση να συμφωνήσει σε τέτοιου είδους κατανομή των βαρών βραχυπρόθεσμα.
Επομένως, η ΕΕ θα μπορούσε τουλάχιστον να ξεκινήσει μια συζήτηση σχετικά με τέσσερα βασικά σημεία.
Πρώτον, η Γερμανία και η Γαλλία, που είναι πιο φιλόξενοι στους πρόσφυγες, θα πρέπει να αυξήσουν σταδιακά τον αριθμό των προσφύγων που επανεγκαθίστανται από τη Λιβύη και αλλού, ενώ παράλληλα θα γνωστοποιήσουν τα οφέλη αυτής της προσέγγισης στους ευρωπαίους γείτονές τους, ιδίως σε σχέση με τις νέες δεξιότητες -την τακτική ανάπτυξη που μπορούν να προσφέρουν οι μετανάστες στις οικονομίες τους.
Για παράδειγμα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δήλωσε το 2016 ότι η οικονομία της Γερμανίας θα αντισταθμίσει τους κινδύνους από τη γήρανση του πληθυσμού εάν συνέχιζε να ενσωματώνει τους πρόσφυγες που έφθασαν σε αυτήν τα προηγούμενα χρόνια.
Τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, οι δύο χώρες, μαζί με τη Μάλτα, συμφώνησαν να λάβουν ορισμένους πρόσφυγες που διασώθηκαν από πλοία από τη Λιβύη.
Δεύτερον, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι εθνικές κυβερνήσεις πρέπει επειγόντως να αυξήσουν και να βελτιώσουν το συντονισμό μεταξύ των εθνικών κρατών και των διεθνών οργανισμών και να παράσχουν πρόσθετη χρηματοδότηση τόσο στην εθνική αστυνομία όσο και στις διεθνικές αρχές όπως η Interpol.
Οι κύριες διαδρομές που χρησιμοποιούν οι μετανάστες για να ταξιδεύουν σε διάφορες χώρες είναι γενικά γνωστές.
Η ΕΕ πρέπει να παράσχει πρόσθετη υποστήριξη, πόρους, κατάρτιση και πληροφορίες για να περιορίσει τα δίκτυα εμπορίας ανθρώπων που επωφελούνται από τη μετανάστευση.
Εκτός από αυτές τις προσπάθειες, η ΕΕ και οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πρέπει να αυξήσουν τη χρηματοδότηση ανθρωπιστικών οργανώσεων που βοηθούν στην πρόληψη και τη θεραπεία της σεξουαλικής κακοποίησης γυναικών και κοριτσιών.
Εκτός από τα ηθικά και ανθρωπιστικά επιχειρήματα, η δίωξη των προσφύγων και των μεταναστών οδηγεί σε εγκληματικές και άλλες απειλές για την ασφάλεια.
Τρίτον, οι μη κρατικοί φορείς όπως οι μη κυβερνητικοί οργανισμοί, οι επιχειρήσεις και η τοπική αυτοδιοίκηση θα πρέπει να συντονιστούν ώστε να παρέχουν αποτελεσματική υπεράσπιση για πιο ανοικτά σύνορα.
Υπό την καθοδήγηση οργανισμών όπως η Διεθνής Επιτροπή Διάσωσης και οι οργανώσεις των πόλεων όπως οι Ηνωμένες Πόλεις και οι Τοπικές Κυβερνήσεις, αυτοί οι μη κρατικοί φορείς βλέπουν τα οφέλη που έχει η μετανάστευση όσον αφορά την οικονομική ανάπτυξη και την ποικιλομορφία.
Σε όλο τον κόσμο, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες έχουν φέρει νέες δεξιότητες, ταλέντα και καινοτομία οπουδήποτε φθάνουν.
Αυτές οι δεξιότητες πρέπει να αξιοποιηθούν.
Τέλος, η ΕΕ πρέπει να προχωρήσει πέρα από τη λαϊκιστική ρητορική ότι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες είναι «κλέφτες» και «βιαστές».
Μια μελέτη του Ινστιτούτου Cato το 2018 έδειξε ότι οι μετανάστες που ζουν παράνομα στο Τέξας ήταν κατά 50% λιγότερο πιθανό να παραβιάσουν τον νόμο σε σχέση με τους εγγενείς Αμερικανοί, ενώ ένα έγγραφο του Εθνικού Γραφείου Οικονομικών Ερευνών του 2007 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όσοι έρχονται σε μια νέα χώρα είναι λιγότερο πιθανό να διαπράξουν έγκλημα, εν μέρει επειδή έχουν περισσότερα να χάσουν.
Οι πρόσφυγες και οι μετανάστες θα ευημερήσουν εάν τους δοθεί η ευκαιρία να ενταχθούν και να συνεισφέρουν στη νέα κοινωνία τους.
Οι Ευρωπαίοι κάποτε γέμιζαν τα πλοία που κατευθυνόταν προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά για να ξεφύγουν από τη δίωξη και τη μισαλλοδοξία.
Οι κυβερνήσεις της Ευρώπης πρέπει να σκεφτούν το παρελθόν τους για να ενημερώσουν και να βελτιώσουν τις μακροπρόθεσμες πολιτικές τους.
Όμως, βραχυπρόθεσμα, πρέπει να κάνουν μικρά βήματα για να προετοιμαστούν για το μέλλον. Είναι ήδη πολύ αργά για πολλούς που απέτυχαν στις προσπάθειές τους να βρουν μια καλύτερη ζωή για τον εαυτό τους και τις οικογένειές τους.
James Blake (Ειδικός σε αντικατασκοπία, τρομοκρατία και διαχείριση κινδύνων - Εργάστηκε σε αρκετούς πολυεθνικούς ομίλους και ήταν σύμβουλος στο ΔΝΤ για Διεθνή Θέματα)
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών