Από τον Σεπτέμβριο η Μόσχα έχει στείλει στρατιωτικές δυνάμεις με πάνω από 100 μισθοφόρους, οι οποίοι ανήκουν στην ομάδα Βάγκνερ
Πολλά βήματα μπροστά από την ΕΕ φαίνεται ότι είναι η ρωσική διπλωματία στη Λιβύη καθώς την περίοδο που οι Βρυξέλλες προσπαθούν να βρουν τρόπους προσέγγισης της Τρίπολης, η Μόσχα έχει στείλει ήδη την περίφημη «ομάδα Βάγκνερ» από το Σεπτέμβριο.
Όπως αναφέρει η Deutsche Welle, πολύ πριν την απόφαση του Τούρκου προέδρου Erdogan να "επενδύσει" σε μια συνεργασία με τους Λίβυους η Ρωσία ήταν ήδη στρατιωτικά παρούσα στη Λιβύη στηρίζοντας τον στρατηγό Haftar και έχοντας εξασφαλίσει μερίδιο στα πετρέλαια δυτικά της χώρας.
Το ερώτημα, σύμφωνα με το γερμανικό δίκτυο είναι "τι κάνει η Ευρώπη";
Οι προσκλήσεις εστάλησαν και οι παραλήπτες τους δείχνουν να ενδιαφέρονται. Τόσο ο ρώσος πρόεδρος Putin όσο και ο τούρκος ομόλογός του Erdogan δήλωσαν ότι θα στηρίξουν τη Διεθνή Διάσκεψη για τη Λιβύη που θα γίνει τον Ιανουάριο στο Βερολίνο. Οριστικά δεν έχουν δεσμευθεί αλλά από τα λεγόμενά τους αντλείται η ελπίδα ότι θα το κάνουν προσεχώς.
Η γερμανική κυβέρνηση με τη λεγόμενη «διαδικασία του Βερολίνου» θέλει να στηρίξει τις ειρηνευτικές προσπάθειες του ειδικού εντεταλμένου των ΗΕ Ghassan Salame.
Σε αυτό το πλαίσιο η διάσκεψη επιδιώκει να θέσει τις βάσεις για μια εσωτερικοπολιτική λιβυκή διαδικασία υπό τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ. Σε περίπτωση που η Ρωσία και η Τουρκία επιβεβαιώσουν τη συμμετοχή τους θα είναι παρόντες δύο σημαντικοί παγκόσμιοι παίκτες στη διάσκεψη του Βερολίνου.
Πρόκειται για μια πολύ καλά εκπαιδευμένη και άκρως πειθαρχημένη ομάδα ενόπλων.
Οι πιο επικίνδυνοι είναι οι ακροβολιστές της, αναφέρει το περιοδικό επικαλούμενο τον Λίβυο στρατιωτικό διοικητή Mohamed al Darat που πολεμά για τον πρωθυπουργό Al Fayez al Sarraj, επικεφαλής της κυβέρνησης εθνικής ενότητας.
Οι βολές τους στο στήθος και στο κεφάλι μαρτυρούν ένα τέτοιο επίπεδο επαγγελματισμού που δεν έχει ξαναδεί και που ευθύνονται για το 30% των περιπτώσεων θανάτου στη μονάδα του, παραδέχεται ο Λίβυος στρατιωτικός διοικητής.
Σε αυτές τις μονάδες αναφέρονταν αρχές Δεκεμβρίου ο πρόεδρος Erdogan όταν έλεγε ότι η χώρα του θα ήταν διατεθειμένη να στείλει στρατό στη Λιβύη, σε περίπτωση που η κυβέρνηση Sarraj του το ζητούσε. Την Πέμπτη η κυβέρνηση αποφάσισε να θέσει σε εφαρμογή το μνημόνιο στρατιωτικής συνεργασίας με την Τουρκία και έτσι θεωρητικά ανοίγει ο δρόμος στην Άγκυρα για να στείλει στρατιώτες.
Η Ρωσία αμφισβήτησε την ύπαρξη αυτής της μονάδας αλλά δεν έπεισε τον Erdogan, ο οποίος ανέφερε πρόσφατα ότι υπάρχει μια εταιρεία προσφοράς υπηρεσιών ασφάλειας από τη Ρωσία με το όνομα Βάγκνερ που έχει στείλει εκεί προσωπικό. Οι μισθοφόροι πολεμούν στο πλευρό του στρατηγού Haftar, του ισχυρού άνδρα στα ανατολικά της Λιβύης, επικεφαλής της αντι-κυβέρνησης, ο οποίος θεωρεί ότι εκπροσωπεί τη νόμιμη κυβέρνηση και τους κατοίκους της χώρας.
Ο Haftar, που έχει κάνει σπουδές στη Ρωσία αλλά έχει ζήσει χρόνια στις ΗΠΑ, έχαιρε μέχρι το περασμένο φθινόπωρο της εμπιστοσύνης του προέδρου Trump.
Αλλά τον Νοέμβριο δέχτηκε αντιπροσωπεία από τη Ουάσιγκτον υπό τον αμερικανό πρέσβη στη Τρίπολη, η οποία όχι μόνο τον πίεσε να σταματήσει τις επιχειρήσεις προς την κατεύθυνση της Τρίπολης αλλά του εξέφρασε τις ανησυχίες των ΗΠΑ «για τη ρωσική εκμετάλλευση της διένεξης σε βάρος του λιβυκού πληθυσμού».
Στο πλευρό του στρατηγού Haftar η Μόσχα
Βέβαια το Κρεμλίνο διατηρεί επαφές με τη αντι-κυβέρνηση στο Τομπρούκ και ρωσικές επιχειρήσεις έχουν υπογράψει συμβόλαια με την κρατική εταιρεία πετρελαίου αλλά ο Putin προϋποθέτει ότι τελικά θα επικρατήσει ο στρατηγός Haftar, ο οποίος στηρίζεται εκτός από τη Γαλλία και μερικές χώρες του Κόλπου.
Από το 2016 οι στρατιωτικές δυνάμεις του Haftar έχουν θέσει υπό τον έλεγχό τους τις σημαντικότερες πετρελαιοφόρες περιοχές. Ήδη η ρωσική εταιρεία Tafneft δραστηριοποιείται στη λεκάνη του Γκανταμές, δυτικά της χώρας.
Σε περίπτωση που καταφέρει η Μόσχα να ενισχύσει τον ρόλο που παίζει στον πετρελαϊκό τομέα, θα είχε ένα σημαντικό μοχλό στο χέρι, που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει και πολιτικά.
Το ίδιο ισχύει και για τις προσφυγικές ροές. Η Λιβύη είναι στην Αφρική ένα αποφασιστικής σημασίας hot spot διότι ένα μεγάλο τμήμα προσφύγων και μεταναστών προς την Ευρώπη περνά μέσα από τη χώρα. Εάν η Ρωσία κατάφερνε να το (ανα)κατευθύνει, θα ήταν για την Ευρώπη ένας παράγοντας που δεν θα μπορούσαν να παρακάμψει.
Σε ό,τι αφορά την ίδια την Ευρώπη, παραμένει αξιοπρόσεκτα στο περιθώριο, όπως αναφέρει στη DW ο Adel al Latifi, που διδάσκει ιστορία σε πανεπιστήμιο των Παρισίων.
«Αυτή η διστακτικότητα της Ευρώπης δεν είναι κάτι το καινούργιο, το παρατηρήσαμε στην Συρία, ακόμη και στην Ουκρανία, αν και η Ουκρανία είναι ακόμη πιο κοντά στην Ευρώπη».
Ο Latifi επισημαίνει ακόμη ότι δεν υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή θέση σε σχέση με τα τεκταινόμενα στη Λιβύη.
Η Ιταλία για παράδειγμα στηρίζει την κυβέρνηση στο Τομπρούκ, η Γαλλία τον στρατηγό Haftar.
Βέβαια ορισμένες μεμονωμένες ευρωπαϊκής χώρες είναι παρούσες στη Λιβύη αλλά όχι η Ευρώπη ως μια οντότητα. Η Γερμανία έχει επενδύσει σε διπλωματία ενώ άλλες χώρες προτιμούν να επιβάλλουν τα συμφέροντά τους επί τόπου.
www.bankingnews.gr
Όπως αναφέρει η Deutsche Welle, πολύ πριν την απόφαση του Τούρκου προέδρου Erdogan να "επενδύσει" σε μια συνεργασία με τους Λίβυους η Ρωσία ήταν ήδη στρατιωτικά παρούσα στη Λιβύη στηρίζοντας τον στρατηγό Haftar και έχοντας εξασφαλίσει μερίδιο στα πετρέλαια δυτικά της χώρας.
Το ερώτημα, σύμφωνα με το γερμανικό δίκτυο είναι "τι κάνει η Ευρώπη";
Οι προσκλήσεις εστάλησαν και οι παραλήπτες τους δείχνουν να ενδιαφέρονται. Τόσο ο ρώσος πρόεδρος Putin όσο και ο τούρκος ομόλογός του Erdogan δήλωσαν ότι θα στηρίξουν τη Διεθνή Διάσκεψη για τη Λιβύη που θα γίνει τον Ιανουάριο στο Βερολίνο. Οριστικά δεν έχουν δεσμευθεί αλλά από τα λεγόμενά τους αντλείται η ελπίδα ότι θα το κάνουν προσεχώς.
Η γερμανική κυβέρνηση με τη λεγόμενη «διαδικασία του Βερολίνου» θέλει να στηρίξει τις ειρηνευτικές προσπάθειες του ειδικού εντεταλμένου των ΗΕ Ghassan Salame.
Σε αυτό το πλαίσιο η διάσκεψη επιδιώκει να θέσει τις βάσεις για μια εσωτερικοπολιτική λιβυκή διαδικασία υπό τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ. Σε περίπτωση που η Ρωσία και η Τουρκία επιβεβαιώσουν τη συμμετοχή τους θα είναι παρόντες δύο σημαντικοί παγκόσμιοι παίκτες στη διάσκεψη του Βερολίνου.
Μισθοφόροι για λογαριασμό της Ρωσίας
Βέβαια, σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου, τους περασμένους μήνες η Ρωσία έχει δείξει έντονο στρατιωτικό ενδιαφέρον για τη Λιβύη. Συγκεκριμένα το περιοδικό Foreigh Policy υποστηρίζει ότι η Ρωσία από τον περασμένο Σεπτέμβριο συμμετέχει ενεργά με δικές της στρατιωτικές δυνάμεις με πάνω από 100 μισθοφόρους, οι οποίοι ανήκουν στην «ομάδα Βάγκνερ». Πρόκειται για μια πολύ καλά εκπαιδευμένη και άκρως πειθαρχημένη ομάδα ενόπλων.
Οι πιο επικίνδυνοι είναι οι ακροβολιστές της, αναφέρει το περιοδικό επικαλούμενο τον Λίβυο στρατιωτικό διοικητή Mohamed al Darat που πολεμά για τον πρωθυπουργό Al Fayez al Sarraj, επικεφαλής της κυβέρνησης εθνικής ενότητας.
Οι βολές τους στο στήθος και στο κεφάλι μαρτυρούν ένα τέτοιο επίπεδο επαγγελματισμού που δεν έχει ξαναδεί και που ευθύνονται για το 30% των περιπτώσεων θανάτου στη μονάδα του, παραδέχεται ο Λίβυος στρατιωτικός διοικητής.
Σε αυτές τις μονάδες αναφέρονταν αρχές Δεκεμβρίου ο πρόεδρος Erdogan όταν έλεγε ότι η χώρα του θα ήταν διατεθειμένη να στείλει στρατό στη Λιβύη, σε περίπτωση που η κυβέρνηση Sarraj του το ζητούσε. Την Πέμπτη η κυβέρνηση αποφάσισε να θέσει σε εφαρμογή το μνημόνιο στρατιωτικής συνεργασίας με την Τουρκία και έτσι θεωρητικά ανοίγει ο δρόμος στην Άγκυρα για να στείλει στρατιώτες.
Η Ρωσία αμφισβήτησε την ύπαρξη αυτής της μονάδας αλλά δεν έπεισε τον Erdogan, ο οποίος ανέφερε πρόσφατα ότι υπάρχει μια εταιρεία προσφοράς υπηρεσιών ασφάλειας από τη Ρωσία με το όνομα Βάγκνερ που έχει στείλει εκεί προσωπικό. Οι μισθοφόροι πολεμούν στο πλευρό του στρατηγού Haftar, του ισχυρού άνδρα στα ανατολικά της Λιβύης, επικεφαλής της αντι-κυβέρνησης, ο οποίος θεωρεί ότι εκπροσωπεί τη νόμιμη κυβέρνηση και τους κατοίκους της χώρας.
Ο Haftar, που έχει κάνει σπουδές στη Ρωσία αλλά έχει ζήσει χρόνια στις ΗΠΑ, έχαιρε μέχρι το περασμένο φθινόπωρο της εμπιστοσύνης του προέδρου Trump.
Αλλά τον Νοέμβριο δέχτηκε αντιπροσωπεία από τη Ουάσιγκτον υπό τον αμερικανό πρέσβη στη Τρίπολη, η οποία όχι μόνο τον πίεσε να σταματήσει τις επιχειρήσεις προς την κατεύθυνση της Τρίπολης αλλά του εξέφρασε τις ανησυχίες των ΗΠΑ «για τη ρωσική εκμετάλλευση της διένεξης σε βάρος του λιβυκού πληθυσμού».
Στο πλευρό του στρατηγού Haftar η Μόσχα
Βέβαια το Κρεμλίνο διατηρεί επαφές με τη αντι-κυβέρνηση στο Τομπρούκ και ρωσικές επιχειρήσεις έχουν υπογράψει συμβόλαια με την κρατική εταιρεία πετρελαίου αλλά ο Putin προϋποθέτει ότι τελικά θα επικρατήσει ο στρατηγός Haftar, ο οποίος στηρίζεται εκτός από τη Γαλλία και μερικές χώρες του Κόλπου.
Από το 2016 οι στρατιωτικές δυνάμεις του Haftar έχουν θέσει υπό τον έλεγχό τους τις σημαντικότερες πετρελαιοφόρες περιοχές. Ήδη η ρωσική εταιρεία Tafneft δραστηριοποιείται στη λεκάνη του Γκανταμές, δυτικά της χώρας.
Σε περίπτωση που καταφέρει η Μόσχα να ενισχύσει τον ρόλο που παίζει στον πετρελαϊκό τομέα, θα είχε ένα σημαντικό μοχλό στο χέρι, που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει και πολιτικά.
Το ίδιο ισχύει και για τις προσφυγικές ροές. Η Λιβύη είναι στην Αφρική ένα αποφασιστικής σημασίας hot spot διότι ένα μεγάλο τμήμα προσφύγων και μεταναστών προς την Ευρώπη περνά μέσα από τη χώρα. Εάν η Ρωσία κατάφερνε να το (ανα)κατευθύνει, θα ήταν για την Ευρώπη ένας παράγοντας που δεν θα μπορούσαν να παρακάμψει.
Σε ό,τι αφορά την ίδια την Ευρώπη, παραμένει αξιοπρόσεκτα στο περιθώριο, όπως αναφέρει στη DW ο Adel al Latifi, που διδάσκει ιστορία σε πανεπιστήμιο των Παρισίων.
«Αυτή η διστακτικότητα της Ευρώπης δεν είναι κάτι το καινούργιο, το παρατηρήσαμε στην Συρία, ακόμη και στην Ουκρανία, αν και η Ουκρανία είναι ακόμη πιο κοντά στην Ευρώπη».
Ο Latifi επισημαίνει ακόμη ότι δεν υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή θέση σε σχέση με τα τεκταινόμενα στη Λιβύη.
Η Ιταλία για παράδειγμα στηρίζει την κυβέρνηση στο Τομπρούκ, η Γαλλία τον στρατηγό Haftar.
Βέβαια ορισμένες μεμονωμένες ευρωπαϊκής χώρες είναι παρούσες στη Λιβύη αλλά όχι η Ευρώπη ως μια οντότητα. Η Γερμανία έχει επενδύσει σε διπλωματία ενώ άλλες χώρες προτιμούν να επιβάλλουν τα συμφέροντά τους επί τόπου.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών