«Η Κίνα επιθυμεί διακαώς την επανεκλογή του Trump στην αμερικανική προεδρία», εκτιμά ο Nouriel Roubini
Την άποψη ότι η πολιτική του Donald Trump στην πραγματικότητα είναι ικανή να μετατρέψει την Κίνα στον απόλυτο κυρίαρχο του πλανήτη, εκφράζει με άρθρο του στο Project Syndicate (υπό τον τίτλο «Ο Trump θα κάνει εκ νέου μεγάλη την Κίνα» - «Trump Will Make China Great Again»), ο γνωστός οικονομολόγος, Nouriel Roubini.
Όπως αναφέρει σε αυτό οι χρηματοπιστωτικές αγορές επωφελήθηκαν πρόσφατα από την είδηση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα έχουν φθάσει σε μια συμφωνία "πρώτης φάσης" για να αποτρέψουν την περαιτέρω κλιμάκωση του διμερούς εμπορικού τους πολέμου.
Αλλά υπάρχουν πραγματικά πολύ λίγοι λόγοι για να πανηγυρίσει κάποιος.
Σε αντάλλαγμα για την προσωρινή δέσμευση της Κίνας να αγοράσει περισσότερα αμερικανικά γεωργικά (και κάποια άλλα) αγαθά και τις μικρές παραχωρήσεις σχετικά με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και το γουάν, οι ΗΠΑ συμφώνησαν να παρακρατήσουν τους δασμούς σε κινεζικές εξαγωγές αξίας 160 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δηλαδή μέρος των δασμών που εισήχθησαν την 1η Σεπτεμβρίου.
Τα καλά νέα για τους επενδυτές είναι ότι η συμφωνία απέτρεψε έναν νέο κύκλο δασμών που θα μπορούσε να είχε οδηγήσει τις ΗΠΑ και την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση και να συντρίψει τις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές.
Τα κακά νέα είναι ότι αντιπροσωπεύει μια άλλη προσωρινή εκεχειρία εν μέσω μιας πολύ μεγαλύτερης στρατηγικής αντιπαλότητας που περιλαμβάνει το εμπόριο, την τεχνολογία, τις επενδύσεις, το νόμισμα και τα γεωπολιτικά ζητήματα.
Οι εκτεταμένοι δασμοί θα παραμείνουν σε ισχύ και η κλιμάκωση μπορεί να επαναληφθεί εάν οποιαδήποτε πλευρά αποφύγει τις δεσμεύσεις της.
Ως εκ τούτου, μια ευρεία αποδέσμευση της Κίνας-Αμερικής πιθανότατα θα ενταθεί με την πάροδο του χρόνου και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα υπάρξει συμφωνία στον τομέα της τεχνολογίας.
Οι ΗΠΑ θεωρούν την προσπάθεια της Κίνας να επιτύχει αυτονομία και, στη συνέχεια, υπεροχή στις τεχνολογίες αιχμής - συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, 5G, ρομποτικής, αυτοματισμού, βιοτεχνολογίας και αυτόνομων οχημάτων - ως απειλή για την οικονομική και εθνική τους ασφάλεια.
Μετά την ένταξη σε «μαύρη λίστα» της Huawei (ηγέτης 5G) και άλλων κινεζικών τεχνολογικών εταιρειών, οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να προσπαθούν να περιορίσουν την ανάπτυξη της βιομηχανίας τεχνολογίας της Κίνας.
Οι διασυνοριακές ροές δεδομένων και πληροφοριών θα περιοριστούν, δημιουργώντας ανησυχίες για ένα "splinternet " μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας.
Και λόγω του αυξημένου ελέγχου των ΗΠΑ, οι κινεζικές άμεσες ξένες επενδύσεις στην Αμερική έχουν ήδη καταρρεύσει κατά 80% από το επίπεδο του 2017.
Τώρα, νέες νομοθετικές προτάσεις απειλούν να εμποδίσουν τα αμερικανικά κρατικά συνταξιοδοτικά ταμεία να επενδύσουν σε κινεζικές επιχειρήσεις, να περιορίσουν τις κινεζικές επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων στις ΗΠΑ και να αναγκάσουν ορισμένες κινεζικές επιχειρήσεις να διαγραφούν από τα αμερικανικά χρηματιστήρια.
Οι ΗΠΑ έχουν επίσης καταστεί περισσότερο ύποπτες αναφορικά με Κινέζους φοιτητές που ζουν στην Αμερική - οι οποίοι ενδέχεται να είναι σε θέση να κλέψουν την τεχνολογική τεχνογνωσία των ΗΠΑ ή να συμμετάσχουν σε κατασκοπεία.
Και η Κίνα, από την πλευρά της, θα προσπαθεί όλο και περισσότερο να παρακάμπτει το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα που ελέγχεται από τις ΗΠΑ και να προστατεύεται από την αμερικανική «οπλοποίηση» του δολαρίου.
Για το σκοπό αυτό, η Κίνα θα μπορούσε να σχεδιάσει να ξεκινήσει ένα κυρίαρχο ψηφιακό νόμισμα ή μια εναλλακτική λύση στο σύστημα διασυνοριακών πληρωμών που εφαρμόζεται από τη Δύση, δηλαδή το ελεγχόμενο Σύστημα Παγκόσμιων Διατραπεζικών Χρηματοπιστωτικών Τηλεπικοινωνιών (SWIFT).
Μπορεί επίσης να προσπαθήσει να διεθνοποιήσει το ρόλο των Alipay και WeChat Pay, εξελιγμένων πλατφορμών ψηφιακών πληρωμών που έχουν ήδη αντικαταστήσει τις περισσότερες συναλλαγές με μετρητά εντός της Κίνας.
Σε όλες αυτές τις διαστάσεις, οι πρόσφατες εξελίξεις υποδηλώνουν μια ευρύτερη μετατόπιση της σινοαμερικανικής σχέσης προς την απο-παγκοσμιοποίηση, τον οικονομικό και χρηματοοικονομικό κατακερματισμό και την αλματώδη αλυσίδα εφοδιασμού.
Η στρατηγική εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου του 2017 και η εθνική στρατηγική άμυνας του 2018 θεωρούσαν την Κίνα ως «στρατηγικό ανταγωνιστή» που πρέπει να περιοριστεί.
Οι εντάσεις μεταξύ τους εντείνονται σε όλη την Ασία, από το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν στην Ανατολή και τη Νότια Κίνα.
Οι ΗΠΑ φοβούνται ότι ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping, έχοντας εγκαταλείψει τη συμβουλή του προκάτοχό του Deng Xiaoping να «κρύψει τη δύναμή σου και περίμενε την κατάλληλη στιγμή», έχει ξεκινήσει μια στρατηγική επιθετικού επεκτατισμού.
Η Κίνα, εν τω μεταξύ, φοβάται ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να περιορίσουν την άνοδό της και να αρνηθούν τις νόμιμες ανησυχίες της για την ασφάλεια στην Ασία.
Παραμένει να δούμε πώς θα εξελιχθεί η αντιπαλότητα.
Ο ανεμπόδιστος στρατηγικός ανταγωνισμός θα οδηγούσε τελικά από έναν κλιμακωτό ψυχρό πόλεμο σε έναν καυτό πόλεμο, με καταστροφικές συνέπειες για τον κόσμο.
Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι η αδιαφάνεια της παλαιάς δυτικής συναίνεσης, σύμφωνα με την οποία η αποδοχή της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και η προσαρμογή της στην άνοδο θα την αναγκάσουν να γίνει μια πιο ανοιχτή κοινωνία, με μια πιο ελεύθερη και δικαιότερη οικονομία.
Όμως, κάτω από το Xi, η Κίνα δημιούργησε ένα οργουελικό κράτος επιτήρησης και διπλασίασε μια μορφή κρατικού καπιταλισμού που είναι ασυμβίβαστη με τις αρχές του ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου.
Και τώρα χρησιμοποιεί τον αυξανόμενο πλούτο για να ενισχύσει τη στρατιωτική της δύναμη και να ασκήσει επιρροή στην Ασία και σε όλο τον κόσμο.
Το ερώτημα λοιπόν είναι αν υπάρχουν λογικές εναλλακτικές λύσεις σε έναν κλιμακωτό ψυχρό πόλεμο.
Ορισμένοι δυτικοί σχολιαστές, όπως ο πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας Κέβιν Ραντ, υποστηρίζουν έναν «διαχειριζόμενο στρατηγικό ανταγωνισμό».
Άλλοι μιλούν για μια σινοαμερικανική σχέση που βασίζεται στην «συν-επίδειξη».
Ομοίως, η Fareed Zakaria του CNN συνιστά να συνεχίσουν οι ΗΠΑ να είναι ένας αποτρεπτικός παράγοντας έναντι της Κίνας.
Αυτές είναι όλες οι παραλλαγές της ίδιας ιδέας: η σινοαμερικανική σχέση θα πρέπει να συνεπάγεται τη συνεργασία σε ορισμένους τομείς - ειδικά όταν εμπλέκονται παγκόσμια δημόσια αγαθά όπως το κλίμα, το διεθνές εμπόριο και χρηματοδότηση - ενώ δέχεται ότι θα υπάρξει εποικοδομητικός ανταγωνισμός σε άλλους.
Πρόβλημα, βέβαια, είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump, ο οποίος δεν φαίνεται να καταλαβαίνει ότι "η διαχείριση του στρατηγικού ανταγωνισμού" με την Κίνα απαιτεί καλόπιστη δέσμευση και συνεργασία με άλλες χώρες.
Για να πετύχει, οι ΗΠΑ πρέπει να συνεργαστούν στενά με τους συμμάχους και τους εταίρους τους για να φέρουν το μοντέλο ανοιχτής κοινωνίας και ανοικτής οικονομίας στον εικοστό πρώτο αιώνα.
Στη Δύση μπορεί να μην αρέσει ο αυταρχικός κρατικός καπιταλισμός της Κίνας, αλλά πρέπει να έχει και μία δική της απάντηση.
Οι δυτικές χώρες πρέπει να υιοθετήσουν οικονομικές μεταρρυθμίσεις για τη μείωση των ανισοτήτων και την αποφυγή καταστροφικών χρηματοπιστωτικών κρίσεων καθώς και πολιτικές μεταρρυθμίσεις που θα περιορίσουν τη λαϊκιστική αντίδραση κατά της παγκοσμιοποίησης, διατηρώντας παράλληλα το κράτος δικαίου.
Δυστυχώς, η σημερινή αμερικανική κυβέρνηση στερείται οποιουδήποτε στρατηγικού οράματος. Ο Trump προφανώς προτιμά να ανταγωνίζεται φίλους και συμμάχους, αφήνοντας τη Δύση διχασμένη και άρρητα εξοπλισμένη για να υπερασπιστεί και να μεταρρυθμίσει τη φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη που δημιούργησε.
Οι Κινέζοι προτιμούν να επανεκλεγεί ο Trump το 2020.
Μπορεί να είναι μια ενόχληση βραχυπρόθεσμα, όμως, δεδομένου ότι έχει αρκετό χρόνο στο αξίωμα, θα καταστρέψει τις στρατηγικές συμμαχίες που αποτελούν το θεμέλιο της αμερικανικής εξουσίας.
www.bankingnews.gr
Όπως αναφέρει σε αυτό οι χρηματοπιστωτικές αγορές επωφελήθηκαν πρόσφατα από την είδηση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα έχουν φθάσει σε μια συμφωνία "πρώτης φάσης" για να αποτρέψουν την περαιτέρω κλιμάκωση του διμερούς εμπορικού τους πολέμου.
Αλλά υπάρχουν πραγματικά πολύ λίγοι λόγοι για να πανηγυρίσει κάποιος.
Σε αντάλλαγμα για την προσωρινή δέσμευση της Κίνας να αγοράσει περισσότερα αμερικανικά γεωργικά (και κάποια άλλα) αγαθά και τις μικρές παραχωρήσεις σχετικά με τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και το γουάν, οι ΗΠΑ συμφώνησαν να παρακρατήσουν τους δασμούς σε κινεζικές εξαγωγές αξίας 160 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δηλαδή μέρος των δασμών που εισήχθησαν την 1η Σεπτεμβρίου.
Τα καλά νέα για τους επενδυτές είναι ότι η συμφωνία απέτρεψε έναν νέο κύκλο δασμών που θα μπορούσε να είχε οδηγήσει τις ΗΠΑ και την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση και να συντρίψει τις παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές.
Τα κακά νέα είναι ότι αντιπροσωπεύει μια άλλη προσωρινή εκεχειρία εν μέσω μιας πολύ μεγαλύτερης στρατηγικής αντιπαλότητας που περιλαμβάνει το εμπόριο, την τεχνολογία, τις επενδύσεις, το νόμισμα και τα γεωπολιτικά ζητήματα.
Οι εκτεταμένοι δασμοί θα παραμείνουν σε ισχύ και η κλιμάκωση μπορεί να επαναληφθεί εάν οποιαδήποτε πλευρά αποφύγει τις δεσμεύσεις της.
Ως εκ τούτου, μια ευρεία αποδέσμευση της Κίνας-Αμερικής πιθανότατα θα ενταθεί με την πάροδο του χρόνου και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα υπάρξει συμφωνία στον τομέα της τεχνολογίας.
Οι ΗΠΑ θεωρούν την προσπάθεια της Κίνας να επιτύχει αυτονομία και, στη συνέχεια, υπεροχή στις τεχνολογίες αιχμής - συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, 5G, ρομποτικής, αυτοματισμού, βιοτεχνολογίας και αυτόνομων οχημάτων - ως απειλή για την οικονομική και εθνική τους ασφάλεια.
Μετά την ένταξη σε «μαύρη λίστα» της Huawei (ηγέτης 5G) και άλλων κινεζικών τεχνολογικών εταιρειών, οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να προσπαθούν να περιορίσουν την ανάπτυξη της βιομηχανίας τεχνολογίας της Κίνας.
Οι διασυνοριακές ροές δεδομένων και πληροφοριών θα περιοριστούν, δημιουργώντας ανησυχίες για ένα "splinternet " μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας.
Και λόγω του αυξημένου ελέγχου των ΗΠΑ, οι κινεζικές άμεσες ξένες επενδύσεις στην Αμερική έχουν ήδη καταρρεύσει κατά 80% από το επίπεδο του 2017.
Τώρα, νέες νομοθετικές προτάσεις απειλούν να εμποδίσουν τα αμερικανικά κρατικά συνταξιοδοτικά ταμεία να επενδύσουν σε κινεζικές επιχειρήσεις, να περιορίσουν τις κινεζικές επενδύσεις επιχειρηματικών κεφαλαίων στις ΗΠΑ και να αναγκάσουν ορισμένες κινεζικές επιχειρήσεις να διαγραφούν από τα αμερικανικά χρηματιστήρια.
Οι ΗΠΑ έχουν επίσης καταστεί περισσότερο ύποπτες αναφορικά με Κινέζους φοιτητές που ζουν στην Αμερική - οι οποίοι ενδέχεται να είναι σε θέση να κλέψουν την τεχνολογική τεχνογνωσία των ΗΠΑ ή να συμμετάσχουν σε κατασκοπεία.
Και η Κίνα, από την πλευρά της, θα προσπαθεί όλο και περισσότερο να παρακάμπτει το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα που ελέγχεται από τις ΗΠΑ και να προστατεύεται από την αμερικανική «οπλοποίηση» του δολαρίου.
Για το σκοπό αυτό, η Κίνα θα μπορούσε να σχεδιάσει να ξεκινήσει ένα κυρίαρχο ψηφιακό νόμισμα ή μια εναλλακτική λύση στο σύστημα διασυνοριακών πληρωμών που εφαρμόζεται από τη Δύση, δηλαδή το ελεγχόμενο Σύστημα Παγκόσμιων Διατραπεζικών Χρηματοπιστωτικών Τηλεπικοινωνιών (SWIFT).
Μπορεί επίσης να προσπαθήσει να διεθνοποιήσει το ρόλο των Alipay και WeChat Pay, εξελιγμένων πλατφορμών ψηφιακών πληρωμών που έχουν ήδη αντικαταστήσει τις περισσότερες συναλλαγές με μετρητά εντός της Κίνας.
Σε όλες αυτές τις διαστάσεις, οι πρόσφατες εξελίξεις υποδηλώνουν μια ευρύτερη μετατόπιση της σινοαμερικανικής σχέσης προς την απο-παγκοσμιοποίηση, τον οικονομικό και χρηματοοικονομικό κατακερματισμό και την αλματώδη αλυσίδα εφοδιασμού.
Η στρατηγική εθνικής ασφάλειας του Λευκού Οίκου του 2017 και η εθνική στρατηγική άμυνας του 2018 θεωρούσαν την Κίνα ως «στρατηγικό ανταγωνιστή» που πρέπει να περιοριστεί.
Οι εντάσεις μεταξύ τους εντείνονται σε όλη την Ασία, από το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν στην Ανατολή και τη Νότια Κίνα.
Οι ΗΠΑ φοβούνται ότι ο Κινέζος πρόεδρος Xi Jinping, έχοντας εγκαταλείψει τη συμβουλή του προκάτοχό του Deng Xiaoping να «κρύψει τη δύναμή σου και περίμενε την κατάλληλη στιγμή», έχει ξεκινήσει μια στρατηγική επιθετικού επεκτατισμού.
Η Κίνα, εν τω μεταξύ, φοβάται ότι οι ΗΠΑ προσπαθούν να περιορίσουν την άνοδό της και να αρνηθούν τις νόμιμες ανησυχίες της για την ασφάλεια στην Ασία.
Παραμένει να δούμε πώς θα εξελιχθεί η αντιπαλότητα.
Ο ανεμπόδιστος στρατηγικός ανταγωνισμός θα οδηγούσε τελικά από έναν κλιμακωτό ψυχρό πόλεμο σε έναν καυτό πόλεμο, με καταστροφικές συνέπειες για τον κόσμο.
Αυτό που είναι ξεκάθαρο είναι η αδιαφάνεια της παλαιάς δυτικής συναίνεσης, σύμφωνα με την οποία η αποδοχή της Κίνας στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και η προσαρμογή της στην άνοδο θα την αναγκάσουν να γίνει μια πιο ανοιχτή κοινωνία, με μια πιο ελεύθερη και δικαιότερη οικονομία.
Όμως, κάτω από το Xi, η Κίνα δημιούργησε ένα οργουελικό κράτος επιτήρησης και διπλασίασε μια μορφή κρατικού καπιταλισμού που είναι ασυμβίβαστη με τις αρχές του ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου.
Και τώρα χρησιμοποιεί τον αυξανόμενο πλούτο για να ενισχύσει τη στρατιωτική της δύναμη και να ασκήσει επιρροή στην Ασία και σε όλο τον κόσμο.
Το ερώτημα λοιπόν είναι αν υπάρχουν λογικές εναλλακτικές λύσεις σε έναν κλιμακωτό ψυχρό πόλεμο.
Ορισμένοι δυτικοί σχολιαστές, όπως ο πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας Κέβιν Ραντ, υποστηρίζουν έναν «διαχειριζόμενο στρατηγικό ανταγωνισμό».
Άλλοι μιλούν για μια σινοαμερικανική σχέση που βασίζεται στην «συν-επίδειξη».
Ομοίως, η Fareed Zakaria του CNN συνιστά να συνεχίσουν οι ΗΠΑ να είναι ένας αποτρεπτικός παράγοντας έναντι της Κίνας.
Αυτές είναι όλες οι παραλλαγές της ίδιας ιδέας: η σινοαμερικανική σχέση θα πρέπει να συνεπάγεται τη συνεργασία σε ορισμένους τομείς - ειδικά όταν εμπλέκονται παγκόσμια δημόσια αγαθά όπως το κλίμα, το διεθνές εμπόριο και χρηματοδότηση - ενώ δέχεται ότι θα υπάρξει εποικοδομητικός ανταγωνισμός σε άλλους.
Πρόβλημα, βέβαια, είναι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump, ο οποίος δεν φαίνεται να καταλαβαίνει ότι "η διαχείριση του στρατηγικού ανταγωνισμού" με την Κίνα απαιτεί καλόπιστη δέσμευση και συνεργασία με άλλες χώρες.
Για να πετύχει, οι ΗΠΑ πρέπει να συνεργαστούν στενά με τους συμμάχους και τους εταίρους τους για να φέρουν το μοντέλο ανοιχτής κοινωνίας και ανοικτής οικονομίας στον εικοστό πρώτο αιώνα.
Στη Δύση μπορεί να μην αρέσει ο αυταρχικός κρατικός καπιταλισμός της Κίνας, αλλά πρέπει να έχει και μία δική της απάντηση.
Οι δυτικές χώρες πρέπει να υιοθετήσουν οικονομικές μεταρρυθμίσεις για τη μείωση των ανισοτήτων και την αποφυγή καταστροφικών χρηματοπιστωτικών κρίσεων καθώς και πολιτικές μεταρρυθμίσεις που θα περιορίσουν τη λαϊκιστική αντίδραση κατά της παγκοσμιοποίησης, διατηρώντας παράλληλα το κράτος δικαίου.
Δυστυχώς, η σημερινή αμερικανική κυβέρνηση στερείται οποιουδήποτε στρατηγικού οράματος. Ο Trump προφανώς προτιμά να ανταγωνίζεται φίλους και συμμάχους, αφήνοντας τη Δύση διχασμένη και άρρητα εξοπλισμένη για να υπερασπιστεί και να μεταρρυθμίσει τη φιλελεύθερη παγκόσμια τάξη που δημιούργησε.
Οι Κινέζοι προτιμούν να επανεκλεγεί ο Trump το 2020.
Μπορεί να είναι μια ενόχληση βραχυπρόθεσμα, όμως, δεδομένου ότι έχει αρκετό χρόνο στο αξίωμα, θα καταστρέψει τις στρατηγικές συμμαχίες που αποτελούν το θεμέλιο της αμερικανικής εξουσίας.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών