Τα αρνητικά επιτόκια ανατρέπουν τις αρχές της χρηματοδότησης, καθώς οι εμπορικές τράπεζες αναγκάζονται να πληρώνουν για να κρατήσουν χρήματα στην κεντρική τράπεζα αντί να κερδίσουν από τους τόκους
Έξι χρόνια αρνητικών επιτοκίων έχουν στηρίξει σημαντικά την κερδοφορία των τραπεζών της ευρωζώνης, αντισταθμίζοντας τις όποιες αρνητικές συνέπειες υπάρξαν, ανέφερε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε ένα έγγραφο που διέρρευσε.
Ανατρέποντας τους ισχυρισμούς που συχνά έκαναν οι τράπεζες ότι το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ είναι ένας μεγάλος λόγος για τις αδύναμες αποδόσεις τους, οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ υπολόγισαν ότι η αμφιλεγόμενη πολιτική ήταν ένας «γενικά ουδέτερος» παράγοντας για την κερδοφορία των τραπεζών.
Τα ευρήματα μπορεί να αμφισβητηθούν από ορισμένα τραπεζικά στελέχη, τα οποία έχουν μεταφέρει τις ενστάσεις του κλάδου ότι πλήρωσε αρνητικά επιτόκια 25 δισ. ευρώ στην κεντρική τράπεζα από το επιτόκιο καταθέσεων που έπεσε κάτω από το μηδέν τον Ιούνιο του 2014, με αποτέλεσμα τα αδύναμα κέρδη τους.
Τα αρνητικά επιτόκια ανατρέπουν τις αρχές της χρηματοδότησης, καθώς οι εμπορικές τράπεζες αναγκάζονται να πληρώνουν για να κρατήσουν χρήματα στην κεντρική τράπεζα αντί να κερδίσουν από τους τόκους.
Η ιδέα είναι να ενθαρρυνθούν οι τράπεζες να δανείζουν περισσότερα, μειώνοντας παράλληλα το κόστος χρηματοδότησης για εταιρείες και καταναλωτές.
Αλλά από τότε που εισήχθη η εν λόγω πολιτική στην ευρωζώνη, την Ιαπωνία, την Ελβετία και τη Δανία, έχει διεξαχθεί συζήτηση στους κύκλους των κεντρικών τραπεζών σχετικά με το εάν λειτουργεί ή εάν αναιρείται από τις βλαβερές παρενέργειες για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι η ΕΚΤ μείωσε το επιτόκιο καταθέσεων στο -0,5% τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Αυτό ώθησε ορισμένες τράπεζες να προειδοποιήσουν ότι θα άρχιζαν να περνούν περισσότερο από το κόστος αυτό στους μεγαλύτερους καταθέτες τους, παρόλο που η κεντρική τράπεζα έδωσε στον τομέα εξαίρεση από τα αρνητικά επιτόκια για ένα μέρος των καταθέσεων.
Ενώ οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ αναγνώρισαν ότι τα αρνητικά επιτόκια έχουν συμπιέσει τα παραδοσιακά περιθώρια δανεισμού που δημιουργούν οι τράπεζες κερδίζοντας περισσότερα από τα δάνεια από ό,τι πληρώνουν στους καταθέτες και τους κατόχους ομολόγων, δήλωσαν ότι υπήρχαν εξίσου θετικά αποτελέσματα για να αντισταθμιστεί αυτό.
Μεταξύ των οφελών που ανέφεραν ήταν ότι οι τράπεζες είχαν λάβει επιτόκια μηδενικού επιπέδου, οι προβλέψεις για επισφαλή δάνεια υποχώρησαν λόγω του φθηνότερου κόστους χρηματοδότησης και της υψηλότερης οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και η αυξημένη ζήτηση δανείων και η αύξησης της αξίας των χρεογράφων που κατείχαν.
«Τα αρνητικά επιτόκια είχαν μέχρι σήμερα ουδέτερο αντίκτυπο στην κερδοφορία των τραπεζών, καθώς η αρνητική τους επίδραση στα καθαρά έσοδα από τόκους αντισταθμίστηκε από τη θετική επίδραση στην πιστοληπτική ικανότητα του δανειολήπτη», ανέφεραν οι συγγραφείς της έκθεσης Miguel Boucinha και Lorenzo Burlon.
Άλλοι οικονομολόγοι, όπως ο Markus Brunnermeier και ο Yann Koby στο Πανεπιστήμιο του Princeton, διαπίστωσαν ότι πολλά από τα οφέλη των αρνητικών επιτοκίων είναι εμπροσθοβαρή, όπως κέρδη στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων στους ισολογισμούς των τραπεζών, ενώ οι διαβρωτικές παρενέργειες διαρκούν περισσότερο.
Η ΕΚΤ αναγνώρισε ότι όσο διαρκούν τα αρνητικά επιτόκια, τόσο περισσότερο κινδύνευαν να γίνουν αντιπαραγωγικές.
«Στο τρέχον περιβάλλον νομισματικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ, οι επιπτώσεις μιας μακράς περιόδου αρνητικών επιτοκίων απαιτούν συνεχή και προσεκτική παρακολούθηση», ανέφεραν σε σχετική ανάλυση.
Τα τελευταία έξι χρόνια οι τράπεζες σχεδόν διπλασίασαν το ποσό των φυσικών μετρητών που κατέχουν στα θησαυροφυλάκια τους σε περισσότερα από 90 δισ. ευρώ - για τα οποία αποφεύγουν την καταβολή αρνητικών τόκων - δήλωσε η ΕΚΤ.
Αλλά αυτό παραμένει μικρό σε σύγκριση με περισσότερα από 6 δισεκατομμύρια ευρώ σε τραπεζικές καταθέσεις της ευρωζώνης, και η ΕΚΤ πρόσθεσε ότι «αυτό δεν συνέβη σε βαθμό που θα παρείχε ισχυρά σημάδια διαρροής ρευστότητας μακριά από τον τραπεζικό τομέα».
www.bankingnews.gr
Ανατρέποντας τους ισχυρισμούς που συχνά έκαναν οι τράπεζες ότι το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ είναι ένας μεγάλος λόγος για τις αδύναμες αποδόσεις τους, οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ υπολόγισαν ότι η αμφιλεγόμενη πολιτική ήταν ένας «γενικά ουδέτερος» παράγοντας για την κερδοφορία των τραπεζών.
Τα ευρήματα μπορεί να αμφισβητηθούν από ορισμένα τραπεζικά στελέχη, τα οποία έχουν μεταφέρει τις ενστάσεις του κλάδου ότι πλήρωσε αρνητικά επιτόκια 25 δισ. ευρώ στην κεντρική τράπεζα από το επιτόκιο καταθέσεων που έπεσε κάτω από το μηδέν τον Ιούνιο του 2014, με αποτέλεσμα τα αδύναμα κέρδη τους.
Τα αρνητικά επιτόκια ανατρέπουν τις αρχές της χρηματοδότησης, καθώς οι εμπορικές τράπεζες αναγκάζονται να πληρώνουν για να κρατήσουν χρήματα στην κεντρική τράπεζα αντί να κερδίσουν από τους τόκους.
Η ιδέα είναι να ενθαρρυνθούν οι τράπεζες να δανείζουν περισσότερα, μειώνοντας παράλληλα το κόστος χρηματοδότησης για εταιρείες και καταναλωτές.
Αλλά από τότε που εισήχθη η εν λόγω πολιτική στην ευρωζώνη, την Ιαπωνία, την Ελβετία και τη Δανία, έχει διεξαχθεί συζήτηση στους κύκλους των κεντρικών τραπεζών σχετικά με το εάν λειτουργεί ή εάν αναιρείται από τις βλαβερές παρενέργειες για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Υπενθυμίζεται εδώ ότι η ΕΚΤ μείωσε το επιτόκιο καταθέσεων στο -0,5% τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Αυτό ώθησε ορισμένες τράπεζες να προειδοποιήσουν ότι θα άρχιζαν να περνούν περισσότερο από το κόστος αυτό στους μεγαλύτερους καταθέτες τους, παρόλο που η κεντρική τράπεζα έδωσε στον τομέα εξαίρεση από τα αρνητικά επιτόκια για ένα μέρος των καταθέσεων.
Ενώ οι οικονομολόγοι της ΕΚΤ αναγνώρισαν ότι τα αρνητικά επιτόκια έχουν συμπιέσει τα παραδοσιακά περιθώρια δανεισμού που δημιουργούν οι τράπεζες κερδίζοντας περισσότερα από τα δάνεια από ό,τι πληρώνουν στους καταθέτες και τους κατόχους ομολόγων, δήλωσαν ότι υπήρχαν εξίσου θετικά αποτελέσματα για να αντισταθμιστεί αυτό.
Μεταξύ των οφελών που ανέφεραν ήταν ότι οι τράπεζες είχαν λάβει επιτόκια μηδενικού επιπέδου, οι προβλέψεις για επισφαλή δάνεια υποχώρησαν λόγω του φθηνότερου κόστους χρηματοδότησης και της υψηλότερης οικονομικής ανάπτυξης, καθώς και η αυξημένη ζήτηση δανείων και η αύξησης της αξίας των χρεογράφων που κατείχαν.
«Τα αρνητικά επιτόκια είχαν μέχρι σήμερα ουδέτερο αντίκτυπο στην κερδοφορία των τραπεζών, καθώς η αρνητική τους επίδραση στα καθαρά έσοδα από τόκους αντισταθμίστηκε από τη θετική επίδραση στην πιστοληπτική ικανότητα του δανειολήπτη», ανέφεραν οι συγγραφείς της έκθεσης Miguel Boucinha και Lorenzo Burlon.
Άλλοι οικονομολόγοι, όπως ο Markus Brunnermeier και ο Yann Koby στο Πανεπιστήμιο του Princeton, διαπίστωσαν ότι πολλά από τα οφέλη των αρνητικών επιτοκίων είναι εμπροσθοβαρή, όπως κέρδη στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων στους ισολογισμούς των τραπεζών, ενώ οι διαβρωτικές παρενέργειες διαρκούν περισσότερο.
Η ΕΚΤ αναγνώρισε ότι όσο διαρκούν τα αρνητικά επιτόκια, τόσο περισσότερο κινδύνευαν να γίνουν αντιπαραγωγικές.
«Στο τρέχον περιβάλλον νομισματικής πολιτικής της ζώνης του ευρώ, οι επιπτώσεις μιας μακράς περιόδου αρνητικών επιτοκίων απαιτούν συνεχή και προσεκτική παρακολούθηση», ανέφεραν σε σχετική ανάλυση.
Τα τελευταία έξι χρόνια οι τράπεζες σχεδόν διπλασίασαν το ποσό των φυσικών μετρητών που κατέχουν στα θησαυροφυλάκια τους σε περισσότερα από 90 δισ. ευρώ - για τα οποία αποφεύγουν την καταβολή αρνητικών τόκων - δήλωσε η ΕΚΤ.
Αλλά αυτό παραμένει μικρό σε σύγκριση με περισσότερα από 6 δισεκατομμύρια ευρώ σε τραπεζικές καταθέσεις της ευρωζώνης, και η ΕΚΤ πρόσθεσε ότι «αυτό δεν συνέβη σε βαθμό που θα παρείχε ισχυρά σημάδια διαρροής ρευστότητας μακριά από τον τραπεζικό τομέα».
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών