Κομισιόν: H βελτίωση της αποδοτικότητας των συστημάτων δικαιοσύνης συνεχίστηκε σε μεγάλο αριθμό Κρατών - Μελών
Η βελτίωση της αποδοτικότητας των συστημάτων δικαιοσύνης συνεχίστηκε σε μεγάλο αριθμό Κρατών - Μελών της ΕΕ, σύμφωνα με τον ετήσιο πίνακα αποτελεσμάτων στον τομέα της δικαιοσύνης που έδωσε στη δημοσιότητα η Κομισιόν.
Ταυτόχρονα, όμως, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας του Ευρωβαρόμετρου σε ορισμένα κράτη μέλη, η αντίληψη των πολιτών περί της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης συνέχισε να επιδεινώνεται.
Η αντίληψη των πολιτών περί της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης έχει βελτιωθεί σε σύγκριση με το 2016, όμως σε σύγκριση με πέρσι έχει επιδεινωθεί στα δύο πέμπτα περίπου του συνόλου των Κ-Μ και στα μισά περίπου από τα Κ-Μ που αντιμετωπίζουν ειδικές προκλήσεις.
Οι παρεμβάσεις ή η άσκηση πιέσεων από την κυβέρνηση και τους πολιτικούς ήταν η συχνότερη αιτιολόγηση για την εκλαμβανόμενη έλλειψη ανεξαρτησίας των δικαστηρίων και των δικαστών, ακολουθούμενη από την άσκηση πιέσεων από οικονομικά ή άλλα ειδικά συμφέροντα.
Ειδικότερα, τo 56% των Ευρωπαίων και το 55% των Κυπρίων εκτιμούν ότι η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης στην χώρα τους είναι σε γενικά καλή κατάσταση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της του Eυρωβαρόμετρου.
Η έρευνα διεξήχθη σε 26.578 άτομα στην ΕΕ από τις 6 ως τις 11 Ιανουαρίου του 2020 εκ των οποίων 500 άτομα στην Κύπρο.
Από τους ερωτηθέντες όμως μόνο το 49% και 47% αντίστοιχα έχει εμπλακεί στο διένεξη που κατέληξε σε δικαστήριο.
Το 63% των Ευρωπαίων και το 67% των Κυπρίων εκτιμά ότι δεν υφίσταται πολιτική πίεση στη δικαιοσύνη στη χώρα τους, το 77% και 74% ότι το status των δικαστών εγγυάται ανεξαρτησία και το 62% και στις δύο περιπτώσεις ότι δεν υπάρχει επιρροή από οικονομικά ή άλλα συμφέροντα στο έργο της δικαιοσύνης.
Αναλυτικά, η έκθεση της Κομισιόν καταγράφει:
"Από το 2012 μέχρι σήμερα έχουν σημειωθεί θετικές εξελίξεις στα περισσότερα από τα κράτη μέλη τα οποία, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, είχαν προσδιοριστεί ως χώρες που αντιμετωπίζουν ειδικές προκλήσεις.
Σε όλα σχεδόν τα εν λόγω κράτη - μέλη, η διάρκεια των πρωτοβάθμιων δικαστικών διαδικασιών μειώθηκε ή παρέμεινε σταθερή.
Σχεδόν όλα τα κράτη μέλη ανέφεραν υψηλό ποσοστό διεκπεραίωσης (άνω του 97%), γεγονός που σημαίνει ότι τα δικαστήρια είναι γενικά σε θέση να αντεπεξέρχονται στις εισερχόμενες υποθέσεις, σημειώνοντας, παράλληλα, πρόοδο όσον αφορά τις συσσωρευμένες παλαιότερες υποθέσεις.
Ο πίνακας αποτελεσμάτων εξετάζει επίσης την αποδοτικότητα των συστημάτων δικαιοσύνης σε συγκεκριμένους τομείς του δικαίου της ΕΕ, οι οποίοι έχουν επιλεγεί λόγω της σημασίας τους για την ενιαία αγορά και το επιχειρηματικό περιβάλλον.
Στους τομείς αυτούς περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, το δίκαιο προστασίας του καταναλωτή, τομέας στον οποίο, σε επτά κράτη μέλη, η έκδοση της απόφασης πραγματοποιούνταν εντός διαστήματος μικρότερου των τριών μηνών, και η καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τομέας στον οποίο η διάρκεια της πρωτοβάθμιας δικαστικής διαδικασίας ποικίλλει, ανερχόμενη σε ένα έτος κατά μέσο όρο στα μισά κράτη μέλη, αλλά σε έως δύο έτη σε ορισμένα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν προκλήσεις όσον αφορά τη δίωξη των αδικημάτων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες."
Τέλος, "σχεδόν όλα τα κράτη μέλη παρέχουν πρόσβαση σε ορισμένες επιγραμμικές πληροφορίες σχετικά με το δικαστικό τους σύστημα, ενώ η πλειονότητα παρέχει πληροφορίες για τα άτομα με προβλήματα όρασης ή ακοής, καθώς και για τα άτομα με μητρική γλώσσα άλλη από τη γλώσσα του οικείου κράτους μέλους.
Τα κράτη - μέλη αρχίζουν να θεσπίζουν ρυθμίσεις για την έκδοση μηχανικώς αναγνώσιμων αποφάσεων, αν και υπάρχουν διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά το στάδιο στο οποίο βρίσκονται οι εν λόγω ρυθμίσεις.
Οι αποφάσεις της μορφής αυτής είναι πιο φιλικές προς τον χρήστη και πιο προσιτές στο ευρύ κοινό.
Σχεδόν όλα τα κράτη μέλη παρέχουν τουλάχιστον ορισμένες διευκολύνσεις για τα παιδιά, για παράδειγμα, μέσω μέτρων για ακροαματικές διαδικασίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες των παιδιών.
Ωστόσο, ιστότοποι με πληροφορίες σχετικά με το σύστημα δικαιοσύνης οι οποίοι να είναι προσαρμοσμένοι στις ανάγκες των παιδιών υπάρχουν σε λιγότερα από τα μισά κράτη μέλη.
Μολονότι οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 50 % των δικαστών στα ανώτατα δικαστήρια των περισσότερων κρατών μελών, από το 2010 και μετά, οι αριθμοί τους εξακολουθούν να αυξάνονται στα περισσότερα κράτη μέλη", αναφέρει η Κομισιόν.
www.bankingnews.gr
Ταυτόχρονα, όμως, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας του Ευρωβαρόμετρου σε ορισμένα κράτη μέλη, η αντίληψη των πολιτών περί της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης συνέχισε να επιδεινώνεται.
Η αντίληψη των πολιτών περί της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης έχει βελτιωθεί σε σύγκριση με το 2016, όμως σε σύγκριση με πέρσι έχει επιδεινωθεί στα δύο πέμπτα περίπου του συνόλου των Κ-Μ και στα μισά περίπου από τα Κ-Μ που αντιμετωπίζουν ειδικές προκλήσεις.
Οι παρεμβάσεις ή η άσκηση πιέσεων από την κυβέρνηση και τους πολιτικούς ήταν η συχνότερη αιτιολόγηση για την εκλαμβανόμενη έλλειψη ανεξαρτησίας των δικαστηρίων και των δικαστών, ακολουθούμενη από την άσκηση πιέσεων από οικονομικά ή άλλα ειδικά συμφέροντα.
Ειδικότερα, τo 56% των Ευρωπαίων και το 55% των Κυπρίων εκτιμούν ότι η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης στην χώρα τους είναι σε γενικά καλή κατάσταση, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της του Eυρωβαρόμετρου.
Η έρευνα διεξήχθη σε 26.578 άτομα στην ΕΕ από τις 6 ως τις 11 Ιανουαρίου του 2020 εκ των οποίων 500 άτομα στην Κύπρο.
Από τους ερωτηθέντες όμως μόνο το 49% και 47% αντίστοιχα έχει εμπλακεί στο διένεξη που κατέληξε σε δικαστήριο.
Το 63% των Ευρωπαίων και το 67% των Κυπρίων εκτιμά ότι δεν υφίσταται πολιτική πίεση στη δικαιοσύνη στη χώρα τους, το 77% και 74% ότι το status των δικαστών εγγυάται ανεξαρτησία και το 62% και στις δύο περιπτώσεις ότι δεν υπάρχει επιρροή από οικονομικά ή άλλα συμφέροντα στο έργο της δικαιοσύνης.
Αναλυτικά, η έκθεση της Κομισιόν καταγράφει:
"Από το 2012 μέχρι σήμερα έχουν σημειωθεί θετικές εξελίξεις στα περισσότερα από τα κράτη μέλη τα οποία, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, είχαν προσδιοριστεί ως χώρες που αντιμετωπίζουν ειδικές προκλήσεις.
Σε όλα σχεδόν τα εν λόγω κράτη - μέλη, η διάρκεια των πρωτοβάθμιων δικαστικών διαδικασιών μειώθηκε ή παρέμεινε σταθερή.
Σχεδόν όλα τα κράτη μέλη ανέφεραν υψηλό ποσοστό διεκπεραίωσης (άνω του 97%), γεγονός που σημαίνει ότι τα δικαστήρια είναι γενικά σε θέση να αντεπεξέρχονται στις εισερχόμενες υποθέσεις, σημειώνοντας, παράλληλα, πρόοδο όσον αφορά τις συσσωρευμένες παλαιότερες υποθέσεις.
Ο πίνακας αποτελεσμάτων εξετάζει επίσης την αποδοτικότητα των συστημάτων δικαιοσύνης σε συγκεκριμένους τομείς του δικαίου της ΕΕ, οι οποίοι έχουν επιλεγεί λόγω της σημασίας τους για την ενιαία αγορά και το επιχειρηματικό περιβάλλον.
Στους τομείς αυτούς περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, το δίκαιο προστασίας του καταναλωτή, τομέας στον οποίο, σε επτά κράτη μέλη, η έκδοση της απόφασης πραγματοποιούνταν εντός διαστήματος μικρότερου των τριών μηνών, και η καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τομέας στον οποίο η διάρκεια της πρωτοβάθμιας δικαστικής διαδικασίας ποικίλλει, ανερχόμενη σε ένα έτος κατά μέσο όρο στα μισά κράτη μέλη, αλλά σε έως δύο έτη σε ορισμένα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν προκλήσεις όσον αφορά τη δίωξη των αδικημάτων νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες."
Τέλος, "σχεδόν όλα τα κράτη μέλη παρέχουν πρόσβαση σε ορισμένες επιγραμμικές πληροφορίες σχετικά με το δικαστικό τους σύστημα, ενώ η πλειονότητα παρέχει πληροφορίες για τα άτομα με προβλήματα όρασης ή ακοής, καθώς και για τα άτομα με μητρική γλώσσα άλλη από τη γλώσσα του οικείου κράτους μέλους.
Τα κράτη - μέλη αρχίζουν να θεσπίζουν ρυθμίσεις για την έκδοση μηχανικώς αναγνώσιμων αποφάσεων, αν και υπάρχουν διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά το στάδιο στο οποίο βρίσκονται οι εν λόγω ρυθμίσεις.
Οι αποφάσεις της μορφής αυτής είναι πιο φιλικές προς τον χρήστη και πιο προσιτές στο ευρύ κοινό.
Σχεδόν όλα τα κράτη μέλη παρέχουν τουλάχιστον ορισμένες διευκολύνσεις για τα παιδιά, για παράδειγμα, μέσω μέτρων για ακροαματικές διαδικασίες προσαρμοσμένες στις ανάγκες των παιδιών.
Ωστόσο, ιστότοποι με πληροφορίες σχετικά με το σύστημα δικαιοσύνης οι οποίοι να είναι προσαρμοσμένοι στις ανάγκες των παιδιών υπάρχουν σε λιγότερα από τα μισά κράτη μέλη.
Μολονότι οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 50 % των δικαστών στα ανώτατα δικαστήρια των περισσότερων κρατών μελών, από το 2010 και μετά, οι αριθμοί τους εξακολουθούν να αυξάνονται στα περισσότερα κράτη μέλη", αναφέρει η Κομισιόν.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών