Η αποφυγή ενός άτακτου Brexit «χωρίς συμφωνία» θα σώσει τη βρετανική οικονομία από ένα μακροπρόθεσμο σοκ που θα μπορούσε να έχει κόστος 3% επί του ΑΕΠ
H πλέον συμβολική εικόνα της εμπορικής συμφωνίας, που επιτεύχθηκε την παραμονή των Χριστουγέννων μεταξύ της Βρετανίας και της ΕΕ ήταν ο Boris Johnson να ακτινοβολεί με τους αντίχειρές του προτεταμένους στον αέρα.
Στον αντίποδα δεν υπήρχαν ανάλογες εικόνες από Ευρωπαίους ομολόγους του, εκτιμά σε άρθρο γνώμης το Bloomberg για την επίμαχη συμφωνία.
Πρόκειται καθαρά για μία νίκη για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Είναι ένα τέλος στο δράμα του Brexit.
Θα επιτρέψει στους Βρετανούς να επανέλθουν σε μια πιο βιώσιμη πολιτική ατμόσφαιρα μετά από σχεδόν πέντε χρόνια αβεβαιότητας.
Η αποφυγή του άτακτου σοκ
Η αποφυγή ενός άτακτου Brexit «χωρίς συμφωνία» θα σώσει τη βρετανική οικονομία από ένα μακροπρόθεσμο σοκ που θα μπορούσε να έχει κόστος 3% επί του ΑΕΠ.
Ακόμα και ο υπερσυντηρητικός Nigel Farage είναι ικανοποιημένος.
Από την άλλη, η ΕΕ και στην περίπτωση μη συμφωνίας θα είχε λιγότερα να χάσει.
Το κόστος θα ήταν περίπου 0,5% επί του κοινοτικού ΑΕΠ.
Το θέμα είναι και συμβολικό, δεν έχει λόγους να πανηγυρίζει για την αποχώρηση ενός μεγάλου κράτους, όπως η Μεγάλη Βρετανία.
Η επικεφαλής της Commission Ursula von der Leyen εξέφρασε την ικανοποίησή της ενώ ο κορυφαίος Ευρωπαίος διαπραγματευτής Michel Barnier επανέλαβε την άποψή του για το Brexit ως μία συνθήκη ήττας και για τις δύο πλευρές.
Ωστόσο, καθώς αξιωματούχοι στο Παρίσι, το Βερολίνο και αλλού στην ΕΕ εξετάζουν ενδελεχώς τη συμφωνία, δεν θα πρέπει να αισθάνονται ιδιαίτερη ικανοποίηση.
Η συμφωνία κατοχυρώνει το εμπόριο αγαθών χωρίς δασμούς, χωρίς ποσοστώσεις, το οποίο θα κάνει μεγάλη διαφορά σε πολλά κράτη μέλη.
Οι νέες γεωργικές εισφορές θα πλήξουν σκληρά την Ιρλανδία, δεδομένου ότι το 40% των εξαγωγών των προϊόντων διατροφής κατευθύνεται στο Ηνωμένο Βασίλειο, τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της.
Οι δασμοί θα κοστίσουν στη Γερμανία 8,2 δισεκατομμύρια ευρώ από τις εξαγωγές της στη Βρετανία και στη Γαλλία 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το εμπόριο δεν θα είναι άτρωτο.
Θα υπάρχουν τελωνειακά έντυπα, κανονιστικοί έλεγχοι και άλλα μη δασμολογικά εμπόδια.
Η συμφωνία δεν καλύπτει υπηρεσίες, που σημαίνει ότι οι χρηματοοικονομικές δραστηριότητες, παρέχονται ως δώρο από τις Βρυξέλλες στο Λονδίνο.
Ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron, για τον οποίο η αλιεία κατέστη μια συμβολική κόκκινη γραμμή επί του Brexit, θα περιοριστεί να είναι ευχαριστημένος, που οι Ευρωπαίοι αλιείς θα έχουν πρόσβαση στα βρετανικά νερά για μια μεταβατική περίοδο 5,5 ετών, μέχρι τον Ιούνιο του 2026.
Η προστασία της ενιαίας αγοράς ήταν το κλειδί για την ΕΕ και ένα σημείο συγκέντρωσης για τα 27 μέλη της ενάντια στη βρετανική απειλή μίας «Σιγκαπούρης στον Τάμεση».
Σκληρές γεωπολιτικές και στρατηγικές ερωτήσεις βρίσκονται μπροστά στις Βρυξέλλες και στα κράτη μέλη της ΕΕ.
Το Brexit ξαναγράφει τον χάρτη της Ευρώπης, μειώνοντας κατά το ήμισυ τον αριθμό των μόνιμων εδρών της ΕΕ στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και μειώνοντας το 40% της στρατιωτικής ικανότητας της Ένωσης.
Αφαιρεί το 14% του ΑΕΠ της ΕΕ, καθιστώντας την μικρότερη ως ενιαία αγορά και της στερεί περισσότερα από 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε δημοσιονομικούς πόρους.
Ταυτόχρονα, η αποχώρηση μίας χώρας, που ήταν κατά της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ίσως της δώσει το δικαίωμα να μετεξελιχθεί σε μία υπερδύναμη απέναντι στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Εξάλλου το Ταμείο Ανάκαμψης και η μεταφορά ποσών από τα πλουσιότερα στα μη εύπορα κράτη δεν θα ήταν εφικτή για τους Βρετανούς.
Η ΕΕ έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει μία πιο «κυρίαρχη» Ένωση που θα εξαρτάται λιγότερο από άλλους (ΗΠΑ) για την ασφάλειά της.
Η εφαρμογή της εν λόγω εμπορικής συμφωνίας δεν θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη εν μία νυκτί, αλλά θα βοηθήσει.
Κανείς δεν αναμένει μία ευχάριστη νέα σελίδα στις σχέσεις ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου.
Όμως, η συμφωνία της «11ης ώρας» αποφεύγει ένα χειρότερο αποτέλεσμα, επιτρέποντας ταυτόχρονα στην Ένωση να περιορίζει τον αθέμιτο ανταγωνισμό από τους Βρετανούς και να ανοίγει ένα δρόμο για περισσότερη συνεργασία. Μερικές φορές η λιγότερο κακή επιλογή είναι η μόνη που υπάρχει, καταλήγει το Bloomberg.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία
Στη δημοσιότητα έδωσε η Βρετανία στις 26/12/2020 το κείμενο της εμπορικής συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, μόλις πέντε ημέρες πριν την αποχώρησή της από την ΕΕ, που είναι μία από τις μεγαλύτερες εμπορικές ενώσεις μεταξύ χωρών, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πρόκειται για την πιο σημαντική παγκόσμια στροφή στην ιστορία της Βρετανίας.
Στη συμφωνία συμπεριλαμβάνεται, η εμπορική συμφωνία 1.246 σελίδων, όπως και τα συμφωνηθέντα για την πυρηνική ενέργεια, την ανταλλαγή εμπιστευτικών πληροφοριών, την πολιτική χρήση της πυρηνικής ενέργειας, αλλά και μια σειρά κοινών διακηρύξεων.
Μετανάστευση
Τίτλοι τέλους στην ελεύθερη μετακίνηση μεταξύ Βρετανία και ΕΕ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα χρησιμοποιήσει ένα σύστημα υποδοχής μεταναστών με βαθμολόγηση με βάση το οποίο εργαζόμενοι από το εξωτερικό θα πρέπει να αποδείξουν ότι πληρούν τα κριτήρια πριν ταξιδέψουν για εργασία στη χώρα.
Τα κριτήρια περιλαμβάνουν την γνώση της αγγλικής γλώσσας, την προϋπηρεσία και απολαβές άνω των 20.480 λιρών το χρόνο.
Διαβατήρια - ταξίδια
Οι Βρετανοί θα πρέπει να έχουν διαβατήριο που λήγει σε περισσότερους από έξι μήνες προκειμένου να ταξιδέψουν.
Η παραμονή τους σε χώρα της ΕΕ πάνω από 90 ημέρες μπορεί να απαιτήσει visa.
Ενδεχομένως να χρειαστεί διεθνής άδεια οδήγησης, ενώ το ταξίδι με κατοικίδιο θα απαιτήσει πιστοποιητικά εμβολιασμού και υγείας, μια διαδικασία η οποία μπορεί να απαιτήσει εβδομάδες.
Τελωνεία - εμπόριο
Η συμφωνία για τις εξαγωγές προβλέπει τη συμπλήρωση δήλωσης στο τελωνείο.
Για την μεταφορά εμπορευμάτων δια θαλάσσης από Βρετανία σε Γαλλία, οι οδηγοί φορτηγών θα πρέπει να έχουν άδεια που εκδίδει η κυβέρνηση η οποία θα επιβεβαιώνει ότι έχουν τα σωστά έγγραφα προκειμένου να μην τους σταματήσουν οι γαλλικές αρχές.
Αντιμετωπίζοντας την απειλή καθυστερήσεων στα σύνορα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες και άλλα εργοστάσια που εξαρτώνται από το να γίνουν έγκαιρα οι εισαγωγές έχουν δημιουργήσει αποθέματα.
Πάντως σε ότι αφορά τις εισαγωγές τροφίμων υπάρχει ο κίνδυνος φρέσκα προϊόντα να σαπίζουν σε φορτηγά που θα σχηματίζουν ατελείωτες ουρές.
Το εμπόριο προϊόντων κρέατος θα υπόκειται στην απαίτηση για πιστοποιητικά.
Θα πρέπει να μεταφέρονται σε συγκεκριμένα σημεία για έλεγχο και θα απαιτείται να έχουν πιστοποιητικά υγιεινής που εκδόθηκαν από κτηνίατρο.
Ενώ, όμως η μεταφορά αγαθών εκτός Βρετανίας θα υφίσταται ελέγχους, το Λονδίνο ανέβαλε την επιβολή πλήρους ελέγχου στα αγαθά που φτάνουν από την ΕΕ μέχρι τον Ιούλιο.
Οι εταιρείες πάντως θα πρέπει να τηρούν αρχεία για τις συναλλαγές τους και να υποβάλλουν δηλώσεις τον Ιούλιο.
Οι υπηρεσίες
Ο τομέας των υπηρεσιών, που αντιστοιχεί στο 80% της βρετανικής οικονομίας, καθώς περιλαμβάνει κλάδους όπως οι συμβουλευτικές υπηρεσίες, η αρχιτεκτονική και η λογιστική, θα αντιμετωπίσει νέους περιορισμούς.
Οι επιχειρήσεις μπορεί να χρειαστεί να ανοίξουν γραφεία στην ΕΕ για να συνεχίσουν τις εργασίες τους, και μπορεί να απαιτηθεί έγκριση για την επαγγελματική τους πιστοποίηση.
Αλιεία
Η αξία των ψαριών που αλιεύονται από χώρες της ΕΕ στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου θα μειωθεί κατά 25% - κάτι που είναι πολύ μικρότερο από αυτό που είχε αρχικά ζητήσει το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η μείωση θα γίνει σταδιακά σε μια μεταβατική περίοδο που θα διαρκέσει ενάμισι χρόνο - κάτι που είναι πολύ μικρότερο από την αρχική απαίτηση της ΕΕ
Μόλις ολοκληρωθεί η μεταβατική περίοδος, το Ηνωμένο Βασίλειο θα ελέγχει πλήρως την πρόσβαση στα ύδατά του και θα είναι σε θέση να επιβάλλει μεγαλύτερες μειώσεις.
Εάν αποφασίσει να αποκλείσει τα αλιευτικά σκάφη της ΕΕ, αυτά μπορούν να αποζημιωθούν για τις απώλειές τους, είτε μέσω δασμών για τα αλιευτικά προϊόντα του Ηνωμένου Βασιλείου είτε εμποδίζοντας την αλιεία των βρετανικών σκαφών στα βρετανικά ύδατα.
Χρηματοοικονομικά
Οι χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις δεν θα έχουν το «πράσινο φως» που τους έδινε το δικαίωμα να προσφέρουν υπηρεσίες στην ΕΕ, αναγκάζοντάς τες να μεταφέρουν προσωπικό και να ενισχύσουν τις δραστηριότητές τους εντός της Ένωσης.
Η πρόσβαση σε πελάτες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτάται από το εάν η τελευταία θεωρεί ότι οι κανόνες της Μεγάλης Βρετανίας είναι ισότιμοι των δικών της σε 40 τομείς, κάτι που έως τώρα δεν έγινε. Οι εταιρείες δεν μπορούν να είναι βέβαιες ότι θα εξασφαλίσουν άδεια και η ΕΕ θα είναι σε θέση να την ακυρώσει με μικρό χρονικό διάστημα προειδοποίησης.
Ανταγωνισμός
Η Βρετανία και η ΕΕ δεσμεύονται να τηρήσουν τους ίσους όρους ανταγωνισμού «διατηρώντας τα υψηλά επίπεδα προστασίας σε τομείς όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και η τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, η φορολογική διαφάνεια και οι κρατικές επιδοτήσεις».
Στην περίπτωση που η μία από τις δύο πλευρές δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της, δίνεται η δυνατότητα λήψης «διορθωτικών μέτρων», όπως είναι η επιβολή τελωνειακών δασμών.
Κανόνες προέλευσης των αγαθών
Για να εκμεταλλευτούν το καθεστώς μηδενικών δασμών, οι εταιρείες θα πρέπει να προσκομίζουν έγγραφα που θα αποδεικνύουν την πηγή των αγαθών.
Μόνο αυτά που εμπεριέχουν επαρκή ποσότητα Βρετανικής ή Ευρωπαϊκής προέλευσης θα είναι επιλέξιμα για μηδενικούς δασμούς.
Οι εταιρείες θα πρέπει να συμμορφώνονται με δυο διαφορετικά καθεστώτα σε ότι αφορά τις προδιαγραφές προϊόντων και τους κανονισμούς και θα χρειάζονται έγκριση τόσο από τις αρχές της ΕΕ, όσο και της Μεγάλης Βρετανίας προκειμένου να έχουν το δικαίωμα να πωλούν και στις δυο αγορές.
Για παράδειγμα, κάποια αγαθά θα χρειαστεί να φέρουν το σήμα της βρετανικής UNCA από την 1η Ιανουαρίου, αντί του ευρωπαϊκού CE προκειμένου να πωλούνται στη Μεγάλη Βρετανία.
Επίλυση διαφορών
Εάν κάποια πλευρά δεν τηρήσει τη συμφωνία, θα αναλάβει να εξετάσει το πρόβλημα ένας μηχανισμός επίλυσης διαφορών, όπως γίνεται στις περισσότερες εμπορικές συμφωνίες.
Λόγω της κατηγορηματικής άρνησης του Λονδίνου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα έχει δικαίωμα παρέμβασης σε αυτή τη διαδικασία.
'Ενα «Κοινό Συμβούλιο» θα παρακολουθεί αν εφαρμόζεται και ερμηνεύεται ορθά η συνθήκη.
Duty free
Οι Βρετανοί ταξιδιώτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ θα μπορούν να επωφεληθούν από αγορές αφορολόγητων ειδών σε λιμάνια και αεροδρόμια.
Ωστόσο, δεν θα είναι πλέον δυνατή η επιστροφή με απεριόριστες ποσότητες αγαθών, όπως αλκοόλ και τσιγάρα, καθώς σε μία τέτοια περίπτωση θα κληθούν να καταβάλλουν φόρο.
Θα μπορούν να αγοράσουν χωρίς επιβάρυνση μέχρι 200 τσιγάρα, 18 λίτρα κρασί και τέσσερα λίτρα οινοπνευματωδών ποτών.
Προγράμματα
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να συμμετέχει σε ορισμένα προγράμματα της ΕΕ για την περίοδο 2021-27, όπως το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας Horizon Europe, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμβάλλει στον προϋπολογισμό τους.
Δικαστική συνεργασία
Η συμφωνία καθορίζει «ένα νέο πλαίσιο» στην αστυνομική και δικαστική συνεργασία των δύο πλευρών, ιδίως για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού εγκλήματος.
Η συνεργασία αυτή θα μπορεί να διακοπεί αν το Ηνωμένο Βασίλειο αναστείλει τη συμμετοχή του στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Εξωτερική πολιτική
Η συνεργασία σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, την ασφάλεια και την άμυνα, δεν καλύπτεται από τη συμφωνία, γιατί το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ήθελε να διαπραγματευτεί αυτά τα ζητήματα.
Στον αντίποδα δεν υπήρχαν ανάλογες εικόνες από Ευρωπαίους ομολόγους του, εκτιμά σε άρθρο γνώμης το Bloomberg για την επίμαχη συμφωνία.
Πρόκειται καθαρά για μία νίκη για το Ηνωμένο Βασίλειο.
Είναι ένα τέλος στο δράμα του Brexit.
Θα επιτρέψει στους Βρετανούς να επανέλθουν σε μια πιο βιώσιμη πολιτική ατμόσφαιρα μετά από σχεδόν πέντε χρόνια αβεβαιότητας.
Η αποφυγή του άτακτου σοκ
Η αποφυγή ενός άτακτου Brexit «χωρίς συμφωνία» θα σώσει τη βρετανική οικονομία από ένα μακροπρόθεσμο σοκ που θα μπορούσε να έχει κόστος 3% επί του ΑΕΠ.
Ακόμα και ο υπερσυντηρητικός Nigel Farage είναι ικανοποιημένος.
Από την άλλη, η ΕΕ και στην περίπτωση μη συμφωνίας θα είχε λιγότερα να χάσει.
Το κόστος θα ήταν περίπου 0,5% επί του κοινοτικού ΑΕΠ.
Το θέμα είναι και συμβολικό, δεν έχει λόγους να πανηγυρίζει για την αποχώρηση ενός μεγάλου κράτους, όπως η Μεγάλη Βρετανία.
Η επικεφαλής της Commission Ursula von der Leyen εξέφρασε την ικανοποίησή της ενώ ο κορυφαίος Ευρωπαίος διαπραγματευτής Michel Barnier επανέλαβε την άποψή του για το Brexit ως μία συνθήκη ήττας και για τις δύο πλευρές.
Μεγάλη χαμένη η ΕΕ
Ωστόσο, καθώς αξιωματούχοι στο Παρίσι, το Βερολίνο και αλλού στην ΕΕ εξετάζουν ενδελεχώς τη συμφωνία, δεν θα πρέπει να αισθάνονται ιδιαίτερη ικανοποίηση.
Η συμφωνία κατοχυρώνει το εμπόριο αγαθών χωρίς δασμούς, χωρίς ποσοστώσεις, το οποίο θα κάνει μεγάλη διαφορά σε πολλά κράτη μέλη.
Οι νέες γεωργικές εισφορές θα πλήξουν σκληρά την Ιρλανδία, δεδομένου ότι το 40% των εξαγωγών των προϊόντων διατροφής κατευθύνεται στο Ηνωμένο Βασίλειο, τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο της.
Οι δασμοί θα κοστίσουν στη Γερμανία 8,2 δισεκατομμύρια ευρώ από τις εξαγωγές της στη Βρετανία και στη Γαλλία 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το εμπόριο δεν θα είναι άτρωτο.
Θα υπάρχουν τελωνειακά έντυπα, κανονιστικοί έλεγχοι και άλλα μη δασμολογικά εμπόδια.
Η συμφωνία δεν καλύπτει υπηρεσίες, που σημαίνει ότι οι χρηματοοικονομικές δραστηριότητες, παρέχονται ως δώρο από τις Βρυξέλλες στο Λονδίνο.
Το Brexit ξαναγράφει τον χάρτη της Ευρώπης
Ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron, για τον οποίο η αλιεία κατέστη μια συμβολική κόκκινη γραμμή επί του Brexit, θα περιοριστεί να είναι ευχαριστημένος, που οι Ευρωπαίοι αλιείς θα έχουν πρόσβαση στα βρετανικά νερά για μια μεταβατική περίοδο 5,5 ετών, μέχρι τον Ιούνιο του 2026.
Η προστασία της ενιαίας αγοράς ήταν το κλειδί για την ΕΕ και ένα σημείο συγκέντρωσης για τα 27 μέλη της ενάντια στη βρετανική απειλή μίας «Σιγκαπούρης στον Τάμεση».
Σκληρές γεωπολιτικές και στρατηγικές ερωτήσεις βρίσκονται μπροστά στις Βρυξέλλες και στα κράτη μέλη της ΕΕ.
Το Brexit ξαναγράφει τον χάρτη της Ευρώπης, μειώνοντας κατά το ήμισυ τον αριθμό των μόνιμων εδρών της ΕΕ στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και μειώνοντας το 40% της στρατιωτικής ικανότητας της Ένωσης.
Τα...περιορισμένα κέρδη της ΕΕ
Αφαιρεί το 14% του ΑΕΠ της ΕΕ, καθιστώντας την μικρότερη ως ενιαία αγορά και της στερεί περισσότερα από 100 δισεκατομμύρια δολάρια σε δημοσιονομικούς πόρους.
Ταυτόχρονα, η αποχώρηση μίας χώρας, που ήταν κατά της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης ίσως της δώσει το δικαίωμα να μετεξελιχθεί σε μία υπερδύναμη απέναντι στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Εξάλλου το Ταμείο Ανάκαμψης και η μεταφορά ποσών από τα πλουσιότερα στα μη εύπορα κράτη δεν θα ήταν εφικτή για τους Βρετανούς.
Η ΕΕ έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει μία πιο «κυρίαρχη» Ένωση που θα εξαρτάται λιγότερο από άλλους (ΗΠΑ) για την ασφάλειά της.
Η εφαρμογή της εν λόγω εμπορικής συμφωνίας δεν θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη εν μία νυκτί, αλλά θα βοηθήσει.
Κανείς δεν αναμένει μία ευχάριστη νέα σελίδα στις σχέσεις ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου.
Όμως, η συμφωνία της «11ης ώρας» αποφεύγει ένα χειρότερο αποτέλεσμα, επιτρέποντας ταυτόχρονα στην Ένωση να περιορίζει τον αθέμιτο ανταγωνισμό από τους Βρετανούς και να ανοίγει ένα δρόμο για περισσότερη συνεργασία. Μερικές φορές η λιγότερο κακή επιλογή είναι η μόνη που υπάρχει, καταλήγει το Bloomberg.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία
Στη δημοσιότητα έδωσε η Βρετανία στις 26/12/2020 το κείμενο της εμπορικής συμφωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, μόλις πέντε ημέρες πριν την αποχώρησή της από την ΕΕ, που είναι μία από τις μεγαλύτερες εμπορικές ενώσεις μεταξύ χωρών, σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πρόκειται για την πιο σημαντική παγκόσμια στροφή στην ιστορία της Βρετανίας.
Στη συμφωνία συμπεριλαμβάνεται, η εμπορική συμφωνία 1.246 σελίδων, όπως και τα συμφωνηθέντα για την πυρηνική ενέργεια, την ανταλλαγή εμπιστευτικών πληροφοριών, την πολιτική χρήση της πυρηνικής ενέργειας, αλλά και μια σειρά κοινών διακηρύξεων.
Μετανάστευση
Τίτλοι τέλους στην ελεύθερη μετακίνηση μεταξύ Βρετανία και ΕΕ.
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα χρησιμοποιήσει ένα σύστημα υποδοχής μεταναστών με βαθμολόγηση με βάση το οποίο εργαζόμενοι από το εξωτερικό θα πρέπει να αποδείξουν ότι πληρούν τα κριτήρια πριν ταξιδέψουν για εργασία στη χώρα.
Τα κριτήρια περιλαμβάνουν την γνώση της αγγλικής γλώσσας, την προϋπηρεσία και απολαβές άνω των 20.480 λιρών το χρόνο.
Διαβατήρια - ταξίδια
Οι Βρετανοί θα πρέπει να έχουν διαβατήριο που λήγει σε περισσότερους από έξι μήνες προκειμένου να ταξιδέψουν.
Η παραμονή τους σε χώρα της ΕΕ πάνω από 90 ημέρες μπορεί να απαιτήσει visa.
Ενδεχομένως να χρειαστεί διεθνής άδεια οδήγησης, ενώ το ταξίδι με κατοικίδιο θα απαιτήσει πιστοποιητικά εμβολιασμού και υγείας, μια διαδικασία η οποία μπορεί να απαιτήσει εβδομάδες.
Τελωνεία - εμπόριο
Η συμφωνία για τις εξαγωγές προβλέπει τη συμπλήρωση δήλωσης στο τελωνείο.
Για την μεταφορά εμπορευμάτων δια θαλάσσης από Βρετανία σε Γαλλία, οι οδηγοί φορτηγών θα πρέπει να έχουν άδεια που εκδίδει η κυβέρνηση η οποία θα επιβεβαιώνει ότι έχουν τα σωστά έγγραφα προκειμένου να μην τους σταματήσουν οι γαλλικές αρχές.
Αντιμετωπίζοντας την απειλή καθυστερήσεων στα σύνορα, οι αυτοκινητοβιομηχανίες και άλλα εργοστάσια που εξαρτώνται από το να γίνουν έγκαιρα οι εισαγωγές έχουν δημιουργήσει αποθέματα.
Πάντως σε ότι αφορά τις εισαγωγές τροφίμων υπάρχει ο κίνδυνος φρέσκα προϊόντα να σαπίζουν σε φορτηγά που θα σχηματίζουν ατελείωτες ουρές.
Το εμπόριο προϊόντων κρέατος θα υπόκειται στην απαίτηση για πιστοποιητικά.
Θα πρέπει να μεταφέρονται σε συγκεκριμένα σημεία για έλεγχο και θα απαιτείται να έχουν πιστοποιητικά υγιεινής που εκδόθηκαν από κτηνίατρο.
Ενώ, όμως η μεταφορά αγαθών εκτός Βρετανίας θα υφίσταται ελέγχους, το Λονδίνο ανέβαλε την επιβολή πλήρους ελέγχου στα αγαθά που φτάνουν από την ΕΕ μέχρι τον Ιούλιο.
Οι εταιρείες πάντως θα πρέπει να τηρούν αρχεία για τις συναλλαγές τους και να υποβάλλουν δηλώσεις τον Ιούλιο.
Οι υπηρεσίες
Ο τομέας των υπηρεσιών, που αντιστοιχεί στο 80% της βρετανικής οικονομίας, καθώς περιλαμβάνει κλάδους όπως οι συμβουλευτικές υπηρεσίες, η αρχιτεκτονική και η λογιστική, θα αντιμετωπίσει νέους περιορισμούς.
Οι επιχειρήσεις μπορεί να χρειαστεί να ανοίξουν γραφεία στην ΕΕ για να συνεχίσουν τις εργασίες τους, και μπορεί να απαιτηθεί έγκριση για την επαγγελματική τους πιστοποίηση.
Αλιεία
Η αξία των ψαριών που αλιεύονται από χώρες της ΕΕ στα ύδατα του Ηνωμένου Βασιλείου θα μειωθεί κατά 25% - κάτι που είναι πολύ μικρότερο από αυτό που είχε αρχικά ζητήσει το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η μείωση θα γίνει σταδιακά σε μια μεταβατική περίοδο που θα διαρκέσει ενάμισι χρόνο - κάτι που είναι πολύ μικρότερο από την αρχική απαίτηση της ΕΕ
Μόλις ολοκληρωθεί η μεταβατική περίοδος, το Ηνωμένο Βασίλειο θα ελέγχει πλήρως την πρόσβαση στα ύδατά του και θα είναι σε θέση να επιβάλλει μεγαλύτερες μειώσεις.
Εάν αποφασίσει να αποκλείσει τα αλιευτικά σκάφη της ΕΕ, αυτά μπορούν να αποζημιωθούν για τις απώλειές τους, είτε μέσω δασμών για τα αλιευτικά προϊόντα του Ηνωμένου Βασιλείου είτε εμποδίζοντας την αλιεία των βρετανικών σκαφών στα βρετανικά ύδατα.
Χρηματοοικονομικά
Οι χρηματοοικονομικές επιχειρήσεις δεν θα έχουν το «πράσινο φως» που τους έδινε το δικαίωμα να προσφέρουν υπηρεσίες στην ΕΕ, αναγκάζοντάς τες να μεταφέρουν προσωπικό και να ενισχύσουν τις δραστηριότητές τους εντός της Ένωσης.
Η πρόσβαση σε πελάτες εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτάται από το εάν η τελευταία θεωρεί ότι οι κανόνες της Μεγάλης Βρετανίας είναι ισότιμοι των δικών της σε 40 τομείς, κάτι που έως τώρα δεν έγινε. Οι εταιρείες δεν μπορούν να είναι βέβαιες ότι θα εξασφαλίσουν άδεια και η ΕΕ θα είναι σε θέση να την ακυρώσει με μικρό χρονικό διάστημα προειδοποίησης.
Ανταγωνισμός
Η Βρετανία και η ΕΕ δεσμεύονται να τηρήσουν τους ίσους όρους ανταγωνισμού «διατηρώντας τα υψηλά επίπεδα προστασίας σε τομείς όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και η τιμολόγηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, τα κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα, η φορολογική διαφάνεια και οι κρατικές επιδοτήσεις».
Στην περίπτωση που η μία από τις δύο πλευρές δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις της, δίνεται η δυνατότητα λήψης «διορθωτικών μέτρων», όπως είναι η επιβολή τελωνειακών δασμών.
Κανόνες προέλευσης των αγαθών
Για να εκμεταλλευτούν το καθεστώς μηδενικών δασμών, οι εταιρείες θα πρέπει να προσκομίζουν έγγραφα που θα αποδεικνύουν την πηγή των αγαθών.
Μόνο αυτά που εμπεριέχουν επαρκή ποσότητα Βρετανικής ή Ευρωπαϊκής προέλευσης θα είναι επιλέξιμα για μηδενικούς δασμούς.
Οι εταιρείες θα πρέπει να συμμορφώνονται με δυο διαφορετικά καθεστώτα σε ότι αφορά τις προδιαγραφές προϊόντων και τους κανονισμούς και θα χρειάζονται έγκριση τόσο από τις αρχές της ΕΕ, όσο και της Μεγάλης Βρετανίας προκειμένου να έχουν το δικαίωμα να πωλούν και στις δυο αγορές.
Για παράδειγμα, κάποια αγαθά θα χρειαστεί να φέρουν το σήμα της βρετανικής UNCA από την 1η Ιανουαρίου, αντί του ευρωπαϊκού CE προκειμένου να πωλούνται στη Μεγάλη Βρετανία.
Επίλυση διαφορών
Εάν κάποια πλευρά δεν τηρήσει τη συμφωνία, θα αναλάβει να εξετάσει το πρόβλημα ένας μηχανισμός επίλυσης διαφορών, όπως γίνεται στις περισσότερες εμπορικές συμφωνίες.
Λόγω της κατηγορηματικής άρνησης του Λονδίνου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα έχει δικαίωμα παρέμβασης σε αυτή τη διαδικασία.
'Ενα «Κοινό Συμβούλιο» θα παρακολουθεί αν εφαρμόζεται και ερμηνεύεται ορθά η συνθήκη.
Duty free
Οι Βρετανοί ταξιδιώτες που ταξιδεύουν στην ΕΕ θα μπορούν να επωφεληθούν από αγορές αφορολόγητων ειδών σε λιμάνια και αεροδρόμια.
Ωστόσο, δεν θα είναι πλέον δυνατή η επιστροφή με απεριόριστες ποσότητες αγαθών, όπως αλκοόλ και τσιγάρα, καθώς σε μία τέτοια περίπτωση θα κληθούν να καταβάλλουν φόρο.
Θα μπορούν να αγοράσουν χωρίς επιβάρυνση μέχρι 200 τσιγάρα, 18 λίτρα κρασί και τέσσερα λίτρα οινοπνευματωδών ποτών.
Προγράμματα
Το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να συμμετέχει σε ορισμένα προγράμματα της ΕΕ για την περίοδο 2021-27, όπως το πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας Horizon Europe, υπό την προϋπόθεση ότι θα συμβάλλει στον προϋπολογισμό τους.
Δικαστική συνεργασία
Η συμφωνία καθορίζει «ένα νέο πλαίσιο» στην αστυνομική και δικαστική συνεργασία των δύο πλευρών, ιδίως για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διασυνοριακού εγκλήματος.
Η συνεργασία αυτή θα μπορεί να διακοπεί αν το Ηνωμένο Βασίλειο αναστείλει τη συμμετοχή του στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Εξωτερική πολιτική
Η συνεργασία σε ό,τι αφορά την εξωτερική πολιτική, την ασφάλεια και την άμυνα, δεν καλύπτεται από τη συμφωνία, γιατί το Ηνωμένο Βασίλειο δεν ήθελε να διαπραγματευτεί αυτά τα ζητήματα.
Σχόλια αναγνωστών