γράφει : Μαρία Παπαδάτου
Σχετικά Άρθρα
Von der Leyen (ΕΕ): Οι σκέψεις μου είναι με την οικογένεια του Γιώργου Καραϊβάζ
Δολοφόνησαν τον δημοσιογράφο Γιώργο Καραϊβάζ έξω από το σπίτι του στον Άλιμο - Δύο οι δράστες, πως στήθηκε η ενέδρα
Η εν ψυχρώ δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ έξω από το σπίτι του στον Άλιμο, μέρα μεσημέρι, δεν προκάλεσε σοκ μόνο στην Ελλάδα, αλλά έλαβε ευρωπαϊκές διαστάσεις, γεγονός που αποτυπώθηκε στις δηλώσεις κορυφαίων αξιωματούχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά και στα πρωτοσέλιδα του ευρωπαϊκού Τύπου.
Ο Γιώργος Καραϊβάζ είναι ο δεύτερος δημοσιογράφος που δολοφονείται στην Ελλάδα τα τελευταία 11 χρόνια. Το 2010 ο Σωκράτης Γκιόλιας έπεσε νεκρός έξω από το σπίτι του, με τη Σέχτα Επαναστατών να αναλαμβάνει την ευθύνη, ωστόσο οι δράστες παραμένουν ασύλληπτοι και το κίνητρο άγνωστο.
Οι εκκλήσεις για προστασία της ελευθεροτυπίας στην ΕΕ με αφορμή την απεχθή δολοφονία του αστυνομικού ρεπόρτερ, μόνο τυχαίες δεν είναι, καθώς τα τελευταία χρόνια την Ευρώπη έχουν συνταράξει δολοφονίες δημοσιογράφων, οι οποίες κλόνισαν την εμπιστοσύνη στην ίδια την ΕΕ και την ικανότητά της να διασφαλίσει την ελευθεροτυπία, το κράτος δικαίου και την ποιότητα της δημοκρατίας στα κράτη μέλη.
Την ίδια ώρα, το Συμβούλιο της Ευρώπης, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και οι δημοσιογραφικές ενώσεις, προεοιδοποιούν για την αυξανόμενη πίεση που δέχονται οι δημοσιογράφοι στην Ε.Ε.
Οι δολοφονίες δημοσιογράφων που συγκλόνισαν την Ευρώπη
Σε διάστημα μικρότερο τους ενός έτους, δολοφονήθηκαν στην Ευρώπη τρεις δημοσιογράφοι: H Daphne Caruana Galizia στη Μάλτα τον Οκτώβριο του 2017, ο Jan Kuciak με την αρραβωνιαστικιά του στη Σλοβακία το 2018 και η Victoria Marinova στη Βουλγαρία τον Οκτώβριο του 2018.
Daphne Caruana Galizia, Μάλτα 2017
Η Μαλτέζα δημοσιογράφος Daphne Caruana Galizia δολοφονήθηκε τον Οκτώβριο του 2017,σε ηλικία 53 ετών, κοντά στο σπίτι της στην Μπιντνίζα, όταν ανατινάχθηκε το παγιδευμένο αυτοκίνητό της.
Η Galizia ήταν γνωστή για τις αποκαλύψεις της σχετικά με τα Panama Papers και το διεφθαρμένο σύστημα πολιτικής εξουσίας της Μάλτας, μέσω του μπλογκ της Running Commentary.
Το Politico την είχε χαρακτηρίσει ως τη «μόνη - γυναίκα WikiLeaks, σταυροφόρο ενάντια στην αδιαφάνεια και διαφθορά στη Μάλτα».
Η δολοφονία της προκάλεσε αντιδράσεις εντός και εκτός Μάλτας, με χιλιάδες πολίτες σε όλο τον πλανήτη να απαιτούν την εξιχνίαση του εγκλήματος και την απόδοση δικαιοσύνης.
Η υπόθεση προκάλεσε μείζοντα πολιτική και κυβερνητική κρίση στη Μάλτα.
Οι εξελίξεις για την υπόθεση δολοφονίας ήταν καταιγιστικές από τον Νοέμβριο του 2019, καθώς συνελήφθη ο βασικός ύποπτος, Yorgen Fenech .
O ισχυρός επιχειρηματίας είναι ο φερόμενος ηθικός αυτουργός της δολοφονίας. Ο Feneck κατηγόρησε τον Keith Schembri, προσωπάρχη του πρώην πρωθυπουργού Joseph Muscat, ότι είναι ένα από τα πρόσωπα που έδωσαν την εντολή δολοφονίας της δημοσιογράφου. Παράλληλα, συνελήφθησαν και οι τρεις άνδρες που έβαλαν τη βόμβα στο αμάξι.
Ο Vincent Muskat, ο ένας από τους τρεις κατηγορούμενους για τη δολοφονία της Galazia, καταδικάστηκε τον Φεβρουάριο του 2021 σε ποινή κάθειρξης 15 ετών, από το δικαστήριο της Βαλέτα. Πρόκειται για την πρώτη καταδίκη σε αυτήν την πολύκροτη υπόθεση. 
MATTHEW MIRABELLI / AFP
Jan Kuciak, Σλοβακία 2018
O Σλοβάκος δημοσιογράφος Jan Kuciak και η αρραβωνιαστικιά του Martina Kusnirova, δολοφονήθηκαν τον Φεβρουάριο του 2018, μέσα στο σπίτι τους στην Βελκά Ματσά της Σλοβακίας, περίπου 65 χιλιόμετρα ανατολικά της πρωτεύουσας Μπρατισλάβα.
O Kuciak εργαζόταν ως ρεπόρτερ στην ιστοσελίδα Aktuality.sk η οποία διερευνούσε φορολογικές απάτες επιχειρηματιών, οι οποίοι είχαν διασυνδέσεις με υψηλά ιστάμενους Σλοβάκους πολιτικούς.
H δολοφονία συγκλόνισε τη Σλοβακία και οδήγησε στην παραίτηση του επί σειρά ετών πρωθυπουργού Robert Fiko.
O επιχειρηματίας Marian Kocner, ο οποίος ασκεί μεγάλη επιρροή στη χώρα, κρίθηκε αθώος για την δολοφονία του ζευγαριού.
Ο πρώην στρατιώτης, Miroslav Marcek, ο οποίος δικάστηκε χωριστά, ομολόγησε την ενοχή του και καταδικάστηκε σε κάθειρξη 23 ετών. Ωστόσο το δικαστήριο δεν βρήκε αποδείξεις ότι έγκλημα είχε ενορχηστρωθεί από τον επιχειρηματία Marian Kocner.
Filip Dvorski/AP
Victoria Marinova, Βουλγαρία 2018
H Βουλγάρα δημοσιογράφος Victoria Marinova βιάστηκε και στραγγαλίστηκε τον Οκτώβριο του 2018. Ήταν διευθύντρια του τηλεοπτικού σταθμού TVN στο Ρούσε της Βουλγαρίας.
Λίγο πριν τη δολοφονία της, η Marinova ερευνούσε ατασθαλίες σχετικά με κοινοτικά κονδύλια.
Για τον βιασμό και τη δολοφονία της καταδικάστηκε ο 21χρονος Severin Krasimirov, ενώ οι δικαστικές αρχές έκριναν ότι ο θάνατός της ήταν τυχαίος και δεν σχετιζόταν με τη δημοσιογραφική της έρευνα. 
Εντείνονται οι πιέσεις και ο έλεγχος στα ευρωπαϊκά ΜΜΕ
H Ευρώπη παραμένει η ασφαλέστερη περιοχή του πλανήτη για τους επαγγελματίες του Τύπου, ωστόσο τo Συμβούλιο της Ευρώπης προειδοποίησε με έκθεσή του το 2020, ότι η ελευθερία του Τύπου στην Ευρώπη αντιμετωπίζει ολοένα και μεγαλύτερες απειλές και ότι ο εκφοβισμός των δημοσιογράφων καταγράφει αυξητικές τάσεις.«Η κατάσταση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην Ευρώπη σήμερα είναι βαθιά μη ικανοποιητική», σύμφωνα με την έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προώθηση της προστασίας της δημοσιογραφίας και της ασφάλειας των δημοσιογράφων.
Μάλιστα, έκαναν λόγο για «αυξανόμενη τάση εκφοβισμού δημοσιογράφων, με στόχο να σιωπήσουν».
Παράλληλα, το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει εκφράσει την ανησυχία του για τον αυξανόμενο κρατικό έλεγχο των μέσων ενημέρωσης.
Η προσπάθεια ελέγχου των δημοσιογράφων εντείνεται, την ώρα που κλιμακώνεται η οικονομική πίεση και φθίνουν οι παραδοσιακές πηγές χρηματοδότησης, σύμφωνα με την Επιτροπή για την Προστασία των Δημοσιογράφων (CPJ), με την κατάσταση σε Πολωνία, Ουγγαρία, Βουλγαρία και Σλοβενία να εμπνέει ανησυχία, καθώς αυξάνεται ο κρατικός έλεγχος στη λειτουργία του Τύπου.
Όσον αφορά την Ελλάδα, παραμένει ανάμεσα στις τελευταίες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε ό,τι αφορά την ελευθερία του Τύπου, σύμφωνα με τον δείκτη των Δημοσιογράφων χωρίς Σύνορα.
Η κατάσταση παραμένει «προβληματική» παρά τη σημαντική βελτίωση που έχει καταγραφεί από το 2014, όταν η Ελλάδα είχε βρεθεί στη 99η θέση από τις 180 χώρες συνολικά.
Η Ελλάδα κατατάσσεται 24η στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 27, με 28.80 βαθμούς, πάνω από τη Μάλτα (30,16), την Ουγγαρία (30,84) και τη Βουλγαρία (35,06).
Τη βαθιά του ανησυχία για την κατάσταση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ εξέφρασε και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ψήφισμά του τον Νοέμβριο του 2020.
Η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου καταδίκασε τις «προσπάθειες ορισμένων κυβερνήσεων κρατών μελών να φιμώσουν τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης που ασκούν κριτική και να υπονομεύσουν την ελευθερία και την πολυφωνία». Οι ευρωβουλευτές εξέφρασαν επίσης την ιδιαίτερη ανησυχία τους σχετικά με την κατάσταση των δημόσιων μέσων ενημέρωσης σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, όπου αποτελούν πλέον «παράδειγμα φιλοκυβερνητικής προπαγάνδας».
Σύμφωνα με την οργάνωση «Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα» (Reporters sans frontières, RSF), το 2020 δολοφονήθηκαν πενήντα δημοσιογράφοι σε όλο τον κόσμο, εκ των οποίων σχεδόν οι επτά στους δέκα σε χώρες όπου επικρατεί ειρήνη κι όχι σε εμπόλεμες ζώνες.
Μολονότι ο αριθμός των νεκρών παρέμεινε σταθερός σε σύγκριση με τους 53 δημοσιογράφους οι οποίοι σκοτώθηκαν το 2019, ολοένα περισσότεροι δημοσιογράφοι δολοφονούνται σε χώρες όπου επικρατεί ειρήνη.
Είναι ενδεικτικό ότι αυτό συνέβη σε 34 υποθέσεις, ή το 68% του συνόλου, σύμφωνα με τη η γαλλική ΜΚΟ, ο απολογισμός της οποίας εκτείνεται στην περίοδο από την 1η Ιανουαρίου ως τη 15η Δεκεμβρίου 2020.
www.bankingnews.gr
Σχόλια αναγνωστών